مسجد آصفیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۴: خط ۴:
| اندازه تصویر    =
| اندازه تصویر    =
| توضیح تصویر      =
| توضیح تصویر      =
| بنيانگذار       =
| بنیانگذار       =
| تأسیس            =  
| تأسیس            =  
| کاربری          = مسجد و زیارتگاه
| کاربری          = مسجد و زیارتگاه
خط ۲۰: خط ۲۰:
| وبگاه            =  
| وبگاه            =  
}}
}}
'''مسجد آصفیه'''، در [[عراق]]، [[بغداد]]، ابتدای پل شهدا و کنار رود [[دجله]] قرار دارد. این مسجد را درآغاز دارالقرآنی دانسته‌اند که به [[خانقاه]] تبدیل و بعد از آن توسط ژداوود پاشا والی [[دولت عثمانی|عثمانی]] (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شده است.  
'''مسجد آصفیه'''، در [[عراق]]، [[بغداد]]، ابتدای پل شهدا و کنار رود [[دجله]] قرار دارد. این مسجد را درآغاز دارالقرآنی دانسته‌اند که به [[خانقاه]] تبدیل و بعد از آن توسط ژداوود پاشا والی [[دولت عثمانی|عثمانی]] (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شده است.  


خط ۳۲: خط ۳۱:
این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا [[خانقاه]] طریقت مولویه<ref group="یادداشت">منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.</ref> تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه<ref group="یادداشت">درواقع «مولوی خانه».</ref> نامیده شد.  
این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا [[خانقاه]] طریقت مولویه<ref group="یادداشت">منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.</ref> تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه<ref group="یادداشت">درواقع «مولوی خانه».</ref> نامیده شد.  


سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف ‌الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.</ref>
سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.</ref>


==مدفونان==
==مدفونان==
{{اصلی|مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى}}
{{اصلی|مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی}}
برخی نویسندگان [[شیعه]]، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.</ref> به باور [[اهل سنت]] [[بغداد]]، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاريخ محاسن بغداد، الكيلانى البغدادى، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فى مناقب الاخيار، ص٢٩٧.</ref> برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های [[بنی‌عباس|عباسی]] دانسته<ref>تاريخ مساجد بغداد وآثارها، شكرى الآلوسى، صص٣٠ و ٣١.</ref> و برخی این باور را رد کرده‌اند.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خير الزاد، ص٨۵.</ref> در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.<ref>تلخيص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.</ref>
برخی نویسندگان [[شیعه]]، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.</ref> به باور [[اهل سنت]] [[بغداد]]، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاریخ محاسن بغداد، الکیلانی البغدادی، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فی مناقب الاخیار، ص٢٩٧.</ref> برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های [[بنی‌عباس|عباسی]] دانسته<ref>تاریخ مساجد بغداد وآثارها، شکری الآلوسی، صص٣٠ و ٣١.</ref> و برخی این باور را رد کرده‌اند.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خیر الزاد، ص٨۵.</ref> در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.</ref>


قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
==بنا==
==بنا==
مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به [[شبستان]] مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کلینی]]، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک [[صندوق]] چوبی [[مشبک]]، نصب شده است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.</ref> [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کراجکی]] نیز در همین اتاق قرار دارد.<ref name=":1" />
مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به [[شبستان]] مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. [[مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی|قبر منسوب به شیخ کلینی]]، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک [[صندوق]] چوبی [[مشبک]]، نصب شده است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.</ref> [[مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی|قبر منسوب به شیخ کراجکی]] نیز در همین اتاق قرار دارد.<ref name=":1" />


مسجد آصفیه، دارای یک [[گلدسته]] و دو [[گنبد]] آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.<ref name=":1">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.</ref>
مسجد آصفیه، دارای یک [[گلدسته]] و دو [[گنبد]] آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.<ref name=":1">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.</ref>
خط ۵۱: خط ۵۰:
|پیش از لینک = کتاب
|پیش از لینک = کتاب
|منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم.
|منبع = زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم.
|پس از لینک = بخش «مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی‌»، ج1، ص362،
|پس از لینک = بخش «مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی»، ج1، ص362،
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1472
}}
}}


[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]
[[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]]

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۳۲

مسجد آصفیه
اطلاعات اوليه
کاربری مسجد و زیارتگاه
مشخصات
مساحت ۶۰۰ متر
امکانات دو گنبد و دو گلدسته
معماری
بازسازی در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)

مسجد آصفیه، در عراق، بغداد، ابتدای پل شهدا و کنار رود دجله قرار دارد. این مسجد را درآغاز دارالقرآنی دانسته‌اند که به خانقاه تبدیل و بعد از آن توسط ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شده است.

در این مسجد، مقبره‌ای وجود دارد که درباره مدفون آن اختلاف نظر وجود دارد.محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) و حارث محاسبی از صوفیان سده چهارم قمری مشهورترین انتساب‌ها برای این مقبره هستند. قبر دیگری نیز در این مقبره وجود دارد که به شیخ کراجکی از عالمان شیعه سده پنجم قمری منسوب است.

مکان

تصویری قدیمی که در آن مسجد آصفیه، پل شهدا و رود دجله دیده می‌شود. گفته شده این تصویر، مربوط به دهه ۱۹۸۰م. است.

مسجد آصف در عراق، بغداد، محله شورجه،[۱] ابتدای پل شهدا و کنار رود دجله قرار دارد.[۲] این مسجد نزدیک مدرسه مستنصریه است.[۱]

پیشینه

تصویری قدیمی از مسجد آصفیه.

این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا خانقاه طریقت مولویه[یادداشت ۱] تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه[یادداشت ۲] نامیده شد.

سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.[۳]

مدفونان

برخی نویسندگان شیعه، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.[۴] به باور اهل سنت بغداد، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.[۵] برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های عباسی دانسته[۶] و برخی این باور را رد کرده‌اند.[۷] در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.[۸]

قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.[۹]

بنا

مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به شبستان مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. قبر منسوب به شیخ کلینی، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک صندوق چوبی مشبک، نصب شده است.[۱۰] قبر منسوب به شیخ کراجکی نیز در همین اتاق قرار دارد.[۱۱]

مسجد آصفیه، دارای یک گلدسته و دو گنبد آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.[۱۱]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.
  2. موقعیت مسجد آصفیه، گوگل مپ.
  3. دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.
  4. دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.
  5. دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاریخ محاسن بغداد، الکیلانی البغدادی، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فی مناقب الاخیار، ص٢٩٧.
  6. تاریخ مساجد بغداد وآثارها، شکری الآلوسی، صص٣٠ و ٣١.
  7. زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دلیل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خیر الزاد، ص٨۵.
  8. تلخیص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.
  9. زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.
  10. معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.
  1. منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.
  2. درواقع «مولوی خانه».

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی»، ج1، ص362، است.