رکن شامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر طواف است.<ref>. صبح الاعشی ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص257 ؛ التاریخ القویم، ج3، ص247 -248.</ref>
{{کعبه عمودی}}
==موقعیت==
 
رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر طواف است.<ref>. صبح الاعشی ج4، ص258؛ سفرنامه فرهاد میرزا، ص257 ؛ التاریخ القویم، ج3، ص247 -248.</ref> این رکن بعد از رکن عراقی و قبل از رکن یمانی در سمت باب الزیاده قرار دارد<ref>. اثارة الترغیب ج1، ص289 _ 290؛ بهجة النفوس ج2، ص763؛ رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>. وجه نامگذاری آن به رکن شامی، به سبب واقع شدن در سمت غرب کعبه، روبروی شام است.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص129، فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36.</ref> بنابرین رکن شامی را باید قبله سوریه، مصر و دیگر کشورهای افریقایی دانست.<ref>. مصباح المتهجد ج1، ص27؛ فلاح السائل 129؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص61.</ref> این رکن با نام رکن بحری و رکن غربی هم شناخته می‌شود.<ref>. التاریخ القویم، ج3، ص452؛ تذکرة بالاخبار، ص61؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص234-235.</ref> گاه به خطا نام آن را رکن عراقی گفته‌اند<ref>. الارج المسکی، ص159؛ اثارة الترغیب، ج2، ص224، 227؛ العقد الثمین، ج1، ص247.</ref>.
'''رکن شامی''' یکی از چهار گوشه بنای کعبه ([[ارکان کعبه]]) است که در قسمت غرب کعبه و در سمت سرزمین [[شام]] قرار گرفته و از این رو بدین نام خوانده می‌شود. رکن شامی سومین رکن از ارکان کعبه در مسیر [[طواف]] است.
فاصله رکن شامی از رکن عراقی را 9،90(یا  11،28) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61 – 62.</ref> متر و از رکن یمانی 12،04(یا12،11) <ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61-62.</ref> متر ثبت کرده‌اند.<ref>. معجم البلدان، ج4، ص465؛ آثار  اسلامی مکه و مدینه، ص80.</ref> حد فاصل رکن شامی و عراقی، مقام حــِـجـْـر اسماعیل است که هنگام آمدن حضرت ابراهیم به همراه همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل با راهنمایی جبرئیل امین در آنجا نزول کردند و بعدها خانه حضرت اسماعیل شد.<ref>  فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36؛آثار اسلامی مکه و مدینه ص8؛سفرنامه میرزا داود ص127</ref>
==موقعیت مکانی==
==بازسازی==
 
از بازسازی رکن شامی گزارش هایی در منابع تاریخی ذکر شده از جمله بازسازی این رکن در زمان بازسازی کعبه توسط قریش پیش از بعثت و نیز بازسازی کعبه در سال 64 هجری<ref>. الارج المسکی ص168.</ref> و در سال 1039ق. در پی تخریب کعبه در اثر سیل است. <ref>. تاریخ الیمن، ص52؛ مرآة الحرمین، ج1، ص199.</ref>
==== سومین رکن در مسیر طواف ====
رکن شامی سومین رکن از [[ارکان کعبه]] در مسیر [[طواف]] است. این رکن بعد از [[رکن عراقی]] و قبل از [[رکن یمانی]] در سمت [[باب الزیاده]] قرار دارد.<ref>. اثارة الترغیب ج1، ص289 _ 290؛ بهجة النفوس ج2، ص763؛ رحله ابن بطوطه ج1، ص374.</ref>  
 
==== روبروی سرزمین شام ====
وجه نامگذاری آن به رکن شامی، به سبب واقع شدن در سمت غرب [[کعبه]]، روبروی [[شام]] است.<ref>سفرنامه ناصر خسرو، ص129، فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36.</ref> رکن شامی [[قبله]] سوریه، مصر و دیگر کشورهای افریقایی است.<ref>. مصباح المتهجد ج1، ص27؛ فلاح السائل 129؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص61.</ref>
 
==== فاصله از دیگر ارکان ====
فاصله رکن شامی از رکن عراقی را 9،90 (یا  11،28)<ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61 – 62.</ref> متر و از رکن یمانی 12،04 (یا12،11)<ref>. مفرحة الانامه، ص64؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه، 61-62.</ref> متر ثبت کرده‌اند.<ref>. معجم البلدان، ج4، ص465؛ آثار  اسلامی مکه و مدینه، ص80.</ref>  
 
==== حجر اسماعیل ====
{{اصلی|حجر اسماعیل}}
حد فاصل رکن شامی و عراقی، مقام [[حــِجــر اسماعیل|حــِـجـْـر اسماعیل]] است که هنگام آمدن [[حضرت ابراهیم]] به همراه همسرش [[هاجر]] و فرزندش [[حضرت اسماعیل|اسماعیل]] با راهنمایی [[جبرئیل|جبرئیل امین]] در آنجا نزول کردند و بعدها خانه حضرت اسماعیل شد.<ref>  فرهنگ اعلام جغرافیایی-تاریخی ص36؛آثار اسلامی مکه و مدینه ص8؛سفرنامه میرزا داود ص127</ref>
 
== نام‌ها ==
این رکن با نام رکن بحری و رکن غربی هم شناخته می‌شود.<ref>. التاریخ القویم، ج3، ص452؛ تذکرة بالاخبار، ص61؛ موسوعة العتبات المقدسه، ج2، ص234-235.</ref> گاه به خطا نام آن را ر[[کن عراقی]] گفته‌اند<ref>. الارج المسکی، ص159؛ اثارة الترغیب، ج2، ص224، 227؛ العقد الثمین، ج1، ص247.</ref>.
 
==احکام==
==احکام==
در مورد استلام دو رکن شامی و عراقی, نزد شیعه دو دسته روایات وجود دارد که برخی از آنها از عدم استلام این رکن توسط پیامبر(ص) حکایت دارد<ref>. الکافی، ج4، ص 408؛ وسائل الشیعه, ج13، ص 337-338.</ref> و برخی از استلام همه ارکان توسط پیامبر(ص) و امامان(ع) خبر می‌دهد<ref>. تهذیب الاحکام، ج5، ص 106-107؛ الکافی، ج4، ص 408، 429.</ref> و برخی از فقیهان شیعه با استناد به این روایات، استلام همه ارکان از جمله رکن شامی را مستحب دانسته‌اند.<ref>. الاستبصار ج2، ص216؛ المصباح المتهجد ج2، ص681؛ السرائر ج1،ص572</ref> برخی منابع اهل سنت، استلام و بوسیدن رکن شامی را سنت نداسته‌اند<ref>. التاریخ القویم ج3، ص248.</ref> در عین حال در منابع دیگری گفته شده دعا در رکن شامی مستجاب می‌گردد.<ref>.  شفاء الغرام ص374؛ عدة الانابه فی اماکن الاجابه ص44</ref>  
{{اصلی|استلام}}
در مورد استلام (لمس كردن) دو رکن شامی و عراقی، نزد [[شیعه]] دو دسته روایات وجود دارد که برخی از آنها از عدم استلام این رکن توسط [[پیامبر|پیامبر(ص)]] حکایت دارد<ref>. الکافی، ج4، ص 408؛ وسائل الشیعه, ج13، ص 337-338.</ref> و برخی از استلام همه ارکان توسط پیامبر(ص) و [[امامان|امامان(ع)]] خبر می‌دهد.<ref>. تهذیب الاحکام، ج5، ص 106-107؛ الکافی، ج4، ص 408، 429.</ref> برخی از [[فقیهان شیعه]] با استناد به این [[روایات]]، استلام همه ارکان از جمله رکن شامی را [[مستحب]] دانسته‌اند.<ref>. الاستبصار ج2، ص216؛ المصباح المتهجد ج2، ص681؛ السرائر ج1،ص572</ref> برخی منابع [[اهل سنت]]، استلام و بوسیدن رکن شامی را [[سنت]] نداسته‌اند<ref>. التاریخ القویم ج3، ص248.</ref> در عین حال در منابع دیگری گفته شده [[دعا]] در رکن شامی مستجاب می‌گردد.<ref>.  شفاء الغرام ص374؛ عدة الانابه فی اماکن الاجابه ص44</ref>
 
==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
*[[کعبه]]
* [[ارکان کعبه]]
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۳۱: خط ۴۸:
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی (م.۷۷۹ ق.)، تحقیق عبدالهادی تازی، ریاض، اکادیمیه المملکه المغربیه، 1417ق.  
* '''رحلة ابن بطوطه (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار)'''، محمد بن عبدالله اللواتی الطنجی (م.۷۷۹ ق.)، تحقیق عبدالهادی تازی، ریاض، اکادیمیه المملکه المغربیه، 1417ق.  
* '''السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی'''، محمد بن احمد ابن ادریس (م.598ق.)، قم، انتشارات الاسلامی ، 1410ق.
* '''السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی'''، محمد بن احمد ابن ادریس (م.598ق.)، قم، انتشارات الاسلامی ، 1410ق.
* '''سفرنامه فرهاد میرزا (هدایة السبیل و کفایة الدلیل)'''، فرهاد میرزا معتمد الدوله، تصحیح غلام رضا طباطبایی، تهران، علمی، 1366ش.
* '''سفرنامه میرزا داوود وزیر طایف'''، میرزا داود بن علی نقی (م.1277ق.)، تحقیق قاضی عسکر، تهران، مشعر، 1386ش.  
* '''سفرنامه میرزا داوود وزیر طایف'''، میرزا داود بن علی نقی (م.1277ق.)، تحقیق قاضی عسکر، تهران، مشعر، 1386ش.  
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو (م.481ق.)، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، 1381ش.
* '''سفرنامه ناصرخسرو'''، ناصر خسرو (م.481ق.)، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران، زوار، 1381ش.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.)، تحقیق گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.)، تحقیق گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1421ق.
* '''صبح الاعشی فی صناعة الانشاء'''، احمد بن علی القلقشندی (م.821.ق.)، تحقیق محمد حسین شمس الدین، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا.
* '''عدة الإنابة فى أماكن الإجابه'''، عبدالله بن ابراهیم‏ میرغنى (م. 1193ق)، ‏تحقیق عبدالله نذیر مزى، مكه مكرمه‏، المكتبه المكیه‏، 1429ق.
* '''عدة الإنابة فى أماكن الإجابه'''، عبدالله بن ابراهیم‏ میرغنى (م. 1193ق)، ‏تحقیق عبدالله نذیر مزى، مكه مكرمه‏، المكتبه المكیه‏، 1429ق.
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.) تحقیق محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین'''، محمد بن احمد التقی الفاسی (م.832ق.) تحقیق محمد عبدالقادرعطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
خط ۴۷: خط ۶۲:
* '''موسوعة العتبات المقدسه'''، جعفر خلیلی، بیروت، الاعلمی، 1407ق.
* '''موسوعة العتبات المقدسه'''، جعفر خلیلی، بیروت، الاعلمی، 1407ق.
* '''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (م.1104ق.)، الحر العاملی (م.1104ق.)، قم، آل البیت، 1414ق.
* '''وسائل الشیعه (تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه)'''، محمد بن الحسن الحر العاملی (م.1104ق.)، الحر العاملی (م.1104ق.)، قم، آل البیت، 1414ق.
{{پایان}}
==مقاله‌های مرتبط==
{{کعبه}}
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]