در حال ویرایش پژوهشکده حج و زیارت
ظاهر
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''پژوهشکده حج و زیارت''' یا '''مرکز تحقیقات حج''' یکی از زیر مجموعههای [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت|حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] است. شعبه مرکزی این پژوهشکده در شهر [[قم]] قرار گرفته و به پژوهش در موضوعات تاریخ، اخلاق، کلام، فقه و مطالعات اجتماعی با رویکرد حج و زیارت میپردازد. پژوهشکده حج و زیارت از سال ۱۳۷۰ش آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۸۹ش به پژوهشکده تبدیل شد. | |||
'''پژوهشکده حج و زیارت''' یا '''مرکز تحقیقات حج''' یکی از زیر مجموعههای [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت|حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] است. شعبه مرکزی این پژوهشکده در شهر قم قرار گرفته و به پژوهش در موضوعات تاریخ، اخلاق، کلام، فقه و مطالعات اجتماعی با رویکرد حج و زیارت میپردازد. پژوهشکده حج و زیارت از سال | |||
پژوهشکده حج تنها مرکز تخصصی مطالعات حج و زیارت در کشور | پژوهشکده حج تنها مرکز تخصصی مطالعات حج و زیارت در کشور ایران بوده و تاکنون بیش از هزار عنوان کتاب منتشر کرده است. انتشار مجله تخصصی با موضوع [[حج]] و [[زیارت]]، رونمایی از دانشنامه حج و زیارت، تأسیس [[ویکی حج]] (دانشنامه مجازی حج و زیارت)، راهاندازی کتابخانه تخصصی و راهاندازی [[مرکز اسناد حج و موزه حج|مرکز اسناد و موزه حج]] از دیگر فعالیتهای این پژوهشکده بهشمار میرود. | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
پژوهشکده حج و زیارت در سال | پژوهشکده حج و زیارت در سال ۱۳۷۰ش و با نام «مرکز تحقیقات حج» فعالیت خود را تحت نظارت [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت|حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] آغاز کرد. مرکز تحقیقات حج در مدت ۱۹ سال فعالیت، بیش از ۸۰۰ اثر در موضوعات مرتبط با موضوع [[حج]] و [[زیارت|زیارت]] عرضه کرده است. این مرکز در ۲۱ اسفند ۱۳۸۹ش با کسب مجوز از شورای گسترش و برنامهریزی آموزش عالی کشور به پژوهشکده حج و زیارت ارتقا یافت. | ||
==اهداف و وظایف== | |||
مسئولان و مؤسسان پژوهشکده حج و زیارت، با توجه به اهمیت مسئله حج و جایگاه ویژه آن در بین مسلمانان، اهداف و وظایفی را برای این پژوهشکده تعیین کردهاند: | |||
* توسعه و ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش در ابعاد عبادی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بینالمللی [[حج]] | |||
* همکاری پژوهشی با مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور و فراهم آوردن امکانات لازم و متناسب با فعالیتهای پژوهشی | |||
* گسترش و توسعه مطالعات بین مذاهب اسلامی به منظور دستیابی به وحدت امت اسلامی | |||
* تقویت فرهنگ و بنیههای فکری گردشگری دینی | |||
* برگزاری نشستها و همایشهای علمی ـ تخصصی، ملی و بینالمللی | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
پژوهشکده حج و زیارت متشکل از هیئت امنا و شورای پژوهشی است که سیاستهای کلان پژوهشکده و و تأیید و نظارت بر طرحهای پژوهشی را برعهده دارد. | |||
{{ستون-شروع|3}} | این پژوهشکده از پنج گروه و هشت واحد علمی ـ پژوهشی تشکیل شده است:{{ستون-شروع|3}} | ||
* تاریخ و سیره | * تاریخ و سیره | ||
* اخلاق و اسرار | * اخلاق و اسرار | ||
خط ۳۰: | خط ۳۴: | ||
== فعالیتها == | == فعالیتها == | ||
پژوهشکده حج و زیارت از زمان تأسیس تاکنون توانسته است فعالیتهای فراوانی در راستای موضوع حج و زیارت انجام دهد که بخشی از آن عبارت است از: | |||
پژوهشکده حج و زیارت از زمان تأسیس تاکنون توانسته است فعالیتهای فراوانی | |||
