در حال ویرایش مولد النبی(ص)
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات | {{جعبه اطلاعات بنای مذهبی | ||
| عنوان =مولِدُ النبی(ص) | |||
| تصویر =مکتبه مکه المکرمه.jpg | |||
| اندازه تصویر =300 | |||
| بنيانگذار = | |||
| تأسیس =قرن دوم هجری | |||
| کاربری =مسجد | |||
| مکان =[[شعب ابیطالب]] - [[سوق اللیل]]- [[مکه]] | |||
| نامهای دیگر = مکتبة المکة المکرمة | |||
| وقایع مرتبط = محل تولد پیامبر(ص) | |||
| ظرفیت = | |||
| وضعیت = تخریب شده | |||
و در محل آن کتابخانه بنا شده است | |||
| مساحت = | |||
| امکانات = | |||
| شماره ثبت = | |||
| معمار = | |||
| سبک = | |||
| بازسازی = بازسازیهای متعدد در دورههای تاریخی | |||
| وبگاه = | |||
}} | }} | ||
'''مولِدُ النبی(ص)''' خانه عبدالله بن عبدالمطلب است که [[رسول خدا(ص)]] در آن متولد شد؛ این مکان در [[مکه|شهر مکه]] در محله [[شعب ابیطالب]] قرار داشته است. در قرن دوم هجری، [[خیزران]]، مادر [[هارون الرشید]]، آن محل را خرید و به مسجد تبدیل کرد. | '''مولِدُ النبی(ص)''' خانه عبدالله بن عبدالمطلب است که [[رسول خدا(ص)]] در آن متولد شد؛ این مکان در [[مکه|شهر مکه]] در محله [[شعب ابیطالب]] قرار داشته است. در قرن دوم هجری، [[خیزران]]، مادر [[هارون الرشید]]، آن محل را خرید و به مسجد تبدیل کرد. | ||
خط ۶۰: | خط ۲۷: | ||
مسجد مولد النبی از مکانهای متبرک مکه دانسته میشد و هر ساله در شب میلاد پیامبر(ص) مردم مکه در آنجا حضور مییافتند. گزارشها از قرن دهم از وجود آیین رسمی ویژهای خبر داده اند که با حضور نماینده [[دولت عثمانی]] در مکه (ناظر مسجدالحرام) در شب دوازدهم ربیعالاول برپا میشد. | مسجد مولد النبی از مکانهای متبرک مکه دانسته میشد و هر ساله در شب میلاد پیامبر(ص) مردم مکه در آنجا حضور مییافتند. گزارشها از قرن دهم از وجود آیین رسمی ویژهای خبر داده اند که با حضور نماینده [[دولت عثمانی]] در مکه (ناظر مسجدالحرام) در شب دوازدهم ربیعالاول برپا میشد. | ||
با توجه به اهمیت و شهرت مولد النبی، این بنا بارها به امر سلاطین و امرا بازسازی شده است اما در دولت [[آل سعود]] مانند بسیاری از مکانها و بناهای متبرک مکه تخریب شد(در سال ۱۳۴۳ق | با توجه به اهمیت و شهرت مولد النبی، این بنا بارها به امر سلاطین و امرا بازسازی شده است اما در دولت [[آل سعود]] مانند بسیاری از مکانها و بناهای متبرک مکه تخریب شد(در سال ۱۳۴۳ق). در سال ۱۳۷۰ق. با هدف زنده نگه داشتن خاطره این مکان، کتابخانهای در آن ساخته شد که همچنان باقی است و «مکتبة المکة المکرمة» نام دارد. | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
رسول خدا(ص) در | خانهای را که رسول خدا(ص) در آن متولد شد و در محل [[شعب ابیطالب]] در محلهای که سوق اللیل نامیده میشد قرار داشت، «مولد النبی(ص)» یا محل ولادت پیامبر دانستهاند. در برخی منابع تاریخی، از اماکن دیگری نیز به عنوان مکان احتمالی تولد پیامبر یاد شده است که مورد تایید بیشتر تاریخنگاران مکه نیست.<ref>نویسنده شفاء الغرام این احتمالات را طرح و تضعیف کرده است. ج۱، ص ۲۷۰</ref> | ||
==== تا قرن سوم ==== | ==== تا قرن سوم ==== | ||
خط ۷۱: | خط ۳۸: | ||
