نقاره

نقاره به نوعی طبل کوچک دوتایی گفته می‌شود که صدای یکی زیر و صدای دیگری بم است و با دو عدد چوب به آنها می ّ زنند و به این کار، نقارهزنی، گفته می‌شود و به کسی که بر این طبلها می‌کوبد، نقاره ّ چی یا نقارهزن می‌گویند. در بعضی حرمها مثل حرم امام رضا۷ روزی ّ دو نوبت در صبح و شام، تعدادی از خد ّ ام در جایگاه خاص ّ ی که» نقارهخانه «نام دارد، طبل و شیپور می‌زنند و این نشان شوکت و عظمت بارگاه رضوی است. اصل معنای نقاره یعنی نوبت، ۹ و چون این طبل و شیپور در نوبت ّ‌های خاصی زده می ّ شود، به آن نقارهزنی گفته می‌شود. ّ آیین نقارهنوازی یا نوبتنوازی، در قرن نهم و دهم معمول بوده و تا زمان قاجار ادامه داشته است. این سنّت قدیمی در جهان اسالم، برای نخستین بار از سوی خاندان شیعه آل‌بویه رواج یافت. نقارهزنی در حرم رضوی، شاید به دلیل عنوان والیتعهدی او بوده که او را سلطان میخواندهاند. نقاره زدن و نواختن شیپور برای احترام و بزرگداشت بارگاه حضرت رضا۷ جنبه تشریفاتی دارد. غروبها قبل از اذان نقاره نواخته می ّ شود. همچنین وقتی حادثه خاصی رخ می‌دهد که مردم شاد می‌شوند) مثل شفا یافتن یک بیمار (از جمله در شبهای میالد ائمه، عید فطر، عید قربان و زمان تحویل سال نو هم نقاره حرم نواخته می‌شود.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگ نامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و دوم، بهار ۱۳۹۴، ص۴۶ است.