=== کتابخانه تخصصی === | === کتابخانه تخصصی و واحد اسناد === | ||
کتابخانه تخصصی یکی از فعالترین کتابخانههای کشور در موضوع [[حج]] و [[زیارت]] است. تعداد کتابهای موجود در این کتابخانه تا بهار ۱۳۹۹ش، بیش از ۲۷۰۰۰ عنوان بوده است. | کتابخانه تخصصی یکی از فعالترین کتابخانههای کشور در موضوع [[حج]] و [[زیارت]] است. تعداد کتابهای موجود در این کتابخانه تا بهار ۱۳۹۹ش، بیش از ۲۷۰۰۰ عنوان بوده است. | ||
واحد اسناد بخش دیگری از پژوهشکده حج و زیارت بوده که در آن بیش از ۴۴۱۲ عنوان سند با موضوع حج و زیارت نگهداری میشود. | |||
=== موزه حج و زیارت === | === موزه حج و زیارت === | ||
{{اصلی|موزه حج و زیارت}} | {{اصلی|موزه حج و زیارت}} | ||
موزه | موزه آثار هنری و فرهنگی از دیگر فعالیتهای این پژوهشکده است که در آن قرآنهای نفیس و کتب خطی متعلق به خطاطان ایرانی و غیر ایرانی و هدایای کشورهای اسلامی به مسئولان جمهوری اسلامی ایران خصوصا رهبر انقلاب اسلامی اشاره کرد. | ||
=== ویکی حج === | === ویکی حج === | ||
{{اصلی|ویکی حج}} | {{اصلی|ویکی حج}} | ||
دانشنامه مجازی ویکی حج (wikihaj.com) در سال | دانشنامه مجازی ویکی حج (wikihaj.com) در سال ۱۳۹۶ش و با هدف بهرهگیری از ابزارهای روزآمد ارتباطی به منظور گسترش عمومی معارف مرتبط به حج و زیارت و دسترسپذیری بیشتر تولیدات علمی پژوهشکده حج و زیارت راهاندازی شد. | ||
=== برگزاری همایشها و نشستهای تخصصی=== | === برگزاری همایشها و نشستهای تخصصی=== | ||
از جمله وظایف و مأموریتهای پژوهشکده، ساماندهی همایشها و نشستهای تخصصی مرتبط با موضوع [[حج]] و [[زیارت]] بوده است که تاکنون همایشهایی | از جمله وظایف و مأموریتهای پژوهشکده، ساماندهی همایشها و نشستهای تخصصی مرتبط با موضوع [[حج]] و [[زیارت|زیارت]] بوده است که تاکنون همایشهایی برگزار شده که همایش حج و جهانیشدن، همایش حج و اقتصاد و همایش مسعای قلم از جمله آنهاست. | ||
نشستهای تخصصی با موضوعاتی همچون [[حج]] و دیپلماسی عمومی، مقایسه میان [[وهابیت]] و [[سلفی گری|سلفیگری]]، آیندهپژوهشی حج و [[حج]] و ظرفیتهای فرهنگی نیز تاکنون بههمت این پژوهشکده برگزار شده است. | نشستهای تخصصی با موضوعاتی همچون [[حج]] و دیپلماسی عمومی، مقایسه میان [[وهابیت]] و [[سلفی گری|سلفیگری]]، آیندهپژوهشی حج و [[حج]] و ظرفیتهای فرهنگی نیز تاکنون بههمت این پژوهشکده برگزار شده است. | ||
==محصولات== | ==محصولات== | ||
[[پرونده:پژوهشنامه حج و زیارت.jpg| | پژوهشکده حج و زیارت تاکنون توانسته است در موضوع حج و زیارت آثار و محصولات فراوانی را به جامعه اسلامی و مخاطبان خود ارائه دهد که بخشی از آنها عبارت است از: | ||
[[پرونده:حج | === کتاب و نشریههای تخصصی === | ||
پژوهشکده حج و زیارت تا پاییز سال 1402ش در موضوعاتی همچون فلسفه و اسرار، اخلاق و آداب، تاریخ و جغرافیای اماکن زیارتی، پژوهشهای قرآنی و حدیثی، احکام و مناسک، سفرنامهها و خاطرات، مطالعات سیاسی- اجتماعی، گزارشهای حجگزاری ایرانیان و آثاری در زمینه دفاع از اعتقادات مذهب تشیع و پاسخ به«شبهات منتشره» برضد شیعه و وهابیتشناسی، حدود 1200 عنوان کتاب ( حدود 1300 جلد) و 250 شماره نشریه منتشر کرده است. «[http://miqat.hajj.ir/ فصلنامه میقات حج]»، «[[دو فصلنامه میقات عربی|دو فصلنامه میقات الحج]]»، «[https://farhangziarat.hzrc.ac.ir/ فصلنامه فرهنگ زیارت]»، [[دانشنامه حج و حرمین شریفین]]، [[پرونده:پژوهشنامه حج و زیارت.jpg|File.png|270px|thumb|left|پژوهشنامه حج و زیارت]] | |||
* انتشار از پاییز سال ۷۱ آغاز گردیده و تاکنون ۱۱۵ شماره از آن منتشر شده است. این مجله به صورت تخصصی به موضوعات مرتبط با حج و زیارت پرداخته و مخاطبین خود را در میان روحانیون، مدیران و کارگزاران حج و عمره جستجو میکند. | |||
