کاربر:Kamran: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
* عاربه | * عاربه | ||
* قحطانی | * قحطانی | ||
==جغرافیای کربلا== | |||
کربلا (کربلاء) از مهمترین شهرهای زیارتی عراق است که به جهت بودن مرقد سومین امام شیعیان سید الشهداء ابا عبدالله الحسین و مرقد علمدار کربلا حضرت ابو الفضل العباس – علیهما السلام- در آن؛ هر سال، میلیونها زائر؛ در ایامی خاص مانند اربعین ، عاشوراء و شب و روز نیمه شعبان به خود میبیند. | |||
شهر کربلا بر روی طول جغرافیایی 44 درجه و عرض جغرافیایی 33 درجه و 31 دقیقیه واقع است. مساحت کربلا نیز حدود 52856 کیلومتر مربع است<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 175.</ref>. کربلا مرکز استان کربلا در جنوب غربی رودخانه فرات و در فاصله حدود ۱۰۴ کیلومتری جنوب غربی بغداد پایتخت عراق واقع شده است. این شهر بر کناره صحرا و در میان منطقه آبرفتی مشهور به منطقه سواد قرار دارد که از جهت شمال به شهر انبار و از شرق به شهر بابل و از غرب به صحرای غربی و از جنوب به استان نجف منتهی می‌شود<ref>عتبات عالیات عراق ، ص ۹۵؛ همسفر،ره توشه زائران، ص 175.</ref>. فاصله کربلا تا [[نجف]] 78 کیلومتر است. اکثر مردم کربلا، مذهب [[شیعه]] دارند و عمدتاً به زبان عربی تکلم می‌نمایند. این شهر با جمعیتی بیش از 1.2میلیون نفر یکی از شهرهای پرجمعیت عراق محسوب می‌شود. اما در ایامی مانند [[اربعین]]؛ کربلا میزبان بیش از ۲۰ میلیون نفر زائر است که به تدریج وارد این شهر شده و پس از زیارت و توقف نسبتا کوتاه از این شهر خارج می‌شوند. | |||
این شهر در دشتی وسیع قرار دارد و دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است. دمای هوا در تابستان تا ۴۵ درجه می‌رسد و زمستان‌هایی معتدل با دمای حدود ۱۰ درجه سانتیگراد دارد. میانگین بارندگی سالانه حدود ۱۵۰ میلی‌متر است. بادهای گرم خشک از صحرای عربستان و گاهی طوفان‌های شن از ویژگی‌های آب و هوایی این منطقه است. ارتفاع شهر کربلا از سطح دریا بین ۲۰ تا ۴۵ درجه متغیر است<ref>سایت ویکی پدیا. </ref>. | |||
رود فرات مهمترین منبع آبی منطقه است. شهر کربلا به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می شود. قسمت قدیمی تا حدودی، بافت سنتی خود را حفظ کرده و قسمت جدید شهر که بعدها به آن اضافه شده شامل خیابان های پهن، ادارات دولتی، مدارس دینی و ساختمانهای جدید است<ref>همسفر، ره توشه زائران، ص 176.</ref> . | |||
== نام و واژه‌شناسی == | |||
بنابر روایت‌های دینی، کربلا از زمان آدم ابوالبشر به این نام شناخته می‌شده است<ref>موسوعه العتبات، ج 8 ص 179.</ref> و حتی پیش از آفرینش زمین در علم الهی با نام کربلا شناخته شده بود.<ref>کامل الزیارات، ص 450 و 451.</ref> | |||
برخی احتمال دادنده‌اند که کربلا از کور بابل به معنای مجموعه قریه‌های قدیمی بابل شامل نینوا، غاضریه، کربلا یا عقر بابل، نواویس و حیر یا حائر باشد<ref>موسوعه العتبات، ج 8 ص 179.</ref> همچنین گفته شده در روزگار کلدانی‌ها (از ۶۲۶ تا ۵۳۹ ق) کربلا را کور بابل به معنای پرستشگاه خداوند می‌نامیدند؛ زیرا در آنجا معبدها و پرستشگاه‌های بزرگی از مسیحیان وجود داشت<ref>شمیم یار، ص 29.</ref> | |||
