تقصیر در عمره (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مقاله فقهی۲ | نماز طواف|نماز طواف}} این مقاله فتوای مراجع درباره تقصیر، برگر...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:70%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
|-style="background:#feeaea;"
|این صفحه درباره احکام تقصیر در [[عمره]] است، با [[حلق یا تقصیر (فتاوای مراجع)|حلق و تقصیر در حج تمتع]] اشتباه نشود.
|}
{{مقاله فقهی۲
{{مقاله فقهی۲
| نماز طواف|نماز طواف}}
| تقصیر|تقصیر}}
این مقاله فتوای مراجع درباره تقصیر، برگرفته از [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمناسک_حج_چاپ_۱۳۹۷.pdf&page=369 کتاب مناسک حج، ص۱۶۶] است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم فقهی این مقاله را بخوانید← [[تقصیر]]
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = تقصیر در عمره (فتوای مراجع)
| تصویر =
| توضیح تصویر = 
| فیلم = فیلم آموزش احکام سعی و تقصیر (عمره تمتع).mp4
| توضیح فیلم = ببینید: آموزش تقصیر در عمره
برای آموزش [[حلق یا تقصیر]] در حج [https://wikihaj.com/view/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%D8%A7%D8%AD%DA%A9%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D9%84%D9%82_%D9%88_%D8%AA%D9%82%D8%B5%DB%8C%D8%B1_(%D8%AD%D8%AC).mp4 اینجا] را ببنید
| دسته = اعمال [[عمره]] و [[حج]]
| مربوط به آیین =
| مکان =
| زمان =
| عمل قبلی = در عمره: [[سعی]]
در حج: [[قربانی]]
| عمل بعدی = در عمره← پایان عمره
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع =
| جستارهای وابسته = [[حلق یا تقصیر (فتاوای مراجع)]]؛ [[حلق و تقصیر]]؛ [[اعمال عمره تمتع]]؛ [[اعمال حج تمتع]]
}}
== چگونگی ==
== چگونگی ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
خط ۷: خط ۴۰:
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' واجب است بعد از آنکه سعي کرد، تقصير کند؛ يعني قدري از ناخن‌ها يا قدري از موي سر يا شارب يا ريش را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند و از موي قدري بزند، بلکه موافق احتياط است{{توضیح مساله|884|
'''امام خمینی:''' واجب است بعد از آنکه [[سعی]] کرد، [[تقصیر]] کند؛ یعنی قدری از ناخن‌ها یا قدری از موی سر یا شارب یا ریش را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند و از موی قدری بزند، بلکه موافق احتیاط است{{توضیح مساله|۸۸۴|




* '''آیت‌الله زنجانی:''' بنا بر احتياط مؤکد استحبابي، براي تقصير، کوتاه کردن مو را انتخاب کند.
* '''زنجانی:''' بنا بر احتیاط مؤکد استحبابی، برای تقصیر، کوتاه کردن مو را انتخاب کند.
*
*
}}
}}
و تراشيدن سر در تقصير کفايت نمي‌کند بلکه حرام است.
و [[تراشیدن سر]] در تقصیر کفایت نمی‌کند بلکه [[حرام]] است.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۸۴}}
|}
 
== نیت  ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 889
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' این عمل نیز از [[عبادات]] است و باید با [[نیت]] پاک و خالی از قصد
غیر اطاعت خدا بیاورد و اگر [[ریا]] کند
{{توضیح مساله|۸۸۹|
 
 
* '''زنجانی:''' باطل می‌شود و اگر تا آخر وقت، جبران نکند [[عمره|عمره‌اش]] تبدیل به [[حج افراد]] می‌شود و باید مطابق ذیل مسئله ۸۹۱ عمل نماید.
}}
موجب باطل شدن عمره‌اش می‌شود مگر آنکه جبران کند.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۸۹}}
|}
 
== فراموشی تقصیر ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 890
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر تقصیر را فراموش کند تا وقتی که [[احرام حج]] را ببندد عمره‌اش صحیح است و [[مستحب]] است [[فدیه]] یک گوسفند{{توضیح مساله|۸۹۰|
 
 
* '''سبحانی:''' حکم آن در ذیل سؤال ۹۰۵ آمده، مگر آنکه وقت برای تدارک تقصیر او باقی باشد که باید تدارک کند.
}}
و احتیاط آن است که فدیه بدهد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۰}}
|}
 
== ترک عمدی تقصیر ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto"
! مسئله 891
|- style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر عمداً{{توضیح مساله|۸۹۱|
 
