دمع السجوم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
(←چاپ) |
(←ساختار) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب دمع السجوم، از دو | کتاب دمع السجوم، از دو مقدمه؛ مقدمه مترجم و مقدمه مؤلف، پنج باب و یک خاتمه تشکیل شده و در پایان، زندگی‌نامه مؤلف کتاب، [[شیخ عباس قمی]] آمده است. باب‌ها و خاتمه، بر پایه سیر زمانی تنظیم شده‌اند؛ باب‌های آغازین از مناقب [[امام حسین(ع)]] و رویدادهای پس از بیعت مردم با [[یزید به معاویه|یزید]] شروع شده و در خاتمه با سرگذشت توابین و قیام [[مختار سقفی|مختار]] پایان می‌یابد.<ref>دمع السجوم، تمام کتاب.</ref> | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
<br /> | <br /> | ||
== فهرست == | ==فهرست== | ||
* [پیشگفتار] | *[پیشگفتار] | ||
* '''مقدمه''' مترجم | *'''مقدمه''' مترجم | ||
* '''مقدمه''' [مولف] در ولادت مولانا [[امام حسین(ع)|الحسین(ع)]] | *'''مقدمه''' [مولف] در ولادت مولانا [[امام حسین(ع)|الحسین(ع)]] | ||
* '''باب اول''' در مناقب حسین(ع) و ثواب گریستن بر آن حضرت و لعن بر کشندگان او و اخباری که در شهادت او وارد است و در آن دو فصل است. | *'''باب اول''' در مناقب حسین(ع) و ثواب گریستن بر آن حضرت و لعن بر کشندگان او و اخباری که در شهادت او وارد است و در آن دو فصل است. | ||
** فصل اول/در مختصری از مناقب آن حضرت | **فصل اول/در مختصری از مناقب آن حضرت | ||
** فصل دوم در ثواب گریستن بر مصیبت حسین(ع) و ثواب لعن بر قاتلان او و اخباری که در شهادت آن حضرت وارد شده است، و در این فصل به چهل حدیث اکتفا می‌کنیم. | **فصل دوم در ثواب گریستن بر مصیبت حسین(ع) و ثواب لعن بر قاتلان او و اخباری که در شهادت آن حضرت وارد شده است، و در این فصل به چهل حدیث اکتفا می‌کنیم. | ||
* '''باب دوم''' در ذکر وقایع پس از بیعت مردم با [[یزید بن معاویه]] تا هنگام شهادت بر حضرت سید الشهداء(ع) و در آن چند فصل است. | *'''باب دوم''' در ذکر وقایع پس از بیعت مردم با [[یزید بن معاویه]] تا هنگام شهادت بر حضرت سید الشهداء(ع) و در آن چند فصل است. | ||
** فصل اول | **فصل اول | ||
** فصل دوم | **فصل دوم | ||
** فصل سوم | **فصل سوم | ||
** فصل چهارم | **فصل چهارم | ||
** فصل پنجم | **فصل پنجم | ||
** فصل ششم | **فصل ششم | ||
** فصل هفتم | **فصل هفتم | ||
** فصل هشتم | **فصل هشتم | ||
** فصل نهم | **فصل نهم | ||
** فصل دهم/شهادت دو فرزند [[مسلم بن عقیل]] | **فصل دهم/شهادت دو فرزند [[مسلم بن عقیل]] | ||
** فصل یازدهم/در توجه حضرت امام حسین(ع) از [[مکه]] به [[عراق]] | **فصل یازدهم/در توجه حضرت امام حسین(ع) از [[مکه]] به [[عراق]] | ||
** فصل دوازدهم | **فصل دوازدهم | ||
** فصل سیزدهم/در ذکر دیدار [[حر بن یزید ریاحی]] حضرت سید الشهداء(ع) را و بازداشتن آن حضرت از رفتن به [[کوفه]] | **فصل سیزدهم/در ذکر دیدار [[حر بن یزید ریاحی]] حضرت سید الشهداء(ع) را و بازداشتن آن حضرت از رفتن به [[کوفه]] | ||
** فصل چهاردهم | **فصل چهاردهم | ||
** فصل پانزدهم | **فصل پانزدهم | ||
** فصل شانزدهم/در نزول حضرت سید الشهداء(ع) به