نهر سلیمانی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←موقعیت) |
(←پانوشت) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
'''نهر سلیمانی''' یا '''نهر حسینی''' یا '''نهر الحسینیه'''، | '''نهر سلیمانی''' یا '''نهر حسینی''' یا '''نهر الحسینیه'''، | ||
==موقعیت== | ==موقعیت== | ||
نهر سلیمانی یا نهر الحسینیه،<ref>بغیة النبلاء‌فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲.</ref> | نهر سلیمانی یا نهر حسینی<ref>نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۸، ص۹۰، به نقل از [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]].</ref> یا نهر الحسینیه،<ref>بغیة النبلاء‌فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲.</ref> از [[فرات|رود فرات]]، در [[عراق]]، در نزدیکی شهرک مسیب گرفته شده و به «ناحیة الحسینیة»، یکی از مناطق [[کربلا]] می‌رود.<ref name=":0">[https://c-karbala.com/section9/1384# الخصائص الادارية لمحافظة كربلاء]، مرکز کربلاء للدراسات و البحوث، العتبة‌الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۹ آذر ۱۳۹۸ش.</ref> میرزا ابوطالب (م.۱۲۲۱ق.) سفرنامه نویس، این نهر را در عرض نهر هندی دانسته و دریچه اصلی آن را منتهی به هور سلطانیه، که در شرق کربلا قرار دارد، معرفی کرده است. به گفته وی، از شاخه فرعی آن، برای آبرسانی به خانه‌ها و زمین‌های دورتادور شهر از سه جهت استفاده می‌شود. این نهر، به سمت شمال و غرب، سپس به سمت جنوب تغییر مسیر داده و به سوی شرق رفته تا این که به هور سلطانیه متصل می‌شود.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، ص۱۱۴، به نقل از سفرنامه [[مسیر طالبی (کتاب)|مسیر طالبی]].</ref> تشخیص مکان دهانه اصلی نهر حسینی، مشکل است؛ زیرا پس از ساخت سد هندی{{یادداشت|سدی است که روی رود فرات ساخته شده و نزدیک شهرک مسیب قرار دارد. این سد را حکومت عثمانی، در سال ۱۹۰۹م. توسط مهندسی انگلیسی به نام بالسیر وليام ويلكوكس ساخته است.}}<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15128/120/text?q=%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D9%87%20%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87&rowNumber=1&score=275.39294 ساعة فی سد الهندیة]، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.</ref> بر رود فرات، مجرای این رود، تغییر کرده است. به گمانِ برخی، دهانه نهر حسینی، نزدیک دهانه [[نهر نینوا|نهر قدیمی نینوا]] بوده باشد.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۵.</ref> | ||
== نام == | |||
بر پایه برخی مدارک قدیمی، به این نهر، نهر شریف سلیمانی گفته می‌شد.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۳.</ref> میرزا ابوطالب خان، در [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]]، در سال ۱۲۱۷ق. این نهر را، مشهور به نهر حسینی دانسته است.<ref>بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۴، به نقل از [[مسیر طالبی (کتاب)|سفرنامه مسیر طالبی]].</ref> امروزه به آن، نهر الحسینیة گفته می‌شود.<ref name=":0" /> | |||
== پیشینه == | |||
سليمان قانوني عثماني، در آغاز سال ۹۴۱ق، در اوائل پادشاهي شاه طهماسب اول، وارد عراق شده و در 28 [[جمادي‌الاول]] 941ق، براي زيارت، به [[کربلا]] رفته و دستور داد نهر بزرگي از [[فرات]] گرفته شده و به کربلا کشيده شود. حفر این نهر، باعث حاصلخیزی زمین‌های اطراف آن و تأمین آب شرب بسیاری از ساکنان آن منطقه شد. گاهی تندبادها، کف نهر را از سنگ، کلوخ و ریگ پر می‌کرد که با زحمت زیاد لایروبی می‌شد. | |||
به گفته برخی تاریخ‌نگاران، مهندسان این نهر، سطح آب فرات و ارتفاع زمین کربلا را طوری تنظیم کرده‌اند که آب به کربلا برسد؛ زیرا زمین کربلا بالاتر از سطح فرات است. برخی جریان آب را به سمت کربلا، معجزه‌ای از [[امام حسین(ع)]] دانسته‌اند و برخی مهندسان، از دیدن این نهر تعجب کرده و سازندگان آن را تحسین کرده‌اند.<ref>گلشن خلفا، ص۹۷؛ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲ و ۱۱۳.</ref> | |||
==پانوشت== | ==پانوشت== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۷: | ||
*'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق. | *'''بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا'''، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق. | ||
