وقوف: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:وقوف.jpg|بندانگشتی|وقوف حاجیان در [[عرفات]] و [[مشعر]].|جایگزین=|350x350پیکسل]] | |||
'''وقوف''' به معنای «[[وقوف در عرفات|ماندن در عرفات]]» و «[[وقوف در مشعر|ماندن در مشعر]]»، دومین و سومین عمل از [[اعمال حج تمتع|اعمال]] واجبِ [[حج]] است. به وقوف در [[عرفات]] و [[مشعر]]، '''وقوفَین''' نیز گفته شده و ماندنِ حداقلیِ آن، دو [[ارکان حج|رکن حج]] نیز محسوب شده است. هر کدام از این دو وقوف، دارای مستحبات و آدابی است. | |||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
وقوف در | وقوف در لغت به معنای ایستادن و توقف کردن است و در اصطلاحِ [[حج]]، به ماندن در [[عرفات]] و [[مشعرالحرام]] گفته می‌شود.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۷.</ref> | ||
«وقوفین» در لغت به معنای دو وقوف و در اصطلاح، به [[وقوف در عرفات]] و [[وقوف در مشعر]] می‌گویند.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۷.</ref> این دو وقوف، دومین و سومین عمل واجب حج است.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵ و ۲۷۶.</ref> | |||
=== | ==در عرفات== | ||
زمان وقوف | [[پرونده:وقوف در عرفات (قدیمی).png|بندانگشتی|تصویری قدیمی از وقوف حاجیان در [[عرفات]]، جانب غربی [[جبل الرحمه]] (۱۸۸۴-۱۸۸۵م).<ref>[https://web.archive.org/save/https://www.wdl.org/ar/item/11710/#q=عرفات «الجانب الغربی من جبل عرفة»]، المکتبة الرقمیة العالمیة، بایگانی شده از نسخه [https://www.wdl.org/ar/item/11710/#q=عرفات اصلی].</ref>|جایگزین=|270x270پیکسل]] | ||
{{اصلی|وقوف در عرفات}} | |||
وقوف در عرفات، دومین عمل واجبِ [[حج]] است و به معنای «ماندن در صحرای [[عرفات]]» است.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵.</ref> به گفته فقیهان [[شیعه]]، زمان این وقوف از ظهر روز نهم ذی‌الحجه ([[روز عرفه]]) تا غروب شرعی است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۸.</ref> در مذاهب چهارگانه [[اهل سنت]] نیز، زمان این عمل، [[روز عرفه]] دانسته شده؛ البته در زمان دقیق آن بین این مذاهب اختلاف است.<ref>بدائع الصنائع (فقه حنفی)، المصادرالفقهیه، ج١٠، ص ٣٣؛ الخلاف، ج١، ص ۴۵٣؛ فقه السنه، ج۱، ص۵۲۲؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩٩ - ۵٩٧؛ مناسک محشی، صص ٣٨٧ - ٣٨۴؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۱، ص۳۷۸؛ تذکرة الفقها، ج ٨ ، ص١٧٧؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۸۷، به نقل از: جامع‌الخلاف و الوفاق، ص٢٠٨.</ref> | |||
برای حج‌گزاری که در دعا خواندن ضعف پیدا نکند، مستحب است این روز را روزه بگیرد. با طهارت بودن، غسل و وقوف در پایین کوه و زمین هموار از دیگر مستحبات وقوف در عرفات است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۹.</ref> | |||
خواندن [[دعای امام حسین(ع) در روز عرفه]]، یکی از آدابی است که [[شیعه|شیعیان]] در این روز و در صحرای [[عرفات]] انجام می‌دهند.<ref>درسنامه مناسک حج،ص۶۰.</ref> از دیگر آداب این عمل، [[توبه]]<ref>مصباح‌الشریعة، ص۹۲؛ المحجة البیضاء، ج۲، ص۲۰۷.</ref> و خواندن دعاهایی خاص است.<ref>نگاه کنید به: حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۳۹۲.</ref> | |||
==در مشعر== | |||
{{اصلی|وقوف در مشعر}}وقوف در مشعر، سومین عملِ واجب [[حج]] است و به معنای «ماندن در [[مشعر]]» است.<ref>فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۶.</ref> زمان این عمل، بر پایه فقه [[شیعه]] از طلوع صبح روز دهم ذی‌الحجه ([[عید قربان]]) تا طلوع آفتاب است.<ref>حج در اندیشه اسلامی، ص۲۸۸.</ref> | |||
خواندن دعاهای خاص،<ref>برای نمونه: [https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/101083 من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۴۳].</ref> ذکر الهی و گردآوری سنگ‌ریزه‌هایی که در [[منا]] به [[جمرات]] زده می‌شود از مستحبات وقوف در مشعر است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۶۳.</ref> | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۱۷: | خط ۳۱: | ||
|منبع = درسنامه مناسک حج، | |منبع = درسنامه مناسک حج، | ||
|پس از لینک = محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش، ص۵۷-64 | |پس از لینک = محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش، ص۵۷-64 و [http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1377 کتاب فرهنگ اصلاحات حج و عمره:راهنمای زائران سرزمین وحی]، مسعود فکری، احمد علائی، تهران، مشعر، ۱۳۹۳، ص۲۷۵ | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/803 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/803 | ||
}} | }} | ||
*'''بدائع الصنائع (الفقه‌الحنبلی)'''، علاءالدین بن مسعود الکاشانی، المصادر الفقهیه، بیروت، ۱۴۲۲ق. | |||
*'''تذكرة الفقهاء'''، (علامه حلی) حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البيت لاحياء التراث، ١۴٢٢ق. | |||
*[https://web.archive.org/save/https://www.wdl.org/ar/item/11710/#q=عرفات '''«الجانب الغربی من جبل عرفة»''']، المکتبة الرقمیة العالمیة، بایگانی شده از نسخه [https://www.wdl.org/ar/item/11710/#q=عرفات اصلی]، تاریخ بازدید مطلب: ۱۶ تیر ۱۳۹۹. | |||
*[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/565 '''حج در اندیشه اسلامی''']، علی قاضی‌عسکر، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش. | |||
*'''حج و عمره در قرآن و حدیث'''، محمد محمدی ری‌شهری، ترجمه جواد محدثی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۸۶ش. | |||
*'''درآمدی بر فقه مقارن'''، مصطفی جعفر پیشه فرد، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون، ۱۳۸۸ش. | |||
*'''فقه السنه'''، السّید سابق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۹ق. | |||
*'''الفقه على المذاهب الأربعه'''، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفكر، ١۴٢۴ق. | |||
*'''الفقه على المذاهب الخمسه'''، محمدجواد المغنیه، قم،مؤسسة دارالكتاب الاسلامى، ١۴٢٢ق. | |||
*'''کتاب الخلاف فی الفقه'''، شیخ طوسی، تهران، ۱۳۷۷ش. | |||
*'''المحجّة البیضاء فی تهذیب الاحیاء'''، مولی محسن فیض کاشانی، بیروت: ۱۴۰۳، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. | |||
*'''المصادر الفقهيه'''، على‌اصغر مرواريد، بیروت، دارالتراث، ١۴١٩ق. '''مناسك حج با حواشى مراجع'''، سید روح‌الله خمینی، تهران، نشر مشعر، ١٣٨۵ش. | |||
*'''مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقه'''، منسوب به امام ششم حضرت صادق علیه السلام ، تهران: ۱۳۶۰، انجمن اسلامی حکمت و فلسفهٔ ایران. | |||
*'''[https://hadith.inoor.ir/fa/hadithlist?pagenumber=1&pagesize=14&sortcolumn=default&sortdirection=desc&searchtype=and&book=1347&isgroup=0&isfulltext=0&iserab=1&pagesizegrouping=10000&isflexibleforstem=0&isflexibleforletter=1 من لا یحضره الفقیه]'''، محمد بن علی بن‌بابویه، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی، بی‌تا. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{حج و عمره}} | {{حج و عمره}} | ||
[[رده:احکام حج]] | |||
[[رده:اعمال حج]] | |||
[[رده:ارکان حج]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۴۴
وقوف به معنای «ماندن در عرفات» و «ماندن در مشعر»، دومین و سومین عمل از اعمال واجبِ حج است. به وقوف در عرفات و مشعر، وقوفَین نیز گفته شده و ماندنِ حداقلیِ آن، دو رکن حج نیز محسوب شده است. هر کدام از این دو وقوف، دارای مستحبات و آدابی است.
مفهوم‌شناسی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
وقوف در لغت به معنای ایستادن و توقف کردن است و در اصطلاحِ حج، به ماندن در عرفات و مشعرالحرام گفته می‌شود.[۱]
«وقوفین» در لغت به معنای دو وقوف و در اصطلاح، به وقوف در عرفات و وقوف در مشعر می‌گویند.[۲] این دو وقوف، دومین و سومین عمل واجب حج است.[۳]
در عرفات[ویرایش | ویرایش مبدأ]
.png)
وقوف در عرفات، دومین عمل واجبِ حج است و به معنای «ماندن در صحرای عرفات» است.[۵] به گفته فقیهان شیعه، زمان این وقوف از ظهر روز نهم ذی‌الحجه (روز عرفه) تا غروب شرعی است.[۶] در مذاهب چهارگانه اهل سنت نیز، زمان این عمل، روز عرفه دانسته شده؛ البته در زمان دقیق آن بین این مذاهب اختلاف است.[۷]
برای حج‌گزاری که در دعا خواندن ضعف پیدا نکند، مستحب است این روز را روزه بگیرد. با طهارت بودن، غسل و وقوف در پایین کوه و زمین هموار از دیگر مستحبات وقوف در عرفات است.[۸]
خواندن دعای امام حسین(ع) در روز عرفه، یکی از آدابی است که شیعیان در این روز و در صحرای عرفات انجام می‌دهند.[۹] از دیگر آداب این عمل، توبه[۱۰] و خواندن دعاهایی خاص است.[۱۱]
در مشعر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
وقوف در مشعر، سومین عملِ واجب حج است و به معنای «ماندن در مشعر» است.[۱۲] زمان این عمل، بر پایه فقه شیعه از طلوع صبح روز دهم ذی‌الحجه (عید قربان) تا طلوع آفتاب است.[۱۳]
خواندن دعاهای خاص،[۱۴] ذکر الهی و گردآوری سنگ‌ریزه‌هایی که در منا به جمرات زده می‌شود از مستحبات وقوف در مشعر است.[۱۵]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۵۷.
