شکار (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی۲
| شکار کردن|شكار حيوان وحشى}}
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = شکار در حال احرام
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| فیلم =
| توضیح فیلم =
| دسته = [[محرمات احرام]]
| مربوط به آیین = [[احرام]] در [[عمره]] و [[حج]]
| مکان = [[حرم مکی]]
| زمان = در هنگام احرام
| عمل قبلی =
| عمل بعدی =
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع =
| جستارهای وابسته = [[شکار حیوانات خشکی]]
}}
==حکم==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! فتوای مراجع درباره شکار برگرفته از [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=166کتاب مناسک حج، ص 166]
! شکار کردن
برای آشنایی بیشتر با این مفهوم فقهی این مقاله را بخوانید← [[شکار]]
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|محرمات احرام: اول: شکار صحرایی که وحشی باشد، مگر در صورتی که ترس داشته باشد از آزار آن{{توضیح مساله|۳۰۴|. '''آیة الله سیستانی:''' حیوانی که در اصل وحشی باشد، هرچند بالعرض اهلی شده باشد و فرقی نمی‌کند که حلال‌گوشت باشد یا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ایذای آن  
|
حرام است.}}
'''امام خمینی:''' [از محرمات احرام است:] شکار صحرایی که وحشی باشد، مگر در صورتی که [[ترس]] داشته باشد از آزار آن.  {{توضیح مساله|*|
'''مسئله:۳۰۴'''
* '''سیستانی:''' حیوانی که در اصل وحشی باشد، هرچند بالعرض اهلی شده باشد و فرقی نمی‌کند که حلال‌گوشت باشد یا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ایذای آن حرام است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|*}}
|}
==حکم خوردن گوشت شکار==


