قلعه خیبر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''قلعه قموص'''، معروف به '''قلعه خیبر'''، یکی از هفت قلعه منطقه [[خیبر]]، در نزدیکی [[مدینه]] بود که | {{جعبه اطلاعات بنای تاریخی | ||
| عنوان = قلعه خیبر | |||
| تصویر = قلعه قموص.jpg | |||
| اندازه تصویر = | |||
| پیوند تصویر = | |||
| توضیح تصویر = | |||
| بنیانگذار = | |||
| تأسیس = پیش از [[اسلام]] | |||
| کاربری = | |||
| مکان = نزدیکی [[مدینه]] | |||
| نام‌های دیگر = قموص | |||
| وقایع مرتبط = | |||
| ظرفیت = | |||
| مساحت = | |||
| وضعیت = | |||
| امکانات = | |||
| شماره ثبت = | |||
| معمار = | |||
| سبک = | |||
| بازسازی = | |||
| وبگاه = | |||
}} | |||
'''قلعه قموص'''، معروف به '''قلعه خیبر'''، یکی از هفت قلعه منطقه [[خیبر]]، در نزدیکی [[مدینه]] بود که درِ آن به دست [[امام علی(ع)]] گشوده شد. | |||
== منطقه خیبر == | |||
«خیبر» منطقه‌ای کوهستانی ـ سنگلاخی و در عین حال بسیار حاصلخیز است که در آن، باغ‌ها و چشمه‌های فراوانی وجود دارد. شهر خیبر، مرکز استانی به همین نام در فاصله حدود ۱۷۰ کیلومتری شمال [[مدینه]] است.<ref>خیبر: الفتح الذی سُرّ به النبی(ص)، ۱۴۲۷ق، ص۱۲.</ref> | |||
== هفت قلعه == | |||
در منطقه خیبر هفت قلعه به نام‌های ناعم، قموص، الشقّ، نطاه، سلالم، وطیح و کتیبه وجود داشته است که ساکنان آنها در صدر اسلام [[یهودیت|یهودیان]] بوده‌اند و همه این قلعه‌ها در جریان [[غزوه خیبر]] در سال ۷ هجری قمری به دست لشکر مسلمانان گشوده شدند.<ref>حموی، ج2، صص410 ـ 409.</ref> | |||
==پانویس== | === قموص بزرگترین قلعه === | ||
بزرگترین قلعه موجود در خیبر، قلعه «قَموص» بود که به دست [[امام علی(ع)]] گشوده شد. در پایین قلعه قموص مسجدی به نام [[پیامبر(ص)]] وجود داشت.<ref>معجم ما استعجم من اسماء البلاد والمواضع، بیروت، ص۵۲۲.</ref> مقدسی (درگذشت ۳۸۰ق)، جغرافی‌دان مسلمان، اشاره کرده است که تا زمان وی، دربِ قلعه‌ای که امام علی(ع) آن را از جا کند، در خیبر باقی بوده است.<ref>احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ۱۹۰۶م، ص۸۳.</ref> | |||
== وضعیت کنونی == | |||
امروزه قلعه قموص به نام قلعه مرحب شناخته می‌شود. در دامنه این قلعه، چشمه‌ای به نام «عین علی» وجود دارد<ref>مدینه‌شناسی، ج۲، ص۴۱۶.</ref> که اهالی منطقه آن را به امام علی(ع) نسبت می‌دهند.<ref>فی شمال غرب الجزیرة: نصوص، مشاهدات، انطباعات، ۱۴۰۱ق، ص۲۸۷.</ref> چشمه علی در خیبر، چشمه عریض و عمیقی است که آثار مرمّت و بازسازی در آن از زمان‌های گذشته به چشم می‌خورد و برای رسیدن به آن باید از قلعه مرحب به واسطه پلکانی سنگی پایین رفت.<ref>مدینه‌شناسی، ج۲، ص۴۱۶.</ref> | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* '''خیبر: الفتح الذی سُرّ به النبی(ص)'''، الانصاری، عبدالرحمان الطیب، الریاض، دار القوافل، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م. | |||
* '''معجم ما استعجم من اسماء البلاد والمواضع'''، البکری، عبدالله بن عبدالعزیز، به تحقیق مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتب، بی‌تا. | |||
* '''احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم'''، المقدسی، محمد بن احمد، ۱۹۰۶م، لیدن: بریل. | |||
* '''مدینه‌شناسی'''، نجفی، سید محمد باقر، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش. | |||
* '''فی شمال غرب الجزیرة: نصوص، مشاهدات، انطباعات'''، الجاسر، حمد، الریاض، دار الیمامه، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م. | |||
{{پایان}} | |||
[[رده:مکانهای تاریخی مدینه]] | |||
[[رده:قلعه‌ها]] | |||
[[رده:مکانهای منتسب به امام علی(ع)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۴۸
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | پیش از اسلام |
| مکان | نزدیکی مدینه |
| نام‌های دیگر | قموص |
قلعه قموص، معروف به قلعه خیبر، یکی از هفت قلعه منطقه خیبر، در نزدیکی مدینه بود که درِ آن به دست امام علی(ع) گشوده شد.
منطقه خیبر[ویرایش | ویرایش مبدأ]
«خیبر» منطقه‌ای کوهستانی ـ سنگلاخی و در عین حال بسیار حاصلخیز است که در آن، باغ‌ها و چشمه‌های فراوانی وجود دارد. شهر خیبر، مرکز استانی به همین نام در فاصله حدود ۱۷۰ کیلومتری شمال مدینه است.[۱]
هفت قلعه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در منطقه خیبر هفت قلعه به نام‌های ناعم، قموص، الشقّ، نطاه، سلالم، وطیح و کتیبه وجود داشته است که ساکنان آنها در صدر اسلام یهودیان بوده‌اند و همه این قلعه‌ها در جریان غزوه خیبر در سال ۷ هجری قمری به دست لشکر مسلمانان گشوده شدند.[۲]
قموص بزرگترین قلعه[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بزرگترین قلعه موجود در خیبر، قلعه «قَموص» بود که به دست امام علی(ع) گشوده شد. در پایین قلعه قموص مسجدی به نام پیامبر(ص) وجود داشت.[۳] مقدسی (درگذشت ۳۸۰ق)، جغرافی‌دان مسلمان، اشاره کرده است که تا زمان وی، دربِ قلعه‌ای که امام علی(ع) آن را از جا کند، در خیبر باقی بوده است.[۴]
وضعیت کنونی[ویرایش | ویرایش مبدأ]
امروزه قلعه قموص به نام قلعه مرحب شناخته می‌شود. در دامنه این قلعه، چشمه‌ای به نام «عین علی» وجود دارد[۵] که اهالی منطقه آن را به امام علی(ع) نسبت می‌دهند.[۶] چشمه علی در خیبر، چشمه عریض و عمیقی است که آثار مرمّت و بازسازی در آن از زمان‌های گذشته به چشم می‌خورد و برای رسیدن به آن باید از قلعه مرحب به واسطه پلکانی سنگی پایین رفت.[۷]
پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]
منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]
- خیبر: الفتح الذی سُرّ به النبی(ص)، الانصاری، عبدالرحمان الطیب، الریاض، دار القوافل، ۱۴۲۷ق/۲۰۰۶م.
- معجم ما استعجم من اسماء البلاد والمواضع، البکری، عبدالله بن عبدالعزیز، به تحقیق مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتب، بی‌تا.
- احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، المقدسی، محمد بن احمد، ۱۹۰۶م، لیدن: بریل.
- مدینه‌شناسی، نجفی، سید محمد باقر، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
- فی شمال غرب الجزیرة: نصوص، مشاهدات، انطباعات، الجاسر، حمد، الریاض، دار الیمامه، ۱۴۰۱ق/۱۹۸۱م.