 
* '''خامنه‌ای:''' یا از روی ندانستن مسئله.
}}
تقصیر را ترک کند تا [[احرام]] بستن به [[حج]]، [[عمره]] او باطل می‌شود بنا بر اقوی و ظاهراً [[حج]] او [[حج افراد]] شود، و احتیاط واجب آن است که پس از تمام کردن [[حج افراد]]، [[عمره مفرده]] به جا آورد{{توضیح مساله|۸۹۱|
* '''بهجت، تبریزی، خویی، صافی و گلپایگانی: ''' لازم است بعد از حج، عمره مفرده به جا آورد.
* '''زنجانی:''' و باید پس از انجام حج افراد و گذشتن روز سیزدهم عمره مفرده به جا آورد هرچند عمره [[تمتع]] او استحبابی باشد و اگر بدون توجه به مسئله حج تمتع انجام دهد، کفایت از حج افراد می‌کند و در هر حال چون بدون عذر بوده کفایت از [[حجة الاسلام]] نمی‌کند.
* '''سیستانی:''' در صورت [[تمکن]]، بعد از حج افراد باید عمره مفرده به جا آورد. به [[احتیاط واجب]] حج را در سال دیگر نیز اعاده کند.}}
و در سال بعد حج را اعاده کند.{{توضیح مساله|۸۹۱|
* '''خامنه‌ای:'''و اگر حج او [[حج واجب]] بوده باید در سال بعد، عمره و حج به جا آورد.
}}
|- style="background:#fefef9;"
|'''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۱}}
|}
 
== در عمره تمتع طواف نساء‌ واجب نیست ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 892
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' در عمره تمتع [[طواف نساء]] واجب نیست و اگر بخواهد احتیاط کند [[طواف]] و [[نماز]] آن را رجائاً{{توضیح مساله|۸۹۲|
 
 
* '''خامنه‌ای:'''''' قبل از تقصیر.
}}
به جا آورد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۲}}
|}
 
== حلال شدن محرمات بعد از تقصیر ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 893
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' بعد از آنکه شخص [[محرم]] تقصیر کرد، [[حلال]] می‌شود بر او به غیر از [[تراشیدن سر]]{{توضیح مساله|۸۹۳|
 
 
* '''بهجت:''' ظاهر عدم حرمت احرامی آن است و حرمت به جهت منافات با وجوب توفیر محل
تأمّل است.
* '''تبریزی و خویی:'''اگر عمره تمتع در [[ماه شوال]] انجام داده شود، تراشیدن سر تا سی روز بعد از [[عید فطر]] جایز است، ولی بعد از آن بنا بر احتیاط واجب، نباید سر تراشیده شود، و اگر از روی علم و عمد باشد، بنا بر احتیاط یک گوسفند [[کفاره]] دارد.
* '''زنجانی:''' بنا بر احتیاط مؤکد استحبابی، سر نتراشد و از ماشین‌کردنی که مثل تراشیدن است پرهیز کند؛ ولی هیچ‌کدام کفاره ندارد.
* '''سبحانی:''' بین عمره تمتع و حج نباید [[حلق]] کند و یا موی سر را با ماشین ته‌زن بزند، لیکن اگر چنین کرد فقط [[معصیت]] کرده و [[کفاره]] ندارد و به [[عمره]] و [[حج]] او ضرر نمی‌زند.
* '''سیستانی:'''  سر تراشیدن نیز حلال می‌شود. اگرچه [[احتیاط مستحب]] ترک آن است پس از
گذشت سی روز از [[عید فطر]] و احتیاط مستحب این است که در صورت انجام آن از روی علم و عمد یک [[قربانی]] کفاره بدهد.
* '''فاضل:'''  تراشیدن سر بین [[عمره تمتع]] و [[حج تمتع]] مانعی ندارد.
 
}}
هرچه حرام شده بود بر او به واسطه [[احرام]]، حتی نزدیکی با زن.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۳}}
|}
 
== تقصیر باید شامل چیدن ریش یا شارب یا موی سر باشد ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 894
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' در تقصیر، کندن مو کافی نیست بلکه میزان کوتاه کردن است به هر وسیله‌ای باشد و اکتفا به کوتاه کردن موی زیر بغل و نحو آن مشکل است{{توضیح مساله|۸۹۴|
* '''زنجانی:'''  بلکه نباید برای تقصیر، موی زیر بغل و مانند آن را کوتاه کند و به طور کلی تقصیر از غیر موی سر و ریش و شارب، کفایت نمی‌کند، بلکه [[حرام]] است و در صورت علم و عمد، [[کفاره]] دارد.
}}
و احوط در تقصیر، گرفتن ناخن یا چیدن ریش یا شارب یا موی سر است.{{توضیح مساله|۸۹۴|
 
* '''سبحانی:''' به ناخن گرفتن اکتفا نشود و اگر خواست ناخن بگیرد، پس از کوتاه کردن مو باشد.
* '''سیستانی:'''  در تقصیر بنا بر احتیاط واجب باید موی سر یا ریش یا سبیل خود را کوتاه کند و بنا بر احتیاط واجب گرفتن ناخن به تنهایی کافی نیست بلکه احتیاط واجب این است که ناخن گرفتن بعد از کوتاه کردن مو باشد.
* '''صافی:''' گلپایگانی: اقوی است.
* '''فاضل:'''  احتیاط مستحب آن است که به گرفتن ناخن اکتفا نکند.
* '''مکارم:'''  گرفتن ناخن به تنهایی کافی نیست بنا بر احتیاط واجب.
 
