مسجد الحمراء

مسجد الحمراء
اطلاعات
مکان	کوفه
مختصات	در شرق مسجد کوفه، کنار رود فرات
مذهب	شیعه
پایه‌گذاری در	قرون اولیه هجری
نوسازی‌شده در	سال 1312 ه. ق و سال 1342 ه. ق
ویژگی‌های دیگر	مزار منسوب به حضرت یونس(ع) در مسجد، تخریب کامل در دوره حاکمیت رژیم بعثی عراق و در حال بازسازی

مسجد الحمراء از مساجد قدیمی و یکی از چهار مسجد مقدس‏ کوفه است. پیشینه آن، به قرون اولیه هجری باز می‌‏گردد و مرقد منسوب به حضرت یونس(ع) در این مسجد قرار دارد.

معرفی اجمالی

مسجد حمراء از مساجد قدیمی کوفه است که پیشینه آن، به قرون اولیه هجری بازمی‌‏گردد. نقل شده است که امام علی(ع) مسجد حمراء را یکی از چهار مسجد مقدس‏ کوفه برشمرده و قبر حضرت یونس پیامبر(ع) را در آنجا دانسته است. البته بیشتر مورخان و جغرافی‏‌دانان مسلمان، محل دفن حضرت یونس(ع) را در منطقه نینوا در شمال عراق دانسته‌‏اند. امروزه نیز زیارتگاهی برای ایشان، در همین منطقه، در شهر موصل وجود دارد که در فصل پایانی کتاب به آن اشاره خواهد شد. براساس برخی روایات نیز مزار حضرت یونس(ع) در کوفه، همان محلی است که این پیامبر در آنجا از شکم نهنگ، بیرون‌ انداخته شد.

موقعیت

امروزه مسجد حمراء، در شرق مسجد کوفه، کنار رود فرات و میان نخلستان‌‏ها واقع شده است و متصل به آن، مرقد منسوب به حضرت یونس قرار دارد. در گنبدخانه آن نیز محرابی وجود دارد که گفته می‏‌شود محل نماز خواندن امیرمؤمنان(ع) است.

معماری

مسجد حمراء، به مرور زمان ویران شد؛ تا اینکه در سال 1312 ه. ق، ساختمان آن بازسازی شد و بقایای قدیمی مسجد درون فضای مسجد جدید قرار گرفت. در سال 1342 ه. ق، نیز با هزینه شخصی به نام حاج عبدالکریم دیوان، مناره‌‏ای دایره‌‏ای برای مسجد ساخته شد. این مسجد در دوره حاکمیت رژیم بعثی عراق، به‌‏طور کامل خراب شد. اما اکنون، دوباره در حال بازسازی است.

منابع

این مقاله برگرفته از زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، بخش «مسجد الحمراء»، ج1، ص127-128. است.

• مختصر كتاب البلدان، احمد بن محمد الهمذاني (ابن الفقيه)، ليدن، بريل، ١٣٠٢.

• العتبات المقدسة في الكوفة، محمد سعيد الطريحي، ط ٢، بيروت، ١۴٠۶ه. ق - ١٩٨۶م.