*'''[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15128/120/text?q=%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D9%87%20%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%AF%D9%87%20%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%87&rowNumber=1&score=275.39294 ساعة فی سد الهندیة]'''، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق. | |||
*.'''گلشن خلفا'''، مرتضی نظمي‌زاده، مطبعة الادب، نجف، 1971م. | |||
*[https://c-karbala.com/ مرکز کربلاء للدراسات و البحوث]، العتبة الحسینیة المقدسة. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] | ||
نسخهٔ ۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۱:۳۳
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۹ آذر ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
نهر سلیمانی یا نهر حسینی یا نهر الحسینیه،
موقعیت
نهر سلیمانی یا نهر حسینی[۱] یا نهر الحسینیه،[۲] از رود فرات، در عراق، در نزدیکی شهرک مسیب گرفته شده و به «ناحیة الحسینیة»، یکی از مناطق کربلا می‌رود.[۳] میرزا ابوطالب (م.۱۲۲۱ق.) سفرنامه نویس، این نهر را در عرض نهر هندی دانسته و دریچه اصلی آن را منتهی به هور سلطانیه، که در شرق کربلا قرار دارد، معرفی کرده است. به گفته وی، از شاخه فرعی آن، برای آبرسانی به خانه‌ها و زمین‌های دورتادور شهر از سه جهت استفاده می‌شود. این نهر، به سمت شمال و غرب، سپس به سمت جنوب تغییر مسیر داده و به سوی شرق رفته تا این که به هور سلطانیه متصل می‌شود.[۴] تشخیص مکان دهانه اصلی نهر حسینی، مشکل است؛ زیرا پس از ساخت سد هندی[یادداشت ۱][۵] بر رود فرات، مجرای این رود، تغییر کرده است. به گمانِ برخی، دهانه نهر حسینی، نزدیک دهانه نهر قدیمی نینوا بوده باشد.[۶]
نام
بر پایه برخی مدارک قدیمی، به این نهر، نهر شریف سلیمانی گفته می‌شد.[۷] میرزا ابوطالب خان، در سفرنامه مسیر طالبی، در سال ۱۲۱۷ق. این نهر را، مشهور به نهر حسینی دانسته است.[۸] امروزه به آن، نهر الحسینیة گفته می‌شود.[۳]
پیشینه
سليمان قانوني عثماني، در آغاز سال ۹۴۱ق، در اوائل پادشاهي شاه طهماسب اول، وارد عراق شده و در 28 جمادي‌الاول 941ق، براي زيارت، به کربلا رفته و دستور داد نهر بزرگي از فرات گرفته شده و به کربلا کشيده شود. حفر این نهر، باعث حاصلخیزی زمین‌های اطراف آن و تأمین آب شرب بسیاری از ساکنان آن منطقه شد. گاهی تندبادها، کف نهر را از سنگ، کلوخ و ریگ پر می‌کرد که با زحمت زیاد لایروبی می‌شد.
به گفته برخی تاریخ‌نگاران، مهندسان این نهر، سطح آب فرات و ارتفاع زمین کربلا را طوری تنظیم کرده‌اند که آب به کربلا برسد؛ زیرا زمین کربلا بالاتر از سطح فرات است. برخی جریان آب را به سمت کربلا، معجزه‌ای از امام حسین(ع) دانسته‌اند و برخی مهندسان، از دیدن این نهر تعجب کرده و سازندگان آن را تحسین کرده‌اند.[۹]
پانوشت
- ↑ نهرهای کربلا در منابع تاریخی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره ۲۸، ص۹۰، به نقل از سفرنامه مسیر طالبی.
- ↑ بغیة النبلاء‌فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ الخصائص الادارية لمحافظة كربلاء، مرکز کربلاء للدراسات و البحوث، العتبة‌الحسینیة المقدسة، دریافت شده در ۹ آذر ۱۳۹۸ش.
- ↑ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، ص۱۱۴، به نقل از سفرنامه مسیر طالبی.
- ↑ ساعة فی سد الهندیة، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.
- ↑ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۵.
- ↑ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۳.
- ↑ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۴، به نقل از سفرنامه مسیر طالبی.
- ↑ گلشن خلفا، ص۹۷؛ بغیة النبلاء فی تاریخ کربلاء، ص۱۱۲ و ۱۱۳.
- ↑ سدی است که روی رود فرات ساخته شده و نزدیک شهرک مسیب قرار دارد. این سد را حکومت عثمانی، در سال ۱۹۰۹م. توسط مهندسی انگلیسی به نام بالسیر وليام ويلكوكس ساخته است.
منابع
- بغیة النبلاء فی تاریخ کربلا، عبدالحسین الکیدار آل طعمة، تحقیق سید عادل عبدالصالح الکیدار، مراجعة و تعلیق عبد الامیر عزیز القریشی، طارق نافع الحمدانی، توسط الامانة العامة للعتبة الحسینیة المقدسة، مرکز کربلاء للدراسات، ۱۴۳۵ق.
- ساعة فی سد الهندیة، مجلة لغة العرب، السنةالسادسة، الجزء ۲، صفر ۱۳۴۷ق.
- .گلشن خلفا، مرتضی نظمي‌زاده، مطبعة الادب، نجف، 1971م.
- مرکز کربلاء للدراسات و البحوث، العتبة الحسینیة المقدسة.