- ↑ فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۷.
- ↑ فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵ و ۲۷۶.
- ↑ «الجانب الغربی من جبل عرفة»، المکتبة الرقمیة العالمیة، بایگانی شده از نسخه اصلی.
- ↑ فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۵.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۵۸.
- ↑ بدائع الصنائع (فقه حنفی)، المصادرالفقهیه، ج١٠، ص ٣٣؛ الخلاف، ج١، ص ۴۵٣؛ فقه السنه، ج۱، ص۵۲۲؛ الفقه علی المذاهب الأربعه، ج ١، صص۵٩٩ - ۵٩٧؛ مناسک محشی، صص ٣٨٧ - ٣٨۴؛ الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۱، ص۳۷۸؛ تذکرة الفقها، ج ٨ ، ص١٧٧؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۸۷، به نقل از: جامع‌الخلاف و الوفاق، ص٢٠٨.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۵۹.
- ↑ درسنامه مناسک حج،ص۶۰.
- ↑ مصباح‌الشریعة، ص۹۲؛ المحجة البیضاء، ج۲، ص۲۰۷.
- ↑ نگاه کنید به: حج و عمره در قرآن و حدیث، ص۳۹۲.
- ↑ فرهنگ اصطلاحات حج و عمره، ص۲۷۶.
- ↑ حج در اندیشه اسلامی، ص۲۸۸.
- ↑ برای نمونه: من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۴۳.
- ↑ درسنامه مناسک حج، ص۶۳.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه مناسک حج، محمدحسین فلاح‌زاده، تهران، مشعر، ۱۳۸۹ش، ص۵۷-64 و کتاب فرهنگ اصلاحات حج و عمره:راهنمای زائران سرزمین وحی، مسعود فکری، احمد علائی، تهران، مشعر، ۱۳۹۳، ص۲۷۵ است.
- بدائع الصنائع (الفقه‌الحنبلی)، علاءالدین بن مسعود الکاشانی، المصادر الفقهیه، بیروت، ۱۴۲۲ق.
- تذكرة الفقهاء، (علامه حلی) حسن بن یوسف بن مطهر، قم، مؤسسة آل البيت لاحياء التراث، ١۴٢٢ق.
- «الجانب الغربی من جبل عرفة»، المکتبة الرقمیة العالمیة، بایگانی شده از نسخه اصلی، تاریخ بازدید مطلب: ۱۶ تیر ۱۳۹۹.
- حج در اندیشه اسلامی، علی قاضی‌عسکر، تهران، مشعر، ۱۳۸۴ش.
- حج و عمره در قرآن و حدیث، محمد محمدی ری‌شهری، ترجمه جواد محدثی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۸۶ش.
- درآمدی بر فقه مقارن، مصطفی جعفر پیشه فرد، تهران، بعثه مقام معظم رهبری، معاونت امور روحانیون، ۱۳۸۸ش.
- فقه السنه، السّید سابق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۹ق.
- الفقه على المذاهب الأربعه، عبدالرحمان الجزیری، بیروت، دارالفكر، ١۴٢۴ق.
- الفقه على المذاهب الخمسه، محمدجواد المغنیه، قم،مؤسسة دارالكتاب الاسلامى، ١۴٢٢ق.
- کتاب الخلاف فی الفقه، شیخ طوسی، تهران، ۱۳۷۷ش.
- المحجّة البیضاء فی تهذیب الاحیاء، مولی محسن فیض کاشانی، بیروت: ۱۴۰۳، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
- المصادر الفقهيه، على‌اصغر مرواريد، بیروت، دارالتراث، ١۴١٩ق. مناسك حج با حواشى مراجع، سید روح‌الله خمینی، تهران، نشر مشعر، ١٣٨۵ش.
- مصباح الشریعة ومفتاح الحقیقه، منسوب به امام ششم حضرت صادق علیه السلام ، تهران: ۱۳۶۰، انجمن اسلامی حکمت و فلسفهٔ ایران.
- من لا یحضره الفقیه، محمد بن علی بن‌بابویه، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی، بی‌تا.