}}
 
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۴}}
|}
 
== استفتائات ==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 895
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ آیا کسی که تقصیر او محکوم به بطلان است و بعد از آن [[محرمات احرام]] را به جا آورده و جاهل به مسئله بوده کفاره دارد یا خیر؟
 
جواب ـ با جهل کفاره ندارد مگر در [[صید]]؛ {{توضیح مساله|۸۹۵|
 
 
* '''زنجانی:''' در صید و [[مالیدن روغن]]. به ذیل مسئله ۱۳۲۰ مراجعه شود.
 
 
}}
به تفصیلی که در کتب ذکر شده است.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۵}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 896
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ کسی که بعد از [[سعی]] در [[عمره تمتع]] تقصیر کرد، بعد به شک افتاد که آیا تقصیری که کردم صحیح است یا نه، آیا اشکال دارد یا نه؟
 
جواب ـ اگر در حال عمل عالم به مسئله و ملتفت بوده، اشکال ندارد
{{توضیح مساله|۸۹۶|
 
 
* '''تبریزی، خامنه‌ای، خویی، زنجانی و سبحانی: ''' در صورتی که احتمال التفات در حال عمل را بدهد، اعتنا نکند.
* '''سیستانی:''' به هر حال اشکال ندارد.
* '''مکارم:''' باید بنا را بر صحت بگذارد.
 
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۶}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 897
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ یکی از خدمه کاروان‌ها به احرام عمره مفرده از [[میقات]] محرم می‌شود و به [[مکه]] می‌آید و طواف و نماز آن و سپس [[سعی]] بین [[صفا و مروه]] را به همان عنوان به جا می‌آورد، ولی برای تقصیر، گمان می‌کرد [[نتف]]؛ یعنی کندن مو کافی است و چند نخ مو را به عنوان تقصیر کَنْد و به حساب خودش از احرام خارج شد، سپس برای عمره تمتع که وظیفه‌اش بود به میقات رفت و محرم شد و به مکه آمد و کلیه اعمال، از طواف تا تقصیر، را انجام داد، آیا اعمالش چگونه است و در آینده وظیفه‌اش چیست؟
 
جواب ـ کندن مو در تقصیر کافی نیست و [[عمره تمتع]] او صحیح نیست مگر آنکه قبل از احرام برای آن، از احرام عمره مفرده با تقصیر صحیح خارج شود.
 
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 898
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ اگر کسی تقصیر عمره مفرده را فراموش کرد، آیا می‌تواند در هر جایی تقصیر کند یا نه؟ زیرا به ایران بازگشته است و آیا نیازی به [[طواف نساء]] مجدد هست؟
 
جواب ـ تقصیر را در هر جا می‌تواند انجام دهد، ولی باید طواف نساء را اعاده کند{{توضیح مساله|۸۹۸|
 
 
* '''بهجت:''' اکنون که قبل از تقصیر متذکر شده است، تقصیر می‌کند و طواف نساء را بعد از آن اعاده می‌نماید بنا بر احوط و مقدم شدن طواف نساء بر تقصیر در [[عمره مفرده]] در صورت ضرورت یا نسیان یا جهل مجزی است.
* '''تبریزی:''' احتیاط واجب در صورت امکان تقصیر در مکه است.
* '''سبحانی:''' و احتیاطاً علاوه بر نایب نماز طواف نساء را خودش نیز در هر کجا هست بخواند.
* '''سیستانی و مکارم:'''  بنا بر احتیاط واجب.
}}
و اگر خودش نمی‌تواند برود، نایب بگیرد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۸۹۸}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 899
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ هرگاه [[سنی]] برای [[شیعه]] تقصیر نماید چه صورت دارد؟
 
جواب ـ اشکال ندارد.
 
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 900
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ شخصی در [[حج]] به عوض [[تقصیر]] در [[عمره تمتع]] یک مو از بدن کنده است و الآن که متوجه شده است، آیا حج او اشکال دارد یا نه؟ و در صورتی که مرتکب خلاف شده باشد تکلیف چیست؟
 
جواب ـ اگر حج را انجام داده، با عمل مزبور از [[احرام]] فعلاً خارج شده است و چنانچه حج واجب بوده احتیاط آن است که یک عمره مفرده به جا آورد و بعداً عمره و حج تمتع را انجام دهد
{{توضیح مساله|۹۰۰|
 