امام خمینی(ره): خوردن گوشت شکار بر محرم حرام است؛ چه خودش شکار کند یا غیر خودش، چه مُحرم شکار کند یا غیر مُحرم{{توضیح مساله|۳۰۴|.
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
* '''آیة الله سبحانی:''' اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
! مسئله 304
* '''آیة الله سیستانی:''' حتی اگر غیر محرم آن را در غیر حرم شکار کرده باشد.
|-style="background:#f9f9fe;"
* '''آیة الله مکارم:''' خواه قبل از احرام خودش شکار کرده باشد یا نه
|
.}}
'''امام خمینی:''' خوردن گوشت شکار بر محرم [[حرام]] است؛ چه خودش شکار کند یا غیر خودش، چه [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرم]] شکار کند یا غیر مُحرم.  {{توضیح مساله|304|
* '''سبحانی:''' اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
* '''سیستانی:''' حتی اگر غیر محرم آن را در غیر حرم شکار کرده باشد.
* '''مکارم:''' خواه قبل از [[احرام]] خودش شکار کرده باشد یا نه.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۰۴}}
{{ارجاع مساله|304}}
|}
==حکم نشان دادن شکار به شکارچی==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 305
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:۳۰۵'''  
|
امام خمینی(ره): نشان دادن شکار به شکارچی حرام است و همین طور اعانت او به هر نحوی حرام است.
'''امام خمینی:''' نشان دادن شکار به شکارچی [[حرام]] است و همین طور اعانت او به هر نحوی حرام است.
|}
==حکم صید==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 306
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:م۳۰۶'''
|
امام خمینی(ره): اگر مُحرمی صید را ذبح کند در حکم میته خواهد بود بنا بر مشهور و به احتیاط واجب هم درباره مُحرم و هم مُحِل{{توضیح مساله|۳۰۶|
'''امام خمینی:''' اگر مُحرمی [[صید]] را [[ذبح]] کند در حکم [[میته]] خواهد بود بنا بر مشهور و به [[احتیاط واجب]] هم درباره [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرم]] و هم [[محل|مُحِل]].  {{توضیح مساله|306|
* '''آیة الله تبریزی، آیة الله خویی:''' صیدی را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل حرام است.
* '''تبریزى و خویی:''' صیدی را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل، [[حرام]] است.
* '''آیة الله سبحانی:''' به ذیل مسئله قبلی مراجعه شود.
* '''سبحانی:''' اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
* '''آیة الله سیستانی:''' اگر محرم در بیرون حرم صید را با شکار کردن یا پس از آن کشته باشد، بنا بر احتیاط خوردن آن گوشت بر مُحلّ نیز حرام است و همچنین حرام است بر مُحل صیدی که آن را محل یا محرم در حرم شکار یا ذبح کرده باشد.
* '''سیستانی:''' اگر محرم در بیرون حرم صید را با شکار کردن یا پس از آن کشته باشد، بنا بر [[احتیاط]] خوردن آن گوشت بر مُحلّ نیز حرام است و همچنین حرام است بر مُحل صیدی که آن را محل یا محرم در حرم شکار یا ذبح کرده باشد.
* '''آیة الله صافی، آیة الله گلپایگانی:''' اگر محرم صیدی را شکار کند و یا آن را ذبح کند میته خواهد بود، پس بر محرم و غیر محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نیز جایز نیست.
* '''صافی و گلپایگانی:''' اگر محرم صیدی را شکار کند و یا آن را ذبح کند میته خواهد بود، پس بر محرم و غیر محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نیز جایز نیست.
* '''آیة الله فاضل:''' اگر محرمی صید را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم میته خواهد بود، در صورتی که ذبح یعنی بریدن رگ‌های چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تیر صید کرده باشد، به احتیاط واجب در حکم میته است. بدون فرق بین آنکه محرم از آن استفاده نماید یا مُحل.}}
* '''فاضل:''' اگر محرمی صید را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم میته خواهد بود، در صورتی که ذبح یعنی بریدن رگ‌های چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تیر صید کرده باشد، به احتیاط واجب در حکم میته است. بدون فرق بین آنکه محرم از آن استفاده نماید یا مُحل.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۰۶}}
{{ارجاع مساله|306}}
|}
==حکم شکار دریایی==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 307
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:۳۰۷'''  
|
امام خمینی(ره): شکار دریایی مانع ندارد و آن حیوانی است که تخم و جوجه، هر دو را در دریا کند{{توضیح مساله|۳۰۷|
'''امام خمینی:''' شکار دریایی مانع ندارد و آن حیوانی است که تخم و جوجه، هر دو را در دریا کند.  {{توضیح مساله|307|
* '''آیات عظام تبریزی، سیستانی، گلپایگانی:''' حیوان دریایی آن است که فقط در آب زندگی کند.  
* '''تبریزی، سیستانی و گلپایگانی:''' حیوان دریایی آن است که فقط در آب زندگی کند.
* '''آیة الله زنجانی، آیة الله نوری:''' و در آن هم زندگی کند.  
