مساجد تاریخی شهر پیامبر (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

دیداریویکی‌متن

@@ خط ۴۳: / خط ۴۳: @@
 == محتوا و فهرست کتاب ==
-مؤلف در این کتاب کوشیده تا با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره این مساجد ارائه دهد. او تلاش کرده از اسامی، سبب نامگذاری، اماکن اطراف و حوادث تاریخی متعلق بــه هر مسجد و سخن بگوید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3AAeenh_Asar_1403-08-14-.pdf&page=120 آیینه آثار، ص120.]</ref> محتوای کتاب شامل بخش‌های مختلفی از جمله موارد زیر است:
+مؤلف با استناد به منابع تاریخی و روایی، اطلاعاتی مستند درباره مساجد شهر مدینه ارائه کرده است. در این کتاب نام مساجد، سبب نامگذاری، اماکن اطراف و حوادث تاریخی مرتبط با هر مسجد توضیح داده شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3AAeenh_Asar_1403-08-14-.pdf&page=120 آیینه آثار، ص120.]</ref>
-* تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس هر مسجد، علل بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط به آن مسجد.
+'''ساختار محتوایی''':
-* ویژگی‌های معماری: توصیف سبک معماری، مصالح به کار رفته، تغییرات و بازسازی‌های انجام‌شده در طول دوران‌های مختلف.
-* موقعیت جغرافیایی: ذکر موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه.
-* آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و بااهمیت داخل یا مجاورت مسجد.<ref name=":0" />
-=== مساجد مورد بررسی: ===
+* تاریخچه و پیشینه: شرح چگونگی تأسیس مساجد مدینه، علت بنیان‌گذاری و رویدادهای تاریخی مرتبط با آن مسجد
-در این کتاب 32 مسجد مورد بررسی قرار گرفته از جمله، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
+* ویژگی‌های معماری: سبک معماری، مصالح ساختمانی، تغییرات و بازسازی‌ها در طول تاریخ
+* موقعیت جغرافیایی: موقعیت کنونی و تاریخی مساجد در نقشه شهر مدینه
+* آثار و یادگارها: اشاره به عناصر شاخص و با اهمیت داخل یا مجاور مسجد<ref name=":0" />
-* مسجد قبا: که به عنوان نخستین مسجد در اسلام شناخته می‌شود.
+=== مهمترین مساجد ===
-* مساجد السبعه (مساجد هفت‌گانه): گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی کوه سلع که با رویداد غزوه خندق مرتبط هستند.
+مسجد در این کتاب بررسی معرفی شده است، از جمله مهمترین مساجد:
-* مسجد الفتح: به عنوان اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه.
-* مسجد ذوقبلتین: که به دلیل تغییر قبله مسلمانان در میانه نماز دارای اهمیت تاریخی است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، ص43، 187و 261.</ref>
-اسامی دیگر مساجد عبارتند از: مسجدالنبی، مسجد اجابه، مسجد بنی‌اُنَیف، مسجد بنی حرام، مسجد بنی دینار، مسجد بنی ظفر، مسجد جمعه، مسجد خانه سعد بن خیثمه، مسجد رایه، مسجد سبق، مسجد سجده، مسجد سقیا، مسجد شیخین، مسجد عتبان بن مالک، مسجد عُصبه، مسجد فسح، مسجد فضیخ، مسجد بنی قریظه، مسجد بنی حارثه (مسجد مستراح)، مسجد مشربه ام ابراهیم، مساجد مصلای عید و استسقا، مسجد مصلا (مسجد غمامه)، مسجد ابوبکر، مسجد علی (ع)، مسجد عمر، مسجد منارتین، مسجد شجره، مسجد عثمان، مسجد بلال.<ref>فهرست کتاب، ص6-13.</ref>
-== ساختار و سبک نگارش: ==
+* [[مسجد قبا]]: نخستین مسجد در [[اسلام]]
-شیوه نگارش کتاب، علمی-تاریخی است و از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز دارد. این اثر بیشتر به دنبال ارائه تصویری قابل اطمینان برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی است.<ref name=":0" /> مؤلف برای سامان دادن به تحقیق خود، افزون بر مراجعه به آثار متعدد کتابخانه‌ای، به کار میدانی نیز پرداخته که اتقان کار را بیشتر کرده است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، دیباچه کتاب.</ref>
+* [[مسجدهای فتح|مساجد السبعه]] یا مساجد هفت‌گانه: گروهی از مساجد کوچک در نزدیکی [[کوه سلع]] که با رویداد [[غزوه احزاب|غزوه خندق]] مرتبط هستند.
+* [[مسجد فتح (مدینه)|مسجد فتح]]: اصلی‌ترین مسجد در میان مساجد السبعه.
+* [[مسجد قبلتین|مسجد ذوقبلتین]]: که به دلیل [[تغییر قبله]] در میانه [[نماز]]، نزد [[مسلمان|مسلمانان]] اهمیت تاریخی دارد.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، ص43، 187و 261.</ref>
-نویسنده در ساختار کتاب خود ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویر مرتبط به مساجد را نیز ارائه کرده که در زمان خود، برای اولین بار اتفاق افتاده است. همچنین در مواردی از پاورقی‌های توضیحی درباره افراد یا کلمات سخت استفاده کرده است.<ref name=":0" />
+* [[مسجدهای مدینه|سایر مساجد مدینه]]<ref>فهرست کتاب، ص6-13.</ref>
-== اطلاعات نشر ==
+== سبک نگارش ==
-کتاب به کوشش حسین طه نیا به فارسی ترجمه شده و نسخه اصلی کتاب به زبان عربی با عنوان «مساجد الاثریة فی المدینة النبویة» به قلم [[محمد الیاس عبدالغنی]] می‌باشد. نسخه فارسی به همت گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت در اردیبهشت ۱۴۰۲ منتشر شده است.<ref>اطلاعات کتابشناسی [https://hzrc.ac.ir/post/23615/%d9%85%d8%b3%d8%a7%d8%ac%d8%af-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%b5 پژوهشکده حج و زیارت]، مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)</ref>
+کتاب از پژوهش‌های، علمی-تاریخی است و در آن از اغراق در توصیف‌ها و بیان فضایل غیرمستند پرهیز شده است. به باور نویسنده این اثر تصویری قابل اطمینان از مساجد و تاریخ آن‌ها برای پژوهشگران، زائران و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن اسلامی ارائه کرده است.<ref name=":0" /> مؤلف در تحقیق کتاب علاوه بر متون کتابخانه‌ای، به مطالعه میدانی نیز پرداخته است.<ref>مساجد تاریخی شهر پیامبر(ص)، دیباچه کتاب.</ref>
+در این کتاب ضمن استفاده از آیات و احادیث، نقشه‌ها و تصاویرهای مرتبط به مساجد نیز ارائه شده است. همچنین در مواردی، از پاورقی‌های توضیحی درباره افراد یا کلمات سخت استفاده شده است.<ref name=":0" />
 == جستار وابسته ==