 
* '''بهجت:'''  اعاده عمره و حج لازم نیست.
* '''خامنه‌ای:'''اگر به علت ندانستن مسئله، به جای تقصیر، موی خود را بکند و سپس حج به جا آورد، عمره‌اش باطل است و حجی که به جا آورده، حج إفراد خواهد بود. در این صورت اگر حج واجب بر عهده‌اش بوده، بنا بر احتیاط واجب باید بعد از انجام مناسک حج، عمره مفرده به جا آورد، و در سال بعد، عمره تمتع و حج را اعاده کند.
* '''خویی، صافی و گلپایگانی:''' حجش مبدل به افراد می‌شود و لازم است بعد از حج عمره مفرده به جا آورد و احتیاط این است که سال دیگر حج را اعاده نماید.
* '''زنجانی:''' و باید بعد از [[ایام تشریق]]، عمره مفرده به جا آورد و اگر در این اشتباه معذور بوده کفایت از حج واجب می‌کند.
* '''سبحانی و سیستانی:''' ظاهراً حج او منقلب به افراد می‌شود و پس از آن باید در صورت تمکن عمره مفرده به جا آورد و احتیاط مستحب آن است که حج را در سال دیگر اعاده کند. 
* '''مکارم:'''  احتیاط آن است که در حج واجب یا غیر آن عمره مفرده را انجام دهد و اعاده عمره و حج تمتع لازم نیست.
 
}}
 
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|884}}
{{ارجاع مساله|۹۰۰}}
|}
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 889
! مسئله 901
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ شخصی بعد از طواف و نماز طواف تقصیر کرد و سپس [[سعی]] را به جا آورد و دوباره تقصیر کرد، وظیفه‌اش چیست؟
 
جواب ـ اگر جاهل یا ساهی بوده چیزی بر او نیست
{{توضیح مساله|۹۰۱|
 
به ذیل سؤال ۸۸۲ مراجعه شود.
}}
 
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۹۰۱}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 902
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ کسانی که [[اعمال حج]] را بر وقوفین مقدم می‌دارند، اگر بعد از سعی تقصیر نمودند، آیا موجب مُحل شدن و یا کفاره می‌گردد؟
ج ـ [[محل|مُحلّ]] نمی‌شوند و اگر جاهل یا ساهی بوده‌اند کفاره ندارد.
 
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 903
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ اگر کسی به جای تقصیر [[حلق]] نمود، آیا کفایت می‌کند؟
ج ـ در عمره تمتع کفایت نمی‌کند
{{توضیح مساله|۹۰۳|
 
 
* '''بهجت:''' باید کفاره بدهد.
* '''تبریزی و خویی:'''در صورت علم و عمد یک گوسفند کفاره دارد بلکه بنا بر احتیاط در غیر صورت علم و عمد نیز کفاره دارد.
* '''خامنه‌ای، زنجانی، سبحانی و سیستانی:''' و در صورت علم و عمد باید یک گوسفند کفاره بدهد.
* '''صافی و گلپایگانی:''' و یک گوسفند کفاره دارد و بنا بر احتیاط اگرچه جاهل یا ناسی بوده باشد.
* '''مکارم:''' این کار اگر عمداً باشد و در [[ماه ذی‌قعده]] به بعد باشد، بنا بر احتیاط واجب یک گوسفند کفاره دارد و در غیر عمد کفاره نیست.
 
}}
 
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۹۰۳}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 904
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ کسی که بعد از انجام اعمال عمره، در منزل تقصیر کرده است، وظیفه‌اش چیست؟
 
جواب ـ مانع ندارد.
 
 
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 905
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' س ـ حضرت عالی در مسئله دوم تقصیر می‌فرمایید: اگر کسی تقصیر را به [[ریا]] انجام دهد عمره‌اش باطل است، مقصود از بطلان عمره چیست؟ دیگر اینکه وظیفه او چه می‌شود؟
 
جواب ـ مقصود این است که در تقصیر ریا کند و بدون تدارک تقصیر، برای حج محرم شود و حج انجام دهد، که در این صورت حکم کسی را دارد که بدون تقصیر وارد اعمال حج شده است و در هر صورت لازم است حج تمتع را سال بعد به جا آورد
{{توضیح مساله|۹۰۵|
به ذیل مسئله ۸۹۱ مراجعه شود.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۹۰۵}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 906
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' سوال ـ اگر کسی در اثنای سعی تقصیر نمود، وظیفه او چیست؟
 
جواب ـ باید سعی را تمام کند و تقصیر را اعاده کند، بلی اگر از روی نسیان یا جهل تقصیر کرده، اعاده تقصیر لازم نیست
{{توضیح مساله|۹۰۶|
 
* '''بهجت، صافی، فاضل، گلپایگانی و مکارم:''' احتیاطاً تقصیر را اعاده کند.
* '''تبریزی، خویی و سبحانی:''' باید بعد از اتمام سعی تقصیر را نیز اعاده کند.
* '''سیستانی:''' اعاده تقصیر در هر صورت لازم است و اگر تقصیر از روی فراموشی بقیه اشواط سعی باشد باید به احتیاط واجب تقصیر را اعاده کند و یک گاو کفاره بدهد.
نظر آیات عظام نسبت به [[کفاره]]، در ذیل مسئله ۸۴۸ گذشت.
 