احتمال دیگر این است که کربلا از لفظ آشوری کرب به معنای حرم و ایل به معنای الله گرفته شده باشد و کربلا به معنای حرم الله باشد.<ref>موسوعه العتبات، ج 8ص179.</ref> احتمالات دیگری نیز هست مانند اینکه گفته شده کربلا مشتق از کربله به معنای سستی و پاک و خالص بودن است و چون زمین کربلا زمین سستی بوده یا چون از سنگریزه و امثال آن پاک و خالص بوده آن را کربلا گفته‌اند. و کربل به معنای علف خاص نیز هست و احتمال دارد که به واسطه کثرت این علف در این سرزمین، این سرزمین به کربلا موسوم شده باشد<ref>معجم البلدان، ج 4ص445.</ref> | |||
== شکل‌گیری شهر کربلا == | |||
در عصر اسلامی و در سال 14 قمری منطقه کربلا به وسیله خالد بن عرفطه یکی از فرماندهان سعد بن ابی وقاص فتح شد<ref>بغیه النبلاء ص18 و 19.</ref>. در سال ۳۶ هجری هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام برای جنگ با معاویه به سوی صفین می‌رفت همراه حسنین علیهم السلام به این منطقه وارد شد و هنگامی که از نامش سوال کرد و گفتند اینجا را کربلا می‌گویند؛ از شهادت فرزندش حسین در این مکان خبر داد و فرزندش حسین را امر به صبر نمود<ref>الاخبار الطِوال، ص 252 و 253.</ref> | |||
تا پایان قرن اول هجری به جهت خوف از بنی امیه کربلا رو به آبادانی نرفت . و تنها اوایل دولت بنی عباس بود که رو به آبادانی گذاشت. که البته با ظهور دولت هارون الرشید و متوکل عباسی و دشمنی علنی آنها با شیعیان این روند آبادانی متوقف شد. هارون در سال ۱۹۳ق که سال آخر عمرش بود، دستور داد تا حائر حسینی، گنبد مطهر و خانه‌های اطراف را ویران سازند و درخت سِدر را نیز که در جنب حرم بود، از ریشه برکنند، زمین‌ها را شخم بزنند تا اثری از قبر شریف باقی نماند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی،ص44.</ref> متوکل نیز در طول مدت زمامداریش از سال ۲۳۳ تا ۲۴۷ ق چهار مرتبه از جمله در سال 236، دستور تخریب، شخم زدن و آب بستن بر قبر امام حسین علیه السلام را داد. وی دستور داد ساختمانهای اطراف حرم را نیز ویران کنند.<ref>- تاریخ کربلاء و حائر حسینی، ص 260 – 270.</ref> | |||
اما در ایام منتصر عباسی (۲۴۷ - ۲۴۸ ق) فرزند متوکل، اقبال شیعیان به سکونت در کربلا و آباد ساختن آنجا فزونی یافت. تاج الدین ابراهیم مجاب نواده امام هفتم علیه السلام را اولین علوی گفته‌اند که رسماً در حدود سال ۲۴۷ هجری در کربلا ساکن شد. پس از او خانه‌ها و بازارها در اطراف خانه او و مجاورت قبر مطهر اباعبدالله الحسین علیه السلام پدید آمد و یک قرن و یا کمتر از یک قرن نگذشت که کربلا به صورت شهری کوچک با جمعیت چند هزار نفره درآمد. هنگامی که عضدالدوله دیلمی از آل بویه در سال ۳۷۰ هجری به زیارت کربلا توفیق یافت تنها جمعیت سادات و علویین ساکن کربلا به ۲۲۰۰ تن بالغ می‌شد که عضدالدوله آنها را با عطایای بسیار مورد تفقد قرار داد<ref>بغیه النبلاء ص 29 و30.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۱۸
|
|
|
|
|
| |||||
| فهرست کاربران | صفحه‌های جدید | بحث | صفحه تمرین۱ | صفحه تمرین۲ | کارها |
این صفحه کاربری متعلق به کاربر:Kamran است.
شهریور1404 :
- جزیره العرب - ویرایش
- مستعربه
- عاربه
- قحطانی
جغرافیای کربلا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کربلا (کربلاء) از مهمترین شهرهای زیارتی عراق است که به جهت بودن مرقد سومین امام شیعیان سید الشهداء ابا عبدالله الحسین و مرقد علمدار کربلا حضرت ابو الفضل العباس – علیهما السلام- در آن؛ هر سال، میلیونها زائر؛ در ایامی خاص مانند اربعین ، عاشوراء و شب و روز نیمه شعبان به خود میبیند.
شهر کربلا بر روی طول جغرافیایی 44 درجه و عرض جغرافیایی 33 درجه و 31 دقیقیه واقع است. مساحت کربلا نیز حدود 52856 کیلومتر مربع است[۱]. کربلا مرکز استان کربلا در جنوب غربی رودخانه فرات و در فاصله حدود ۱۰۴ کیلومتری جنوب غربی بغداد پایتخت عراق واقع شده است. این شهر بر کناره صحرا و در میان منطقه آبرفتی مشهور به منطقه سواد قرار دارد که از جهت شمال به شهر انبار و از شرق به شهر بابل و از غرب به صحرای غربی و از جنوب به استان نجف منتهی می‌شود[۲]. فاصله کربلا تا نجف 78 کیلومتر است. اکثر مردم کربلا، مذهب شیعه دارند و عمدتاً به زبان عربی تکلم می‌نمایند. این شهر با جمعیتی بیش از 1.2میلیون نفر یکی از شهرهای پرجمعیت عراق محسوب می‌شود. اما در ایامی مانند اربعین؛ کربلا میزبان بیش از ۲۰ میلیون نفر زائر است که به تدریج وارد این شهر شده و پس از زیارت و توقف نسبتا کوتاه از این شهر خارج می‌شوند.
این شهر در دشتی وسیع قرار دارد و دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است. دمای هوا در تابستان تا ۴۵ درجه می‌رسد و زمستان‌هایی معتدل با دمای حدود ۱۰ درجه سانتیگراد دارد. میانگین بارندگی سالانه حدود ۱۵۰ میلی‌متر است. بادهای گرم خشک از صحرای عربستان و گاهی طوفان‌های شن از ویژگی‌های آب و هوایی این منطقه است. ارتفاع شهر کربلا از سطح دریا بین ۲۰ تا ۴۵ درجه متغیر است[۳].
رود فرات مهمترین منبع آبی منطقه است. شهر کربلا به دو بخش قدیمی و جدید تقسیم می شود. قسمت قدیمی تا حدودی، بافت سنتی خود را حفظ کرده و قسمت جدید شهر که بعدها به آن اضافه شده شامل خیابان های پهن، ادارات دولتی، مدارس دینی و ساختمانهای جدید است[۴] .
نام و واژه‌شناسی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بنابر روایت‌های دینی، کربلا از زمان آدم ابوالبشر به این نام شناخته می‌شده است[۵] و حتی پیش از آفرینش زمین در علم الهی با نام کربلا شناخته شده بود.[۶]
برخی احتمال دادنده‌اند که کربلا از کور بابل به معنای مجموعه قریه‌های قدیمی بابل شامل نینوا، غاضریه، کربلا یا عقر بابل، نواویس و حیر یا حائر باشد[۷] همچنین گفته شده در روزگار کلدانی‌ها (از ۶۲۶ تا ۵۳۹ ق) کربلا را کور بابل به معنای پرستشگاه خداوند می‌نامیدند؛ زیرا در آنجا معبدها و پرستشگاه‌های بزرگی از مسیحیان وجود داشت[۸]
احتمال دیگر این است که کربلا از لفظ آشوری کرب به معنای حرم و ایل به معنای الله گرفته شده باشد و کربلا به معنای حرم الله باشد.[۹] احتمالات دیگری نیز هست مانند اینکه گفته شده کربلا مشتق از کربله به معنای سستی و پاک و خالص بودن است و چون زمین کربلا زمین سستی بوده یا چون از سنگریزه و امثال آن پاک و خالص بوده آن را کربلا گفته‌اند. و کربل به معنای علف خاص نیز هست و احتمال دارد که به واسطه کثرت این علف در این سرزمین، این سرزمین به کربلا موسوم شده باشد[۱۰]
شکل‌گیری شهر کربلا[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در عصر اسلامی و در سال 14 قمری منطقه کربلا به وسیله خالد بن عرفطه یکی از فرماندهان سعد بن ابی وقاص فتح شد[۱۱]. در سال ۳۶ هجری هنگامی که امیرالمومنین علی علیه السلام برای جنگ با معاویه به سوی صفین می‌رفت همراه حسنین علیهم السلام به این منطقه وارد شد و هنگامی که از نامش سوال کرد و گفتند اینجا را کربلا می‌گویند؛ از شهادت فرزندش حسین در این مکان خبر داد و فرزندش حسین را امر به صبر نمود[۱۲]
تا پایان قرن اول هجری به جهت خوف از بنی امیه کربلا رو به آبادانی نرفت . و تنها اوایل دولت بنی عباس بود که رو به آبادانی گذاشت. که البته با ظهور دولت هارون الرشید و متوکل عباسی و دشمنی علنی آنها با شیعیان این روند آبادانی متوقف شد. هارون در سال ۱۹۳ق که سال آخر عمرش بود، دستور داد تا حائر حسینی، گنبد مطهر و خانه‌های اطراف را ویران سازند و درخت سِدر را نیز که در جنب حرم بود، از ریشه برکنند، زمین‌ها را شخم بزنند تا اثری از قبر شریف باقی نماند.[۱۳] متوکل نیز در طول مدت زمامداریش از سال ۲۳۳ تا ۲۴۷ ق چهار مرتبه از جمله در سال 236، دستور تخریب، شخم زدن و آب بستن بر قبر امام حسین علیه السلام را داد. وی دستور داد ساختمانهای اطراف حرم را نیز ویران کنند.[۱۴]
اما در ایام منتصر عباسی (۲۴۷ - ۲۴۸ ق) فرزند متوکل، اقبال شیعیان به سکونت در کربلا و آباد ساختن آنجا فزونی یافت. تاج الدین ابراهیم مجاب نواده امام هفتم علیه السلام را اولین علوی گفته‌اند که رسماً در حدود سال ۲۴۷ هجری در کربلا ساکن شد. پس از او خانه‌ها و بازارها در اطراف خانه او و مجاورت قبر مطهر اباعبدالله الحسین علیه السلام پدید آمد و یک قرن و یا کمتر از یک قرن نگذشت که کربلا به صورت شهری کوچک با جمعیت چند هزار نفره درآمد. هنگامی که عضدالدوله دیلمی از آل بویه در سال ۳۷۰ هجری به زیارت کربلا توفیق یافت تنها جمعیت سادات و علویین ساکن کربلا به ۲۲۰۰ تن بالغ می‌شد که عضدالدوله آنها را با عطایای بسیار مورد تفقد قرار داد[۱۵]
- ↑ همسفر، ره توشه زائران، ص 175.
- ↑ عتبات عالیات عراق ، ص ۹۵؛ همسفر،ره توشه زائران، ص 175.
- ↑ سایت ویکی پدیا.
- ↑ همسفر، ره توشه زائران، ص 176.
- ↑ موسوعه العتبات، ج 8 ص 179.
- ↑ کامل الزیارات، ص 450 و 451.
- ↑ موسوعه العتبات، ج 8 ص 179.
- ↑ شمیم یار، ص 29.
- ↑ موسوعه العتبات، ج 8ص179.
- ↑ معجم البلدان، ج 4ص445.
- ↑ بغیه النبلاء ص18 و 19.
- ↑ الاخبار الطِوال، ص 252 و 253.
- ↑ - تاریخ کربلاء و حائر حسینی،ص44.
- ↑ - تاریخ کربلاء و حائر حسینی، ص 260 – 270.
- ↑ بغیه النبلاء ص 29 و30.