ابوالقاسم اکاف نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها

==شخصیت‌شناسی==

==دوران تحصیل==

ابوالقاسم فقه را نزد ابونصر قُشَیری (درگذشت ۵۱۴ق) آموخت و از علی بن عبدالله الحیری و عبدالغفار شیروی (درگذشت ۵۱۰ق) اجازه نقل [[حدیث]] گرفت.<ref>الانساب، ج۱، ص۲۰۲؛ المنتظم، ج۱۸، ص۹۹؛ طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۲.</ref> وی افزون بر [[فقه]] و حدیث به [[فلسفه]] و دیگر علوم آشنا بود.<ref>الانساب، ج۱، ص۲۰۲.</ref> پس از مدتی عازم [[مکه]] شد و از [[عبدالملک طبری]] و [[محمد جوینی]] (درگذشت ۴۳۸ق) بهره گرفت.<ref>التحبیر، ج۱، ص۳۹۸-۴۰۰؛ العقد الثمین، ج۵، ص۳۶۳.</ref>

==تدریس در مکه==

==بازگشت به نیشابور==

{{جعبه نقل قول|'''شعر عطار درباره نصیحت ابوالقاسم اکاف به سلطان سنجر سلجوقی'''

{{سخ}}خواجهٔ اکاف آن برهان دین ؛ گفت سنجر را که‌ای سلطان دین

{{سخ}}واجبم آید بتو دادن زکات ؛ زانکه تو درویش حالی در حیات

{{سخ}}گر ترا ملک وزری هست این زمان ؛ هست آن جمله ازان مردمان

{{سخ}}کردهٔ از خلق حاصل آن همه ؛ بر تو واجب میشود تاوان همه

{{سخ}}چون از آن خود نبودت هیچ چیز ؛ زین همه منصب چه سودت هیچ نیز

{{سخ}}از همه کس گر چه داری بیشتر ؛ میندانم کس ز تو درویشتر<ref>عطار نیشابوری، مصیبت‌نامه، بخش هفتم</ref>}}

ابوالقاسم پس از مکه مدتی در [[بغداد]] ساکن گشت و آن‌گاه به [[نیشابور]] بازگشت.<ref>طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۲.</ref> گفته‌اند که وی در زهد و ورع یگانه روزگار بود. از او به عنوان ضرب المثل در پاکی و ترک دنیا یاد می‌شد. به‌اندک مال حلال راضی بود. بسیار انفاق می‌کرد و از کارهای ویژه‌اش گرفتن بینی هنگام انفاق عطریات بود تا حتی همین اندازه نیز از بوی آن لذت نبرد.<ref>المنتظم، ج۱۸، ص۹۹؛ التحبیر، ج۱، ص۳۹۸-۴۰۰؛ طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۲.</ref>

ابوالقاسم مریدان و شاگردان فراوان داشت. [[سلطان سنجر سلجوقی]] از علاقه‌مندان او بود که برای دیدار با او و [[تبرک]] به وی اجازه می‌گرفت.<ref>المنتظم، ج۱۸، ص۹۹؛ التحبیر، ج۱، ص۳۹۸-۴۰۰؛ طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۱-۱۵۲.</ref> از شاگردان او می‌توان به علی بن سلیمان مرادی اشاره کرد.<ref>تاریخ دمشق، ج۴۱، ص۵۱۵-۵۱۶.</ref> ابوالقاسم در نیشابور رکن [[مذهب شافعی]] بود و [[نماز جمعه]] به امامت او برگزار می‌شد. پس از نماز، دانشمندان سؤالات خود را از او می‌پرسیدند.<ref>الوافی بالوفیات، ج۶، ص۱۵۹؛ طبقات الشافعیه، ج۶، ص۹.</ref>

==درگذشت==

در سال ۵۴۹ق در دوران حکومت سلطان سنجر سلجوقی بر خراسان، با یورش شدید ترکان غُز به این خطه، لشکر خراسان پس از شکست، به [[نیشابور]] عقب‌نشینی کرد. ترکان غُز به نیشابور هجوم آوردند و تمام شهر را نابود و مردم را قتل عام کردند. بسیاری از بزرگان از جمله ابوالقاسم اکّاف در این هجوم کشته شدند.<ref>الکامل، ج۱۱، ص۱۸۱؛ تاریخ الاسلام، ج۳۷، ص۳۹.</ref> برخی کشته شدن او را مردود شمرده و آورده‌اند که در پی شفاعت سلطان سنجر آزاد شد؛ اما در همان سال بر اثر بیماری درگذشت<ref>طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۱-۱۵۲.</ref> و در حیره، محله‌ای در نیشابور<ref>احسن التقاسیم، ص۲۵.</ref> کنار پدرش به خاک سپرده شد.<ref>المنتظم، ج۱۸، ص۹۹؛ التحبیر، ج۱، ص۳۹۸؛ طبقات الشافعیه، ج۷، ص۱۵۲.</ref>

==پانویس==

==منابع==

  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/9356

  | عنوان = ابوالقاسم اکاف نیشابوری  

* '''طبقات الشافعیة الکبری''': تاج‌ الدین السبکی (درگذشت ۷۷۱ق)، به کوشش الطناحی و عبدالفتاح، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق

[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]