}}
و اگر از اول سعی قصد هفت شوط نداشته سعی اعاده دارد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۹۰۶}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 907
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|
|
'''امام خمینی:''' اين عمل نيز از عبادات است و بايد با نيت پاک و خالي از قصد
'''امام خمینی:''' س ـ اگر کسی از روی جهل، تقصیر را ترک نمود چه حکمی دارد؟
غير اطاعت خدا بياورد و اگر ريا کند
{{توضیح مساله|889|


جواب ـ در این مسئله جهل حکم عمد را دارد.
{{توضیح مساله|۹۰۷|


* '''آیت‌الله زنجانی:''' باطل مي‌شود و اگر تا آخر وقت، جبران نکند عمره‌اش تبديل به حج افراد مي‌شود و بايد مطابق ذيل مسئله 891 عمل نمايد.  
* '''زنجانی:''' و عمره‌اش تبدیل به [[حج افراد]] می‌شود و باید مطابق ذیل مسئله ۸۹۱ عمل کند.
}}
}}
موجب باطل شدن عمره‌اش مي‌شود مگر آنکه جبران کند.
 
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|889}}
{{ارجاع مساله|۹۰۷}}
|}
|}
{{سخ}}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 908
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' س ـ در عمره مفرده اگر کسی تقصیر را عمداً یا از روی جهل و نسیان ترک نمود و طواف نساء را انجام داد، چه وظیفه‌ای دارد؟
جواب ـ باید تقصیر نماید و [[طواف نساء]] را اعاده نماید و فرقی بین صور عمد و سهو و علم و جهل نیست علی الأحوط
{{توضیح مساله|۹۰۸|
به ذیل سؤال ۸۹۸ مراجعه شود.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|۹۰۸}}
|}
==منبع==
{{برگرفتگی
| پیش از لینک =
| منبع = صفحه ۴۱۵ تا ۴۲۱ کتاب مناسک حج
| لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=415
| توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
}}
== مقالات مرتبط ==
*[[حلق یا تقصیر (فتاوای مراجع)|فتوای مراجع درباره حلق یا تقصیر در حج]]
*[[اعمال عمره تمتع|اعمال عمره]]
*[[اعمال عمره تمتع|اعمال عمره]]
{{ناوبری فتواها}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۰۳

این صفحه درباره احکام تقصیر در عمره است، با حلق و تقصیر در حج تمتع اشتباه نشود.
مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام تقصیر است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله تقصیر.
تقصیر در عمره (فتوای مراجع)
دسته اعمال عمره و حج
عمل قبلی

در عمره: سعی

در حج: قربانی
عمل بعدی در عمره← پایان عمره
جستارهای وابسته حلق یا تقصیر (فتاوای مراجع)؛ حلق و تقصیر؛ اعمال عمره تمتع؛ اعمال حج تمتع


ببینید: آموزش تقصیر در عمره

برای آموزش حلق یا تقصیر در حج اینجا را ببنید

چگونگی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 884

امام خمینی: واجب است بعد از آنکه سعی کرد، تقصیر کند؛ یعنی قدری از ناخن‌ها یا قدری از موی سر یا شارب یا ریش را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند و از موی قدری بزند، بلکه موافق احتیاط است[م۸۸۴ ۱] و تراشیدن سر در تقصیر کفایت نمی‌کند بلکه حرام است.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: بنا بر احتیاط مؤکد استحبابی، برای تقصیر، کوتاه کردن مو را انتخاب کند.

نیت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 889

امام خمینی: این عمل نیز از عبادات است و باید با نیت پاک و خالی از قصد غیر اطاعت خدا بیاورد و اگر ریا کند [م۸۸۹ ۱] موجب باطل شدن عمره‌اش می‌شود مگر آنکه جبران کند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: باطل می‌شود و اگر تا آخر وقت، جبران نکند عمره‌اش تبدیل به حج افراد می‌شود و باید مطابق ذیل مسئله ۸۹۱ عمل نماید.

فراموشی تقصیر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 890

امام خمینی: اگر تقصیر را فراموش کند تا وقتی که احرام حج را ببندد عمره‌اش صحیح است و مستحب است فدیه یک گوسفند[م۸۹۰ ۱] و احتیاط آن است که فدیه بدهد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: حکم آن در ذیل سؤال ۹۰۵ آمده، مگر آنکه وقت برای تدارک تقصیر او باقی باشد که باید تدارک کند.

