پوشاندن سر: تفاوت میان نسخه‌ها

Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Salar (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:پوشاندن سر.jpg|بندانگشتی|پوشاندن سر]]
{{مقاله فقهی
 
| صفحه =
| لینک = https://wikihaj.com/view/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AF%D9%86_%D8%B3%D8%B1_(%D9%81%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9)
| متن =پوشانیدن سر (فتاوای مراجع) }}
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = پوشاندن سر
| تصویر = پوشاندن سر.jpg
| توضیح تصویر =
| فیلم =
| توضیح فیلم =
| دسته = [[محرمات احرام]]
| مربوط به آیین = [[احرام]] در [[عمره]] و [[حج]]
| مکان = [[حرم مکی]]
| زمان =
| عمل قبلی =
| عمل بعدی =
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته = محرمات احرام
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع =
| جستارهای وابسته = [[پوشاندن سر]]
}}
[[پوشاندن سر]] از [[محرمات احرام]]، ویژه مردان است. پوشاندن سر بر مرد احرام‌گزار، جز در موارد اضطرار، [[حرام]] است و حکمت آن دوری از رفاه‌طلبی و تن‌آسایی است.
[[پوشاندن سر]] از [[محرمات احرام]]، ویژه مردان است. پوشاندن سر بر مرد احرام‌گزار، جز در موارد اضطرار، [[حرام]] است و حکمت آن دوری از رفاه‌طلبی و تن‌آسایی است.


بر پایه نظر مشهور فقیهان امامی، [[کفاره]] پوشاندن سر حتی اگر برآمده از ضرورت باشد، [[قربانی کردن]] یک گوسفند است.
بر پایه نظر مشهور فقیهان امامی، [[کفاره]] پوشاندن سر حتی اگر برآمده از ضرورت باشد، [[قربانی کردن]] یک گوسفند است.


==پوشاندن سر در منابع فقهی==
==اصطلاح==
 
پوشاندن سر از [[محرمات احرام]] به‌شمار می‌رود که در منابع فقهی با تعابیری چون تغطیة الراس، تخمیر الراس و ستر الراس یاد شده است.<ref>المغنی، ج3، ص302؛ مواهب الجلیل، ج4، ص202؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353.</ref> 
 
برخی منابع فقهی ذیل مبحث پوشاندن سر به عنوان یکی از محرمات احرام، به موضوع [[استظلال]] (زیر سایه رفتن) اشاره کرده و آن را از مصداق‌های پوشاندن سر به‌شمار آورده‌اند.<ref>فتح العزیز، ج7، ص433-434.</ref> بیشتر منابع با عنوان مستقل به استظلال پرداخته‌اند.<ref>المغنی، ج3، ص282؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص340؛ جواهر الکلام، ج18، ص394.</ref>
 
فقیهان [[امامی]]<ref>رسائل المرتضی، ج3، ص66؛ شرائع الاسلام، ج1، ص185؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353.</ref> و [[اهل‌سنت]]<ref>المدونة الکبری، ج1، ص462؛ مختصر المزنی، ص66؛ بدائع الصنائع، ج2، ص184.</ref> به پشتوانه احادیث<ref>المصنف، ج4، ص390؛ سنن ابی داود، ج1، ص410؛ الکافی، ج4، ص346.</ref> و اجماع،<ref>المغنی، ج3، ص302؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353؛ الحدائق الناضره، ج15، ص489.</ref> پوشاندن سر را بر مرد احرام‌گزار، جز در موارد اضطرار، [[حرام]] دانسته‌اند و این حکم را شامل زنان نشمرده‌اند.<ref>الشرح الکبیر، ابوالبرکات، ج2، ص55؛ ریاض المسائل، ج6، ص297؛ مستند الشیعه، ج12، ص24.</ref> بر پایه منابع فقهی، حکمت نهی احرام‌گزاران مرد از پوشاندن سر، دوری از رفاه‌طلبی و تن‌آسایی است.<ref>المنتقی، ج2، ص195-196؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص335؛ کشاف القناع، ج2، ص493.</ref>


پوشاندن سر از [[محرمات احرام]] به‌شمار می‌رود که در منابع فقهی با تعابیری چون تغطیة الراس، تخمیر الراس و ستر الراس یاد شده است.<ref>المغنی، ج3، ص302؛ مواهب الجلیل، ج4، ص202؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353.</ref>
==نوع و مقدار پوشش==
==نوع و مقدار پوشش==
فقیهان [[امامی]]<ref>رسائل المرتضی، ج3، ص66؛ شرائع الاسلام، ج1، ص185؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353.</ref> و [[اهل‌سنت]]<ref>المدونة الکبری، ج1، ص462؛ مختصر المزنی، ص66؛ بدائع الصنائع، ج2، ص184.</ref> به پشتوانه احادیث<ref>المصنف، ج4، ص390؛ سنن ابی داود، ج1، ص410؛ الکافی، ج4، ص346.</ref> و اجماع،<ref>المغنی، ج3، ص302؛ مدارک الاحکام، ج7، ص353؛ الحدائق الناضره، ج15، ص489.</ref> پوشاندن سر را بر مرد احرام‌گزار، جز در موارد اضطرار، [[حرام]] دانسته‌اند؛ اما این حکم را شامل زنان نمی‌شود.<ref>الشرح الکبیر، ابوالبرکات، ج2، ص55؛ ریاض المسائل، ج6، ص297؛ مستند الشیعه، ج12، ص24.</ref> بر پایه منابع فقهی، حکمت نهی احرام‌گزاران مرد از پوشاندن سر، دوری از رفاه‌طلبی و تن‌آسایی است.<ref>المنتقی، ج2، ص195-196؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص335؛ کشاف القناع، ج2، ص493.</ref>