زمین [[کربلا]] و ورود [[عمر بن سعد]] و آنچه میان آن حضرت و ابن سعد رخ داد | **فصل شانزدهم/در نزول حضرت سید الشهداء(ع) به زمین [[کربلا]] و ورود [[عمر بن سعد]] و آنچه میان آن حضرت و ابن سعد رخ داد | ||
** فصل هفدهم/در ورود [[شمر بن ذی الجوشن|شمر]] به کربلا و وقایع [[تاسوعا]] | **فصل هفدهم/در ورود [[شمر بن ذی الجوشن|شمر]] به کربلا و وقایع [[تاسوعا]] | ||
** فصل هیجدهم/در ذکر وقایع شب [[عاشورا]] | **فصل هیجدهم/در ذکر وقایع شب [[عاشورا]] | ||
** فصل نوزدهم/ذکر وقایع عاشورا و صف‌آرایی لشکر از دو جانب و احتجاج امام(ع) بر اهل کوفه | **فصل نوزدهم/ذکر وقایع عاشورا و صف‌آرایی لشکر از دو جانب و احتجاج امام(ع) بر اهل کوفه | ||
** فصل بیستم/در چگونگی جنگ اصحاب امام حسین(ع) و کشته شدن آنان | **فصل بیستم/در چگونگی جنگ اصحاب امام حسین(ع) و کشته شدن آنان | ||
** فصل بیست و یکم/به میدان رفتن اهل بیت امام حسین(ع) و کشته شدن انها در ذکر ابو الحسن [[علی بن حسین(ع)|علی بن الحسین(ع)]] | **فصل بیست و یکم/به میدان رفتن اهل بیت امام حسین(ع) و کشته شدن انها در ذکر ابو الحسن [[علی بن حسین(ع)|علی بن الحسین(ع)]] | ||
** فصل بیست و دوم | **فصل بیست و دوم | ||
* '''باب سوم''' در وقایع پس از شهادت و در آن چند فصل است | *'''باب سوم''' در وقایع پس از شهادت و در آن چند فصل است | ||
** فصل اول | **فصل اول | ||
** فصل دوم/در تاراج کردن اثاث و شیون کردن حرم محترم بر آن حضرت | **فصل دوم/در تاراج کردن اثاث و شیون کردن حرم محترم بر آن حضرت | ||
** فصل سوم | **فصل سوم | ||
** فصل چهارم/در ذکر وقایع عصر عاشورا | **فصل چهارم/در ذکر وقایع عصر عاشورا | ||
** فصل پنجم/روانه کردن عمر سعد اهل بیت را از کربلا به کوفه | **فصل پنجم/روانه کردن عمر سعد اهل بیت را از کربلا به کوفه | ||
** فصل ششم/در دفن مولانا الحسین(ع) | **فصل ششم/در دفن مولانا الحسین(ع) | ||
** فصل هفتم/ورود اهل بیت به کوفه | **فصل هفتم/ورود اهل بیت به کوفه | ||
** فصل هشتم/در ورود اهل بیت به مجلس [[عبیدالله بن زیاد|عبید الله زیاد]] | **فصل هشتم/در ورود اهل بیت به مجلس [[عبیدالله بن زیاد|عبید الله زیاد]] | ||
** فصل نهم/در کشته شدن [[عبد الله بن عفیف]] | **فصل نهم/در کشته شدن [[عبد الله بن عفیف]] | ||
** فصل دهم/در فرستادن ابن زیاد عبد الملک سلمی را به [[مدینه]] و خطبه [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] در مکه | **فصل دهم/در فرستادن ابن زیاد عبد الملک سلمی را به [[مدینه]] و خطبه [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] در مکه | ||
** فصل یازدهم/فرستادن عبید الله زیاد سرهای طاهره را به [[شام]] | **فصل یازدهم/فرستادن عبید الله زیاد سرهای طاهره را به [[شام]] | ||
** فصل دوازدهم/در ذکر چند واقعه در راه شام | **فصل دوازدهم/در ذکر چند واقعه در راه شام | ||
** فصل سیزدهم/در ورود اهل بیت به شام | **فصل سیزدهم/در ورود اهل بیت به شام | ||
** فصل چهاردهم/فرستادن یزید حرم محترم حضرت سید الشهداء(ع) را به مدینه رسول(ص) و وارد شدن ایشان به آن شهر و ماتم گرفتن ایشان | **فصل چهاردهم/فرستادن یزید حرم محترم حضرت سید الشهداء(ع) را به مدینه رسول(ص) و وارد شدن ایشان به آن شهر و ماتم گرفتن ایشان | ||
* '''باب چهارم''' در آنچه ظاهر شد پس از شهادت حضرت ابی عبد الله الحسین(ع) از گریستن آسمانها و زمین و اهل آنها و ناله ملائکه به خدای تعالی در امر آن حضرت و نوحه جن و مراثی که برای آن حضرت گفتند | *'''باب چهارم''' در آنچه ظاهر شد پس از شهادت حضرت ابی عبد الله الحسین(ع) از گریستن آسمانها و زمین و اهل آنها و ناله ملائکه به خدای تعالی در امر آن حضرت و نوحه جن و مراثی که برای آن حضرت گفتند | ||
** فصل اول/در گریه آسمان و زمین | **فصل اول/در گریه آسمان و زمین | ||
** فصل دوم/در ناله و زاری کردن فرشتگان سوی خدای تعالی در امر آن حضرت و گریستن ایشان | **فصل دوم/در ناله و زاری کردن فرشتگان سوی خدای تعالی در امر آن حضرت و گریستن ایشان | ||
** فصل فی ذکر بعض ما قیل من المراثی فیه(ع) | **فصل فی ذکر بعض ما قیل من المراثی فیه(ع) | ||
* '''باب پنجم''' در ذکر فرزندان حسین(ع) و زوجات آن حضرت و فضل زیارت و ستم خلفا بر قبر شریف او و در آن چند فصل است. | *'''باب پنجم''' در ذکر فرزندان حسین(ع) و زوجات آن حضرت و فضل زیارت و ستم خلفا بر قبر شریف او و در آن چند فصل است. | ||
** فصل اول/در ذکر فرزندان و بعض زوجات آن حضرت(ع) | **فصل اول/در ذکر فرزندان و بعض زوجات آن حضرت(ع) | ||
** فصل دوم/در فضیلت [[زیارت امام حسین(ع)|زیارت حضرت سید الشهداء(ع)]] | **فصل دوم/در فضیلت [[زیارت امام حسین(ع)|زیارت حضرت سید الشهداء(ع)]] | ||
** فصل سیم/در ستم [[خلفاء]] بر قبر شریف آن حضرت | **فصل سیم/در ستم [[خلفاء]] بر قبر شریف آن حضرت | ||
* '''خاتمه''' در شرح حال [[توابین]] و خروج [[مختار ثقفی|مختار]] و کشتن وی کشندگان حسین(ع) را | *'''خاتمه''' در شرح حال [[توابین]] و خروج [[مختار ثقفی|مختار]] و کشتن وی کشندگان حسین(ع) را | ||
** ذکر امدن مختار به کوفه | **ذکر امدن مختار به کوفه | ||
** داستان بیرون رفتن [[سلیمان بن صرد]] و توابین به جنگ اهل شام | **داستان بیرون رفتن [[سلیمان بن صرد]] و توابین به جنگ اهل شام | ||
** خروج مختار در کوفه | **خروج مختار در کوفه | ||
** اما داستان مختار | **اما داستان مختار | ||
** کشتن مختار کشندگان حسین(ع) را | **کشتن مختار کشندگان حسین(ع) را | ||
** کشتن عمر سعد و چند تن دیگر | **کشتن عمر سعد و چند تن دیگر | ||
** در ذکر رفتن [[ابراهیم بن مالک اشتر|ابراهیم اشتر]] به قتال ابن زیاد | **در ذکر رفتن [[ابراهیم بن مالک اشتر|ابراهیم اشتر]] به قتال ابن زیاد | ||
** کشته شدن ابن زیاد | **کشته شدن ابن زیاد | ||
* ترجمه مولف | *ترجمه مولف | ||
==چاپ== | ==چاپ== | ||
نسخهٔ ۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۴:۱۰
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Abbasahmadi1363 در تاریخ ۹ آذر ۱۳۹۸ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
دمع السجوم، ترجمه کتاب نفس المهموم تألیف شیخ عباس قمی است که توسط ابوالحسن شعرانی ترجمه شده و مطالب گوناگونی در پاورقی بر آن افزوده شده است.