ترک عمدی تقصیر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 891

امام خمینی: اگر عمداً[م۸۹۱ ۱] تقصیر را ترک کند تا احرام بستن به حج، عمره او باطل می‌شود بنا بر اقوی و ظاهراً حج او حج افراد شود، و احتیاط واجب آن است که پس از تمام کردن حج افراد، عمره مفرده به جا آورد[م۸۹۱ ۲] و در سال بعد حج را اعاده کند.[م۸۹۱ ۳]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • خامنه‌ای: یا از روی ندانستن مسئله.
  2. ↑
    • بهجت، تبریزی، خویی، صافی و گلپایگانی: لازم است بعد از حج، عمره مفرده به جا آورد.
    • زنجانی: و باید پس از انجام حج افراد و گذشتن روز سیزدهم عمره مفرده به جا آورد هرچند عمره تمتع او استحبابی باشد و اگر بدون توجه به مسئله حج تمتع انجام دهد، کفایت از حج افراد می‌کند و در هر حال چون بدون عذر بوده کفایت از حجة الاسلام نمی‌کند.
    • سیستانی: در صورت تمکن، بعد از حج افراد باید عمره مفرده به جا آورد. به احتیاط واجب حج را در سال دیگر نیز اعاده کند.
  3. ↑
    • خامنه‌ای:و اگر حج او حج واجب بوده باید در سال بعد، عمره و حج به جا آورد.

در عمره تمتع طواف نساء‌ واجب نیست[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 892

امام خمینی: در عمره تمتع طواف نساء واجب نیست و اگر بخواهد احتیاط کند طواف و نماز آن را رجائاً[م۸۹۲ ۱] به جا آورد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • خامنه‌ای:' قبل از تقصیر.

حلال شدن محرمات بعد از تقصیر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 893

امام خمینی: بعد از آنکه شخص محرم تقصیر کرد، حلال می‌شود بر او به غیر از تراشیدن سر[م۸۹۳ ۱] هرچه حرام شده بود بر او به واسطه احرام، حتی نزدیکی با زن.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: ظاهر عدم حرمت احرامی آن است و حرمت به جهت منافات با وجوب توفیر محل
    تأمّل است.
    • تبریزی و خویی:اگر عمره تمتع در ماه شوال انجام داده شود، تراشیدن سر تا سی روز بعد از عید فطر جایز است، ولی بعد از آن بنا بر احتیاط واجب، نباید سر تراشیده شود، و اگر از روی علم و عمد باشد، بنا بر احتیاط یک گوسفند کفاره دارد.
    • زنجانی: بنا بر احتیاط مؤکد استحبابی، سر نتراشد و از ماشین‌کردنی که مثل تراشیدن است پرهیز کند؛ ولی هیچ‌کدام کفاره ندارد.
    • سبحانی: بین عمره تمتع و حج نباید حلق کند و یا موی سر را با ماشین ته‌زن بزند، لیکن اگر چنین کرد فقط معصیت کرده و کفاره ندارد و به عمره و حج او ضرر نمی‌زند.
    • سیستانی: سر تراشیدن نیز حلال می‌شود. اگرچه احتیاط مستحب ترک آن است پس از
    گذشت سی روز از عید فطر و احتیاط مستحب این است که در صورت انجام آن از روی علم و عمد یک قربانی کفاره بدهد.

تقصیر باید شامل چیدن ریش یا شارب یا موی سر باشد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 894

امام خمینی: در تقصیر، کندن مو کافی نیست بلکه میزان کوتاه کردن است به هر وسیله‌ای باشد و اکتفا به کوتاه کردن موی زیر بغل و نحو آن مشکل است[م۸۹۴ ۱] و احوط در تقصیر، گرفتن ناخن یا چیدن ریش یا شارب یا موی سر است.[م۸۹۴ ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: بلکه نباید برای تقصیر، موی زیر بغل و مانند آن را کوتاه کند و به طور کلی تقصیر از غیر موی سر و ریش و شارب، کفایت نمی‌کند، بلکه حرام است و در صورت علم و عمد، کفاره دارد.
  2. ↑
    • سبحانی: به ناخن گرفتن اکتفا نشود و اگر خواست ناخن بگیرد، پس از کوتاه کردن مو باشد.
    • سیستانی: در تقصیر بنا بر احتیاط واجب باید موی سر یا ریش یا سبیل خود را کوتاه کند و بنا بر احتیاط واجب گرفتن ناخن به تنهایی کافی نیست بلکه احتیاط واجب این است که ناخن گرفتن بعد از کوتاه کردن مو باشد.
    • صافی: گلپایگانی: اقوی است.
    • فاضل: احتیاط مستحب آن است که به گرفتن ناخن اکتفا نکند.
    • مکارم: گرفتن ناخن به تنهایی کافی نیست بنا بر احتیاط واجب.

استفتائات[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 895

امام خمینی: سوال ـ آیا کسی که تقصیر او محکوم به بطلان است و بعد از آن محرمات احرام را به جا آورده و جاهل به مسئله بوده کفاره دارد یا خیر؟

جواب ـ با جهل کفاره ندارد مگر در صید؛ [م۸۹۵ ۱] به تفصیلی که در کتب ذکر شده است.

