مناره سلیمانیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶۵: خط ۶۵:
این مناره در زمان ملک عبدالعزیز سعودی، باردیگر تخریب و از نو ساخته شد.
این مناره در زمان ملک عبدالعزیز سعودی، باردیگر تخریب و از نو ساخته شد.
==مناره شمال شرقی از زمان ساخت تا دوره ممالیک==
==مناره شمال شرقی از زمان ساخت تا دوره ممالیک==
نخستین بار مناره شمال شرقی در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|ولیدبن عبدالملک]] و توسط والی وی در مدینه عمربن عبدالعزیز ساخته شد. این مناره ابعادی با پایه های 8در 8 ذراع(حدود 4در4 متر)<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=77 المدینه المنوره، ص 77]</ref> و ارتفاع 55 ذراع(27 متر) داشت<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 44</ref>. منابع از بازسازی این مناره  پس از [[اولین آتش‌سوزی مسجدالنبی|نخستین آتش‎‌سوزی مسجد]]،توسط ممالیک خبر داده‌اند. اما به زمان دقیق ساخت و سازنده آن اشاره نکرده‌اند. [[سمهودی]] ساخت این مناره را مربوط به سال های بین سال 654قمری و سال 706 قمری می داند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref>
نخستین بار مناره شمال شرقی در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|ولیدبن عبدالملک]] و توسط والی وی در مدینه عمربن عبدالعزیز ساخته شد. این مناره ابعادی با پایه های 8در 8 ذراع(حدود 4در4 متر)<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=77 المدینه المنوره، ص 77]</ref> و ارتفاع 55 ذراع(27 متر) داشت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=107 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 107]</ref>. منابع از بازسازی این مناره  پس از [[اولین آتش‌سوزی مسجدالنبی|نخستین آتش‎‌سوزی مسجد]]،توسط ممالیک خبر داده‌اند. اما به زمان دقیق ساخت و سازنده آن اشاره نکرده‌اند. [[سمهودی]] ساخت این مناره را مربوط به سال های بین سال 654قمری و سال 706 قمری می داند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref>


همچنین منابع از این مناره تحت عنوان مناره سنجاریه یاد کرده‌اند. به نظر می‌رسد این مناره از آثار [[امیر سنجر جاولی]] بوده که ساختمان‌های زیادی را در [[مصر]] و [[شام]] بنا کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref>
همچنین منابع از این مناره تحت عنوان مناره سنجاریه یاد کرده‌اند. به نظر می‌رسد این مناره از آثار [[امیر سنجر جاولی]] بوده که ساختمان‌های زیادی را در [[مصر]] و [[شام]] بنا کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref>


در دوره ممالیک و در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|بیبرس]] نیز، مناره شمال شرقی به همراه سایر [[گلدسته|مناره‌ها]]<nowiki/>ی دوره قبل بازسازی شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref>
در دوره ممالیک و در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|بیبرس]] نیز، مناره شمال شرقی به همراه سایر [[گلدسته|مناره‌ها]]<nowiki/>ی دوره قبل بازسازی شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=123 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 123]</ref>


در دوره اول اصلاحات [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] در سال‌های 879-880ه.ق، در پی و اساس مناره شمال شرقی اصلاحاتی انجام شد و مطالح و نوع خاک آن تغییر یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>
در دوره اول اصلاحات [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] در سال‌های 879-880ه.ق، در پی و اساس مناره شمال شرقی اصلاحاتی انجام شد و مطالح و نوع خاک آن تغییر یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=82 المدینه المنوره، ص 82]</ref>


==مناره سلیمانیه==
==مناره سلیمانیه==
در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)|سلطان سلیمان قانونی]]، مناره شمال شرقی که تا پیش از این سنجاریه نیز خوانده می‌شد، تخریب و [[گلدسته|مناره]] جدیدی جای ساخته شد و مناره سلیمانیه نام گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 149</ref>
در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (سلیمان قانونی)|سلطان سلیمان قانونی]]، مناره شمال شرقی که تا پیش از این سنجاریه نیز خوانده می‌شد، تخریب و [[گلدسته|مناره]] جدیدی جای ساخته شد و مناره سلیمانیه نام گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=133 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133]</ref>


اساس و پی این این مناره در عمق 13 ذراع، عرض پی 7در 7 ذراع(4/59متر) و مقطع مناره در سطح زمین 6در 6 ذراع (3/93متر) بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 149</ref>
اساس و پی این این مناره در عمق 13 ذراع، عرض پی 7در 7 ذراع(4/59متر) <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=133 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133]</ref>و مقطع مناره در سطح زمین 6در 6 ذراع (3/93متر) بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=134 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134]</ref>


مناره سلیمانیه از سه طبقه تشکیل شده بود: طبقه اول تا بالای بام مسجد، طبقه دوم هشت ضلعی و طبقه سوم استوانه‌ای بود.طبقات دوم و سوم هر کدام به شرفه‌ای ختم می‌شدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref>  
مناره سلیمانیه از سه طبقه تشکیل شده بود: طبقه اول تا بالای بام مسجد، طبقه دوم هشت ضلعی و طبقه سوم استوانه‌ای بود.طبقات دوم و سوم هر کدام به شرفه‌ای ختم می‌شدند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=88 المدینه المنوره، ص 88]</ref>  
خط ۸۳: خط ۸۳:


==مناره شمال شرقی در دوره سعودی==
==مناره شمال شرقی در دوره سعودی==
مناره سلیمانیه، در زمان ملک عبدالعزیز، تخریب و مناره جدیدی جایگزین آن شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 190-191</ref>
مناره سلیمانیه، در زمان ملک عبدالعزیز، تخریب و مناره جدیدی جایگزین آن شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=180 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 180]</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۱۰۱: خط ۱۰۱:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
'''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''، ناجی محمدحسن عبدالقادر الانصاری، ترجمه: عبدالمحمد آیتی، مشعر، 1378


'''مدینه منوره، تحولات عمرانی و میراث معماری'''، صالح لمعی مصطفی، ترجمه: صدیقه وسمقی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1372
* '''المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری'''،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م
 
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.


[[رده:مناره‌های مسجدالنبی]]
[[رده:مناره‌های مسجدالنبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۳۲

مناره سلیمانیه
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر مناره سنجاریه
مکان مسجدالنبی
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری خلافت ولیدبن عبدالملک
بنیانگذار عمربن عبدالعزیز
بازسازی کنندگان امیر سنجر جاولی، قایتبای، سلطان سلیمان قانونی، ملک عدالعزیز، ملک فهد


مناره سلیمانیه، از مناره‌های مسجدالنبی است و در سمت شمال شرقی جای‌گرفته‌است.

این مناره در زمان ولیدبن عبدالملک توسط والی مدینه عمربن عبدالعزیز در ضلع شمال شرقی مسجدالنبی ساخته شد. پس از اولین آتش سوزی در مسجد، سمهودی از بازسازی آن مابین سال‌های 654 تا 706 قمری خبر داده‌است.

این مناره در زمان بیبرس همراه با سایر مناره بازسازی شد. در اصلاحاتی که قایتبای قبل از حریق دوم در مسجد انجام داد، پی و اساس و مصالح این مناره نوسازی صورت گرفت.

این مناره که به مناره سنجاریه نیز شهرت داشت، در زمان سلطان سلیمان قانونی، تخریب و بازسازی شد و مناره سلیمانیه نام گرفت.

این مناره در زمان ملک عبدالعزیز سعودی، باردیگر تخریب و از نو ساخته شد.

مناره شمال شرقی از زمان ساخت تا دوره ممالیک[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نخستین بار مناره شمال شرقی در زمان ولیدبن عبدالملک و توسط والی وی در مدینه عمربن عبدالعزیز ساخته شد. این مناره ابعادی با پایه های 8در 8 ذراع(حدود 4در4 متر)[۱] و ارتفاع 55 ذراع(27 متر) داشت[۲]. منابع از بازسازی این مناره پس از نخستین آتش‎‌سوزی مسجد،توسط ممالیک خبر داده‌اند. اما به زمان دقیق ساخت و سازنده آن اشاره نکرده‌اند. سمهودی ساخت این مناره را مربوط به سال های بین سال 654قمری و سال 706 قمری می داند.[۳]

همچنین منابع از این مناره تحت عنوان مناره سنجاریه یاد کرده‌اند. به نظر می‌رسد این مناره از آثار امیر سنجر جاولی بوده که ساختمان‌های زیادی را در مصر و شام بنا کرد.[۴]

در دوره ممالیک و در زمان بیبرس نیز، مناره شمال شرقی به همراه سایر مناره‌های دوره قبل بازسازی شد.[۵]

در دوره اول اصلاحات قایتبای در سال‌های 879-880ه.ق، در پی و اساس مناره شمال شرقی اصلاحاتی انجام شد و مطالح و نوع خاک آن تغییر یافت.[۶]

مناره سلیمانیه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در زمان سلطان سلیمان قانونی، مناره شمال شرقی که تا پیش از این سنجاریه نیز خوانده می‌شد، تخریب و مناره جدیدی جای ساخته شد و مناره سلیمانیه نام گرفت.[۷][۸]

اساس و پی این این مناره در عمق 13 ذراع، عرض پی 7در 7 ذراع(4/59متر) [۹]و مقطع مناره در سطح زمین 6در 6 ذراع (3/93متر) بود.[۱۰][۱۱]

مناره سلیمانیه از سه طبقه تشکیل شده بود: طبقه اول تا بالای بام مسجد، طبقه دوم هشت ضلعی و طبقه سوم استوانه‌ای بود.طبقات دوم و سوم هر کدام به شرفه‌ای ختم می‌شدند.[۱۲]

همچنین در این دوره هلال‌های طلایی بر مناره‌های چهارگانه قرار گرفت.[۱۳]

مناره شمال شرقی در دوره سعودی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مناره سلیمانیه، در زمان ملک عبدالعزیز، تخریب و مناره جدیدی جایگزین آن شد.[۱۴]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجدالنبی

بازسازی مسجدالنبی

مناره‌های مسجدالنبی

مناره رئیسیه

مناره مجیدیه

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ↑ المدینه المنوره، ص 77
  2. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 107
  3. ↑ المدینه المنوره، ص 80
  4. ↑ المدینه المنوره، ص 80
  5. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 123
  6. ↑ المدینه المنوره، ص 82
  7. ↑ المدینه المنوره، ص 88
  8. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133
  9. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 133
  10. ↑ المدینه المنوره، ص 88
  11. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 134
  12. ↑ المدینه المنوره، ص 88
  13. ↑ المدینه المنوره، ص 88
  14. ↑ عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 180

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • المدينه المنوره تطورها العمراني و تراثها فی المعماری،‌صالح لمعی مصطفی، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1981م
  • عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=مناره_سلیمانیه&oldid=52962»