نویسنده
ابوالحسن شعرانی(۱۳۲۰-۱۳۹۳ق)،[۱] فرزند محمد، زاده تهران و از نوادگان فتح‌الله کاشانی نویسنده تفسیر منهج الصادقین(ع) بود.[۲] وی به زبان‌های ترکی،[۳] عربی و فرانسه مسلط بوده و کتاب هیئت فلاماریون را از فرانسه به فارسی برگرداند.[۴] او در رشته‌های گوناگون علمی و دینی مانند فقه، اصول، تفسیر، رجال، تاریخ، طب، هیئت و ریاضی مهارت داشت.[۵] شاگرد برجسته او، حسن حسن‌زاده آملی است.[۶] برخی از آثار او به این شرح است: نشر طوبی،[یادداشت ۱] تحقیق و تصحیح تفسیر ابوالفتوح رازی، ترجمه و شرح دعای عرفه، المدخل الی عذب المنهل،[یادداشت ۲] شرح عمل به زیج هندی و تصحیح و تحقیق کشف الغمه.[۴]
ساختار
کتاب دمع السجوم، از دو مقدمه؛ مقدمه مترجم و مقدمه مؤلف، پنج باب و یک خاتمه تشکیل شده و در پایان، زندگی‌نامه مؤلف کتاب، شیخ عباس قمی آمده است. باب‌ها و خاتمه، بر پایه سیر زمانی تنظیم شده‌اند؛ باب‌های آغازین از مناقب امام حسین(ع) و رویدادهای پس از بیعت مردم با یزید شروع شده و در خاتمه با سرگذشت توابین و قیام مختار پایان می‌یابد.[۷]
محتوا
فهرست
- [پیشگفتار]
- مقدمه مترجم
- مقدمه [مولف] در ولادت مولانا الحسین(ع)
- باب اول در مناقب حسین(ع) و ثواب گریستن بر آن حضرت و لعن بر کشندگان او و اخباری که در شهادت او وارد است و در آن دو فصل است.
- فصل اول/در مختصری از مناقب آن حضرت
- فصل دوم در ثواب گریستن بر مصیبت حسین(ع) و ثواب لعن بر قاتلان او و اخباری که در شهادت آن حضرت وارد شده است، و در این فصل به چهل حدیث اکتفا می‌کنیم.
- باب دوم در ذکر وقایع پس از بیعت مردم با یزید بن معاویه تا هنگام شهادت بر حضرت سید الشهداء(ع) و در آن چند فصل است.
- فصل اول
- فصل دوم
- فصل سوم
- فصل چهارم
- فصل پنجم
- فصل ششم
- فصل هفتم
- فصل هشتم
- فصل نهم
- فصل دهم/شهادت دو فرزند مسلم بن عقیل
- فصل یازدهم/در توجه حضرت امام حسین(ع) از مکه به عراق
- فصل دوازدهم
- فصل سیزدهم/در ذکر دیدار حر بن یزید ریاحی حضرت سید الشهداء(ع) را و بازداشتن آن حضرت از رفتن به کوفه
- فصل چهاردهم
- فصل پانزدهم
- فصل شانزدهم/در نزول حضرت سید الشهداء(ع) به زمین کربلا و ورود عمر بن سعد و آنچه میان آن حضرت و ابن سعد رخ داد
- فصل هفدهم/در ورود شمر به کربلا و وقایع تاسوعا
- فصل هیجدهم/در ذکر وقایع شب عاشورا
- فصل نوزدهم/ذکر وقایع عاشورا و صف‌آرایی لشکر از دو جانب و احتجاج امام(ع) بر اهل کوفه
- فصل بیستم/در چگونگی جنگ اصحاب امام حسین(ع) و کشته شدن آنان
- فصل بیست و یکم/به میدان رفتن اهل بیت امام حسین(ع) و کشته شدن انها در ذکر ابو الحسن علی بن الحسین(ع)
- فصل بیست و دوم
- باب سوم در وقایع پس از شهادت و در آن چند فصل است
- فصل اول
- فصل دوم/در تاراج کردن اثاث و شیون کردن حرم محترم بر آن حضرت
- فصل سوم
- فصل چهارم/در ذکر وقایع عصر عاشورا
- فصل پنجم/روانه کردن عمر سعد اهل بیت را از کربلا به کوفه
