بیتوته: تفاوت میان نسخه‌ها

فضایل و آداب و چگونگی بیتوته، در [[قرآن کریم]] و روایات [[پیامبر(ص)]] و [[اهل‌بیت(ع)]] ذکر شده است و در منابع فقهی، در مباحثی چون نکاح، طلاق و [[حج]] به کار برده شده است.

 

بیتوته واجب و مستحب در حج و [[حرمین]] دارای احکام و آدابی است که در منابع به آنها پرداخته شده و مورد بحث قرار گرفته است.

واژه «بیتوته» مصدر از ریشه «ب ـ ی ـ ت» به معنای درک کردن شب، شب را سپری کردن، شب زنده‌داری در حال عبادت یا معصیت و پرداختن به کاری در شب است.<ref>العین، ج8، ص138؛ الصحاح، ج1، ص245؛ لسان العرب، ج2، ص16، «بیت.</ref>   

«بیتوته» در کاربرد احادیث و فقه به معنای توقف و اقامت شبانه کلی یا جزئی در جایی؛ خواه در خواب و خواه در بیداری، است.<ref>کشف اللثام، ج6، ص245؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص44؛ جواهر الکلام، ج20، ص11-12.</ref>

[[قرآن کریم]] در آیه 64 [[سوره فرقان]]، به اهمیت بیتوته و عبادت در شب تصریح کرده است: ({{قلم رنگ|سبز|وَ الَّذینَ یَبیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً}}). همچنین در احادیث شیعی، بیتوته شب عاشورا در [[حائر حسینی]]{{یادداشت|حائر حسینی، محدوده‌ای پیرامون قبر امام حسین(ع) است و شخص مسافر می‌تواند یا مستحب است نمازش را در آن محدوده به صورت کامل بخواند نه شکسته. (الروضةالبهیه، ج۱، ص۷۸۷ـ۷۸۸؛ العروة الوثقی، ج۲، ص۱۶۴؛ تاریخ کربلاء و حائرالحسین(ع)، ص۲۶.)}} و نیز بیتوته همراه با عبادت در شب‌های [[نیمه شعبان]] و [[عرفه]] (9 [[ذی‌حجه]]) در [[کربلا]] بسیار سفارش شده است.<ref>کامل الزیارات، ص323، 336، 452؛ مصباح المتهجد، ص771-772، 853.</ref>

==احکام==

برخی احکام، واجبات و مستحبات بیتوته در حج و [[حرمین]] عبارتند از:

فقیهان مالکی به پشتوانه روایاتی درباره بیتوته پیامبر(ص) در [[ذی طوی]] پیش از ورود به [[مکه]]<ref>صحیح البخاری، ج1، ص125-126؛ صحیح مسلم، ج4، ص62؛ سنن ابی داود، ج1، ص417.</ref> بر آنند که اگر حج‌گزار هنگام شب به مکه برسد، مستحب است پیش از ورود به مکه، شب را در منطقه ذی طوی بیتوته کند و صبح وارد مکه شود.<ref>الموطّا، ج1، ص324؛ مواهب الجلیل، ج4، ص159؛ الفقه علی المذاهب الاربعه، ج1، ص588.</ref>

فقیهان امامی<ref>الکافی فی الفقه، ص198؛ جامع المدارک، ج2، ص427-428؛ کتاب الحج، ج5، ص494.</ref> و [[اهل سنت]]<ref>المدونة الکبری، ج1، ص411؛ المبسوط، سرخسی، ج4، ص52-53؛ المغنی، ج3، ص423.</ref> به پشتوانه احادیث،<ref>صحیح مسلم، ج4، ص41؛ دعائم الاسلام، ج1، ص319؛ الکافی، ج4، ص461.</ref> بیتوته شب عرفه در سرزمین منا را از سنت‌های مستحب دانسته‌اند. همچنین در متون حدیثی [[شیعه]]<ref>اقبال الاعمال، ج2، ص49-56.</ref> و اهل سنت<ref>المصنف، ج7، ص133؛ مسند ابی یعلی، ج9، ص264؛ المعجم الکبیر، ج10، ص227.</ref> دعاها و اذکاری ویژه برای بیتوته‌کننده در شب عرفه سفارش شده است. به نظر فقیهان امامیه، انجام برخی عبادات مانند نماز در شب عرفه در [[مسجد خیف]] مستحب است.<ref>السرائر، ج1، ص612؛ تحریر الاحکام، ج2، ص14؛ کتاب الحج، ج5، ص494.</ref> مستحب بودن بیتوته [[امیر الحاج]]، در شب عرفه در منا نیز در روایات<ref>الاستبصار، ج2، ص254؛ التهذیب، ج5، ص177.</ref> و منابع فقهی<ref>السرائر، ج1، ص585؛ ریاض المسائل، ج6، ص358؛ فقه الصادق، ج11، ص371.</ref> تأکید شده است.

* [[بیتوته در منا (فتاوای مراجع)]]