رقیه بنت رسول الله(ص)

رقیه بنت رسول الله(ص)

مشخصات فردی
نام کامل	رقیه بنت رسول الله(ص)
زادروز و زادگاه	قبل از هجرت
محل زندگی	مکه، مدینه و حبشه
مهاجر/انصار	مهاجر
نسب/قبیله	دختر پیامبر(ص)
خویشان سرشناس	پیامبر اسلام(ص)، حضرت خدیجه (س)، عثمان بن عفان، ابولهب
درگذشت/شهادت	دوم هجری،مرض حصبه
مدفن	قبرستان بقیع
مشخصات دینی
هجرت به	حبشه و مدینه
دلیل شهرت	انتساب به پیامبر(ص)

رقیه بنت رسول الله(ص) دومین دختر پیامبر اسلام(ص) از حضرت خدیجه(س) بود.

وی ابتدا با عتبه فرزند ابولهب ازدواج نمود ولی با نزول سوره مسد در مزمت ابولهب و همسرش، عتبه او را طلاق داد. سپس با عثمان بن عفان ازدواج کرد و در اثر فشار مشرکان مکه به مسلمانان به حبشه، هجرت و پس از مراجعت به مکه راهی مدینه شد.

رقیه در سال دوم هجری درگذشت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

ازدواج و هجرت

دومین دختر پیامبر(ص) از نظر سن - رقیه است. رقیه در مکه با یکی از فرزندان ابولهب به نام عتبه ازدواج کرده بود، همانگونه که خواهرش‌ ام‌کلثوم به همسری فرزند دیگر ابولهب به نام عتیبه درآمده بود و چون سوره مبارکه: ﴿تَبَّتْ یَدٰا اَبِی لَهَبٍ﴾ در نکوهش ابولهب نازل گردید، او فرزندان خویش را مجبور کرد تا با دختران پیامبر(ص) متارکه کنند و به خیال خود در مقابل نکوهش قرآن، او هم با این عمل رسول خدا(ص) را در فشار روحی قرار دهد.

پس از متارکه در میان دختران رسول خدا(ص) و پسران ابولهب، رقیه به همسری عثمان درآمد و چون عده‌ای از مسلمانان در اثر فشار مشرکان مکه، مجبور شدند به حبشه، هجرت کنند، رقیه هم به همراه عثمان به حبشه هجرت نمود و پس از مراجعت به مکه راهی مدینه شد و جزء مهاجرین این شهر گردید.

فرزندان

در بعضی از منابع نقل شده است که رقیه از عثمان دارای فرزندی شد به نام عبدالله و در ماه جمادی‌الاولی سال چهارم هجرت، در شش سالگی در اثر عارضه‌ای که در چشم او به وجود آمد، از دنیا رفت و بعضی می‌گویند: در دوران شیرخوارگی از دنیا رفت، ولی قتاده اصل موضوع را تکذیب نموده و می‌گوید: همانگونه که امّ‌کلثوم از عثمان دارای فرزند نشد، رقیه هم از وی فرزندی به دنیا نیاورده است.

وفات

همانطور که اشاره شد، رقیه پس از مراجعت از حبشه، به همراهی عثمان وارد مدینه گردید و بنا به نقل محب‌الدین طبری، از ابن قیتبه پس از یک سال و ده ماه و بیست روز از ورود رسول خدا(ص) به مدینه، با مرض حصبه از دنیا رفت و در بقیع به خاک سپرده شد.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب بقیع در آینه تاریخ، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت. پژوهشکده حج و زیارت. بخش «رقیه»، ص227-228، است.

• أسد الغابة في معرفة الصحابه، بيروت، دار الفكر، ١۴٠٩ه. ق.

• الإصابة في تمييز الصحابة، احمد بن علي بن حجر العسقلاني (متوفاي ٨۵٢ه. ق)، تحقيق: عادل احمد عبدالموجود و علي محمد معوض، ط الاولي، بيروت، دار الكتب العلمية، ١۴١۵ه. ق.

• الاستیعاب، ابن عبدالبر (م. 463ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، 1412ق.