فقیهان حنفی،<ref>المبسوط، ج4، ص130؛ بدائع الصنائع، ج2، ص184-185؛ البحر الرائق، ج3، ص13.</ref>  حنبلی<ref>المغنی، ج3، ص302-303؛ کشاف القناع، ج2، ص493.</ref> و شافعی<ref>فتح العزیز، ج7، ص431؛ المجموع، ج7، ص249.</ref> بر آنند که پوشاندن سر با هرچه به‌طور معمول برای این‌کار استفاده می‌شود، مانند کلاه و عمامه، برای احرام‌گزار جایز نیست؛ ولی نهادن آن‌چه به‌طور معمول برای پوشش سر به‌کار نمی‌رود، مانند زنبیل و دیگ و قابلمه بر سر، جایز است. البته شافعیان شرط کرده‌اند که حمل زنبیل و مانند آن بر سر، به قصد پوشاندن نباشد.<ref>فتح الوهاب، ج1، ص261؛ مغنی المحتاج، ج1، ص518.</ref> فقیهان امامی نهادن زنبیل و دیگ و مانند این‌ها را بر سر ممنوع شمرده<ref>الخلاف، ج2، ص299؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص331؛ کشف اللثام، ج5، ص391.</ref> و فقیهان مالکی آن‌را تنها در فرض ضرورت جایز دانسته‌اند.<ref>المدونة الکبری، ج1، ص464؛ مواهب الجلیل، ج4، ص209-210؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص56-57.</ref>
فقیهان حنفی،<ref>المبسوط، ج4، ص130؛ بدائع الصنائع، ج2، ص184-185؛ البحر الرائق، ج3، ص13.</ref>  حنبلی<ref>المغنی، ج3، ص302-303؛ کشاف القناع، ج2، ص493.</ref> و شافعی<ref>فتح العزیز، ج7، ص431؛ المجموع، ج7، ص249.</ref> بر آنند که پوشاندن سر با هرچه به‌طور معمول برای این‌کار استفاده می‌شود، مانند کلاه و عمامه، برای احرام‌گزار جایز نیست؛ ولی نهادن آن‌چه به‌طور معمول برای پوشش سر به‌کار نمی‌رود، مانند زنبیل و دیگ و قابلمه بر سر، جایز است. البته شافعیان شرط کرده‌اند که حمل زنبیل و مانند آن بر سر، به قصد پوشاندن نباشد.<ref>فتح الوهاب، ج1، ص261؛ مغنی المحتاج، ج1، ص518.</ref> فقیهان امامی نهادن زنبیل و دیگ و مانند این‌ها را بر سر ممنوع شمرده<ref>الخلاف، ج2، ص299؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص331؛ کشف اللثام، ج5، ص391.</ref> و فقیهان مالکی آن‌را تنها در فرض ضرورت جایز دانسته‌اند.<ref>المدونة الکبری، ج1، ص464؛ مواهب الجلیل، ج4، ص209-210؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص56-57.</ref>
خط ۲۶: خط ۵۲:
===فرو بردن سر در آب===
===فرو بردن سر در آب===


