خان مصلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (حذف از رده:مقاله‌های در دست ویرایش ردهانبوه) |
||
| (۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==سازنده== | ==سازنده== | ||
در نام سازنده آن اختلاف است. حسن بن احمد مرزه (متوفی۱۳۰۵ق) | در نام سازنده آن اختلاف است. حسن بن احمد مرزه (متوفی۱۳۰۵ق){{یادداشت|وی تاجری بود که برای ادای نذرش یک سوم اموالش را به این امر اختصاص داد.<ref>ثورة النجف، ص۴۸.</ref>}}، محمدحسین خان اصفهانی (متوفی۱۲۳۹ق){{یادداشت|او که از نزدیکان شاه قاجار و صدراعظم [[محمدعلی شاه]] بود، این کاروانسرا را ساخت و حسن بن احمد مرزه آن را تجدید بنا کرد.<ref>النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۱.</ref>}} و [[نجیب پاشا]]،{{یادداشت|وی که والی [[بغداد]] بود در سال ۱۲۵۸ق این بنا را ساخت.<ref>فی بلاد الرافدین، ص۸۲.</ref>}} را به عنوان سازنده خان مصلی نام برده‌اند. برخی بین سه قول، جمع کرده، معتقدند بنای اولیه را محمدحسین خان به انجام رساند و حسن بن احمد مرزه بازسازی کرده، و کاروانسرای دیگری کنار آن ساخت. نجیب پاشا کاروانسرایی که حسن بن احمد مرزه ساخته بود را بازسازی کرد.<ref>منزلگاههای راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۶۹.</ref> ممکن است هر یک از این افراد، بخشی از مجموعه را در زمان‌های مختلف ساخته باشند. | ||
==علت نامگذاری== | ==علت نامگذاری== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==از نگاه جهانگردان== | ==از نگاه جهانگردان== | ||
جان پیترزِ جهان‌گرد، در سال۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق)، از خان مصلی، هنگام ترمیم و بازسازی آن، دیدن کرده است. | جان پیترزِ جهان‌گرد، در سال۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق)، از خان مصلی، هنگام ترمیم و بازسازی آن، دیدن کرده است.<ref>Nippur or Explorations and adventures on the Euphrates, Volume II, page: 330.</ref> وا موسیل، یکی دیگر از گردشگران اروپایی و حسن حکیم{{یادداشت|وی در روز پنج شنبه ۱۴ رجب ۱۴۱۹ق. از خان مصلی دیدن کرده است.}}، خان مصلی را ساختمانی مستطیل شکل، احاطه شده با دیوارهای بلند آجری که درِ آن به سمت مشرق باز می‌شود، توصیف کرده‌اند.<ref>فرات الاوسط، ص۶۲.</ref> | ||
==اکنون== | ==اکنون== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = مقاله | | پیش از لینک = مقاله | ||
| منبع = | | منبع = منزلگاههای راه کربلا و نجف، حیدر الجد، ترجمه: محمدمهدی رضایی، | ||
| پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، | | پس از لینک = فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره اول، زمستان ۱۳۸۸، ص۹۳ | ||
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/69 | | لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/929/1/69 | ||
}} | }} | ||
{{ | * '''الفرات الاوسط رحلة و صفیة و دراسات تاریخیة'''، الوا موسیل، ترجمه صدقی حمدی و عبدالمطلب عبدالرحمن داود، مجمع العلمی العراقی، بغداد، بی‌تا. | ||
* '''فی بلاد الرافدین صور و خواطر'''، دارور لیدی، ترجمه فؤاد جمیل، مطبعة شفيق، بغداد، ۱۹۶۱م. | |||
* '''النجف الاشرف مدینة العلم و العمران'''، محمدکا‌ظم بن کا‌تب طریحی، دارالها‌دی، بیروت، ۱۴۲۳ق. | |||
{{آغاز چپ‌چین}} | |||
* Nippur or Explorations and adventures on the Euphrates , John punnett peters , New York, London : G. P. Putnam'ssons, 1897. | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | [[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]] | ||
[[رده:کاروانسراهای نجف]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۸
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | سده ۱۳قمری |
| مکان | با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف |
| مشخصات | |
| مساحت | بیش از ۲۰ متر مربع |
| وضعیت | غیر فعال، آثاری از آن باقیمانده |
| معماری | |
| بازسازی | ۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق) |
خان مصلی، با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و کربلا بوده است. ساخت آن در سده سیزده قمری صورت گرفته و اکنون (۱۴۲۶ق) بقایایی از آن موجود است.
درباره خان مصلی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
خان مصلی، با فاصله ۵۱ کیلومتر، در شمال شرقی شهر نجف قرار دارد.[۱] این بنا که در سده سیزده قمری ساخته شده، محلی برای استراحت مسافران بین نجف و کربلا بوده است. بنابر گزارشی از سال ۱۹۱۱میلادی، خان مصلی متشکل از سه کاروانسرا و شش قهوه‌خانه بوده است.[۲]
سازنده[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در نام سازنده آن اختلاف است. حسن بن احمد مرزه (متوفی۱۳۰۵ق)[یادداشت ۱]، محمدحسین خان اصفهانی (متوفی۱۲۳۹ق)[یادداشت ۲] و نجیب پاشا،[یادداشت ۳] را به عنوان سازنده خان مصلی نام برده‌اند. برخی بین سه قول، جمع کرده، معتقدند بنای اولیه را محمدحسین خان به انجام رساند و حسن بن احمد مرزه بازسازی کرده، و کاروانسرای دیگری کنار آن ساخت. نجیب پاشا کاروانسرایی که حسن بن احمد مرزه ساخته بود را بازسازی کرد.[۶] ممکن است هر یک از این افراد، بخشی از مجموعه را در زمان‌های مختلف ساخته باشند.
علت نامگذاری[ویرایش | ویرایش مبدأ]
این کاروانسرا به خان مصلی مشهور شد، زیرا وقتی مسافران، هنگام صبح، پیاده از نجف حرکت می‌کردند، موقع اذان ظهر به خان مصلی می‌رسیدند و هنگامی که بعد از ظهر حرکت می‌کردند، هنگام اذان مغرب به این کارونسرا می‌رسیدند؛ بنابراین نماز را در این کاروانسرا می‌خواندند.[۷] کسانی که نجیب پاشا را سازنده خان مصلی معرفی می‌کنند، معتقدند وی پیش از رسیدن به نجف در مکانی برای نماز ایستاد و همانجا بنای این کاروانسرا را گذارد؛ به همین دلیل به خان مصلی معروف شد.[۸]
از نگاه جهانگردان[ویرایش | ویرایش مبدأ]
جان پیترزِ جهان‌گرد، در سال۱۸۹۰م (۱۳۰۷ق)، از خان مصلی، هنگام ترمیم و بازسازی آن، دیدن کرده است.[۹] وا موسیل، یکی دیگر از گردشگران اروپایی و حسن حکیم[یادداشت ۴]، خان مصلی را ساختمانی مستطیل شکل، احاطه شده با دیوارهای بلند آجری که درِ آن به سمت مشرق باز می‌شود، توصیف کرده‌اند.[۱۰]
اکنون[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بر پایه آخرین گزارش در سال ۱۴۲۶ق، بقایای این کاروانسرا که خود شامل دو کاروانسرای کنار هم هستند، وجود دارد. مساحت آن بیش از ۲۰ متر مربع بوده و آثاری از آشپزخانه و ایوان‌های آجری که پناهگاهی برای مسافران بوده، دیده شده است.[۱۱]
پانوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- ↑ پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ النجف الاشرف مدينة العلم و العمران، ص۶١
- ↑ ثورة النجف، ص۴۸.
- ↑ النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، ص۶۱.
- ↑ فی بلاد الرافدین، ص۸۲.
- ↑ منزلگاههای راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۶۹.
- ↑ پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ فی بلاد الرافدین، ص۸۲
- ↑ Nippur or Explorations and adventures on the Euphrates, Volume II, page: 330.
- ↑ فرات الاوسط، ص۶۲.
- ↑ منزلگاههای راه کربلا و نجف، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۷، ص۶۹.
- ↑ وی تاجری بود که برای ادای نذرش یک سوم اموالش را به این امر اختصاص داد.[۳]
- ↑ او که از نزدیکان شاه قاجار و صدراعظم محمدعلی شاه بود، این کاروانسرا را ساخت و حسن بن احمد مرزه آن را تجدید بنا کرد.[۴]
- ↑ وی که والی بغداد بود در سال ۱۲۵۸ق این بنا را ساخت.[۵]
- ↑ وی در روز پنج شنبه ۱۴ رجب ۱۴۱۹ق. از خان مصلی دیدن کرده است.
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- الفرات الاوسط رحلة و صفیة و دراسات تاریخیة، الوا موسیل، ترجمه صدقی حمدی و عبدالمطلب عبدالرحمن داود، مجمع العلمی العراقی، بغداد، بی‌تا.
- فی بلاد الرافدین صور و خواطر، دارور لیدی، ترجمه فؤاد جمیل، مطبعة شفيق، بغداد، ۱۹۶۱م.
- النجف الاشرف مدینة العلم و العمران، محمدکا‌ظم بن کا‌تب طریحی، دارالها‌دی، بیروت، ۱۴۲۳ق.
- Nippur or Explorations and adventures on the Euphrates , John punnett peters , New York, London : G. P. Putnam'ssons, 1897.