مزار عقیل بن ابی‌طالب(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۲]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Sajjadd  }}
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            =مزار عقیل بن ابی‌طالب(ع)
| عنوان            =مزار عقیل بن ابی‌طالب(ع)
خط ۲۱: خط ۲۰:
}}
}}


'''مزار عقیل بن ابی‌طالب(ع)''' یکی از بقاع [[بقیع]] است که به دست [[وهابیان]] تخریب شده است. عقیل بن ابی‌طالب عموزاده [[رسول خدا(ص)]] و برادر [[امیرمؤمنان(ع)]] که علاوه بر قرابت و قوم و خویشی جزء اصحاب و یاران آن دو بزرگوار است در سال پنجاه هجری در [[مدینه]] از دنیا رفت و در داخل خانه خود، که در کنار بقیع قرار داشت، به خاک سپرده شد.
'''مزار عقیل بن ابی‌طالب(ع)''' یکی از بقاع [[بقیع]] است که به دست [[وهابیان]] تخریب شده است.  
 
عقیل بن ابی‌طالب عموزاده [[رسول خدا(ص)]] و برادر [[امیرمؤمنان(ع)]] که علاوه بر قرابت نسبی، جزء اصحاب و یاران آن دو بزرگوار بود. وی در سال پنجاه هجری در [[مدینه]] از دنیا رفت و در داخل خانه خود، که در کنار بقیع قرار داشت، به خاک سپرده شد.


در دوران صدر اسلام دفن اجساد در مقابر خصوصی رواج داشت به‌طوری که افراد معروف و سرشناس را در داخل منازل مسکونی متعلق به خود و یا اقوام و عشیره‌شان به‌خاک می‌سپردند، منزل عقیل بن ابی‌طالب یکی از این منازل بود که برخی از بزرگان از جمله خود ایشان در آنجا دفن شده‌اند.
در دوران صدر اسلام دفن اجساد در مقابر خصوصی رواج داشت به‌طوری که افراد معروف و سرشناس را در داخل منازل مسکونی متعلق به خود و یا اقوام و عشیره‌شان به‌خاک می‌سپردند، منزل عقیل بن ابی‌طالب یکی از این منازل بود که برخی از بزرگان از جمله خود ایشان در آنجا دفن شده‌اند.
خط ۳۵: خط ۳۶:
عقیل قبل از [[جنگ حدیبیه]] به [[مدینه]] [[هجرت]] نمود. او علاوه بر قرابت و قوم و خویشی با رسول خدا(ص) و امیرمؤمنان(ع) جزء اصحاب و یاران آن دو بزرگوار نیز بود. عقیل در سال پنجاه هجری در مدینه از دنیا رفت و در داخل خانه خود، که در کنار [[بقیع]] قرار داشت، به خاک سپرده شد.
عقیل قبل از [[جنگ حدیبیه]] به [[مدینه]] [[هجرت]] نمود. او علاوه بر قرابت و قوم و خویشی با رسول خدا(ص) و امیرمؤمنان(ع) جزء اصحاب و یاران آن دو بزرگوار نیز بود. عقیل در سال پنجاه هجری در مدینه از دنیا رفت و در داخل خانه خود، که در کنار [[بقیع]] قرار داشت، به خاک سپرده شد.
[[ پرونده:نمایی از قبر عقیل بن ابی‌طالب.jpg|بندانگشتی|نمایی از قبر عقیل بن ابی‌طالب سمت چپ]]
[[ پرونده:نمایی از قبر عقیل بن ابی‌طالب.jpg|بندانگشتی|نمایی از قبر عقیل بن ابی‌طالب سمت چپ]]
==خانه عقیل مدفن بزرگان اسلام==
==دفن افراد سرشناس در خانه عقیل==
دفن اجساد در مقابر خصوصی، در دوران صدر اسلام، همانند امروز رایج و بلکه از اهمیت بیشتری برخوردار بود؛ به‌طوری که افراد معروف و سرشناس را در داخل منازل مسکونی متعلق به خود و یا اقوام و عشیره‌شان به‌خاک می‌سپردند و یکی از منازلی که برای این منظور مورد استفاده قرار گرفت، منزل عقیل بن ابی‌طالب بود.
دفن اجساد در مقابر خصوصی، در دوران صدر اسلام، همانند امروز رایج و بلکه از اهمیت بیشتری برخوردار بود؛ به‌طوری که افراد معروف و سرشناس را در داخل منازل مسکونی متعلق به خود و یا اقوام و عشیره‌شان به‌خاک می‌سپردند و یکی از منازلی که برای این منظور مورد استفاده قرار گرفت، منزل عقیل بن ابی‌طالب بود.


خط ۴۱: خط ۴۲:


[[ابن سعد]] در [[طبقات الکبری|طبقات]] می‌گوید: ولَهُ دارٌ بالبقیع ربّة؛ یعنی واسعة.
[[ابن سعد]] در [[طبقات الکبری|طبقات]] می‌گوید: ولَهُ دارٌ بالبقیع ربّة؛ یعنی واسعة.
==شواهد تاریخی بر دفن عقیل در خانه‌اش==
==شواهد تاریخی دفن عقیل در خانه خود==
اینک شواهد تاریخی دیگر می‌آوریم که بیانگر این حقیقت است که قبر خود عقیل و همچنین قبر [[ابوسفیان بن حارث]] نیز در بخش دیگری از محوطه منزل ایشان قرار داشته که با مرور زمان، آن بخش نیز به بقیع ضمیمه گردیده است.
اینک شواهد تاریخی دیگر می‌آوریم که بیانگر این حقیقت است که قبر خود عقیل و همچنین قبر [[ابوسفیان بن حارث]] نیز در بخش دیگری از محوطه منزل ایشان قرار داشته که با مرور زمان، آن بخش نیز به بقیع ضمیمه گردیده است.


خط ۴۹: خط ۵۰:
==محل مقبره عقیل==
==محل مقبره عقیل==
با توجه به مطالبی که نقل شد، می‌توان بدون آوردن دلیل و شاهد گویا چنین برداشت و استنباط نمود که به طریق اولی جسد خود عقیل نیز (که طبق دلایل تاریخی، وفات وی در مدینه به وقوع پیوسته است) همانند اقوام و عشیره‌اش و همانند مادرش فاطمه بنت اسد و پسر عمویش ابوسفیان در داخل خانه خودش به خاک سپرده شده است. وجود نصوص تاریخی، این حدس را تایید و این نظریه را تقویت می‌نماید؛ زیرا:
با توجه به مطالبی که نقل شد، می‌توان بدون آوردن دلیل و شاهد گویا چنین برداشت و استنباط نمود که به طریق اولی جسد خود عقیل نیز (که طبق دلایل تاریخی، وفات وی در مدینه به وقوع پیوسته است) همانند اقوام و عشیره‌اش و همانند مادرش فاطمه بنت اسد و پسر عمویش ابوسفیان در داخل خانه خودش به خاک سپرده شده است. وجود نصوص تاریخی، این حدس را تایید و این نظریه را تقویت می‌نماید؛ زیرا:
* [[سمهودی]] پس از بیان این‌مطلب که «ابوسفیان در داخل منزل عقیل دفن شده است»، می‌گوید: «قلت والظّاهر انه بالمشهد المنسوب الیوم لعقیل»<ref>وفاء الوفا، ج٣، ص٩١١.</ref>؛ ظاهراً وی در همان مدفنی است که به عقیل منسوب است.
* [[دیار بکری]] می‌گوید: «والمنقول انّ قبر عقیل فی داره»<ref>تاریخ الخمیس، ج٢، ص١٧6.</ref>؛ «گفته شده که قبر عقیل در داخل خانه خویش است». 


١. [[سمهودی]] پس از بیان این‌مطلب که «ابوسفیان در داخل منزل عقیل دفن شده است»، می‌گوید: «قلت والظّاهر انه بالمشهد المنسوب الیوم لعقیل»<ref>وفاء الوفا، ج٣، ص٩١١.</ref>؛ ظاهراً وی در همان مدفنی است که به عقیل منسوب است.
در دو کتاب «[[معالم المدینة المنورة]]»<ref>معالم المدینة المنورة، ص٢45.</ref> و «[[فصول من تاریخ المدینة]]» نیز<ref>فصول من تاریخ المدینة، ص١6٧.</ref> قبر عقیل و ابوسفیان در یک محل و در کنار هم معرفی شده است.


٢. [[دیار بکری]] می‌گوید: «والمنقول انّ قبر عقیل فی داره»<ref>تاریخ الخمیس، ج٢، ص١٧6.</ref>؛ «گفته شده که قبر عقیل در داخل خانه خویش است». 
در دو کتاب «[[معالم المدینة المنورة]]»<ref>معالم المدینة المنورة، ص٢45.</ref> و «[[فصول من تاریخ المدینة]]» نیز<ref>فصول من تاریخ المدینة، ص١6٧.</ref> قبر عقیل و ابوسفیان در یک محل و در کنار هم معرفی شده است.
==قبر عقیل پس از تخریب بقیع==
==قبر عقیل پس از تخریب بقیع==
نگارندگان تاریخ از بیست سال قبل از تخریب بقعه عقیل مطلب نوشته و عکس تهیه کرده‌اند و آن را برای آیندگان به یادگار گذاشته‌اند. جالب این‌که قبر عقیل پس از انهدام ساختمان آن نیز برای کسانی که آشنایی با آثار مدینه منوره و قبور بقیع شریف دارند، معلوم و مشخص است و نویسندگان اخیر در نوشته‌های خود این قبر را در میان چند قبر موجود در بقیع، مشخص نموده‌اند؛ برای نمونه:
نگارندگان تاریخ از بیست سال قبل از تخریب بقعه عقیل مطلب نوشته و عکس تهیه کرده‌اند و آن را برای آیندگان به یادگار گذاشته‌اند. جالب این‌که قبر عقیل پس از انهدام ساختمان آن نیز برای کسانی که آشنایی با آثار مدینه منوره و قبور بقیع شریف دارند، معلوم و مشخص است و نویسندگان اخیر در نوشته‌های خود این قبر را در میان چند قبر موجود در بقیع، مشخص نموده‌اند؛ برای نمونه:
* [[احمد آل یاسین]] (متوفای ١٣٨٠ه. ق) که از علما و نویسندگان مدینه منوره است، در کتاب «[[تاریخ المعالم المدینه]]» که نقشه بقیع فعلی را ترسیم و قبور را با شماره‌گذاری تعیین نموده، ششمین شماره را قبر عقیل بن ابی‌طالب و ابوسفیان‌ بن حارث‌ بن عبدالمطلب معرفی می‌کند.<ref>تاریخ معالم المدینة، ص٢44 و ٢45.</ref>
* همچنین [[علی حافظ]]، زنده در سال ١4٠5ه. ق در «فصول من تاریخ المدینة المنورة» محل قبر عقیل و ابوسفیان بن حارث را چنین معرفی می‌کند: «به فاصله چهل متر از درب غرب جنوبی «بقیع» که در داخل دو جدول سیمانی حرکت می‌کنید سه قبر را مشاهده خواهید نمود، این قبرها به عقیل و ابوسفیان و عبدالله بن جعفر (مرد سخی عرب) تعلق دارد».<ref>فصول من تاریخ المدینة المنورة.</ref>


١. [[احمد آل یاسین]] (متوفای ١٣٨٠ه. ق) که از علما و نویسندگان مدینه منوره است،
== جستار وابسته ==
در کتاب «[[تاریخ المعالم المدینه]]» که نقشه بقیع فعلی را ترسیم و قبور را با شماره‌گذاری تعیین نموده، ششمین شماره را قبر عقیل بن ابی‌طالب و ابوسفیان‌ بن حارث‌ بن عبدالمطلب معرفی می‌کند.<ref>تاریخ معالم المدینة، ص٢44 و ٢45.</ref>
* [[زیارت‌نامه عقیل بن ابی‌طالب و عبداللّه بن جعفر]]
 


٢. همچنین [[علی حافظ]]، زنده در سال ١4٠5ه. ق در «فصول من تاریخ المدینة المنورة» محل قبر عقیل و ابوسفیان بن حارث را چنین معرفی می‌کند: «به فاصله چهل متر از درب غرب جنوبی «بقیع» که در داخل دو جدول سیمانی حرکت می‌کنید سه قبر را مشاهده خواهید نمود، این قبرها به عقیل و ابوسفیان و عبدالله بن جعفر (مرد سخی عرب) تعلق دارد».<ref>فصول من تاریخ المدینة المنورة.</ref>
==پانویس==
==پانویس==


خط ۸۱: خط ۸۱:
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1431
| لینک = http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1431
}}
}}
*'''وفاء الوفاء''': السمهودی (درگذشت 911ق.) ، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م.
*'''وفاء الوفاء''': السمهودی (درگذشت 911ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006م.
*'''تاریخ الخمیس'''، الشيخ حسين بن محمد ابن الحسن الديار بكرى.
*'''تاریخ الخمیس'''، الشيخ حسين بن محمد ابن الحسن الديار بكرى.
*'''فصول من تاریخ المدینة'''، علي حافظ (1408م).
*'''فصول من تاریخ المدینة'''، علي حافظ (1408م).
*'''تاریخ‌ المدینة'''، ابن شبه نمیری، عمر بن شبه.
*'''تاریخ‌ المدینة'''، ابن شبه نمیری، عمر بن شبه.
*'''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر''': الذهبی (درگذشت 748ق.) ، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، 1410ق.
*'''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر''': الذهبی (درگذشت 748ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، 1410ق.
*'''الطبقات الکبری''': ابن سعد (م. 230ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1418ق
*'''الطبقات الکبری''': ابن سعد (م. 230ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1418ق
*'''تاریخ معالم المدینة'''، سیداحمد یاسین خیاری (1321-1380ق)، جده، دارالعلم للطباعة و النشر و نشر عامه، 1410ق. 1411ق. 1412ق. و 1419ق.
*'''تاریخ معالم المدینة'''، سیداحمد یاسین خیاری (1321-1380ق)، جده، دارالعلم للطباعة و النشر و نشر عامه، 1410ق. 1411ق. 1412ق. و 1419ق.