* '''زنجانی و نوری:''' و در آن هم زندگی کند.
* '''آیة الله سبحانی:''' مقصود از آن حیوانی است که زیر آب زندگی می‌کند بنابراین پرندگان دریایی که گاهی در آب و گاهی در خشکی زندگی می‌کنند از گروه حیوانات دریایی به شمار نمی‌آیند.  
* '''سبحانی:''' مقصود از آن حیوانی است که زیر آب زندگی می‌کند بنابراین پرندگان دریایی که گاهی در آب و گاهی در خشکی زندگی می‌کنند از گروه حیوانات دریایی به شمار نمی‌آیند.
* '''آیة الله فاضل:''' زندگی او در دریا باشد به نظر عرف.  
* '''فاضل:''' زندگی او در دریا باشد به نظر [[عرف]].
* '''آیة الله مکارم:''' و زندگی در دریا کند بنا  
* '''مکارم:''' و زندگی در دریا کند بنا بر [[احتیاط واجب]].
بر احتیاط واجب.}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۰۷}}
{{ارجاع مساله|307}}
|}
==حکم حیوانات اهلی==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 308
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:۳۰۸'''
|
امام خمینی(ره): ذبح و خوردن حیوانات اهلی، مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.
'''امام خمینی:''' [[ذبح]] و خوردن حیوانات اهلی، مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.
|}
==حکم شکار پرندگان==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 309
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: ۳۰۹'''  
|
امام خمینی(ره): پرندگان،{{توضیح مساله|۳۰۹|'''آیة الله سبحانی:''' پرندگان وحشی.}} جزو شکار صحرایی می‌باشند و ملخ نیز در حکم شکار صحرایی است{{توضیح مساله|۳۰۹| '''آیة الله سبحانی:''' محرم نباید به قصد کشتن پا روی ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتی الامکان پا روی آنها نگذارد مگر اینکه (به واسطهی زیاد بودن ملخ در سطح شهر) این کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجی گردد، در این صورت کفاره ندارد ولی اگر بی‌مبالاتی و سهلانگاری نمود برای کشتن به تعداد انگشتان دست مقداری آرد گندم و اگر زیاد بود یک گوسفند کفاره بدهد.}}
'''امام خمینی:''' پرندگان، {{توضیح مساله|309|
* '''سبحانی:''' پرندگان وحشی.
}}جزو شکار صحرایی می‌باشند و ملخ نیز در [[حکم]] شکار صحرایی است.  {{توضیح مساله|309|
* '''سبحانی:''' [[محرم]] نباید به قصد کشتن پا روی ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتی‌ الامکان پا روی آنها نگذارد مگر اینکه (به واسطه‌ی زیاد بودن ملخ در سطح شهر) این کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجی گردد، در این صورت [[کفاره]] ندارد ولی اگر بی‌مبالاتی و سهل‌انگاری نمود برای کشتن به تعداد انگشتان دست مقداری آرد گندم و اگر زیاد بود یک گوسفند کفاره بدهد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۰۹}}
{{ارجاع مساله|309}}
|}
==حکم کشتن زنبور==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 310
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله ۳۱۰'''  
|
امام خمینی(ره): احتیاط واجب آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذیت او را  
'''امام خمینی:''' [[احتیاط واجب]] آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذیت او را  
نداشته باشد{{توضیح مساله|۳۱۰|
نداشته باشد.  {{توضیح مساله|310|
* '''آیة الله بهجت، آیة الله زنجانی:''' در این صورت نباید بکشد.
* '''بهجت و زنجانی:''' در این صورت نباید بکشد.
* '''آیة الله تبریزی، آیة الله خویی:''' کشتن عمدی زنبور مقداری طعام کفاره دارد و در صورتی که کشتن به جهت دفع اذیت باشد کفاره ندارد.
* '''تبریزى و خویی:''' کشتن عمدی زنبور مقداری طعام [[کفاره]] دارد و در صورتی که کشتن به جهت دفع اذیت باشد کفاره ندارد.
* '''آیة الله سبحانی:''' کشتن زنبوری که احتمال دارد به انسان آسیب برساند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذیت داشته یا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداری آرد گندم به فقیر است؛ ولی کشتن حیواناتی مانند مار و مورچه و موش و رتیل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جیرجیرک‌ها و امثال اینها از محرمات احرام حساب نمی‌شود. لیکن اگر محرم از ناحیه آنها اذیتی نمی‌شود نباید آنها را بکشد و یا به آنها اذیت برساند و چنانچه این کار را انجام داد استغفار کند.
* '''سبحانی:''' کشتن زنبوری که احتمال دارد به انسان آسیب برساند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذیت داشته یا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداری آرد گندم به [[فقیر]] است؛ ولی کشتن حیواناتی مانند مار و مورچه و موش و رتیل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جیرجیرک‌ها و امثال اینها از [[محرمات احرام]] حساب نمی‌شود. لیکن اگر محرم از ناحیه آنها اذیتی نمی‌شود نباید آنها را بکشد و یا به آنها اذیت برساند و چنانچه این کار را انجام داد [[استغفار]] کند.