مراجع دیگر:
  1. ↑


مسئله 896

امام خمینی: سوال ـ کسی که بعد از سعی در عمره تمتع تقصیر کرد، بعد به شک افتاد که آیا تقصیری که کردم صحیح است یا نه، آیا اشکال دارد یا نه؟

جواب ـ اگر در حال عمل عالم به مسئله و ملتفت بوده، اشکال ندارد [م۸۹۶ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزی، خامنه‌ای، خویی، زنجانی و سبحانی: در صورتی که احتمال التفات در حال عمل را بدهد، اعتنا نکند.
    • سیستانی: به هر حال اشکال ندارد.
    • مکارم: باید بنا را بر صحت بگذارد.


مسئله 897

امام خمینی: سوال ـ یکی از خدمه کاروان‌ها به احرام عمره مفرده از میقات محرم می‌شود و به مکه می‌آید و طواف و نماز آن و سپس سعی بین صفا و مروه را به همان عنوان به جا می‌آورد، ولی برای تقصیر، گمان می‌کرد نتف؛ یعنی کندن مو کافی است و چند نخ مو را به عنوان تقصیر کَنْد و به حساب خودش از احرام خارج شد، سپس برای عمره تمتع که وظیفه‌اش بود به میقات رفت و محرم شد و به مکه آمد و کلیه اعمال، از طواف تا تقصیر، را انجام داد، آیا اعمالش چگونه است و در آینده وظیفه‌اش چیست؟

جواب ـ کندن مو در تقصیر کافی نیست و عمره تمتع او صحیح نیست مگر آنکه قبل از احرام برای آن، از احرام عمره مفرده با تقصیر صحیح خارج شود.


مسئله 898

امام خمینی: سوال ـ اگر کسی تقصیر عمره مفرده را فراموش کرد، آیا می‌تواند در هر جایی تقصیر کند یا نه؟ زیرا به ایران بازگشته است و آیا نیازی به طواف نساء مجدد هست؟

جواب ـ تقصیر را در هر جا می‌تواند انجام دهد، ولی باید طواف نساء را اعاده کند[م۸۹۸ ۱] و اگر خودش نمی‌تواند برود، نایب بگیرد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: اکنون که قبل از تقصیر متذکر شده است، تقصیر می‌کند و طواف نساء را بعد از آن اعاده می‌نماید بنا بر احوط و مقدم شدن طواف نساء بر تقصیر در عمره مفرده در صورت ضرورت یا نسیان یا جهل مجزی است.
    • تبریزی: احتیاط واجب در صورت امکان تقصیر در مکه است.
    • سبحانی: و احتیاطاً علاوه بر نایب نماز طواف نساء را خودش نیز در هر کجا هست بخواند.
    • سیستانی و مکارم: بنا بر احتیاط واجب.


مسئله 899

امام خمینی: سوال ـ هرگاه سنی برای شیعه تقصیر نماید چه صورت دارد؟

جواب ـ اشکال ندارد.


مسئله 900

امام خمینی: سوال ـ شخصی در حج به عوض تقصیر در عمره تمتع یک مو از بدن کنده است و الآن که متوجه شده است، آیا حج او اشکال دارد یا نه؟ و در صورتی که مرتکب خلاف شده باشد تکلیف چیست؟

جواب ـ اگر حج را انجام داده، با عمل مزبور از احرام فعلاً خارج شده است و چنانچه حج واجب بوده احتیاط آن است که یک عمره مفرده به جا آورد و بعداً عمره و حج تمتع را انجام دهد [م۹۰۰ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: اعاده عمره و حج لازم نیست.
    • خامنه‌ای:اگر به علت ندانستن مسئله، به جای تقصیر، موی خود را بکند و سپس حج به جا آورد، عمره‌اش باطل است و حجی که به جا آورده، حج إفراد خواهد بود. در این صورت اگر حج واجب بر عهده‌اش بوده، بنا بر احتیاط واجب باید بعد از انجام مناسک حج، عمره مفرده به جا آورد، و در سال بعد، عمره تمتع و حج را اعاده کند.
    • خویی، صافی و گلپایگانی: حجش مبدل به افراد می‌شود و لازم است بعد از حج عمره مفرده به جا آورد و احتیاط این است که سال دیگر حج را اعاده نماید.
    • زنجانی: و باید بعد از ایام تشریق، عمره مفرده به جا آورد و اگر در این اشتباه معذور بوده کفایت از حج واجب می‌کند.
    • سبحانی و سیستانی: ظاهراً حج او منقلب به افراد می‌شود و پس از آن باید در صورت تمکن عمره مفرده به جا آورد و احتیاط مستحب آن است که حج را در سال دیگر اعاده کند. 
    • مکارم: احتیاط آن است که در حج واجب یا غیر آن عمره مفرده را انجام دهد و اعاده عمره و حج تمتع لازم نیست.


