ابن ابیالهیجاء: تفاوت میان نسخهها
Seyedjavad (بحث | مشارکتها) اضافه کردن پیوند به بیرون و اصلاح لینک |
|||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲: | خط ۲: | ||
==شخصیتشناسی== | ==شخصیتشناسی== | ||
سیف الدین حسین بن ابیالهیجاء از نژاد کُرد و از وزیران [[فاطمی]]<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۰.</ref> و داماد طلائع بن رُزَیک (م.۵۵۶ق.) وزیر العاضد آخرین خلیفه فاطمی است.<ref>صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸.</ref> | سیف الدین حسین بن ابیالهیجاء از نژاد کُرد و از وزیران [[فاطمی]]<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۰.</ref> و داماد طلائع بن رُزَیک (م.۵۵۶ق.) وزیر العاضد آخرین خلیفه فاطمی است.<ref>صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸.</ref> | ||
==هجرت به مدینه و اقدامات عمرانی در این شهر== | ==هجرت به مدینه و اقدامات عمرانی در این شهر== | ||
ابن ابیالهیجاء در پی شورش شاور حاکم شهر قوص در [[مصر]]<ref>معجم البلدان، ج۴، ص۴۱۳.</ref> بر طلائع بن رزیک<ref>اتعاظ الحنفاء، ج۲، ص۲۸۷.</ref> و قدرت یافتن وی، به [[مدینه]] کوچ کرد؛ اما زمان آن دانسته نیست. | ابن ابیالهیجاء در پی شورش شاور حاکم شهر قوص در [[مصر]]<ref>معجم البلدان، ج۴، ص۴۱۳.</ref> بر طلائع بن رزیک<ref>اتعاظ الحنفاء، ج۲، ص۲۸۷.</ref> و قدرت یافتن وی، به [[مدینه]] کوچ کرد؛ اما زمان آن دانسته نیست. | ||
وی سالهای پایانی عمرش را در این شهر سپری کرد<ref>المواعظ و الاعتبار، ج۳، ص۸۶-۸۷؛ اتعاظ الحنفاء، ج۲، ص۲۸۹-۲۹۰.</ref> و افزون بر احسان به مردم مدینه و اعطای مال و لباس به آنان<ref>المواعظ و الاعتبار، ج۳، ص۸۷.</ref>، خدماتی فراوان در اماکن مقدس این شهر انجام داد؛ مانند: | وی سالهای پایانی عمرش را در این شهر سپری کرد<ref>المواعظ و الاعتبار، ج۳، ص۸۶-۸۷؛ اتعاظ الحنفاء، ج۲، ص۲۸۹-۲۹۰.</ref> و افزون بر احسان به مردم مدینه و اعطای مال و لباس به آنان<ref>المواعظ و الاعتبار، ج۳، ص۸۷.</ref> ، خدماتی فراوان در اماکن مقدس این شهر انجام داد؛ مانند: | ||
* '''پرده کشیدن دیوارهای [[حرم نبوی]]''' و پوشاندن مرقد پیامبر گرامی(ص) با پردهای از ابریشم سفید گلدوزی شده با حاشیهای از ابریشم قرمز که بر روی آن [[سوره یس]] نوشته شده بود.<ref>صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۱؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸.</ref> آنگاه که [[شریف قاسم بن مهنا|شریف قاسم بن مُهنّا]] امیر مدینه نصب این پرده را منوط به اجازه خلیفه دانست، ابن ابیالهیجاء با اعزام قاصدی از [[المستضیء بالله]] خلیفه [[عباسیان|عباسی]] اجازه گرفت. سپس این پرده حدود دو سال بر مرقد رسول خدا(ص) قرار گرفت.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸؛ کشف الارتیاب، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref> برخی از منابع تاریخی، پوشاندن حرم نبوی را برای نخستین بار به خیزران مادر [[هارون الرشید]] نسبت میدهند.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۹.</ref> اما برخی نیز ابن ابیالهیجاء را نخستین کسی میدانند که به این کار مبادرت ورزید.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۹؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۱؛ صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷.</ref> | * '''پرده کشیدن دیوارهای [[حرم نبوی]]''' و پوشاندن مرقد پیامبر گرامی(ص) با پردهای از ابریشم سفید گلدوزی شده با حاشیهای از ابریشم قرمز که بر روی آن [[سوره یس]] نوشته شده بود.<ref>صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۱؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸.</ref> آنگاه که [[شریف قاسم بن مهنا|شریف قاسم بن مُهنّا]] امیر مدینه نصب این پرده را منوط به اجازه خلیفه دانست، ابن ابیالهیجاء با اعزام قاصدی از [[المستضیء بالله]] خلیفه [[عباسیان|عباسی]] اجازه گرفت. سپس این پرده حدود دو سال بر مرقد رسول خدا(ص) قرار گرفت.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۸؛ کشف الارتیاب، ص۳۶۰-۳۶۱.</ref> برخی از منابع تاریخی، پوشاندن حرم نبوی را برای نخستین بار به خیزران مادر [[هارون الرشید]] نسبت میدهند.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۹.</ref> اما برخی نیز ابن ابیالهیجاء را نخستین کسی میدانند که به این کار مبادرت ورزید.<ref>وفاء الوفاء، ج۲، ص۱۳۹؛ قاموس الحرمین، ص۱۹۱؛ صبح الاعشی، ج۴، ص۳۰۷.</ref> | ||
* '''بازسازی قبر اسماعیل بن جعفر''': ابن ابیالهیجاء در سال ۵۴۶ق. مرقد [[اسماعیل پسر امام صادق|اسماعیل]] فرزند [[امام صادق(ع)]] را تجدید بنا کرد. [[مطری]] به استناد قطعه سنگی که نام ابن ابیالهیجاء و سال تجدید بنای مرقد در آن ذکر شده، این مطلب را بیان کرده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۱۰۳؛ تاریخ حرم ائمه بقیع، ص۳۰۳.</ref> به بیان [[سمهودی]]، وقف باغی برای حرم اسماعیل بن جعفر در سمت غربی مرقد او، با استناد به قطعه سنگ نصب شده در آن مرقد، از دیگر اقدامهای ابن ابیالهیجاء بود.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۱۰۳؛ تاریخ حرم ائمه بقیع، ص۳۰۳.</ref> | * '''بازسازی قبر اسماعیل بن جعفر''': ابن ابیالهیجاء در سال ۵۴۶ق. مرقد [[اسماعیل پسر امام صادق|اسماعیل]] فرزند [[امام صادق(ع)]] را تجدید بنا کرد. [[مطری]] به استناد قطعه سنگی که نام ابن ابیالهیجاء و سال تجدید بنای مرقد در آن ذکر شده، این مطلب را بیان کرده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۱۰۳؛ تاریخ حرم ائمه بقیع، ص۳۰۳.</ref> به بیان [[سمهودی]]، وقف باغی برای حرم اسماعیل بن جعفر در سمت غربی مرقد او، با استناد به قطعه سنگ نصب شده در آن مرقد، از دیگر اقدامهای ابن ابیالهیجاء بود.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۱۰۳؛ تاریخ حرم ائمه بقیع، ص۳۰۳.</ref> | ||
* '''بازسازی مسجد فتح''': ابن ابیالهیجاء [[مسجد فتح]] یا خندق را که ویران شده بود، در سال ۵۷۵ق. بازسازی کرد. وی این مسجد را که از شمال به جنوب ۲۰ ذراع و از شرق به غرب ۱۷ ذراع بود، با یک رواق و سه ستون بنا کرد و [[گنبد|گنبدی]] بر آن قرار داد.<ref> وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳.</ref> نیز دو مسجد دیگر را به نامهای [[امام علی(ع)|علی بن ابیطالب(ع)]] و [[سلمان فارسی]] که در پایین مسجد فتح از جهت [[قبله]] قرار داشت، در سال ۵۷۵ق. تجدید بنا کرد.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳؛ تاریخ مکة المشرفه، ج۱، ص۲۹۹.</ref> | * '''بازسازی مسجد فتح''': ابن ابیالهیجاء [[مسجد فتح]] یا خندق را که ویران شده بود، در سال ۵۷۵ق. بازسازی کرد. وی این مسجد را که از شمال به جنوب ۲۰ ذراع و از شرق به غرب ۱۷ ذراع بود، با یک رواق و سه ستون بنا کرد و [[گنبد|گنبدی]] بر آن قرار داد.<ref> وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳.</ref> نیز دو مسجد دیگر را به نامهای [[امام علی(ع)|علی بن ابیطالب(ع)]] و [[سلمان فارسی]] که در پایین مسجد فتح از جهت [[قبله]] قرار داشت، در سال ۵۷۵ق. تجدید بنا کرد.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۴۳؛ تاریخ مکة المشرفه، ج۱، ص۲۹۹.</ref> | ||
* '''ساخت مسجد مصرع''': از دیگر آثار عمرانی ابن ابیالهیجاء، ساخت مسجد وادی یا مسجد عسکر در سال۵۸۰ق. است که به سبب قرار داشتن در محل شهادت [[حمزه بن عبدالمطلب|حمزه سیدالشهداء]] به [[مسجد مصرع|مسجد مَصرع]] (شهادتگاه) معروف بوده و در سمت شرقی دامنه [[جبل الرماة]] قرار داشته است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۵۳.</ref> | * '''ساخت مسجد مصرع''': از دیگر آثار عمرانی ابن ابیالهیجاء، ساخت مسجد وادی یا مسجد عسکر در سال۵۸۰ق. است که به سبب قرار داشتن در محل شهادت [[حمزه بن عبدالمطلب|حمزه سیدالشهداء]] به [[مسجد مصرع|مسجد مَصرع]] (شهادتگاه) معروف بوده و در سمت شرقی دامنه [[جبل الرماة]] قرار داشته است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۵۳.</ref> | ||
* '''آبرسانی به حیاط نزدیک مسجد نبوی''': نیز وی در حدود سال ۵۶۰ق. شعبهای از [[چشمه الزرقاء]] را از سمت باب السلام به حیاط نزدیک مسجد پیامبر و شعبه کوچکی را نیز به داخل صحن مسجد کشید و در آن فوارهای نصب کرد تا مردم از آن آب [[وضو]] بگیرند.<ref>التحفة اللطیفه، ج۱، ص۵۱۶؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۲۰۷.</ref> | * '''آبرسانی به حیاط نزدیک مسجد نبوی''': نیز وی در حدود سال ۵۶۰ق. شعبهای از [[چشمه الزرقاء]] را از سمت باب السلام به حیاط نزدیک مسجد پیامبر و شعبه کوچکی را نیز به داخل صحن مسجد کشید و در آن فوارهای نصب کرد تا مردم از آن آب [[وضو]] بگیرند.<ref>التحفة اللطیفه، ج۱، ص۵۱۶؛ وفاء الوفاء، ج۲، ص۲۰۷.</ref> | ||
==محل دفن== | ==محل دفن== | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://rasoulallah.net/ar/articles/article/10257 قبر حمزة بن عبدالمطلب] | * [http://rasoulallah.net/ar/articles/article/10257 تعمیر قبر حمزة بن عبدالمطلب توسط ابن ابیالهیجاء] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
{{دانشنامه | |||
| آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/9504/%d8%a7%d8%a8%d9%86-%d8%a7%d8%a8%d9%8a-%d8%a7%d9%84%d9%87-%d9%8a%d8%ac%d8%a7%d8%a1 | |||
| عنوان = ابن ابیالهیجاء | |||
| نویسنده = مهدی امیریان | |||
}} | |||
* '''آثار اسلامی مکه و مدینه''': رسول جعفریان، قم، مشعر، ۱۳۸۶ش | * '''آثار اسلامی مکه و مدینه''': رسول جعفریان، قم، مشعر، ۱۳۸۶ش | ||
* '''اتعاظ الحنفاء''': المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش الشیال، مصر، وزارة الاوقاف، ۱۴۱۶ق | * '''اتعاظ الحنفاء''': المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش الشیال، مصر، وزارة الاوقاف، ۱۴۱۶ق | ||
خط ۳۵: | خط ۴۱: | ||
* '''المواعظ و الاعتبار''': المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش المنصور، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق | * '''المواعظ و الاعتبار''': المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش المنصور، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق | ||
* '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | * '''وفاء الوفاء''': السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م. | ||
{{پایان}} | |||
{{صحابه}} | |||
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله | |||
| شناسه = شد | |||
| جعبه اطلاعات = <!--شد، - --> | |||
| عنوانبندی = شد | |||
| ویرایش = شد | |||
| لینکدهی = شد | |||
| عکس = <!--شد، - --> | |||
| جعبه نقل قول = <!--شد، - --> | |||
| پیوند به بیرون = شد<!--شد، - --> | |||
| مطالعه بیشتر = <!--شد، - --> | |||
| پانویس و منابع = شد | |||
| ناوبری = شد | |||
| رده = شد | |||
| تغییر مسیر = شد | |||
}}<onlyinclude> | |||
[[رده:مدفونان در بقیع]] | [[رده:مدفونان در بقیع]] | ||
[[رده:وزیران حکومت فاطمیان]] | [[رده:وزیران حکومت فاطمیان]] | ||
[[رده:آبادکنندگان حجاز در قرن ششم]] | [[رده:آبادکنندگان حجاز در قرن ششم]] | ||
[[رده:مقالههای تکمیلشده]] | [[رده:مقالههای تکمیلشده]] |