- فصل ششم/در دفن مولانا الحسین(ع)
- فصل هفتم/ورود اهل بیت به کوفه
- فصل هشتم/در ورود اهل بیت به مجلس عبید الله زیاد
- فصل نهم/در کشته شدن عبد الله بن عفیف
- فصل دهم/در فرستادن ابن زیاد عبد الملک سلمی را به مدینه و خطبه ابن زبیر در مکه
- فصل یازدهم/فرستادن عبید الله زیاد سرهای طاهره را به شام
- فصل دوازدهم/در ذکر چند واقعه در راه شام
- فصل سیزدهم/در ورود اهل بیت به شام
- فصل چهاردهم/فرستادن یزید حرم محترم حضرت سید الشهداء(ع) را به مدینه رسول(ص) و وارد شدن ایشان به آن شهر و ماتم گرفتن ایشان
- باب چهارم در آنچه ظاهر شد پس از شهادت حضرت ابی عبد الله الحسین(ع) از گریستن آسمانها و زمین و اهل آنها و ناله ملائکه به خدای تعالی در امر آن حضرت و نوحه جن و مراثی که برای آن حضرت گفتند
- فصل اول/در گریه آسمان و زمین
- فصل دوم/در ناله و زاری کردن فرشتگان سوی خدای تعالی در امر آن حضرت و گریستن ایشان
- فصل فی ذکر بعض ما قیل من المراثی فیه(ع)
- باب پنجم در ذکر فرزندان حسین(ع) و زوجات آن حضرت و فضل زیارت و ستم خلفا بر قبر شریف او و در آن چند فصل است.
- فصل اول/در ذکر فرزندان و بعض زوجات آن حضرت(ع)
- فصل دوم/در فضیلت زیارت حضرت سید الشهداء(ع)
- فصل سیم/در ستم خلفاء بر قبر شریف آن حضرت
- خاتمه در شرح حال توابین و خروج مختار و کشتن وی کشندگان حسین(ع) را
- ذکر امدن مختار به کوفه
- داستان بیرون رفتن سلیمان بن صرد و توابین به جنگ اهل شام
- خروج مختار در کوفه
- اما داستان مختار
- کشتن مختار کشندگان حسین(ع) را
- کشتن عمر سعد و چند تن دیگر
- در ذکر رفتن ابراهیم اشتر به قتال ابن زیاد
- کشته شدن ابن زیاد
- ترجمه مولف
چاپ
پیوند به بیرون
پانوشت
- ↑ زندگی‌نامه علامه شعرانی، فصلنامه حکمت سینوی، ش۹، ص۳۳ و ۳۷.
- ↑ زندگی‌نامه علامه شعرانی، فصلنامه حکمت سینوی، ش۹، ص۳۳.
- ↑ اندیشه و حیات علامه شعرانی، مجله کیهان اندیشه، ش۴۵، ص۸۱.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ زندگی‌نامه علامه شعرانی، فصلنامه حکمت سینوی، ش۹، ص۳۶.
- ↑ زندگی‌نامه علامه شعرانی، فصلنامه حکمت سینوی، ش۹، ص۳۴ و ۳۶؛ اندیشه و حیات علامه شعرانی، مجله کیهان اندیشه، ش۴۵، ص۸۲.
- ↑ اندیشه و حیات علامه شعرانی، مجله کیهان اندیشه، ش۴۵، ص۸۴.
- ↑ دمع السجوم، تمام کتاب.
منابع
این مقاله برگرفته از مقاله [محمدعلی اردستانی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره بیست و نهم، زمستان 1395، ص155 تأملات ابتکاری «دمع السجوم» (وقایع مرتبط با شهادت سیدالشهدا(ع))،] فصلنامه فرهنگ زیارت، است.
اندیشه و حیات علامه شعرانی، سعید رحیمیان، مجله کیهان اندیشه، ش۴۵، آذر و دی ۱۳۷۱ش، شماره ۴۵، ص۸۱.
دمع السجوم: ترجمه کتاب نفس المهموم، عباس قمی، ابوالحسن شعرانی، موسسه انتشارات هجرت، قم، ۱۳۸۱ش.
زندگی‌نامه علامه شعرانی، فصلنامه حکمت سینوی، زهرا آشیان، شماره ۹، تیر و مرداد ۱۳۷۸ش، ص۳۳.