مصر

موقعیت و جمعیت

جمهوری عربی مصر در شمال آفریقا و در منطقه خاورمیانه قرار گرفته است. کشور مصر از غرب به لیبی، از جنوب به سودان و از شرق به نوار غزه محدود می‌شود و شمال آن به دریای مدیترانه و شرق آن به دریای سرخ متصل است.

جمعیت مصر تا تاریخ ۱۳۸۷ش، هشتاد میلیون ذکر شده که بیشتر آن در سواحل رود نیل زندگی می‌کنند. این کشور دارای منطقه گسترده بیابانی است که عموماً غیرمسکونی است.

اهمیت نقش مصر در طول تاریخ به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی و استراتژیکی این منطقه بوده است. کانال سوئز دریای مدیترانه را به دریای سرخ و اقیانوس هند وصل می‌کند و کانال ارتباطی بین شرق و غرب دنیا شمرده می‌شود.

شهرهای مهم مصر را اسکندریه، آسوان، آسوت، قاهره، المحله، الکبری، شرم‌الشیخ و سوئز شمرده‌اند.

قاهره معروف به داشتن مساجد، مناره‌ها و كليساست، 80 تا 90 درصد مردم مصر مسلمان هستند و اكثر آنها سنى مذهب و تعدادى از مسلمانان مصر تحت تعاليم صوفى‌ها قرار دارند و در مصر اقليتى شيعه نيز زندگى مى‌كنند.

مسيحى‌ها 10 تا 20 درصد جمعيت مصر را شامل مى‌شوند. یهودیان و بهایی‌ها از دیگر اقلیت‌های مذهبی مصرند.

تاریخچه

مصر از نخستین تمدن‌های بشری شمرده شده است. اهرام ثلاثه مصر مربوط اولین فرمانروایان مصر در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد است. با شکست آخرین فرعون، نکتانبو دوم، در سال ۳۴۳ قبل از میلاد، توسط امپراتور ایران، دوره فراعنه در مصر پایان یافت. از قرن هفتم میلادی به بعد، به ترتیب امپراتوری بیزانس (روم شرقی)، مسلمانان، فاطمیون، مملوکیان و ترک‌های عثمانی بر مصر حکومت کردند.

در سال ۱۸۰۵م، محمدعلی پاشا فرمانروای مصر شد. اشغال توسط بریتانیا، اعلام جمهوری عربی در سال ۱۰۵۳م، برگزیده شدن جمال عبدالناصر، رهبر جنبش افسران آزاد، به عنوان اولین رئیس جمهور مصر در سال ۱۹۵۶م، اشغال صحرای سینا توسط اسرائیل، رئیس‌جمهوری انور سادات،‌جانشین عبدالناصر و پس از او حسنی مبارک در سال ۱۹۸۱م، از رویدادهای تاریخی مصر است.

مکان‌های زیارتی

زیارتگاه‌های منسوب به اهل بیت و امامزادگان

• مسجد سیدة زینب
• مقبره مالک اشتر
• رأس الحسین (قاهره)
• مقبره سید نفیسه
• مقام سر زید بن علی
• مقبره رقیه دختر امام علی(ع): این زیارتگاه در شهر قاهره است که مبتنی بر رؤیا بوده و در دوره خلفای فاطمی، به دستور الحافظ لدین الله ساخته شده است.
• مقبره سکینه دختر امام حسین (قاهره)
• مقبره فاطمه دختر امام حسین (قاهره)
• مقبره ابراهیم فرزند امام حسن (مصر)
• مقبره زین‌العابدین (مصر)
• مقبره محمد الجعفری
• مقبره عایشه دختر امام صادق (مصر)
• مقبره کلثوم دختر قاسم (مصر) از نوادگان امام صادق(ع)
• مقبره روبیل فرزند یعقوب: زیارتگاهی در قاهره که بر اساس رؤیا پدید آمده و منتسب به روبیل فرزند حضرت یعقوب است.
• مقبره ابراهیم بن یسع بن اسحاق بن ابراهیم
• زاویه جعفر صادق(ع): مسجدی در قاهره، نزدیکی رأس الحسین، که بر اساس خوابی، امام صادق(ع) دستور داده در آن مکان مسجدی ساخته شود.
• مقبره فرزند صالح،
• مقبره آسیه همسر فرعون
• مقبره قاسم فرزند امام صادق(ع)
• مقبره حسن فرزند امام صادق(ع)
• مقبره حسين فرزند امام صادق(ع)
• مقره عبدالله بن قاسم
• مقبره يحيى بن قاسم
• مقبره علی بن عبداللّٰه بن القاسم
• مقبره عيسى بن عبداللّٰه
• مقبره يحيى بن حسن بن زيد بن حسن
• مقبره محمد بن عبدالله فرزند امام باقر(ع)
• مقبره جعفر بن محمد از نوادگان امام سجاد(ع)
• مقبره ام‌کلثوم دختر قاسم از نوادگان امام صادق(ع)
• مقبره زینب دختر زید از نوادگان امام سجاد(ع)
• مقره ام‌کلثوم دختر محمد از نوادگان امام صادق(ع)
• مقبره ام‌عبدالله پسر قاسم بن محمد

زیارتگاه‌های منسوب به صحابه

• مشهد معاذ بن جبل
• مشهد عقبة بن عامر الجهني حمل‌کننده پرچم پیامبر(ص)
• مشهد صاحب بردة الرسول(ص)
• مشهد أبي الحسن صائغ رسول الله(ص)
• مشهد سارية الجبل
• مشهد محمد بن أبي بكر
• مشهد أولاد محمد بن ابی‌بکر
• مشهد أحمد بن أبي بكر
• مشهد أسماء دختر ابي بكر
• مشهد ابن الزبير بن العوام
• مشهد عبد اللّٰه بن حذافة السهمي صاحب رسول اللّٰه(ص)
• مشهد ابن حليمة برادر رضاعی پیامبر(ص)

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب آشنایی با کشورهای اسلامی، است.

• بررسی زیارتگاه‌های مبتنی بر رؤیا در مصر و شام، خامه‌یار، احمد، در تاریخ اسلام در آینه پژوهش، شماره ۳۲، بهار و تابستان ۱۳۹۱ش.
• اهل بیت در مصر، خسروشاهی، هادی و محمد مقدس، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ۱۳۹۰ش.