مسجد رأس الحسین(ع) (کربلا): تفاوت میان نسخه‌ها
(←پانوشت) |
(←منابع) |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
*'''تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء'''، نورالدین شاهرودی، دارالعلوم، بیروت، ۱۴۱۰ق. | *'''تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء'''، نورالدین شاهرودی، دارالعلوم، بیروت، ۱۴۱۰ق. | ||
*'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش. | *'''ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)'''، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش. | ||
*'''دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره'''، محمدصادق محمد کرباسی، المرکز الحسینی للدراسات، لندن، ۱۴۳۲ق. | *[https://books.google.com/books?id=q1lvEBZPbIwC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false '''دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره'''،] محمدصادق محمد کرباسی، المرکز الحسینی للدراسات، لندن، ۱۴۳۲ق. | ||
*'''زیارتگاه‌های عراق، معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه یار، نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. | *'''زیارتگاه‌های عراق، معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق'''، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه یار، نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۴۸
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
مسجد «رأس‌الحسين» از قديمى‌ترين مساجد باستانى كربلاست كه از سمت درب «سدر» چسبيده به صحن حرم امام حسين (ع) بود.[۱]
مسجد جامع رأس الحسين (ع): كه از روز اول در وسط اين جامع بزرگ و تاريخى، مقام خاطره‌انگيز و ماندگارى برپا شد. زيرا سر مطهر امام حسين(ع) قبل از حركت به سوى كوفه در اين محل قرار داشته است و همۀ شيعيان براى اين مسجد جامع و اين مقام رأس الحسين (ع) كه نزد آنان در شمار مقدسات دينى است، اهميّت فراوانى قائل بودند.[۲]
اين مسجد از قديمى‌ترين مساجد كربلا به شمار مى‌رود. در ميان آن، مقام رأس‌الحسين وجود دارد و به همين دليل به اين نام معروف شده است؛ ولى به دليل ساخت خيابان دايره‌شكلى در اطراف حرم امام حسين (ع) تخريب شد.[۳]
مسجد رأس‌الحسين حياطى نسبتاً بزرگ و نمازخانه‌اى وسيع و چاه آب و حوض بزرگى داشته است) . كهن‌سالانى كه اين مسجد را ديده‌اند، در توصيف آن مى‌گويند: مساحت اين مسجد تقريباً ٣٠٠ متر مربع بود و در وسط بنا ستون بزرگى تعبيه شده بود) . وارد كه مى‌شديد، ديوار سمت راست‌تان پنجره‌اى رو به بيرون داشت) . سر مقدس امام حسين (ع) شب يازدهم محرم قبل از اين‌كه كاروان حسينى به سمت كوفه حركت كند، در اين محل پنهان شده بود) . در ديوار سمت صحن نيز محرابى ساخته بودند) .
اين مسجد را هيئتى مذهبى به نام «هيئت امام حسين (ع)» مديريت مى‌كرد و در ده شب اول محرم هر سال، مجالس عزا برگزار مى‌كردند و در عاشورا دسته‌اى بزرگ و باعظمت از مسجد بيرون آمده و به طرف حرم امام حسين (ع) حركت مى‌كرد. در اين مسجد، نشست‌هاى دينى و معرفت‌شناسى نيز برگزار مى‌شد و در مناسبت‌هاى دينى مختلف، از سخنرانى بزرگان نيز استفاده مى‌كردند.
وقتى خيابان مدوّر در اطراف حرم مطهّر در تاريخ ١٩۴٨ ميلادى (مصادف با ١٣۶٨ قمرى) ساخته شد، اين مسجد تخريب جزو خيابانى به نام حائر حسينى گشت.[۴]
مسجد جامع و مقام رأس الحسين (ع)
ابتداى خيابان سدره، نزديك آستان امام حسين(ع)، مسجدى تاريخى به نام رأس‌الحسين(ع) قرار داشت و ميان آن، مقامى وجود داشت كه محل قرار گرفتن سر بريده امام(ع)، پيش از انتقال آن به كوفه، به شمار مى‌آمد. متأسفانه اين مسجد و مقام، به بهانه احداث خيابان پيرامون آستان حسينى، به دستور طاهر القيسى، شهردار كربلا، خراب گرديد و از بين رفت.[۵]
در سمت چپ خیابان سدره، با فاصله سی و پنج متر از باب سدره از سمت شمال، مسجدی بود که به مسجد رأس الحسین شناخته می‌شد و گفته می شد که آن‌ها رأس شریف را در این مکان گذاشتند قبل از این که به سمت کوفه حرکت کنند.