امامیان<ref>الخلاف، ج2، ص314؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص332؛ الدروس، ج1، ص379-380.</ref> به پشتوانه اجماع و احادیث<ref>التهذیب، ج5، ص307؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص354.</ref> و مالکیان<ref>المنتقی، ج2، ص194-195؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص60.</ref> به پشتوانه عمل برخی از صحابه، فرو بردن همه سر را در آب یا مایعات دیگر<ref>کشف الغطاء، ج2، ص453.</ref> برای احرام‌گزار جایز نشمرده‌اند؛ ولی شست‌وشو و آب ریختن روی سر را جایز می‌دانند.‌ اندکی از فقیهان امامی شست‌وشوی سر با آب را نیز جایز نمی‌شمرند.<ref>الدروس، ج1، ص379.</ref> در برابر، شافعیان<ref>فتح العزیز، ج7، ص431؛ المجموع، ج7، ص252.</ref> و حنبلیان<ref>المغنی، ج3، ص269-270؛ الشرح الکبیر، ابن قدامه، ج3، ص305-306.</ref> به پشتوانه عمل شماری از [[صحابه]]<ref>المسند، ص117؛ السنن الکبری، ج5، ص63.</ref> فرو بردن سر در آب را برای احرام‌گزار تجویز کرده‌اند.
امامیان<ref>الخلاف، ج2، ص314؛ تذکرة الفقهاء، ج7، ص332؛ الدروس، ج1، ص379-380.</ref> به پشتوانه اجماع و احادیث<ref>التهذیب، ج5، ص307؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص354.</ref> و مالکیان<ref>المنتقی، ج2، ص194-195؛ حاشیة الدسوقی، ج2، ص60.</ref> به پشتوانه عمل برخی از صحابه، فرو بردن همه سر را در آب ([[ارتماس|اِرتِماس]]) یا مایعات دیگر<ref>کشف الغطاء، ج2، ص453.</ref> برای احرام‌گزار جایز نشمرده‌اند؛ ولی شست‌وشو و آب ریختن روی سر را جایز می‌دانند.‌ اندکی از فقیهان امامی شست‌وشوی سر با آب را نیز جایز نمی‌شمرند.<ref>الدروس، ج1، ص379.</ref> در برابر، شافعیان<ref>فتح العزیز، ج7، ص431؛ المجموع، ج7، ص252.</ref> و حنبلیان<ref>المغنی، ج3، ص269-270؛ الشرح الکبیر، ابن قدامه، ج3، ص305-306.</ref> به پشتوانه عمل شماری از [[صحابه]]<ref>المسند، ص117؛ السنن الکبری، ج5، ص63.</ref> فرو بردن سر در آب را برای احرام‌گزار تجویز کرده‌اند.


===اندودن سر با عسل===
===اندودن سر با عسل===
خط ۵۴: خط ۸۰:


فقیهان شافعی،<ref>فتح المعین، ج2، ص366؛ اعانة الطالبین، ج2، ص366.</ref>  حنفی<ref>تحفة الفقهاء، ج1، ص420.</ref> و حنبلی<ref>کشاف القناع، ج2، ص493، 525.</ref> در صورت پوشاندن سر به سبب عذر و ضرورت نیز کفاره را واجب می‌دانند و مالکیان شرط وجوب کفاره سر را خواه در صورت عمد و خواه در صورت جهل یا فراموشی، آسودگی و بهره‌جویی از پوشاندن سر دانسته‌اند.<ref>الذخیره، ج3، ص307؛ حاشیة الدسوقی، ج1، ص697؛ الثمرالدانی، ج1، ص302.</ref> فقیهان حنبلی در صورت پوشاندن سر از روی جهل یا فراموشی، به وجوب کفاره باور ندارند.<ref>المغنی، ج3، ص528؛ کشاف القناع، ج2، ص532.</ref>
فقیهان شافعی،<ref>فتح المعین، ج2، ص366؛ اعانة الطالبین، ج2، ص366.</ref>  حنفی<ref>تحفة الفقهاء، ج1، ص420.</ref> و حنبلی<ref>کشاف القناع، ج2، ص493، 525.</ref> در صورت پوشاندن سر به سبب عذر و ضرورت نیز کفاره را واجب می‌دانند و مالکیان شرط وجوب کفاره سر را خواه در صورت عمد و خواه در صورت جهل یا فراموشی، آسودگی و بهره‌جویی از پوشاندن سر دانسته‌اند.<ref>الذخیره، ج3، ص307؛ حاشیة الدسوقی، ج1، ص697؛ الثمرالدانی، ج1، ص302.</ref> فقیهان حنبلی در صورت پوشاندن سر از روی جهل یا فراموشی، به وجوب کفاره باور ندارند.<ref>المغنی، ج3، ص528؛ کشاف القناع، ج2، ص532.</ref>
==مطالعه بیشتر==
[http://hzrc.ac.ir/post/7554/%d9%be%d9%88%d8%b4%d8%a7%d9%86%d8%af%d9%86-%d8%b3%d8%b1 مقاله پوشاندن سر در دانشنامه حج و حرمین شریفین]


==پانویس==
==پانویس==
خط ۶۸: خط ۹۱:
{{دانشنامه
{{دانشنامه


  | آدرس = http://phz.hajj.ir/422/7554
  | آدرس = http://hzrc.ac.ir/post/7554


  | عنوان = پوشاندن سر
  | عنوان = پوشاندن سر
خط ۱۹۳: خط ۲۱۶:


*'''مهذب الاحکام فی بیانالحلال و الحرام''': السید عبدالاعلی السبزواری، مکتب السبزواری، 1413ق.
*'''مهذب الاحکام فی بیانالحلال و الحرام''': السید عبدالاعلی السبزواری، مکتب السبزواری، 1413ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==مقاله‌های مرتبط==
{{احکام احرام عمودی}}
{{سخ}}
{{محرمات احرام}}
{{محرمات احرام}}
[[ar:ستر الرأس]]


[[رده:محرمات احرام]]
[[رده:محرمات احرام]]
[[رده:احکام حج]]
[[رده:احکام احرام]]