مسئله 901

امام خمینی: سوال ـ شخصی بعد از طواف و نماز طواف تقصیر کرد و سپس سعی را به جا آورد و دوباره تقصیر کرد، وظیفه‌اش چیست؟

جواب ـ اگر جاهل یا ساهی بوده چیزی بر او نیست [م۹۰۱ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑ به ذیل سؤال ۸۸۲ مراجعه شود.


مسئله 902

امام خمینی: سوال ـ کسانی که اعمال حج را بر وقوفین مقدم می‌دارند، اگر بعد از سعی تقصیر نمودند، آیا موجب مُحل شدن و یا کفاره می‌گردد؟ ج ـ مُحلّ نمی‌شوند و اگر جاهل یا ساهی بوده‌اند کفاره ندارد.


مسئله 903

امام خمینی: سوال ـ اگر کسی به جای تقصیر حلق نمود، آیا کفایت می‌کند؟ ج ـ در عمره تمتع کفایت نمی‌کند [م۹۰۳ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: باید کفاره بدهد.
    • تبریزی و خویی:در صورت علم و عمد یک گوسفند کفاره دارد بلکه بنا بر احتیاط در غیر صورت علم و عمد نیز کفاره دارد.
    • خامنه‌ای، زنجانی، سبحانی و سیستانی: و در صورت علم و عمد باید یک گوسفند کفاره بدهد.
    • صافی و گلپایگانی: و یک گوسفند کفاره دارد و بنا بر احتیاط اگرچه جاهل یا ناسی بوده باشد.
    • مکارم: این کار اگر عمداً باشد و در ماه ذی‌قعده به بعد باشد، بنا بر احتیاط واجب یک گوسفند کفاره دارد و در غیر عمد کفاره نیست.


مسئله 904

امام خمینی: سوال ـ کسی که بعد از انجام اعمال عمره، در منزل تقصیر کرده است، وظیفه‌اش چیست؟

جواب ـ مانع ندارد.



مسئله 905

امام خمینی: س ـ حضرت عالی در مسئله دوم تقصیر می‌فرمایید: اگر کسی تقصیر را به ریا انجام دهد عمره‌اش باطل است، مقصود از بطلان عمره چیست؟ دیگر اینکه وظیفه او چه می‌شود؟

جواب ـ مقصود این است که در تقصیر ریا کند و بدون تدارک تقصیر، برای حج محرم شود و حج انجام دهد، که در این صورت حکم کسی را دارد که بدون تقصیر وارد اعمال حج شده است و در هر صورت لازم است حج تمتع را سال بعد به جا آورد [م۹۰۵ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑ به ذیل مسئله ۸۹۱ مراجعه شود.


مسئله 906

امام خمینی: سوال ـ اگر کسی در اثنای سعی تقصیر نمود، وظیفه او چیست؟

جواب ـ باید سعی را تمام کند و تقصیر را اعاده کند، بلی اگر از روی نسیان یا جهل تقصیر کرده، اعاده تقصیر لازم نیست [م۹۰۶ ۱] و اگر از اول سعی قصد هفت شوط نداشته سعی اعاده دارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت، صافی، فاضل، گلپایگانی و مکارم: احتیاطاً تقصیر را اعاده کند.
    • تبریزی، خویی و سبحانی: باید بعد از اتمام سعی تقصیر را نیز اعاده کند.
    • سیستانی: اعاده تقصیر در هر صورت لازم است و اگر تقصیر از روی فراموشی بقیه اشواط سعی باشد باید به احتیاط واجب تقصیر را اعاده کند و یک گاو کفاره بدهد.
    نظر آیات عظام نسبت به کفاره، در ذیل مسئله ۸۴۸ گذشت.


مسئله 907

امام خمینی: س ـ اگر کسی از روی جهل، تقصیر را ترک نمود چه حکمی دارد؟

جواب ـ در این مسئله جهل حکم عمد را دارد. [م۹۰۷ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • زنجانی: و عمره‌اش تبدیل به حج افراد می‌شود و باید مطابق ذیل مسئله ۸۹۱ عمل کند.


مسئله 908

امام خمینی: س ـ در عمره مفرده اگر کسی تقصیر را عمداً یا از روی جهل و نسیان ترک نمود و طواف نساء را انجام داد، چه وظیفه‌ای دارد؟

جواب ـ باید تقصیر نماید و طواف نساء را اعاده نماید و فرقی بین صور عمد و سهو و علم و جهل نیست علی الأحوط [م۹۰۸ ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑ به ذیل سؤال ۸۹۸ مراجعه شود.


منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از صفحه ۴۱۵ تا ۴۲۱ کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

مقالات مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=تقصیر_در_عمره_(فتاوای_مراجع)&oldid=50560»