پیروان مکتب اهل بیت(ع) این مکان را مقدس دانسته و بر آن مسجدی ساختند که به مسجد رأس الحسین شناخته می شد یا معروف شد.
مسجد جامع رأس الحسین (ع)، مسجدی تاریخی و بزرگ بود و در وسط این مسجد بزرگ، از قدیم، مقامی (باستانی یا قدیمی) به عنوان یادبود قرار داشت. چون رأس مطهر در این محل قرار گرفته بود قبل از آن که به کوفه ببرند. و همه شیعیان علاقه قلبی زیادی به این مسجد داشتند و آن، نزد آن‌ها از مقدسات دینی به شمار می آمد.
پس مقام رأس الحسین در کربلا این سیر تاریخی را سپری کرده است:
بعد از ظهر عاشورا (۶۱ق) سر حسین را از این محل برداشتند تا از کربلا به کوفه و سپس شام ببرند.
شاید بعد از سال ۱۳۲ق. پس از سقوط دولت بنی امیه نشانه‌ای روی این مکان گذاشته شده باشد.
در سال ۳۶۹ق. وقتی عضد الدوله به ساخت و بازسازی مکان‌های حرمین حسینی و عباسی در کربلا اقدام کرد نزد مسجد رأس الحسین این مدرسه را بنا کرد برخی این مدرسه را نخستین مدرسه دانسته‌اند که در کربلا بنا شده است. که به مدرسه عضد الدول الاولی شناخته شد و بنا کرد این مسجد را.
مسجد باقی ماند تا سال ۱۳۶۵ق تا این که طاهر قیسی، بخش بزرگی از آن را برای باز کردن خیابان دایره‌ای دور صحن حسینی شریف ویران کرد. سپس خیابان سدره را باز کرد، مقام رأس الحسین در وسط مسجدی بود که عضد الدوله بنا کرده بود. و مدرسه در کنار مسجد از جهت غرب بود. عالمان به خاطر تخریب این مسجد و دیگر بناها در آن زمان اعتراض کردند.
در سال ۱۳۶۸ق. این مسجد در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شد. طبقه زیرزمین به عرض یک متر و طول هفت متر بود و از زمین خیابان به مقدار تقریبا یک متر بالاتر بود. اما طبقه دوم عرض آن نزدیک به دو متر ..
در سال ۱۴۰۷ق. این مسجد کاملا تخریب شد برای طرح توسعه بین الحرمین و امروزه هیچ اثری از مسجد و مقام نیست.[۶]
برخی بر این باورند که نصی تاریخی برای تایید این مقام در این مکان یافت نشده است. اگر چه امکان درست بودن آن را نیز وارد دانسته‌اند چون غیر معقول است سر امام را برای آماده شدن برای حرکت به سمت کوفه .... این مقام از نظر موقعیت جفرافیایی، احتمال صحت آن زیاد است که سر در همین مکان قرار گرفته شده باشد.[۷]
پانوشت
- ↑ مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص162.
- ↑ ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، ص۳۷۰.
- ↑ تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، ص ٢٩٣.
- ↑ مسجد راس الحسين(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره۱۲، ص۱۶۳.
- ↑ زیارتگاه‌های عراق، ص۱۸۵.
- ↑ دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۴.
- ↑ دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، ج۶، ص۸۵.
منابع
- تاریخ الحرکة العلمیة فی کربلاء، نورالدین شاهرودی، دارالعلوم، بیروت، ۱۴۱۰ق.
- ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران، ١٣٨٩ش.
- دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد، الحسین و اهل بیته و انصاره، محمدصادق محمد کرباسی، المرکز الحسینی للدراسات، لندن، ۱۴۳۲ق.
- زیارتگاه‌های عراق، معرفی زیارتگاه های مشهور در کشور عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، احمد خامه یار، نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش.