| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| | == مکان == |
| | بئر العهن از چاه‌های مشهور مدینه بوده و در روستای قربان<ref>وصف المدینه المنوره، ص ۱۰</ref> در منطقه «العالیه» واقع بوده است.<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> |
|
| |
|
| '''چاه العهن''' یکی از چاه‌های مشهور [[مدینه]] است که در [[روستای قربان]] و منطقه «[[العالیه]]» واقع شده و به نام‌های «[[الیسیره]]» و «[[بئر عالیه]]» نیز شناخته می‌شود. این چاه دارای آب شیرین و گوارا بوده و [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از آن برای نوشیدن آب و وضو گرفتن استفاده می‌کردند. در گذشته، چاه در نزدیکی درختی به نام «سدرة» قرار داشت و در حال حاضر در منطقه [[بلاد البدریه]] قابل مشاهده است.
| | == پیشینه == |
| | در گذشته، نزدیک این چاه درختی به نام «سدرة» وجود داشت که بعدها قطع شد و زمین آن به یک زمین کشاورزی تبدیل گردید. این چاه در دامنه کوه واقع شده و آب آن شیرین و گوارا است، اما محل دقیق آن امروزه مشخص نیست. برخی معتقدند که این همان چاه الیسیره است. |
| | |
| | موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، ج ٤، أيوب صبري باشا، ص ٣٤٢ |
| | |
| | سید السمهودی به نقل از المؤرخ المطری آورده است و چاه بسیار خوبی است که در دل کوه حفر شده و در کنار آن درخت سدر (کنار) قرار دارد. اما سید المراغی یادآور شده است که آن درخت سدر دیگر وجود ندارد. |
| | |
| | |
| | |
| | دوم اینکه در توصیف این چاه آمده است که «در کوه حفر شده»؛ ، بلکه اشاره به سنگی بودن و سختی زمین منطقه دارد. این زمین بخشی از «حرّه سوداء» (نواحی آتشفشانی و سنگلاخ اطراف مدینه) بوده که بعدها با لایه‌ای از خاک پوشیده شده و برای ساخت‌وساز یا کشاورزی آماده شده است. |
| | |
| | |
| | منبع: المدينة بين الماضي والحاضر، ص ۲۶۷ |
| | |
| | که امروز در آن کشاورزی می‌شود و در کنار آن درخت سدرة (درختی خاص که در عربستان معروف است) قرار دارد." |
| | |
| | شدت معروف است و آب آن تقریباً هیچ‌گاه خشک نمی‌شود و در نزد مردم مدینه احترام زیادی داشته است. اگرچه اطلاعات دقیقی در مورد فضل یا نسبت این چاه به پیامبر اسلام ﷺ وجود ندارد، اما مردم به طور سنتی از این مکان برکت می‌جستند. |
| | |
| | که احتمالاً همان چاه "الیسیره" است که در نواحی بنی‌امیه از انصار وجود داشته است. از نظر تاریخی، این چاه به دلیل موقعیتش در نزدیکی خانه‌های آنها و برکت‌هایی که از پیامبر اسلام در آن‌جا صورت گرفته، حائز اهمیت بوده است. |
| | |
| | وفاء الوفاء ج۳ ص ۳۸۸ |
| | |
| | در حال حاضر در منطقه‌ای که در آن کشاورزی انجام می‌شود، قرار دارد. همچنین در کنار این چاه درختی به نام سدرة وجود دارد که در برخی منابع تاریخی به آن اشاره شده است. در برخی از روایت‌ها آمده که این درخت قطع شده است. این منطقه به‌طور خاص به بنی‌امیه انصاریان نسبت داده شده است و به‌دلیل این که "العهن" در نزدیکی خانه‌های آنها وجود داشته، این چاه به این نام معروف شده است. |
| | |
| | چاه العهن در حال حاضر این چاه در داخل بستانی قرار دارد که نام آن از همین چاه گرفته شده است. |
| | |
| | تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا ص ۲۶۸ |
| | |
| | بئر العهن در وسط باغی سرسبز واقع شده است. این چاه در کنار یک درخت "سدرة حسناء" (سدرة زیبای) قرار دارد که به زیبایی و جذابیت این مکان افزوده است. چاه بئر العهن آب فراوانی دارد |
| | |
| | |
| | مغانم المطابه ص ۴۵ |
|
| |
|
| == نام == | | == نام == |
| این چاه به نام العهن نام گذاری شده است،<ref>التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، ص 164</ref> در زبان عربی، واژه "العهن" به معنی پشم رنگی می‌باشد؛<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref> همچنین این چاه به نام های «[[الیسیره]]»<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥ | | این چاه به نام «الیسیره» نیز شناخته می‌شود |
| | |
| | الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، محمد كبريت الحسيني المدني، ص ٩٥ |
| | |
| | این چاه به نام "العهن" که نوعی پشم است، نام‌گذاری شده است. |
|
| |
|
| خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و «[[بئر عالية]]» نیز شناخته می‌شده.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>
| | التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره، 164 |
|
| |
|
| == موقعیت مکانی ==
| |
| '''بئر العهن''' از چاه‌های مشهور [[مدینه]] و در [[روستای قربان]]<ref>وصف المدینه المنوره، ص ۱۰</ref> در منطقه «[[العالیه]]» واقع بوده؛<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> این چاه در وسط باغی سرسبز <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> که نام آن باغ، از همین چاه گرفته شده، قرار داشته است.<ref>تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا، ص ۲۶۸</ref>
| |
|
| |
|
| == پیامبر و چاه عهن ==
| | در زبان عربی، واژه "العهن" به معنی صوف رنگی (بشم رنگی)است. |
|
| |
|
| [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] از این چاه آب می‌نوشید<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و وضو می‌گرفتند؛<ref>خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى، ص ٣١٧</ref> و همچنین نقل شده است كه مردم، به چاه عهن به عنوان چاهى كه [[حضرت محمد (ص)|پيامبر(ص)]] از آن آبى نوشيده و وضو گرفته، تبرّك مى‌جستند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
| | تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا ص ۲۶۸ |
| == پیشینه ==
| |
| '''چاه عهن''' در گذشته، نزدیک درختی به نام «سدرة» (درختی خاص که در عربستان معروف است) <ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>بوده است که بعدها قطع شد و زمین آن به یک زمین کشاورزی تبدیل گردید. این چاه که آب فراوانی داشته، <ref>مغانم المطابه، ص ۴۵</ref> در دامنه کوه واقع شده<ref>المدينة بين الماضي والحاضر، ص ۲۶۷</ref> و آب آن شیرین و گوارا است؛<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب، ج ٤، ص ٣٤٢</ref> این چاه متعلق به [[انصار]] بوده<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص ٩٥</ref> و به دلیل نزدیک بودن به خانه [[انصار]] و برکت‌هایی که از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(ص)]] در آن‌جا صورت گرفته، حائز اهمیت بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص ۳۸۸</ref>
| |
| == امروزه ==
| |
| در حال حاضر مىتوانيم در جنوب شرقی [[وادى بطحان]] و منطقه‌اى كه به [[بلاد البدريّه]] شهرت دارد، از اين چاه ديدار كنيم؛ قطر چاه حدود 3 متر و عمقش 16 متر است. از اسناد اوقافى مدينه چنين برمى‌آيد كه [[خاندان برزنجى]]، چاه و باغِ عهن را وقف عام نموده‌اند ؛ فضلاى مدينه موقعيّت جغرافيايى آن را با تعبير «[[بلادالعهن]]» مى‌شناسانند.<ref>مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨</ref>
| |
|
| |
|
| == نگارخانه ==
| |
| [[پرونده:Photo 2025-10-20 00-25-34.jpg|راست|بی‌قاب|بئر عهن]]
| |
|
| |
|
|
| |
|
| | خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى ص ٣١٧ |
|
| |
|
| | وگذشت كه بئر العهن بايد كه همين بئر يسيره بوده باشد |
|
| |
|
| | طبق روایت‌های موجود، این چاه به نام بئر عالية شناخته می‌شده |
|
| |
|
| [[پرونده:Photo 2025-10-20 00-22-13.jpg|بی‌قاب]]
| | تاریخ المعالم مدینه منوره قدیماً وحدیثا ص ۲۶۸ |
|
| |
|
| | == پیامبر و چاه عهن == |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته ==
| | پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، از این چاه آب می‌نوشید و وضو می‌گرفت و این چاه ابتدا متعلق به انصار بود و در حال حاضر به خاندان «آل شدقم» از بنی حسین، که از نوادگان شریف خاندان پیامبر (ص) هستند، تعلق دارد. |
|
| |
|
| * [[قبا|منطقه قبا]]
| | الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، محمد كبريت الحسيني المدني، ص ٩٥ |
|
| |
|
| <references />
| | آب دهان مُبارك خود در آن انداخته به بركت در حق آن دعا نمود ، در روايتي وضو ساخت واين مضمون از طرق ديگر نيز وارد است |
|
| |
|
| == منابع ==
| | خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى ص ٣١٧ |
|
| |
|
| * '''تاریخ معالم المدینه المنوره قدیما و حدیثا'''، خیاری، احمد یاسین احمد، ریاض-عربستان، المملکه العربیه السعودیه،1419 ق.
| | وى در زمان خود ، مشاهده كرده است كه مردم ، به چاه عهن به عنوان چاهى كه پيامبر از آن آبى نوشيده و وضو گرفته و حضورى در كنارش داشته ، تبرّك مىجويند |
| * '''مدینه شناسی'''، نجفی،محمد باقر، تهران-ایران، مشعر،1392ش.
| |
| * '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجره'''، المطری،جمال الدین محمد بن احمد، ریاض-عربستان، اداره الملک عبد العزیز، 1426ق.
| |
| * '''خلاصة الوفا بأخبار دار المصطفى'''، سمهودی، علی بن عبد الله، مدینه نوره-عربستان، المکتبه العلمیه، 1972م.
| |
| * وصف المدینه المنوره، قائدان، اصغر، پایگاه مجلات 2 (میقات حج- سال 1378- شماره 27)
| |
| * '''الجواهر الثمينة في محاسن المدنية،'''حسینی مدنی، محمد کبریت، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمية، 1417 ق.
| |
| * '''وفاء الوفاء'''، سمهودی، علی بن عبد الله، بیروت-لبنان، دار الکتب العلمیه، 2006م.
| |
| * '''مغانم المطابه'''، فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، ریاض-عربستان، دار الیمامه للبحث و الترجمه و النشر، 1969م.
| |
|
| |
|
| * '''معجم ما استعجم'''، بکری، عبد الله بن عبد العزیز، بیروت- لبنان، عالم الکتب، 1983.
| |
| * '''الدره الثمنیه فی اخبار المدینه'''، ابن نجار، محمد بن محمود، بیروت-لبنان، دار الارقم بن ابی الارقم، بی تا
| |
|
| |
|
| *'''المدينة بين الماضي والحاضر'''، عیاشی، ابراهیم بن علی، مدینه منوره-عربستان، بی نا، 1972م.
| | مدينه شناسى ( ط مشعر ) ( فارسى )، ج ١، محمد باقر النجفي، ص ٤٠٨ |
| *'''موسوعة مرآة الحرمين الشريفين وجزيرة العرب'''، صبری پاشا، ایوب، قاهره-مصر، دار الآفاق العربیه، 2004م.
| |
|
| |
|
| {| class="wikitable mw-collapsible"
| | == امروزه == |
| ! colspan="2" |
| |
| * [[الگو:چاه‌ها و برکه‌های حرمین|<abbr>ن</abbr>]]
| |
| * <abbr>ب</abbr>
| |
| * [[ویژه:ویرایش صفحه/الگو:چاه‌ها و برکه‌های حرمین|<abbr>و</abbr>]]
| |
|
| |
|
| چاه‌ها و برکه‌های حرمین
| |
| |-
| |
| !مکه
| |
| |[[زمزم]] • [[برکه قسری]] • [[چاه تفله]]
| |
| |-
| |
| !مدینه
| |
| |[[چاه ابی‌عنبه]] • [[بغیبغه]] • [[چاه اریس]] • [[چاه اعواف]] • [[چاه انا]] • [[چاه انس بن مالک]] • [[چاه اهاب]] • [[چاه بصه]] • [[چاه بضاعه]] • [[چاه ذروان]] • [[چاه روحاء]] • [[چاه رومه]] • [[بئر معونه]] • [[بیسان]] • [[چاه هُجَیم]] • [[چاه جاسوم]] • [[چاه انا]] • [[بئر غرس|چاه غرس]]
| |
| |-
| |
| !میان راه مکه و مدینه
| |
| |[[چاه تفله]]
| |
| |}
| |
| {| class="wikitable mw-collapsible"
| |
| ! colspan="2" |
| |
| * [[الگو:اماکن مدینه|<abbr>ن</abbr>]]
| |
| * <abbr>ب</abbr>
| |
| * [[ویژه:ویرایش صفحه/الگو:اماکن مدینه|<abbr>و</abbr>]]
| |
|
| |
|
| مکان‌های زیارتی و تاریخی مدینه
| | مدينه شناسى، ج ١، ص ٤٠٨ |
| |-
| |
| !کوه‌ها
| |
| |[[کوه ثور (مدینه)|کوه ثور]] • [[کوه احد]] • [[کوه سلع]] • کوه رماة • [[کوه سلیع]] • کوه عینین
| |
| |-
| |
| !چاه‌ها و چشمه‌ها
| |
| |[[بئر معونه]] • [[بیسان]] • [[چاه هُجَیم]] • [[چاه بضاعه]] • [[چاه ذروان]] • [[چاه اعواف]] • [[چاه ابی‌عنبه]] • [[چاه بصه]] • [[چاه اریس]] • [[چاه اهاب]] • [[چاه روحاء]] • [[چاه جاسوم]] • [[چاه انا]] • [[چاه رومه]] • [[چاه انس بن مالک]] • [[بغیبغه]] • چاه غرس
| |
| |-
| |
| !قبرستان‌ها
| |
| |[[قبرستان بقیع]] • [[مقبره شهدای احد]] • [[مقبره شهدای بدر]]
| |
| |-
| |
| !مسجدها
| |
| |[[مسجدالنبی]] • [[مسجد قبا]] • [[مسجد غمامه]] • [[مسجد عنبریه]] • [[مسجد حمزة بن عبدالمطلب (مدینه)|مسجد حمزة بن عبدالمطلب]] • [[مصلای پیامبر(ص)]] • [[مسجد بنی مازن]] • [[مسجد سبق]] • [[مسجد ابوبکر(خندق)]] • [[مسجد ابوبکر(مناخه)]] • [[مسجد ابی بن کعب]] • [[مسجد الاجابه]] • [[مسجد الدرع]] • [[مسجد الرایه (مدینه)]] • [[مسجد العصبة]] • [[مسجد امام علی (مناخه)]] • [[مسجد امام علی در خندق]] • [[مسجد بنوحرام]] • [[مسجد بنی خداره]] • [[مسجد بنی زریق]] • [[مسجد بنی ساعده (خارج بیوت مدینه)]] • [[مسجد بنی ساعده (داخل مدینه)]] • [[مسجد بنی ظفر]] • [[مسجد بنی عبدالاشهل]] • [[مسجد بنی‌انیف]] • [[مسجد ثنایا]] • [[مسجد ثنیة الوداع]] • [[مسجد جمعه]] • [[مسجد دارالنابغه]] • [[مسجد راتج]] • [[مسجد سجده]] • [[مسجد سعد بن خیثمه]] • [[مسجد سقیا]] • [[مسجد سلمان فارسی]] • [[مسجد شجره (مدینه)]] • [[مسجد عتبان بن مالک]] • [[مسجد عثمان (مدینه)]] • [[مسجد عمر بن خطاب (مدینه)]] • [[مسجد عمر بن خطاب در خندق]] • [[مسجد غار بنی حرام]] • [[مسجد فاطمه زهرا (س)]] • [[مسجد فسح]] • [[مسجد فضیخ]] • [[مسجد قبلتین]] • [[مسجد مغیسله]] • [[مسجد بنی حارثه]] • [[مسجد منارتین]] • [[مسجد فتح (مدینه)]] • [[مسجد مشربه ام ابراهیم]] • [[مسجد معرس]]
| |
| |-
| |
| !نقاط مهم داخل شهر مدینه
| |
| |[[بیت الاحزان]]
| |
| |-
| |
| !نقاط مهم خارج شهر مدینه
| |
| |[[جرف]] • [[بیداء]] • [[ثنیة الوداع]]
| |
| |-
| |
| !سایر
| |
| |بیت المدارس • [[باغ مرجان]]
| |
| |}
| |
| [[ویژه:رده‌ها|رده‌ها]]:
| |
|
| |
|
| * [[:رده:چاه‌های مدینه|چاه‌های مدینه]]
| | در حال حاضر مىتوانيم در سمت شرقى مجاورت جنوبى وادى بطحان و منطقه‌اى كه به بلاد البدريّه شهرت دارد ، از اين چاه ديدار كنيم . قطر چاه حدود 3 متر و عمقش 16 متر است . از اسناد اوقافى مدينه چنين برمى‌آيد كه خاندان برزنجى ، چاه و باغِ در برگيرنده‌اش را وقف عام نموده‌اند . فضلاى مدينه موقعيّت جغرافيايى آن را با تعبير «بلادالعهن» مى‌شناسانند. |
| * [[:رده:مکان‌های تاریخی حجاز|مکان‌های تاریخی حجاز]]
| |
| * [[:رده:مکان‌های تاریخی مدینه|مکان‌های تاریخی مدینه]]
| |
| * [[:رده:مکان‌های تاریخی عربستان|مکان‌های تاریخی عربستان]]
| |
| * [[:رده:اماکن مدینه|اماکن مدینه]]
| |