* '''آیة الله سیستانی:''' نظر ایشان در مسئله ۳۱۳ خواهد آمد.
* '''سیستانی:''' همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات [[حرام]] است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرِم]] از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم [[جایز]] است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
* '''آیة الله صافی، آیة الله گلپایگانی:''' متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
* '''صافی و گلپایگانی:''' متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
* '''آیة الله فاضل:''' زنبور عسل باشد یا زنبورهای
* '''فاضل:''' زنبور عسل باشد یا زنبورهای دیگر.
دیگر.}}
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۱۰}}
{{ارجاع مساله|310}}
|}
==نگه داشتن صید==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 311
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: ۳۱۱'''
|
امام خمینی(ره): نگاه داشتن صید حرام است، اگرچه خودش مالک آن باشد{{توضیح مساله|۳۱۱|
'''امام خمینی:''' نگاه داشتن صید [[حرام]] است، اگرچه خودش مالک آن باشد.  {{توضیح مساله|311|
* '''آیة الله سبحانی، آیة الله سیستانی:''' چه خودش آن را شکار کرده باشد، پیش از احرام یا بعد از آن، و چه دیگری شکار کرده باشد و چه شکار در حرم صورت گرفته باشد، چه در بیرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
* '''سبحانی و سیستانی:''' چه خودش آن را شکار کرده باشد، پیش از [[احرام]] یا بعد از آن، و چه دیگری شکار کرده باشد و چه شکار در [[حرم]] صورت گرفته باشد، چه در بیرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
* '''آیة الله صافی، آیة الله گلپایگانی:''' اگر صید را با خود آورده باشد وقتی محرم شد از ملک او بیرون می‌رود و باید آن را رها کند.
* '''صافی و گلپایگانی:''' اگر [[صید]] را با خود آورده باشد وقتی محرم شد از ملک او بیرون می‌رود و باید آن را رها کند.
* '''آیة الله فاضل:''' اگر قبل از احرام با خود آورده باشد باید آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.}}
* '''فاضل:''' اگر قبل از احرام با خود آورده باشد باید آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۱۱}}
{{ارجاع مساله|311}}
|}
==حکم بچه صید==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 312
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:۳۱۲'''  
|
امام خمینی(ره): اگر پرنده‌ای که نزد اوست «پر» در نیاورده یا پر او را چیده‌اند، واجب است{{توضیح مساله|۳۱۲|  
'''امام خمینی:''' اگر پرنده‌ای که نزد اوست «پر» در نیاورده یا پر او را چیده‌اند، [[واجب]] است {{توضیح مساله|312|
'''آیة الله بهجت:''' در موردی که دلیل خاص نباشد واجب نیست.
* '''بهجت:''' در موردی که دلیل خاص نباشد واجب نیست.
'''آیة الله خویی، آیة الله گلپایگانی:''' متعرض این مسئله نشده‌اند.}} آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعید نیست که واجب باشد{{توضیح مساله|۳۱۲| '''آیة الله تبریزی، آیة الله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} حفظ بچه صید را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.
* '''خویی و گلپایگانی:''' متعرض این مسئله نشده‌اند.
}}آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعید نیست که واجب باشد {{توضیح مساله|312|
* '''تبریزى و مکارم:''' بنا بر [[احتیاط واجب]].
}}حفظ بچه صید را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۱۲}}
{{ارجاع مساله|312}}
|}
==حکم تخم شکار==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 313
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: ۳۱۳'''
|
امام خمینی(ره): هر شکاری که حرام است، جوجه و تخم آن نیز حرام است{{توضیح مساله|۳۱۳| '''آیة الله سیستانی:''' بعید نیست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر محرم، و به احتیاط واجب نباید دیگری را در این امر کمک کند.}}
'''امام خمینی:''' هر شکاری که [[حرام]] است، جوجه و تخم آن نیز حرام است.  {{توضیح مساله|313|
بدان که در شکار احکام بسیاری است و چون محلِ حاجتِ چندان نیست، از بیان آنها خودداری شد{{توضیح مساله|۳۱۳| '''آیة الله سیستانی:''' همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم جایز است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.}}
* '''سیستانی:''' بعید نیست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر [[محرم (احرام‌گزار)|محرم]]، و به [[احتیاط واجب]] نباید دیگری را در این امر کمک کند.
}}
بدان که در شکار [[احکام]] بسیاری است و چون محلِ حاجتِ چندان نیست، از بیان آنها خودداری شد.  {{توضیح مساله|313|
* '''سیستانی:''' همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم [[جایز]] است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۳۱۳}}
{{ارجاع مساله|313}}
|}
 
==منبع==
{{برگرفتگی
| پیش از لینک =
| منبع = صفحه 183 تا 186 کتاب مناسک حج
| لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=183
| توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
}}
==مقالات مرتبط==
* [[شكار حيوان وحشى]]
* [[محرمات احرام]]
{{فتواهای محرمات احرام}}
{{محرمات احرام}}
[[رده:فتواها درباره محرمات احرام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۱۸

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام شکار کردن است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله شكار حيوان وحشى.
شکار در حال احرام
دسته محرمات احرام
مربوط به آیین احرام در عمره و حج
مکان حرم مکی
زمان در هنگام احرام
جستارهای وابسته شکار حیوانات خشکی

حکم[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شکار کردن

امام خمینی: [از محرمات احرام است:] شکار صحرایی که وحشی باشد، مگر در صورتی که ترس داشته باشد از آزار آن. [م* ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: حیوانی که در اصل وحشی باشد، هرچند بالعرض اهلی شده باشد و فرقی نمی‌کند که حلال‌گوشت باشد یا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ایذای آن حرام است.

حکم خوردن گوشت شکار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 304

امام خمینی: خوردن گوشت شکار بر محرم حرام است؛ چه خودش شکار کند یا غیر خودش، چه مُحرم شکار کند یا غیر مُحرم. [م304 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
    • سیستانی: حتی اگر غیر محرم آن را در غیر حرم شکار کرده باشد.
    • مکارم: خواه قبل از احرام خودش شکار کرده باشد یا نه.

حکم نشان دادن شکار به شکارچی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 305

امام خمینی: نشان دادن شکار به شکارچی حرام است و همین طور اعانت او به هر نحوی حرام است.

حکم صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 306

امام خمینی: اگر مُحرمی صید را ذبح کند در حکم میته خواهد بود بنا بر مشهور و به احتیاط واجب هم درباره مُحرم و هم مُحِل. [م306 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزى و خویی: صیدی را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل، حرام است.
    • سبحانی: اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
    • سیستانی: اگر محرم در بیرون حرم صید را با شکار کردن یا پس از آن کشته باشد، بنا بر احتیاط خوردن آن گوشت بر مُحلّ نیز حرام است و همچنین حرام است بر مُحل صیدی که آن را محل یا محرم در حرم شکار یا ذبح کرده باشد.
    • صافی و گلپایگانی: اگر محرم صیدی را شکار کند و یا آن را ذبح کند میته خواهد بود، پس بر محرم و غیر محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نیز جایز نیست.
    • فاضل: اگر محرمی صید را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم میته خواهد بود، در صورتی که ذبح یعنی بریدن رگ‌های چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تیر صید کرده باشد، به احتیاط واجب در حکم میته است. بدون فرق بین آنکه محرم از آن استفاده نماید یا مُحل.

حکم شکار دریایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 307

امام خمینی: شکار دریایی مانع ندارد و آن حیوانی است که تخم و جوجه، هر دو را در دریا کند. [م307 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزی، سیستانی و گلپایگانی: حیوان دریایی آن است که فقط در آب زندگی کند.
    • زنجانی و نوری: و در آن هم زندگی کند.
    • سبحانی: مقصود از آن حیوانی است که زیر آب زندگی می‌کند بنابراین پرندگان دریایی که گاهی در آب و گاهی در خشکی زندگی می‌کنند از گروه حیوانات دریایی به شمار نمی‌آیند.
    • فاضل: زندگی او در دریا باشد به نظر عرف.
    • مکارم: و زندگی در دریا کند بنا بر احتیاط واجب.

حکم حیوانات اهلی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 308

امام خمینی: ذبح و خوردن حیوانات اهلی، مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.

