نقاره: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(←‏پانوشت: اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363}}
{{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363}}<br />


نقاره به نوعی طبل کوچک دوتایی گفته می‌شود که صدای یکی زیر و صدای دیگری بم است و با دو عدد چوب به آنها می ّ زنند و به این کار، نقارهزنی، گفته می‌شود و به کسی که بر این طبلها می‌کوبد، نقاره ّ چی یا نقارهزن می‌گویند. در بعضی حرمها مثل حرم امام رضا۷ روزی ّ دو نوبت در صبح و شام، تعدادی از خد ّ ام در جایگاه خاص ّ ی که» نقارهخانه «نام دارد، طبل و شیپور می‌زنند و این نشان شوکت و عظمت بارگاه رضوی است. اصل معنای نقاره یعنی نوبت، ۹ و چون این طبل و شیپور در نوبت ّ‌های خاصی زده می ّ شود، به آن نقارهزنی گفته می‌شود. ّ آیین نقارهنوازی یا نوبتنوازی، در قرن نهم و دهم معمول بوده و تا زمان قاجار ادامه داشته است. این سنّت قدیمی در جهان اسالم، برای نخستین بار از سوی خاندان شیعه آل‌بویه رواج یافت. نقارهزنی در حرم رضوی، شاید به دلیل عنوان والیتعهدی او بوده که او را سلطان میخواندهاند. نقاره زدن و نواختن شیپور برای احترام و بزرگداشت بارگاه حضرت رضا۷ جنبه تشریفاتی دارد. غروبها قبل از اذان نقاره نواخته می ّ شود. همچنین وقتی حادثه خاصی رخ می‌دهد که مردم شاد می‌شوند) مثل شفا یافتن یک بیمار (از جمله در شبهای میالد ائمه، عید فطر، عید قربان و زمان تحویل سال نو هم نقاره حرم نواخته می‌شود.
== واژه‌شناسی ==
اصل معنای نقاره یعنی نوبت، و چون این طبل و شیپور در نوبت‌های خاصی زده می‌شود، به آن نقاره‌زنی گفته می‌شود.<ref name=":0">حرم در واژه‌ها، ص۵۸.</ref>


== پانوشت ==
== چیستی ==
نقاره به نوعی طبل کوچک دوتایی گفته می‌شود که صدای یکی زیر و صدای دیگری بم است و با دو عدد چوب به آنها می‌زنند و به این کار، نقاره‌زنی، گفته می‌شود و به کسی که بر این طبل‌ها می‌کوبد، نقاره‌چی یا نقاره‌زن می‌گویند.<ref name=":0" />
 
== پیشینه ==
آیین نقاره‌نوازی یا نوبت‌نوازی، در سده نهم و دهم قمری رواج داشته و تا زمان [[دوره قاجاریه|قاجار]] ادامه داشته است. این سنّت قدیمی در جهان [[اسلام]]، برای نخستین بار از سوی خاندان شیعه [[آل بویه|آل‌بویه]] رواج یافت.<ref name=":1">فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۴۶.</ref>
 
== در حرم امام رضا(ع) ==
در بعضی حرم‌ها مثل [[آستان مقدس امام رضا(ع)|آستان امام رضا(ع)]] روزی دو نوبت در صبح و شام، تعدادی از خادمان در جایگاه ویژه‌ای که نقاره‌خانه نام دارد، طبل و شیپور می‌زنند و این نشان شوکت و عظمت بارگاه رضوی است.<ref name=":0" />
 
نقاره‌زنی در آستان امام رضا(ع)، شاید به دلیل عنوان ولایت‌عهدی او بوده که او را سلطان میخوانده‌اند. نقاره زدن و نواختن شیپور برای احترام و بزرگداشت بارگاه [[امام رضا(ع)]] جنبه تشریفاتی دارد. غروب‌ها پیش از اذان نقاره نواخته می‌شود. همچنین وقتی حادثه خاصی رخ می‌دهد که مردم شاد می‌شوند، مثل شفا یافتن یک بیمار، از جمله در شب‌های میلاد [[امامان(ع)]]، [[عید فطر]]، [[عید قربان]] و زمان تحویل سال نو نقاره حرم نواخته می‌شود.<ref name=":1" />
 
==پانوشت==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== منابع ==
==منابع==


{{برگرفتگی
{{برگرفتگی
خط ۱۳: خط ۲۵:
| پس از لینک = جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و دوم، بهار ۱۳۹۴، ص۴۶
| پس از لینک = جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و دوم، بهار ۱۳۹۴، ص۴۶
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/93
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1374/1/93
}}
}}حرم در واژه‌ها، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسوی‌پناه، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۱ش.
 
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]

نسخهٔ ‏۲۵ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۱۸


واژه‌شناسی

اصل معنای نقاره یعنی نوبت، و چون این طبل و شیپور در نوبت‌های خاصی زده می‌شود، به آن نقاره‌زنی گفته می‌شود.[۱]

چیستی

نقاره به نوعی طبل کوچک دوتایی گفته می‌شود که صدای یکی زیر و صدای دیگری بم است و با دو عدد چوب به آنها می‌زنند و به این کار، نقاره‌زنی، گفته می‌شود و به کسی که بر این طبل‌ها می‌کوبد، نقاره‌چی یا نقاره‌زن می‌گویند.[۱]

پیشینه

آیین نقاره‌نوازی یا نوبت‌نوازی، در سده نهم و دهم قمری رواج داشته و تا زمان قاجار ادامه داشته است. این سنّت قدیمی در جهان اسلام، برای نخستین بار از سوی خاندان شیعه آل‌بویه رواج یافت.[۲]

در حرم امام رضا(ع)

در بعضی حرم‌ها مثل آستان امام رضا(ع) روزی دو نوبت در صبح و شام، تعدادی از خادمان در جایگاه ویژه‌ای که نقاره‌خانه نام دارد، طبل و شیپور می‌زنند و این نشان شوکت و عظمت بارگاه رضوی است.[۱]

نقاره‌زنی در آستان امام رضا(ع)، شاید به دلیل عنوان ولایت‌عهدی او بوده که او را سلطان میخوانده‌اند. نقاره زدن و نواختن شیپور برای احترام و بزرگداشت بارگاه امام رضا(ع) جنبه تشریفاتی دارد. غروب‌ها پیش از اذان نقاره نواخته می‌شود. همچنین وقتی حادثه خاصی رخ می‌دهد که مردم شاد می‌شوند، مثل شفا یافتن یک بیمار، از جمله در شب‌های میلاد امامان(ع)، عید فطر، عید قربان و زمان تحویل سال نو نقاره حرم نواخته می‌شود.[۲]

پانوشت

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ حرم در واژه‌ها، ص۵۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ فرهنگ‌نامه زیارت، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۲، ص۴۶.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فرهنگ نامه زیارت، جواد محدثی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و دوم، بهار ۱۳۹۴، ص۴۶ است.

حرم در واژه‌ها، از مجموعه «رهنما»، سید ابراهیم موسوی‌پناه، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۱ش.