ابن جبیر (م۶۱۴ق.) این مسجد را در سال ۵۷۹ زیارت کرده و آن را در سفرنامهاش توصیف کرده است.<ref>در دو جای از سفرنامه: رحله ابن جبیر، ص۸۲ و ص۱۲۵</ref> بنا را مسجدی باشکوه دانسته که « در روزهای دوشنبه ماه ربیع الاول که ماه ولادت و زادروز پیامبر(ص) است گشوده میشود و تمام مردم برای کسب فیض و تبرک به آنجا بدان درآیند و دیگر اماکن مقدس نیز همان روز گشوده میشود و همواره در مکه بدان روز قیامتی است.»<ref name=":0">سفرنامه ابن جبیر، ترجمه اتابکی، ص ۱۵۴</ref> | ابن جبیر (م۶۱۴ق.) این مسجد را در سال ۵۷۹ زیارت کرده و آن را در سفرنامهاش توصیف کرده است.<ref>در دو جای از سفرنامه: رحله ابن جبیر، ص۸۲ و ص۱۲۵</ref> بنا را مسجدی باشکوه دانسته که « در روزهای دوشنبه ماه ربیع الاول که ماه ولادت و زادروز پیامبر(ص) است گشوده میشود و تمام مردم برای کسب فیض و تبرک به آنجا بدان درآیند و دیگر اماکن مقدس نیز همان روز گشوده میشود و همواره در مکه بدان روز قیامتی است.»<ref name=":0">سفرنامه ابن جبیر، ترجمه اتابکی، ص ۱۵۴</ref> | ||
به گفته ابن جبیر محل تولد پیامبر در این مسجد، به شکل حوضچهای به پهنای سه وجب ساخته شده که در میان آن سنگ مرمر سبز رنگی به پهنای دو سوم وجب قرار دارد که اطراف آن را نقره | به گفته ابن جبیر محل تولد پیامبر در این مسجد، به شکل حوضچهای به پهنای سه وجب ساخته شده که در میان آن سنگ مرمر سبز رنگی به پهنای دو سوم وجب قرار دارد که اطراف آن را نقره گفته اند. محراب مسجد در مقابل این جایگاه قرار دارد.<ref>رحله ابن جبیر، ص ۱۲۶ - ۱۲۷</ref> | ||
==== گزارش فاسی (قرن نهم) ==== | ==== گزارش فاسی (قرن نهم) ==== | ||
خط ۸۰: | خط ۴۷: | ||
==== آخرین توصیفها از بنای مولد النبی قبل از تخریب ==== | ==== آخرین توصیفها از بنای مولد النبی قبل از تخریب ==== | ||
ملا ابراهیم کازرونی که در سال 1315 قمری به زیارت این خانه توفیق یافته، مینویسد: «روز جمعه، چهاردهم، به [[زیارت]] [[حضرت رسول(ص)]] در موضعی که مشهور به مولد النبی(ص) است، رفتیم و آن موضع واقع است در سوق اللیل. از در داخل شدیم و تخمیناً چهارده پله پایین رفتیم. وارد اتاقی شدیم که مسمّی به مسجد است. بعد از آن، به اتاق دیگر رفتیم. در این اتاق ضریحی است. درِ ضریح را خادم باز کرد. داخل در این ضریح گودالی واقع است. در وسط آن سنگ سبزی بود که محل تولد حضرت ختمی مرتبت بود.»<ref name=":1">سفرنامه ملا ابراهیم کازرونی، میراث اسلامی ایران، دفتر پنجم، ص٣66.</ref>[[پرونده:نقشه مولد النبی.jpg|وسط|بیقاب|400x400px|جایگزین=]]محمد لبیب بتنونی که در سال ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م. به مکه سفر کرده در سفرنامه خود طرح بالا | ملا ابراهیم کازرونی که در سال 1315 قمری به زیارت این خانه توفیق یافته، مینویسد: «روز جمعه، چهاردهم، به [[زیارت]] [[حضرت رسول(ص)]] در موضعی که مشهور به مولد النبی(ص) است، رفتیم و آن موضع واقع است در سوق اللیل. از در داخل شدیم و تخمیناً چهارده پله پایین رفتیم. وارد اتاقی شدیم که مسمّی به مسجد است. بعد از آن، به اتاق دیگر رفتیم. در این اتاق ضریحی است. درِ ضریح را خادم باز کرد. داخل در این ضریح گودالی واقع است. در وسط آن سنگ سبزی بود که محل تولد حضرت ختمی مرتبت بود.»<ref name=":1">سفرنامه ملا ابراهیم کازرونی، میراث اسلامی ایران، دفتر پنجم، ص٣66.</ref>[[پرونده:نقشه مولد النبی.jpg|وسط|بیقاب|400x400px|جایگزین=]]محمد لبیب بتنونی که در سال ۱۳۲۷ق/۱۹۰۹م. به مکه سفر کرده در سفرنامه خود طرح بالا از پلان بنا را رسم کرده است و آن را را اینچنین توصیف کرده است: «هنگام ورود به آن نخست به فضای بازی به طول ۱۲ متر و عرض ۶ متر وارد میشوید که در دیوار سمت راست آن دری قرار دارد، پس از عبور از آن به فضایی وارد میشوید که بر روی آن گنبدی قرار گرفته است، در میانه این فضا و در زیر گنبد متمایل به دیوار غربی مقصوره ای از چوب وجود دارد که درون آن سنگ مقعر مرمری که وسط آن کمی فرو رفته است دیده میشود. این جایگاه نشان دهنده محل تولد پیامبر است»<ref>سفرنامه حجاز، ترجمه رحله الحجازیه محمد لیبی بتنونی، ص ۱۴۶</ref> | ||
== بازسازیها == | == بازسازیها == | ||
[[پرونده:مولد النبی | [[پرونده:نقاشی مولد النبی.png|بندانگشتی|نقاشی از مولدالنبی|جایگزین=]] | ||