* به زبان عربی نیز به منظور تولید محتوای لازم برای مخاطبان عربزبان از سال ۱۴۱۵ه .ق منتشر شده است. فصلنامههای میقات فارسی و عربی به صورت متمرکز حوزه جغرافیایی کشور [[عربستان]] و تحولات مربوط به[[حج]] و [[زیارت]] و محتوای علمی مرتبط با آن را تولید و عرضه میکند. | |||
* از دیگر تولیدات پژوهشکده بوده که در تابستان ۱۳۸۸ منتشر شد. این فصلنامه مطالب مرتبط با [[زیارت]] و [[عتبات عالیات]] را مدنظر دارد. | |||
*[[گاهنامه بینش]] که در هر شماره به موضوعی در حوزههای کلامی، سیاسی، فقهی و اخلاقی اختصاص مییابد. | |||
=== دانشنامه حج و حرمین شریفین=== | |||
{{اصلی|دانشنامه حج و حرمین}} | |||
[[پرونده:دانشنامه حج و حرمین.jpg|File.png|270px|thumb|left|دانشنامه حج و حرمین شریفین]] | |||
از سال ۱۳۸۷تدوین مداخل اصلی [[حج]] و [[زیارت]] در قالب در دستور کار قرار گرفت و پس از تدوین شیوهنامهها و اساسنامه، کار تألیف مداخل آن پی گرفته شد. | |||
===مجموعه آثار فاجعه منا=== | |||
تهیه و تدوین «مجموعه آثار فاجعه منا» است از سال ۱۳۹۸ و در راستای حفظ یاد و خاطره شهدای فاجعه منا (دوم مهر ۱۳۹۴ / مکه مکرمه)،در دستور کار پژوهشکده حج و زیارت قرار گرفت. این مجموعه در ۱۸ جلد در سال ۱۴۰۰ منتشر شد. | |||
===مجموعه آثار حج خونین=== | |||
[[پرونده:حج خونین.png|File.png|270px|thumb|left|پژوهشنامه حج و زیارت]] | |||
«مجموعه آثار حج خونین» طی سالهای ۱۳۹۷-۱۳۹۸ در پژوهشکده تهیه و تدوین شد. این مجموعه، کتابی مرجع درباره حج خونین یعنی واقعه کشتار زائران ایرانی خانه خدا در شهر مکه توسط نیروهای سعودی در روز ۹ مرداد سال ۱۳۶۶ شمسی (۶ ذی الحجه ۱۴۰۷ قمری) است. | |||
=== موسوعه رد شبهات=== | |||
[[پرونده:موسوعه رد شبهات وهابیت.jpg|File.png|270px|thumb|left|موسوعه رد شبهات]] | |||
به منظور پاسخگویی متقن و علمی به شبهات وارده از سوی [[سلفی گری|سلفیان]] و [[وهابیت|وهابیان]] بر باورهای پیروان [[اهل بیت|اهل بیت]] : موسوعه رد شبهات در دستور کار پژوهشکده قرار گرفته و تاکنون و ۲۱ جلد آن منتشر شده است. | |||
===تبدیل محصولات پژوهشکده به نرمافزارهای رایانهای=== | |||
آثار علمی و پژوهشی تولید شده در این پژوهشکده با همکاری مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) و [[بعثه مقام معظم رهبری]] (مدظله العالی) به صورت نرمافزاری و در قالب ده CD و DVD منتشر شده است. مهمترین این نرمافزارها عبارتند از: «[https://www.noorshop.ir/fa/product/15166/%d9%86%d8%b1%d9%85-%d8%a7%d9%81%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%87-%d8%ac%d8%a7%d9%85%d8%b9-%d8%ad%d8%ac-3 کتابخانه جامع حج۳]»، «احکام و مناسک حج»، «سفرنامه و خاطرات حج»، «عتبات عالیات»، «زائر» و... | |||
===تاریخ شفاهی حج=== | |||
به منظورثبت و بهرهگیری از تجربیات شفاهی روحانیون و دستاندرکاران عرصه حج و زیارت، پروژه تاریخ شفاهی حج در دستور کار قرار گرفت. | |||
===کتابشناسی آثار پژوهشی مرتبط=== | |||
در قالب پروژه «کتابشناسی حج و زیارت» تمامی کتب و منشورات مرتبط با موضوع [[حج]] و [[زیارت|زیارت]] جمعآوری و نمایهزنی گردیده است . پروژه «[[:پرونده:Aeenh Asar 1403-08-14-.pdf|آیینه آثار]]» نیز به کتابشناسی آثار منتشره در حوزه [[نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] از زمان تأسیس مرکز تحقیقات حج تاکنون میپردازد. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[:پرونده:Aeenh Asar 1403-08-14-.pdf|آیینه آثار (معرفی آثار پژوهشکده حج و زیارت از آغاز تا سال 1402)]] | * [[:پرونده:Aeenh Asar 1403-08-14-.pdf|آیینه آثار (معرفی آثار پژوهشکده حج و زیارت از آغاز تا سال 1402)]] | ||
* [[بعثه]] | * [[بعثه]] | ||