مزار سیدعلی بن اسماعیل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۲۵: خط ۲۵:
در گذشته، به‌صورت بنای کوچکی، کنار نهر دجله، واقع بود که یک اتاق مربع شکل و گنبدی نیز داشت. مردم آن را زیارت می‌کردند و پیرمردی که خادم آنجا بود، با درآمد نذورات و کمک‌های مردم، زندگی خود را می‌چرخاند.
در گذشته، به‌صورت بنای کوچکی، کنار نهر دجله، واقع بود که یک اتاق مربع شکل و گنبدی نیز داشت. مردم آن را زیارت می‌کردند و پیرمردی که خادم آنجا بود، با درآمد نذورات و کمک‌های مردم، زندگی خود را می‌چرخاند.


در سال ١٣١٠ه. ق، ابوالهدی افندی صیادی، متوفای ١٣٢٨ه. ق، نامه‌ای برای تجدید بنای این آرامگاه، برای سلطان عبدالحمید عثمانی می‌نویسد و موافقت ساخت آرامگاه را می‌گیرد. <ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، صص ٣٩6 و ٣٩٧.</ref> پس از آن، این بنای باشکوه، ساخته و بارها بازسازی شده و توسعه یافته است. <ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص٢٧١.</ref>
در سال ١٣١٠ه. ق، ابوالهدی افندی صیادی، متوفای ١٣٢٨ه. ق، نامه‌ای برای تجدید بنای این آرامگاه، برای سلطان عبدالحمید عثمانی می‌نویسد و موافقت ساخت آرامگاه را می‌گیرد.<ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، صص ٣٩6 و ٣٩٧.</ref> پس از آن، این بنای باشکوه، ساخته و بارها بازسازی شده و توسعه یافته است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص٢٧١.</ref>
==هویت سیدعلی بن اسماعیل==
==هویت سیدعلی بن اسماعیل==
درباره شخص مدفون در این آرامگاه، میان مورخان و عالمان انساب و نویسندگان معاصر، اختلاف است.  
درباره شخص مدفون در این آرامگاه، میان مورخان و عالمان انساب و نویسندگان معاصر، اختلاف است.  


برخی ایشان را [[علی بن امام محمد باقر(ع)]] ملقب به‌ طاهر و برادر بزرگوار [[حضرت امام جعفر صادق(ع)]] می‌دانند؛ اما بزرگان [[فرقه اسماعیلیه]]، چنین ادعا می‌کنند که این مکان، مدفن علی بن [[اسماعیل بن امام جعفر صادق|اسماعیل]] بن [[امام جعفر صادق(ع)]]، برادر [[سیدمحمدفضل بن اسماعیل]] است. ازاین‌رو، این آرامگاه را بسیار بزرگ و محترم می‌شمارند و به عنوان قبر فرزند امام منتظرشان، [[زیارت]] می‌نمایند و برایش [[نذر]] می‌کنند. <ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، صص 4٠١ و 4٠٢.</ref>
برخی ایشان را [[علی بن امام محمد باقر(ع)]] ملقب به‌ طاهر و برادر بزرگوار [[حضرت امام جعفر صادق(ع)]] می‌دانند؛ اما بزرگان [[فرقه اسماعیلیه]]، چنین ادعا می‌کنند که این مکان، مدفن علی بن [[اسماعیل بن امام جعفر صادق|اسماعیل]] بن [[امام جعفر صادق(ع)]]، برادر [[سیدمحمدفضل بن اسماعیل]] است. ازاین‌رو، این آرامگاه را بسیار بزرگ و محترم می‌شمارند و به عنوان قبر فرزند امام منتظرشان، [[زیارت]] می‌نمایند و برایش [[نذر]] می‌کنند.<ref>العقد اللامع بآثار بغداد والمساجد والجوامع، صص 4٠١ و 4٠٢.</ref>


