شکار (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto...» ایجاد کرد)
 
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مقاله فقهی۲
| شکار کردن|شكار حيوان وحشى}}
{{جعبه اطلاعات اعمال
| عنوان = شکار در حال احرام
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| فیلم =
| توضیح فیلم =
| دسته = [[محرمات احرام]]
| مربوط به آیین = [[احرام]] در [[عمره]] و [[حج]]
| مکان = [[حرم مکی]]
| زمان = در هنگام احرام
| عمل قبلی =
| عمل بعدی =
| حکم =
| کفاره =
| پیامد فقهی =
| ثواب =
| آداب وابسته =
| فلسفه و اسرار =
| منشاء و تاریخچه =
| مکان‌های وابسته =
| اشیای وابسته =
| ذکرهای وابسته =
| دعاهای وابسته =
| مفاهیم فقهی وابسته =
| احکام فقهی وابسته =
| صفحه فتواهای مراجع =
| جستارهای وابسته = [[شکار حیوانات خشکی]]
}}
==حکم==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! فتوای مراجع درباره شکار برگرفته از [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=166کتاب مناسک حج، ص 166]
! شکار کردن
برای آشنایی بیشتر با این مفهوم فقهی این مقاله را بخوانید← [[شکار]]
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|محرمات احرام: اول: شکار صحرايي که وحشي باشد، مگر در صورتي که ترس داشته باشد از آزار آن{{توضیح مساله|304|. آية الله سيستاني: حيواني که در اصل وحشي باشد، هرچند بالعرض اهلي شده باشد و فرقي نمي‌کند که حلال‌گوشت باشد يا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ايذاي آن  
|
حرام است.}}
'''امام خمینی:''' [از محرمات احرام است:] شکار صحرایی که وحشی باشد، مگر در صورتی که [[ترس]] داشته باشد از آزار آن.  {{توضیح مساله|*|
'''مسئله:304'''
* '''سیستانی:''' حیوانی که در اصل وحشی باشد، هرچند بالعرض اهلی شده باشد و فرقی نمی‌کند که حلال‌گوشت باشد یا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ایذای آن حرام است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|*}}
|}
==حکم خوردن گوشت شکار==


امام خمینی(ره): خوردن گوشت شکار بر محرم حرام است؛ چه خودش شکار کند يا غير خودش، چه مُحرم شکار کند يا غير مُحرم{{توضیح مساله|304|. آية الله سبحاني: اگر محرمي شکار را سر ببرد بر محرم و غير محرم خوردن آن حرام است ولي اگر با تير يا سگ‌هاي شکاري در غير حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولي بر غير محرم حرام نمی‌باشد.
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
آية الله سيستاني: حتي اگر غير محرم آن را در غير حرم شکار کرده باشد.
! مسئله 304
آية الله مکارم: خواه قبل از احرام خودش شکار کرده باشد يا نه.}}
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' خوردن گوشت شکار بر محرم [[حرام]] است؛ چه خودش شکار کند یا غیر خودش، چه [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرم]] شکار کند یا غیر مُحرم.  {{توضیح مساله|304|
* '''سبحانی:''' اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
* '''سیستانی:''' حتی اگر غیر محرم آن را در غیر حرم شکار کرده باشد.
* '''مکارم:''' خواه قبل از [[احرام]] خودش شکار کرده باشد یا نه.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|304}}
{{ارجاع مساله|304}}
|}
==حکم نشان دادن شکار به شکارچی==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 305
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:305'''  
|
امام خمینی(ره): نشان دادن شکار به شکارچي حرام است و همين طور اعانت او به هر نحوي حرام است.
'''امام خمینی:''' نشان دادن شکار به شکارچی [[حرام]] است و همین طور اعانت او به هر نحوی حرام است.
|}
==حکم صید==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 306
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:م306'''
|
امام خمینی(ره): اگر مُحرمي صيد را ذبح کند در حکم ميته خواهد بود بنا بر مشهور و به احتياط واجب هم درباره مُحرم و هم مُحِل{{توضیح مساله|306|. آية الله تبريزى، آية الله خويي: صيدي را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل حرام است.
'''امام خمینی:''' اگر مُحرمی [[صید]] را [[ذبح]] کند در حکم [[میته]] خواهد بود بنا بر مشهور و به [[احتیاط واجب]] هم درباره [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرم]] و هم [[محل|مُحِل]].  {{توضیح مساله|306|
آية الله سبحاني: به ذيل مسئله قبلي مراجعه شود.
* '''تبریزى و خویی:''' صیدی را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل، [[حرام]] است.
آية الله سيستاني: اگر محرم در بيرون حرم صيد را با شکار کردن يا پس از آن کشته باشد، بنا بر احتياط خوردن آن گوشت بر مُحلّ نيز حرام است و همچنين حرام است بر مُحل صيدي که آن را محل يا محرم در حرم شکار يا ذبح کرده باشد.
* '''سبحانی:''' اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
آية الله صافي، آية الله گلپايگاني: اگر محرم صيدي را شکار کند و يا آن را ذبح کند ميته خواهد بود، پس بر محرم و غير محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نيز جايز نيست.
* '''سیستانی:''' اگر محرم در بیرون حرم صید را با شکار کردن یا پس از آن کشته باشد، بنا بر [[احتیاط]] خوردن آن گوشت بر مُحلّ نیز حرام است و همچنین حرام است بر مُحل صیدی که آن را محل یا محرم در حرم شکار یا ذبح کرده باشد.
آية الله فاضل: اگر محرمي صيد را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم ميته خواهد بود، در صورتي که ذبح يعني بريدن رگ‌هاي چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تير صيد کرده باشد، به احتياط واجب در حکم ميته است. بدون فرق بين آنکه محرم از آن استفاده نمايد يا مُحل.}}
* '''صافی و گلپایگانی:''' اگر محرم صیدی را شکار کند و یا آن را ذبح کند میته خواهد بود، پس بر محرم و غیر محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نیز جایز نیست.
* '''فاضل:''' اگر محرمی صید را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم میته خواهد بود، در صورتی که ذبح یعنی بریدن رگ‌های چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تیر صید کرده باشد، به احتیاط واجب در حکم میته است. بدون فرق بین آنکه محرم از آن استفاده نماید یا مُحل.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|306}}
{{ارجاع مساله|306}}
|}
==حکم شکار دریایی==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 307
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:307'''  
|
امام خمینی(ره): شکار دريايي مانع ندارد و آن حيواني است که تخم و جوجه، هر دو را در دريا کند{{توضیح مساله|307|. آيات عظام تبريزي، سيستاني، گلپايگاني: حيوان دريايي آن است که فقط در آب زندگي کند.
'''امام خمینی:''' شکار دریایی مانع ندارد و آن حیوانی است که تخم و جوجه، هر دو را در دریا کند.  {{توضیح مساله|307|
آية الله زنجاني، آية الله نوري: و در آن هم زندگي کند.
* '''تبریزی، سیستانی و گلپایگانی:''' حیوان دریایی آن است که فقط در آب زندگی کند.
آية الله سبحاني: مقصود از آن حيواني است که زير آب زندگي ميکند بنابراين پرندگان دريايي که گاهي در آب و گاهي در خشکي زندگي ميکنند از گروه حيوانات دريايي به شمار نمي‌آيند.
* '''زنجانی و نوری:''' و در آن هم زندگی کند.
آية الله فاضل: زندگي او در دريا باشد به نظر عرف.
* '''سبحانی:''' مقصود از آن حیوانی است که زیر آب زندگی می‌کند بنابراین پرندگان دریایی که گاهی در آب و گاهی در خشکی زندگی می‌کنند از گروه حیوانات دریایی به شمار نمی‌آیند.
آية الله مکارم: و زندگي در دريا کند بنا بر احتياط واجب.}}
* '''فاضل:''' زندگی او در دریا باشد به نظر [[عرف]].
* '''مکارم:''' و زندگی در دریا کند بنا بر [[احتیاط واجب]].
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|307}}
{{ارجاع مساله|307}}
|}
==حکم حیوانات اهلی==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 308
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:308'''
|
امام خمینی(ره): ذبح و خوردن حيوانات اهلي، مثل مرغ خانگي و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.
'''امام خمینی:''' [[ذبح]] و خوردن حیوانات اهلی، مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.
|}
==حکم شکار پرندگان==
 
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 309
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: 309'''  
|
امام خمینی(ره): پرندگان،{{توضیح مساله|309| آية الله سبحاني: پرندگان وحشي.}} جزو شکار صحرايي مي‌باشند و ملخ نيز در حکم شکار صحرايي است{{توضیح مساله|309| آية الله سبحاني: محرم نبايد به قصد کشتن پا روي ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتي‌ الامکان پا روي آنها نگذارد مگر اينکه (به واسطهي زياد بودن ملخ در سطح شهر) اين کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجي گردد، در اين صورت کفاره ندارد ولي اگر بي‌مبالاتي و سهلانگاري نمود براي کشتن به تعداد انگشتان دست مقداري آرد گندم و اگر زياد بود يک گوسفند کفاره بدهد.}}
'''امام خمینی:''' پرندگان، {{توضیح مساله|309|
* '''سبحانی:''' پرندگان وحشی.
}}جزو شکار صحرایی می‌باشند و ملخ نیز در [[حکم]] شکار صحرایی است.  {{توضیح مساله|309|
* '''سبحانی:''' [[محرم]] نباید به قصد کشتن پا روی ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتی‌ الامکان پا روی آنها نگذارد مگر اینکه (به واسطه‌ی زیاد بودن ملخ در سطح شهر) این کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجی گردد، در این صورت [[کفاره]] ندارد ولی اگر بی‌مبالاتی و سهل‌انگاری نمود برای کشتن به تعداد انگشتان دست مقداری آرد گندم و اگر زیاد بود یک گوسفند کفاره بدهد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|309}}
{{ارجاع مساله|309}}
|}
==حکم کشتن زنبور==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 310
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله 310'''  
|
امام خمینی(ره): احتياط واجب آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذيت او را  
'''امام خمینی:''' [[احتیاط واجب]] آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذیت او را  
نداشته باشد{{توضیح مساله|310|
نداشته باشد.  {{توضیح مساله|310|
آية الله بهجت، آية الله زنجاني: در اين صورت نبايد بکشد.
* '''بهجت و زنجانی:''' در این صورت نباید بکشد.
آية الله تبريزى، آية الله خويي: کشتن عمدي زنبور مقداري طعام کفاره دارد و در صورتي که کشتن به جهت دفع اذيت باشد کفاره ندارد.
* '''تبریزى و خویی:''' کشتن عمدی زنبور مقداری طعام [[کفاره]] دارد و در صورتی که کشتن به جهت دفع اذیت باشد کفاره ندارد.
آية الله سبحاني: کشتن زنبوري که احتمال دارد به انسان آسيب برساند اشکال ندارد و در غير اين صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذيت داشته يا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداري آرد گندم به فقير است؛ ولي کشتن حيواناتي مانند مار و مورچه و موش و رتيل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جيرجيرک‌ها و امثال اينها از محرمات احرام حساب نمي‌شود. ليکن اگر محرم از ناحيه آنها اذيتي نمي‌شود نبايد آنها را بکشد و يا به آنها اذيت برساند و چنانچه اين کار را انجام داد استغفار کند.
* '''سبحانی:''' کشتن زنبوری که احتمال دارد به انسان آسیب برساند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذیت داشته یا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداری آرد گندم به [[فقیر]] است؛ ولی کشتن حیواناتی مانند مار و مورچه و موش و رتیل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جیرجیرک‌ها و امثال اینها از [[محرمات احرام]] حساب نمی‌شود. لیکن اگر محرم از ناحیه آنها اذیتی نمی‌شود نباید آنها را بکشد و یا به آنها اذیت برساند و چنانچه این کار را انجام داد [[استغفار]] کند.
آية الله سيستاني: نظر ايشان در مسئله 313 خواهد آمد.
* '''سیستانی:''' همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات [[حرام]] است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که [[محرم (احرام‌گزار)|مُحرِم]] از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم [[جایز]] است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
آية الله صافي، آية الله گلپايگاني: متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
* '''صافی و گلپایگانی:''' متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
آية الله فاضل: زنبور عسل باشد يا زنبورهاي ديگر.}}
* '''فاضل:''' زنبور عسل باشد یا زنبورهای دیگر.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|310}}
{{ارجاع مساله|310}}
|}
==نگه داشتن صید==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 311
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: 311'''
|
امام خمینی(ره): نگاه داشتن صيد حرام است، اگرچه خودش مالک آن باشد{{توضیح مساله|311|
'''امام خمینی:''' نگاه داشتن صید [[حرام]] است، اگرچه خودش مالک آن باشد.  {{توضیح مساله|311|
آية الله سبحاني، آية الله سيستاني: چه خودش آن را شکار کرده باشد، پيش از احرام يا بعد از آن، و چه ديگري شکار کرده باشد و چه شکار در حرم صورت گرفته باشد، چه در بيرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
* '''سبحانی و سیستانی:''' چه خودش آن را شکار کرده باشد، پیش از [[احرام]] یا بعد از آن، و چه دیگری شکار کرده باشد و چه شکار در [[حرم]] صورت گرفته باشد، چه در بیرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
آية الله صافي، آية الله گلپايگاني: اگر صيد را با خود آورده باشد وقتي محرم شد از ملک او بيرون مي‌رود و بايد آن را رها کند.
* '''صافی و گلپایگانی:''' اگر [[صید]] را با خود آورده باشد وقتی محرم شد از ملک او بیرون می‌رود و باید آن را رها کند.
آية الله فاضل: اگر قبل از احرام با خود آورده باشد بايد آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.}}
* '''فاضل:''' اگر قبل از احرام با خود آورده باشد باید آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|311}}
{{ارجاع مساله|311}}
|}
==حکم بچه صید==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 312
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله:312'''  
|
امام خمینی(ره): اگر پرنده‌اي که نزد اوست «پر» در نياورده يا پر او را چيده‌اند، واجب است{{توضیح مساله|312|  
'''امام خمینی:''' اگر پرنده‌ای که نزد اوست «پر» در نیاورده یا پر او را چیده‌اند، [[واجب]] است {{توضیح مساله|312|
آية الله بهجت: در موردي که دليل خاص نباشد واجب نيست.
* '''بهجت:''' در موردی که دلیل خاص نباشد واجب نیست.
آية الله خويي، آية الله گلپايگاني: متعرض اين مسئله نشده‌اند.}} آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعيد نيست که واجب باشد{{توضیح مساله|312| آية الله تبريزى، آية الله مکارم: بنا بر احتياط واجب.}} حفظ بچه صيد را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.
* '''خویی و گلپایگانی:''' متعرض این مسئله نشده‌اند.
}}آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعید نیست که واجب باشد {{توضیح مساله|312|
* '''تبریزى و مکارم:''' بنا بر [[احتیاط واجب]].
}}حفظ بچه صید را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|312}}
{{ارجاع مساله|312}}
|}
==حکم تخم شکار==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 313
|-style="background:#f9f9fe;"
|-style="background:#f9f9fe;"
|'''مسئله: 313'''
|
امام خمینی(ره): هر شکاري که حرام است، جوجه و تخم آن نيز حرام است{{توضیح مساله|313| آية الله سيستاني: بعيد نيست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر محرم، و به احتياط واجب نبايد ديگري را در اين امر کمک کند.}}
'''امام خمینی:''' هر شکاری که [[حرام]] است، جوجه و تخم آن نیز حرام است.  {{توضیح مساله|313|
بدان که در شکار احکام بسياري است و چون محلِ حاجتِ چندان نيست، از بيان آنها خودداري شد{{توضیح مساله|313| آية الله سيستاني: همان‌گونه که شکار حيوانات صحرايي حرام است، کشتن همه حيوانات حرام است به جز: الف) حيوانات اهلي هرچند وحشي شده باشند. ب) مرغي که قادر بر پرواز نيست مانند مرغ خانگي. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود مي‌ترسد يا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غير آنها پس کشتن اينها بر محرم جايز است. د) پرندگان شکاري اگر کبوتران حرم را اذيت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنين تيراندازي و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جايز است.}}
* '''سیستانی:''' بعید نیست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر [[محرم (احرام‌گزار)|محرم]]، و به [[احتیاط واجب]] نباید دیگری را در این امر کمک کند.
}}
بدان که در شکار [[احکام]] بسیاری است و چون محلِ حاجتِ چندان نیست، از بیان آنها خودداری شد.  {{توضیح مساله|313|
* '''سیستانی:''' همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم [[جایز]] است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|313}}
{{ارجاع مساله|313}}
|}
==منبع==
{{برگرفتگی
| پیش از لینک =
| منبع = صفحه 183 تا 186 کتاب مناسک حج
| لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%DA%A9_%D8%AD%D8%AC_%DA%86%D8%A7%D9%BE_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7.pdf&page=183
| توضیحات منبع = پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷
}}
==مقالات مرتبط==
* [[شكار حيوان وحشى]]
* [[محرمات احرام]]
{{فتواهای محرمات احرام}}
{{محرمات احرام}}
[[رده:فتواها درباره محرمات احرام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۲:۱۸

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام شکار کردن است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله شكار حيوان وحشى.
شکار در حال احرام
دسته محرمات احرام
مربوط به آیین احرام در عمره و حج
مکان حرم مکی
زمان در هنگام احرام
جستارهای وابسته شکار حیوانات خشکی

حکم[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شکار کردن

امام خمینی: [از محرمات احرام است:] شکار صحرایی که وحشی باشد، مگر در صورتی که ترس داشته باشد از آزار آن. [م* ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: حیوانی که در اصل وحشی باشد، هرچند بالعرض اهلی شده باشد و فرقی نمی‌کند که حلال‌گوشت باشد یا حرام‌گوشت و علاوه بر شکار کردن، کشتن و مجروح ساختن بلکه هرگونه ایذای آن حرام است.

حکم خوردن گوشت شکار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 304

امام خمینی: خوردن گوشت شکار بر محرم حرام است؛ چه خودش شکار کند یا غیر خودش، چه مُحرم شکار کند یا غیر مُحرم. [م304 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
    • سیستانی: حتی اگر غیر محرم آن را در غیر حرم شکار کرده باشد.
    • مکارم: خواه قبل از احرام خودش شکار کرده باشد یا نه.

حکم نشان دادن شکار به شکارچی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 305

امام خمینی: نشان دادن شکار به شکارچی حرام است و همین طور اعانت او به هر نحوی حرام است.

حکم صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 306

امام خمینی: اگر مُحرمی صید را ذبح کند در حکم میته خواهد بود بنا بر مشهور و به احتیاط واجب هم درباره مُحرم و هم مُحِل. [م306 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزى و خویی: صیدی را که محرم ذبح کرده بر محرم و محل، حرام است.
    • سبحانی: اگر محرمی شکار را سر ببرد بر محرم و غیر محرم خوردن آن حرام است ولی اگر با تیر یا سگ‌های شکاری در غیر حرم شکار کند خوردن آن بر محرم حرام است ولی بر غیر محرم حرام نمی‌باشد.
    • سیستانی: اگر محرم در بیرون حرم صید را با شکار کردن یا پس از آن کشته باشد، بنا بر احتیاط خوردن آن گوشت بر مُحلّ نیز حرام است و همچنین حرام است بر مُحل صیدی که آن را محل یا محرم در حرم شکار یا ذبح کرده باشد.
    • صافی و گلپایگانی: اگر محرم صیدی را شکار کند و یا آن را ذبح کند میته خواهد بود، پس بر محرم و غیر محرم حرام است خوردن آن، بلکه نماز خواندن در پوست آن نیز جایز نیست.
    • فاضل: اگر محرمی صید را ذبح کند، از نظر خوردن در حکم میته خواهد بود، در صورتی که ذبح یعنی بریدن رگ‌های چهارگانه، به دست محرم باشد اما چنانچه با پرتاب تیر صید کرده باشد، به احتیاط واجب در حکم میته است. بدون فرق بین آنکه محرم از آن استفاده نماید یا مُحل.

حکم شکار دریایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 307

امام خمینی: شکار دریایی مانع ندارد و آن حیوانی است که تخم و جوجه، هر دو را در دریا کند. [م307 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • تبریزی، سیستانی و گلپایگانی: حیوان دریایی آن است که فقط در آب زندگی کند.
    • زنجانی و نوری: و در آن هم زندگی کند.
    • سبحانی: مقصود از آن حیوانی است که زیر آب زندگی می‌کند بنابراین پرندگان دریایی که گاهی در آب و گاهی در خشکی زندگی می‌کنند از گروه حیوانات دریایی به شمار نمی‌آیند.
    • فاضل: زندگی او در دریا باشد به نظر عرف.
    • مکارم: و زندگی در دریا کند بنا بر احتیاط واجب.

حکم حیوانات اهلی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 308

امام خمینی: ذبح و خوردن حیوانات اهلی، مثل مرغ خانگی و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.

حکم شکار پرندگان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 309

امام خمینی: پرندگان، [م309 ۱]جزو شکار صحرایی می‌باشند و ملخ نیز در حکم شکار صحرایی است. [م309 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی: پرندگان وحشی.
  2. ↑
    • سبحانی: محرم نباید به قصد کشتن پا روی ملخ بگذارد و در راه رفتن مواظب باشد حتی‌ الامکان پا روی آنها نگذارد مگر اینکه (به واسطه‌ی زیاد بودن ملخ در سطح شهر) این کار موجب اختلال در حرکت شود و حرجی گردد، در این صورت کفاره ندارد ولی اگر بی‌مبالاتی و سهل‌انگاری نمود برای کشتن به تعداد انگشتان دست مقداری آرد گندم و اگر زیاد بود یک گوسفند کفاره بدهد.

حکم کشتن زنبور[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 310

امام خمینی: احتیاط واجب آن است که زنبور را نکشد، اگر قصد اذیت او را نداشته باشد. [م310 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت و زنجانی: در این صورت نباید بکشد.
    • تبریزى و خویی: کشتن عمدی زنبور مقداری طعام کفاره دارد و در صورتی که کشتن به جهت دفع اذیت باشد کفاره ندارد.
    • سبحانی: کشتن زنبوری که احتمال دارد به انسان آسیب برساند اشکال ندارد و در غیر این صورت حرام است و در هر حال (چه قصد اذیت داشته یا نداشته) کفاره دارد و کفاره آن دادن مقداری آرد گندم به فقیر است؛ ولی کشتن حیواناتی مانند مار و مورچه و موش و رتیل و عنکبوت و انواع سوسک‌ها و جیرجیرک‌ها و امثال اینها از محرمات احرام حساب نمی‌شود. لیکن اگر محرم از ناحیه آنها اذیتی نمی‌شود نباید آنها را بکشد و یا به آنها اذیت برساند و چنانچه این کار را انجام داد استغفار کند.
    • سیستانی: همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم جایز است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.
    • صافی و گلپایگانی: متعرض حکم مسئله نشده‌اند.
    • فاضل: زنبور عسل باشد یا زنبورهای دیگر.

نگه داشتن صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 311

امام خمینی: نگاه داشتن صید حرام است، اگرچه خودش مالک آن باشد. [م311 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سبحانی و سیستانی: چه خودش آن را شکار کرده باشد، پیش از احرام یا بعد از آن، و چه دیگری شکار کرده باشد و چه شکار در حرم صورت گرفته باشد، چه در بیرون آن، اگر با خود همراه داشته باشد.
    • صافی و گلپایگانی: اگر صید را با خود آورده باشد وقتی محرم شد از ملک او بیرون می‌رود و باید آن را رها کند.
    • فاضل: اگر قبل از احرام با خود آورده باشد باید آن را رها کند و با خود نگاه ندارد.

حکم بچه صید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 312

امام خمینی: اگر پرنده‌ای که نزد اوست «پر» در نیاورده یا پر او را چیده‌اند، واجب است [م312 ۱]آن را حفظ کند تا پر درآورد و آن را رها کند، بلکه بعید نیست که واجب باشد [م312 ۲]حفظ بچه صید را؛ مثل آهو بره، تا بزرگ شود و رها کند آن را.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • بهجت: در موردی که دلیل خاص نباشد واجب نیست.
    • خویی و گلپایگانی: متعرض این مسئله نشده‌اند.
  2. ↑

حکم تخم شکار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسئله 313

امام خمینی: هر شکاری که حرام است، جوجه و تخم آن نیز حرام است. [م313 ۱] بدان که در شکار احکام بسیاری است و چون محلِ حاجتِ چندان نیست، از بیان آنها خودداری شد. [م313 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • سیستانی: بعید نیست حرمت برداشتن، شکستن و خوردنِ تخم آنها بر محرم، و به احتیاط واجب نباید دیگری را در این امر کمک کند.
  2. ↑
    • سیستانی: همان‌گونه که شکار حیوانات صحرایی حرام است، کشتن همه حیوانات حرام است به جز: الف) حیوانات اهلی هرچند وحشی شده باشند. ب) مرغی که قادر بر پرواز نیست مانند مرغ خانگی. ج) آنچه که مُحرِم از آن بر خود می‌ترسد یا قصد جان او را داشته باشد از درندگان و مارها و غیر آنها پس کشتن اینها بر محرم جایز است. د) پرندگان شکاری اگر کبوتران حرم را اذیت کنند. ه‍ ) مار بد و عقرب و موش و همچنین تیراندازی و سنگ انداختن به کلاغ و لاشخور جایز است.

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این مقاله برگرفته از صفحه 183 تا 186 کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.

مقالات مرتبط[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فتواهای محرمات احرام
محرمات احرام
مشترک بین زن و مرد
شکار حیوانات خشکی
التذاذ جنسی
آمیزش
استمناء
عقد ازدواج
فسوق
جدال
زینت
بوی خوش
ازاله مو
گرفتن ناخن
روغن مالیدن به بدن
خون برون آوردن
کشیدن دندان
نگاه کردن در آینه
سرمه کشیدن
کشتن جانوران بدن
کندن درختان
ویژه مردان
پوشیدن لباس دوخته
پوشاندن سر
استظلال
ویژه زنان
پوشاندن صورت
پوشاندن دست
دیگر احکام
مستحبات احرام
مکروهات احرام
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=شکار_(فتاوای_مراجع)&oldid=50501»