در حال ویرایش کندن گیاهان و درختان حرم

  | فیلم =  

  | توضیح فیلم =  

  | صفحه فتواهای مراجع = کندن گیاهان حرم (فتاوای مراجع)

  | جستارهای وابسته =  

'''کندن گیاهان و درختان حرم''' یکی از [[محرمات احرام]] و [[حرم مکی|حرم]] است و در حکم حرمت آن، اختلافی میان [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نیست. منظور از گیاهان حرم، درختان و تمام آن چیزهایی است که از زمین [[حرم مکی]] می‌روید و کندن آنها نیز شامل از ریشه درآوردن یا کندن برگ‌ها یا شکستن شاخه‌ها می‌شود.

از نظر مشهور فقیهان شیعه در کندن درخت و گیاه حرم، [[کفاره]] لازم است؛ در کندن گیاه، [[واجب]] است قیمت آن محاسبه و پرداخت شود. کفاره کندن و قطع درختان بزرگ، قربانی کردن گاو و کفاره کندن یا قطع درخت کوچک، قربانی کردن گوسفند است.

همچنین در مواردی کندن گیاهان و درختان حرم استثناء شده و کفاره ندارد مانند کندن درختان میوه و درختان و گیاهان خشک.

منظور از گیاهان حرم، درختان و تمام آن چیزهایی است که از [[حرم مکی|زمین حرم]] می‌روید و کندن آنها نیز شامل از ریشه درآوردن یا کندن برگ‌ها یا شکستن شاخه‌ها می‌شود.<ref>. رک: المبسوط فی فقه، ج1، ص: 354؛ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج12، ص: 120-137؛ فوائد القواعد، ص: 445.</ref>

در حکم حرمت کندن گیاهان حرم، اختلافی میان شیعه<ref>. المبسوط فی فقه، ج 1، ص 354؛ السرائر، ج 1، ص 554؛ الدروس، ج1، ص: 390.</ref> و اهل سنت (مالکی<ref>. التفریع، ج1، ص 211 ؛ المدونة ج1 ص 456؛ فقه العبادات، ج1، ص 390.</ref>، شافعی<ref>التنبیة، ج 1، ص 74؛  المهذب فی فقة، ج1، ص 400؛ المجموع، ج7، ص 448.</ref>، حنبلی<ref>. الکافی فی فقه، ج1، ص 506؛ المغنی، ج3، ص 320؛  الشرح الکبیر، ج3، ص 364.</ref>، حنفی<ref>. المبسوط، ج4، ص 103؛ بدائع الصنایع، ج2، ص 210؛ الهدایة، ج1، ص 171.</ref>) نیست و با وجود اینکه حکم این مسئله درباره حرم است اما به نظر شیعه<ref>مجمع الفائدة، ج7، ص: 59؛مدارک الأحکام، ج7، ص: 372؛ المعتمد، ج4، ص: 265.</ref> و اهل سنت<ref>التنبیة، ج 1، ص 74؛ المهذب فی فقة، ج1، ص 400؛ المبسوط، ج4، ص 104.</ref> شامل مُحرم و غیر محرم (مانند ساکنان مکه) می‌شود.

از نظر مشهور فقیهان شیعه در کندن درخت و گیاه حرم، [[کفاره]] لازم است.<ref>. دلیل الناسک، ص: 221؛ تفصیل الشریعة ، ج4، ص: 259؛ الخلاف، ج2، ص:  408 ؛ تفصیل الشریعة ، ج4، ص: 259.</ref> در کندن گیاه، [[واجب]] است قیمت آن محاسبه و پرداخت شود. اما در کفاره کندن و قطع درختان حرم، مشهور فقیهان شیعه در درخت بزرگ گاو، در درخت کوچک گوسفند<ref>. الجامع للشرائع، ص: 189؛ جامع المقاصد ، ج3، ص: 360 ؛ فوائد القواعد، ص: 445.</ref> و نسبت به شاخه‌ها محاسبه و پرداخت قیمت<ref>. إیضاح الفوائد ، ج1، ص: 350؛ رسائل المحقق ، ج2، ص:165؛ إرشاد الأذهان ، ج1، ص: 324.</ref> را لازم شمرده‌اند.

درباره کفاره کندن درخت و گیاه حرم، میان اهل سنت اختلاف نظر است: برخی کفاره را لازم ندانسته<ref>. المدونة، ج1، ص 456؛ حلیة العلماء، ج3، ص 276.</ref> و فقط استغفار را کافی می‌دانند.<ref>. المغنی، ج3، ص 322؛ الشرح الکبیر، ج3، ص 367.</ref> برخی دیگر در موارد کندن درختان حرم، محاسبه و پرداخت قیمت آن را لازم دانسته‌اند.<ref>. الهدایة، ج1، ص 171؛ المبسوط، ج4، ص 103 ؛ بدائع الصنایع، ج2، ص 210.</ref> بعضی نیز کفاره را لازم دانسته لکن معتقد شده‌اند در کندن درخت بزرگ یک گاو و درخت کوچک یک گوسفند باید کفاره پرداخت شود و اگر شاخه ای شکسته شود یا گیاهی کنده شود، باید قیمتش محاسبه و پرداخت شود و کندن برگ هم کفاره ندارد.<ref>. التنبیة، ج 1، ص 74؛ حلیة العلماء، ج3، ص 276؛ نهایة المطلب، ج4، ص 417.</ref>

در مواردی کندن گیاهان و درختان حرم استثناء شده و کفاره ندارد. برخی از آنها عبارت است از:

* [[کندن گیاهان حرم (فتاوای مراجع)]]

{{محرمات احرام}}{{احکام احرام عمودی}}