مادر علی بن اسماعیل، زنی از بنی‌مخزوم بود. ازاین‌رو، او را علی بن مخزومیه می‌خواندند. <ref>سرالسلسلة العلویه، ص6٧.</ref>
مادر علی بن اسماعیل، زنی از بنی‌مخزوم بود. ازاین‌رو، او را علی بن مخزومیه می‌خواندند.<ref>سرالسلسلة العلویه، ص6٧.</ref>


او با فاطمه دختر [[عبدالله بن امام صادق(ع)]]، ازدواج کرد و نتیجه آن، یک پسر و یک دختر، به نام زید و رقیه بود. <ref>المجدی، ص٢٩5.</ref> فاطمه، دختر عون بن [[محمد بن علی بن ابی‌طالب|محمد]] بن [[علی بن ابی‌طالب(ع)]]، همسر دیگر اوست که از این بانو، یک فرزند به نام محمد، به دنیا آمد. <ref>سرالسلسلة العلویه، ص6٩.</ref> محمد ملقب به شعرانی بود. <ref>تهذیب الانساب، ص١٧4.</ref>
او با فاطمه دختر [[عبدالله بن امام صادق(ع)]]، ازدواج کرد و نتیجه آن، یک پسر و یک دختر، به نام زید و رقیه بود.<ref>المجدی، ص٢٩5.</ref> فاطمه، دختر عون بن [[محمد بن علی بن ابی‌طالب|محمد]] بن [[علی بن ابی‌طالب(ع)]]، همسر دیگر اوست که از این بانو، یک فرزند به نام محمد، به دنیا آمد.<ref>سرالسلسلة العلویه، ص6٩.</ref> محمد ملقب به شعرانی بود.<ref>تهذیب الانساب، ص١٧4.</ref>


علی بن اسماعیل، کنیزانی نیز داشت که از آنها، خدیجة الصغری، خدیجة الکبری، عبدالله، ابراهیم، حسن، محسن، طاهر، بریهه، حکیمه، زینب و حسین و اسماعیل، به‌دنیا آمده‌اند. <ref>المجدی، ص٢٩5.</ref>
علی بن اسماعیل، کنیزانی نیز داشت که از آنها، خدیجة الصغری، خدیجة الکبری، عبدالله، ابراهیم، حسن، محسن، طاهر، بریهه، حکیمه، زینب و حسین و اسماعیل، به‌دنیا آمده‌اند.<ref>المجدی، ص٢٩5.</ref>


==گزارشات تاریخی==
==گزارشات تاریخی==
گویا این دیدگاه، سابقه طولانی دارد و در گفتار علمای انساب و مورخان نیز نقل قول‌هایی پیدا می‌شود؛ از جمله [[سیدجعفر بحرالعلوم]]، نوشته است:
گویا این دیدگاه، سابقه طولانی دارد و در گفتار علمای انساب و مورخان نیز نقل قول‌هایی پیدا می‌شود؛ از جمله [[سیدجعفر بحرالعلوم]]، نوشته است:


در بغداد، دو قبر مذموم وجود دارد: یکی متعلق به علی بن اسماعیل بن صادق(ع) است که نزد اهالی بغداد، به سیدسلطان علی، مشهور است و دیگری برادرش، محمد بن اسماعیل، جد فاطمیان است که به فضل، شهرت دارد. <ref>تحفة العالم، ج٢، ص٢٧.</ref>
در بغداد، دو قبر مذموم وجود دارد: یکی متعلق به علی بن اسماعیل بن صادق(ع) است که نزد اهالی بغداد، به سیدسلطان علی، مشهور است و دیگری برادرش، محمد بن اسماعیل، جد فاطمیان است که به فضل، شهرت دارد.<ref>تحفة العالم، ج٢، ص٢٧.</ref>


[[علامه حرزالدین]]، ضمن معرفی این قبر در محله سلطان علی بغداد، می‌نویسد:
[[علامه حرزالدین]]، ضمن معرفی این قبر در محله سلطان علی بغداد، می‌نویسد:


"می‌گویم سید سلطان علی و برادرش محمد فضل، از جمله کسانی بودند که شیعیان در گذشته و حال، از آنها اعراض می‌کردند؛ به علت مجالست آنها با‌ هارون الرشید و اذیت و سعایت امام موسی کاظم(ع) نزد‌ هارون". <ref>مراقد المعارف، ج١، صص ٣4١ و ٣4٢.</ref>
"می‌گویم سید سلطان علی و برادرش محمد فضل، از جمله کسانی بودند که شیعیان در گذشته و حال، از آنها اعراض می‌کردند؛ به علت مجالست آنها با‌ هارون الرشید و اذیت و سعایت امام موسی کاظم(ع) نزد‌ هارون".<ref>مراقد المعارف، ج١، صص ٣4١ و ٣4٢.</ref>


«[[سیدعبدالرزاق کمونه]]»، ضمن انتساب این قبر به علی بن اسماعیل، داستان سعایت علی از امام کاظم(ع) را نزد‌ هارون می‌نویسد. <ref>مشاهد العترة الطاهره، ص4٣.</ref>
«[[سیدعبدالرزاق کمونه]]»، ضمن انتساب این قبر به علی بن اسماعیل، داستان سعایت علی از امام کاظم(ع) را نزد‌ هارون می‌نویسد.<ref>مشاهد العترة الطاهره، ص4٣.</ref>


سیدحسین ابوسعید موسوی، قبر موجود در خیابان رشید در رصافه بغداد را که به سیدسلطان علی مشهور است، برای علی بن اسماعیل می‌داند و می‌نویسد:
سیدحسین ابوسعید موسوی، قبر موجود در خیابان رشید در رصافه بغداد را که به سیدسلطان علی مشهور است، برای علی بن اسماعیل می‌داند و می‌نویسد:


«این قبر، نزد اهالی بغداد، غیر معتبر است؛ زیرا علی بن اسماعیل، به‌سبب سعایت عمویش نزد‌ هارون، باعث قتلش شده است». <ref>المشاهد المشرفه، ج6، صص ١٠٨ و ١٠٩.</ref><ref>المشجر الوافی، ج5، صص ٢٧١ و ٢٧٢.</ref>
«این قبر، نزد اهالی بغداد، غیر معتبر است؛ زیرا علی بن اسماعیل، به‌سبب سعایت عمویش نزد‌ هارون، باعث قتلش شده است».<ref>المشاهد المشرفه، ج6، صص ١٠٨ و ١٠٩.</ref><ref>المشجر الوافی، ج5، صص ٢٧١ و ٢٧٢.</ref>


[[شیخ مفید]] در [[کتاب الارشاد|ارشاد]] می‌نویسد که وی با سعایتش، باعث مرگ [[امام موسی کاظم(ع)]] شد. سپس داستانش را ذکر می‌کند. <ref>الارشاد، ج٢، صص ٢٣٧ و ٢٣٨.</ref>
[[شیخ مفید]] در [[کتاب الارشاد|ارشاد]] می‌نویسد که وی با سعایتش، باعث مرگ [[امام موسی کاظم(ع)]] شد. سپس داستانش را ذکر می‌کند.<ref>الارشاد، ج٢، صص ٢٣٧ و ٢٣٨.</ref>


علمای انساب و مورخان، اطلاعات دیگری درباره وی، به ثبت نرسانده‌اند.
علمای انساب و مورخان، اطلاعات دیگری درباره وی، به ثبت نرسانده‌اند.
خط ۸۰: خط ۸۰:
{{زیارتگاه‌ها و مقبره‌های عراق}}
{{زیارتگاه‌ها و مقبره‌های عراق}}


[[رده:مدفونان در بغداد]]
[[رده:مزار فرزندان امام محمدباقر(ع)]]
[[رده:مکان‌های تاریخی بغداد]]
[[رده:مزار امامزاده‌های مدفون در بغداد]]
[[رده:زیارتگاه‌های بغداد]]
[[رده:مکان‌های متبرک بغداد]]