بنای مولد النبی مورد توجه امرا و سلاطین بود و بارها بازسازی شد. فهرست این بازسازیها از قرار زیر است: | بنای مولد النبی مورد توجه امرا و سلاطین بود و بارها بازسازی شد. فهرست این بازسازیها از قرار زیر است: | ||
خط ۱۱۱: | خط ۷۸: | ||
==تخریب بنا و ساخت کتابخانه == | ==تخریب بنا و ساخت کتابخانه == | ||
در دولت [[آل سعود]]، بنای مولد النبی نیز به مانند بسیاری از بناهای | در دولت [[آل سعود]]، بنای مولد النبی نیز به مانند بسیاری از بناهای متبرک مکه، در سال ۱۳۴۳ قمری به بهانه اینکه مردم بسیار به آن تبرک میجستند<ref>معالم مکه التاریخیه و الاثریه، ص ۲۹۴</ref> تخریب شد. | ||
بعدها با توجه به اینکه در این مکان قبری قرار نداشت که زیارت شود، برخی تلاش کردند تا مجوز بازسازی آن را اخذ کنند. در سال ۱۳۷۰ مجوز ساخت کتابخانهای در این مکان صادر شد. | بعدها با توجه به اینکه در این مکان قبری قرار نداشت که زیارت شود، برخی تلاش کردند تا مجوز بازسازی آن را اخذ کنند. در سال ۱۳۷۰ مجوز ساخت کتابخانهای در این مکان صادر شد. | ||
خط ۱۲۳: | خط ۹۰: | ||
==منابع == | ==منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ''' | *'''تاريخ مكة'''، ابوالوليد محمد بن عبدالله الازرقى، قم، مكتبة الشريف الرضى. | ||
* ''' | |||
* ''' | *'''شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام'''، تقى الدين احمد الفاسى، مكه، داراحياء الكتب العربية، ١٩۵۶. | ||
* ''' | |||
*'''افادة الانام باخبار بلدالله الحرام'''، مکی، عبد الله غازی. | |||
*'''منائح الكرم'''، على بن تاج الدين السنجارى، مكه، دانشگاه ام القرى، ١٩٩٨. | |||
*'''الارج المسکی'''، علی بن عبدالقادر طبری. | |||
*'''سفرنامه ملاابراهيم كازرونى'''، ميراث اسلامى ايران، دفتر پنجم، ١٣٧۶ ش. | |||
* '''مکتبة مکة المکرمة قدیما و حدیثا'''، عبدالوهاب ابراهیم ابوسلیمان، ریاض، مکتبه الملک فهد الوطنیه، ۱۴۳۳ق. | |||
* | |||
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد الفاسی، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا | * '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد الفاسی، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا | ||
* | |||
* '''کتاب الاعلام باعلام بیت الله الحرام'''، محمد بن احمد النهروالی، تحقیق علی محمد عمر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة،۱۴۲۵ق. | * '''کتاب الاعلام باعلام بیت الله الحرام'''، محمد بن احمد النهروالی، تحقیق علی محمد عمر، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة،۱۴۲۵ق. | ||
* '''الرحلة الحجازیه'''، اولیا چلبی، ترجمه عربی احمد المرسی، دار الآفاق العربیه، ۱۴۲۰ق. | |||
* | |||
* '''الحقیقه و المجاز فی رحلة البلاد الشام و مصر و الحجاز'''، عبدالغنی النابلسی، تحقیق ریاض عبدالحمید مراد، دمشق،دارالمعرفه، ۱۴۱۹ق. | |||
'''تاریخ مکه،اتحاف فضلاء الزمن بتاریخ والیه بنی الحسن'''، محمد بن علی الطبری، تحقیق محسن محمد حسن سلیم،قاهره، دارالکتاب الجامعی، ۱۴۱۳ق. | |||
* '''معالم مکه التاریخیه و الاثریه'''، عاتق بن غیث البلادی، دار المکه، ۱۴۰۳ق. | * '''معالم مکه التاریخیه و الاثریه'''، عاتق بن غیث البلادی، دار المکه، ۱۴۰۳ق. | ||
* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۹۱ش. | |||
* | * | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۴۹: | خط ۱۲۵: | ||
[[رده:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | [[رده:مکانهای منتسب به پیامبر اسلام(ص)]] | ||
[[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | [[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | ||