پرش به محتوا

دراسة واعية لقضية الغدير (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۳۵: خط ۳۵:


== هدف و روش ==
== هدف و روش ==
شمس‌الدین در این کتاب، بدون آوردن مقدمه‌ای مستقل، مستقیماً وارد مباحث اصلی می‌شود و بنابراین اهداف نگارش آشکارا بیان نشده است. او تأکید می‌کند که در پژوهش پیرامون واقعه غدیر، می‌توان از دو روش تاریخی محض یا اجتماعی ـ تاریخی بهره برد و روش دوم را برتر و نزدیک‌تر به واقع می‌داند؛<ref>بخش دوم کتاب، ص7.</ref> این نوشتار تحلیل های خود را از دید اجتماعی ـ تاریخی به واقعه غدیر خم ارائه می کند. نویسنده معتقد است تحلیل تاریخی تنها، به بحث و جدل می انجامد. بنابراین، از این روش دوری کرده و به تحلیل تاریخی ـ اجتماعی روی آورده و این شیوه را مبنای تحقیق در کتاب قرار گرفته داده است.<ref name=":0">اطلاعاتی درباره کتاب در [https://www.hzrc.ac.ir/post/24127/%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%b3%d8%a9-%d9%88%d8%a7%d8%b9%db%8c%d8%a9-%d9%84%d9%82%d8%b6%db%8c%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%ba%d8%af%db%8c%d8%b1-%d9%81%db%8c-%d8%b6%d9%88%d8%a1-%d8%a7%d9%84%d9%85%d9%86%d9%87%d8%ac-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%ac%d8%aa%d9%85%d8%a7%d8%b9%db%8c-%d8%a7%d9%84%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c پایگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت]</ref>
نویسنده تأکید می‌کند که در پژوهش پیرامون واقعه غدیر، می‌توان از دو روش تاریخی محض یا اجتماعی ـ تاریخی بهره برد و روش دوم را برتر و نزدیک‌تر به واقع می‌داند؛<ref>بخش دوم کتاب، ص7.</ref> <ref name=":0">اطلاعاتی درباره کتاب در [https://www.hzrc.ac.ir/post/24127/%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%b3%d8%a9-%d9%88%d8%a7%d8%b9%db%8c%d8%a9-%d9%84%d9%82%d8%b6%db%8c%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%ba%d8%af%db%8c%d8%b1-%d9%81%db%8c-%d8%b6%d9%88%d8%a1-%d8%a7%d9%84%d9%85%d9%86%d9%87%d8%ac-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%ac%d8%aa%d9%85%d8%a7%d8%b9%db%8c-%d8%a7%d9%84%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c پایگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت]</ref>


== محتوا ==
== محتوا ==
نویسنده با بهره‌گیری از روش اجتماعی ـ تاریخی نشان می‌دهد که مسئله امامت نیازمند نصّ قطعی است. او استدلال می‌کند که درباره ولایت امام علی(ع) آن‌قدر نصوص روشن و ضمنی وجود دارد که شمارش‌ناپذیر است و پیامبر اسلام(ص) درصدد بوده تا جانشینی علی(ع) را به امری قطعی و پذیرفته‌شده در جامعه تبدیل کند. وی سخن زبیر بن بکار را نقل می‌کند که:<ref>متن کتاب، ص30/</ref><blockquote>«كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله» به معنای این‌که: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که امام علی(ع) پیشوای پس از پیامبر خدا(ص) است.</blockquote>
نویسنده با بهره‌گیری از روش اجتماعی ـ تاریخی نشان می‌دهد که مسئله امامت نیازمند نصّ قطعی است. او استدلال می‌کند که درباره ولایت امام علی(ع) آن‌قدر نصوص روشن و ضمنی وجود دارد که شمارش‌ناپذیر است و پیامبر اسلام(ص) درصدد بوده تا جانشینی علی(ع) را به امری قطعی و پذیرفته‌شده در جامعه تبدیل کند. وی سخن زبیر بن بکار را نقل می‌کند که:<ref>متن کتاب، ص30</ref><blockquote>«كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله» به معنای این‌که: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که امام علی(ع) پیشوای پس از پیامبر خدا(ص) است.</blockquote>


== جایگاه اثر ==
== جایگاه اثر ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۱۹

دراسة واعية لقضية الغدير (کتاب)
پدید آورندگان
نویسندهمحمد مهدی شمس الدین
محتوا
موضوععلی‌بن‌ابیطالب(ع)، امام اول، ۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ق.، اثبات خلافت، غدیر خم، اسلام و اجتماع.
زبانعربی
نشر
قطعجیبی
ناشرنشر مشعر
محل نشرتهران
شمارگان2.000
رده‌بندی کنگره‏‫‬‭BP۲۲۳/۵‏‫‬‭/ش۸د۴
رده‌بندی دیویی‏‫‭۲۹۷/۴۵۲
سایر مشخصات‏شماره کتابشناسی ملی: ‎۱‎۰‎۸‎۳‎۸‎۷‎۰

دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي اثری عربی از محمدمهدی شمس‌الدین (۱۳۱۲–۱۳۷۹ش.)، فقیه معاصر شیعه و رئیس پیشین مجلس اعلای شیعیان لبنان است. نویسنده در این کتاب با رویکردی اجتماعی ـ تاریخی به بررسی واقعه غدیر خم و پیامدهای آن پرداخته و تفاوت جامعه جاهلی و جامعه اسلامی و چگونگی تحول از یکی به دیگری را تبیین می‌کند.

عنوان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نام اثر به معنای «بررسی علمی و آگاهانه مسئله غدیر در پرتو روش اجتماعی و تاریخی» است.[۱]

هدف و روش[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نویسنده تأکید می‌کند که در پژوهش پیرامون واقعه غدیر، می‌توان از دو روش تاریخی محض یا اجتماعی ـ تاریخی بهره برد و روش دوم را برتر و نزدیک‌تر به واقع می‌داند؛[۲] [۳]

محتوا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نویسنده با بهره‌گیری از روش اجتماعی ـ تاریخی نشان می‌دهد که مسئله امامت نیازمند نصّ قطعی است. او استدلال می‌کند که درباره ولایت امام علی(ع) آن‌قدر نصوص روشن و ضمنی وجود دارد که شمارش‌ناپذیر است و پیامبر اسلام(ص) درصدد بوده تا جانشینی علی(ع) را به امری قطعی و پذیرفته‌شده در جامعه تبدیل کند. وی سخن زبیر بن بکار را نقل می‌کند که:[۴]

«كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله» به معنای این‌که: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که امام علی(ع) پیشوای پس از پیامبر خدا(ص) است.

جایگاه اثر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این کتاب در میان آثار معاصر درباره واقعه غدیر، از آن جهت اهمیت دارد که به جای پرداختن صرف به نقل روایات، با ترکیب رویکرد اجتماعی و تاریخی کوشیده است تحلیلی نو از جایگاه غدیر و امامت در جامعه اسلامی ارائه کند.[۵]

ساختار و فهرست[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این کتاب مختصر، چند مبحث کلیدی را بررسی می‌کند، از جمله:

  • مسئله خلافت و شیوه‌های خلافت‌پژوهی،
  • جایگاه روش اجتماعی در تحلیل غدیر،
  • جامعه جاهلی و تفاوت آن با جامعه اسلامی،
  • تعریف و هدف اسلام،
  • فرآیند دگرگونی جامعه عربی،
  • زمان و مسئول دگرگونی،
  • دو دیدگاه در باب جانشینی پیامبر: «نیاز به نص» و «بی‌نیازی از نص»،
  • شرایط پیشوایی در امام علی(ع).[۵]

اطلاعات نشر[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کتاب در قطع جیبی در 32 صفحه به نویسندگی محمدمهدی شمس الدین در سال 1386شمسی[۳] با دو هزار نسخه منتشر شده است.[۶] محتوای کتاب از نظر زمانی تا سال چهلم پس از هجرت، موضوعات کلی همچون «اثبات خلافت» و «اسلام و اجتماع» را پوشش می‌دهد.[۷] عنوان کامل کتاب «دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي» است و توسط موسسه فرهنگی هنری مشعر، به زبان عربی منتشر شده است.[۸]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ترجمه فارسی عنوان کتاب
  2. بخش دوم کتاب، ص7.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ اطلاعاتی درباره کتاب در پایگاه رسمی پژوهشکده حج و زیارت
  4. متن کتاب، ص30
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ متن کتاب
  6. شناسنامه کتاب.
  7. اطلاعات کتابشناسی کتابخانه تخصصی حج و زیارت
  8. اطلاعات کتابشناسی سازمان اسناد و کتابخانه‌ها

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]