حکم شکار پرندگان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 309

امام خمینی: پرندگان، [م309 ۱]جزو شکار صحرایی می‌باشند و ملخ نیز در حکم شکار صحرایی است. [م309 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: پرندگان وحشی.
  2. ↑
    • سبحانی: محرم نباید به قصد کشتن پا روی ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتی‌ الامکان پا روی آنها نگذارد مگر اینکه (به واسطه‌ی زیاد بودن ملخ در سطح شهر) این کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجی گردد، در این صورت کفاره ندارد ولی اگر بی‌مبالاتی و سهل‌انگاری نمود برای کشتن به تعداد انگشتان دست مقداری آرد گندم و اگر زیاد بود یک گوسفند کفاره بدهد.

حکم کشتن زنبور[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 310

امام خمینی: احتیاط واجب آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذیت او را نداشته باشد. [م310 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت و زنجانی: در این صورت نباید بکشد.
    • تبریزى و خویی: کشتن عمدی زنبور مقداری طعام کفاره دارد و در صورتی که کشتن به جهت دفع اذیت باشد کفاره ندارد.
    • سبحانی: کشتن زنبوری که احتمال دارد به انسان آسیب برساند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذیت داشته یا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداری آرد گندم به فقیر است؛ ولی کشتن حیواناتی مانند مار و مورچه و موش و رتیل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جیرجیرک‌ها و امثال اینها از محرمات احرام حساب نمی‌شود. لیکن اگر محرم از ناحیه آنها اذیتی نمی‌شود نباید آنها را بکشد و یا به آنها اذیت برساند و چنانچه این کار را انجام داد استغفار کند.
    • سیستانی: همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم جایز است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
    • صافی و گلپایگانی: متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
    • فاضل: زنبور عسل باشد یا زنبورهای دیگر.

نگه داشتن صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 311

امام خمینی: نگاه داشتن صید حرام است، اگرچه خودش مالک آن باشد. [م311 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی و سیستانی: چه خودش آن را شکار کرده باشد، پیش از احرام یا بعد از آن، و چه دیگری شکار کرده باشد و چه شکار در حرم صورت گرفته باشد، چه در بیرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
    • صافی و گلپایگانی: اگر صید را با خود آورده باشد وقتی محرم شد از ملک او بیرون می‌رود و باید آن را رها کند.
    • فاضل: اگر قبل از احرام با خود آورده باشد باید آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.

حکم بچه صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 312

امام خمینی: اگر پرنده‌ای که نزد اوست «پر» در نیاورده یا پر او را چیده‌اند، واجب است [م312 ۱]آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعید نیست که واجب باشد [م312 ۲]حفظ بچه صید را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: در موردی که دلیل خاص نباشد واجب نیست.
    • خویی و گلپایگانی: متعرض این مسئله نشده‌اند.
  2. ↑

حکم تخم شکار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 313

امام خمینی: هر شکاری که حرام است، جوجه و تخم آن نیز حرام است. [م313 ۱] بدان که در شکار احکام بسیاری است و چون محلِ حاجتِ چندان نیست، از بیان آنها خودداری شد. [م313 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: بعید نیست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر محرم، و به احتیاط واجب نباید دیگری را در این امر کمک کند.
  2. ↑
    • سیستانی: همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم جایز است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از صفحه 183 تا 186 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

مقالات مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فتواهای محرمات احرام
محرمات احرام
مشترک بین زن و مرد
شکار حیوانات خشکی
التذاذ جنسی
آمیزش
استمناء
عقد ازدواج
فسوق
جدال
زینت
بوی خوش
ازاله مو
گرفتن ناخن
روغن مالیدن به بدن
خون برون آوردن
کشیدن دندان
نگاه کردن در آینه
سرمه کشیدن
کشتن جانوران بدن
کندن درختان
ویژه مردان
پوشیدن لباس دوخته
پوشاندن سر
استظلال
ویژه زنان
پوشاندن صورت
پوشاندن دست
دیگر احکام
مستحبات احرام
مکروهات احرام
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=شکار_(فتاوای_مراجع)&oldid=50501»