آیه ۳۳ سوره حج: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
«أجل» به معناى مدت زمان مشخص است؛<ref>مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه اجل.</ref> از این رو، وصف «مسمّى» در آیه ۳۳ سوره حج را براى تأكيد دانسته‌اند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۵.</ref>
«أجل» به معناى مدت زمان مشخص است؛<ref>مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه اجل.</ref> از این رو، وصف «مسمّى» در آیه ۳۳ سوره حج را براى تأكيد دانسته‌اند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۵.</ref>


«مَحِلّ» از ریشه حَلّ يحِلّ (به كسر حاء) حَِلاً و حلالاً به معناى تحليل و حلال است. واژه «مَحِلّ» (به كسر حاء) به معناى زمان و مكان حلال شدن است.<ref>المصباح المنیر، ذیل واژه حلّ؛ لسان العرب، ذیل واژه حلّ.</ref>
«مَحِلّ» از ریشه حَلّ يحِلّ (به كسر حاء) حَِلاً و حلالاً، به معناى تحليل و حلال است. واژه «مَحِلّ» (به كسر حاء) به معناى زمان و مكان حلال شدن است.<ref>المصباح المنیر، ذیل واژه حلّ؛ لسان العرب، ذیل واژه حلّ.</ref>


== محتوا ==
== محتوا ==
آیه ۳۳ سوره حج، به بيان اهميت قربانى، تعيين محدوده سودبرى، و تعيين زمان و مكان قربانى پرداخته است.
آیه ۳۳ سوره حج، به بيان اهميت [[قربانى]]، تعيين محدوده سودبرى از آن، و تعيين زمان و مكان قربانى پرداخته است.


=== قربانی ===
=== قربانی ===
{{اصلی|قربانی}}در عبارت {{آیه|لَکُمْ فِیهٰا مَنٰافِعُ إِلیٰ أَجَلٍ مُسَمًّی}} درباره مرجع ضمیر در «فیها» اختلاف نظر وجود دارد. بنا بر یکی از دیدگاه‌ها ضمیر به شعائر الله در آیه پیشین بازگشته و مراد از شعائر [[بدن|بُدن]] و [[هدی|هَدی]] است. در این صورت مقصود از منافع، شیر، بچه، پشم، سواری گرفتن و مانند آن است.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۶.</ref>
{{اصلی|قربانی}}در عبارت {{آیه|لَکُمْ فِیهٰا مَنٰافِعُ إِلیٰ أَجَلٍ مُسَمًّی}} درباره مرجع ضمیر «فیها» اختلاف نظر وجود دارد. بنا بر یکی از دیدگاه‌ها، ضمیر به شعائر الله در آیه پیشین بازگشته و مراد از شعائر، [[بدن|بُدن]] و [[هدی|هَدی]] است. بنابر این دیدگاه، مقصود از منافع، سودهایی است که از قربانی در مسیر حج تا قربانگاه به دست می‌آید؛ مانند شیر، بچه، پشم و سواری گرفتن.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۶.</ref>


بنابراین معنای آیه اینگونه است: «برای شما در هدی تا مدتی معین (اجل مسمی) منافعی است». برخی منظور از «اجل مسمی» را زمان نحر و ذبح قربانی دانسته‌اند؛ به این معنا که همه منافع دنیوی هدی تا هنگام یکه نحر یا ذبح نشده از کسانی است که قصد حج و خانه خدا را کرده‌اند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۷.</ref> در روایات نیز، استفاده از شیر هدی و سواری گرفتن از او جایز شمرده شده است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج٢، ص۵٠۴.</ref>
برخی منظور از «اجل مسمی» را زمان نحر و ذبح قربانی دانسته‌اند؛ به این معنا که همه منافع دنیوی هدی تا هنگامی که ذبح نشده، از آنِ قاصدین به سمت بیت‌الله است.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۷.</ref> در روایات نیز، استفاده از شیر هدی و سواری گرفتن از او جایز شمرده شده است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج٢، ص۵٠۴.</ref>


در ادامه آیه، عبارت {{آیه|ثُمَّ مَحِلُّهٰا إِلَی الْبَیْتِ الْعَتِیقِ}} به جایی که باید قربانی کشته شود اشاره دارد. درباره مراد «البیت العتیق» اختلاف نظر است. به باور بسیاری از مفسران منظور همه محدوده [[حرم مکی|حرم]] است.<ref>تفسیر کشاف، ج٣، ص١۵٧؛ تفسیر کبیر، ج٢٣، ص٣۴.</ref> مفسران شیعه، با تمسک به روایات اهل بیت(ع)،<ref>كافى، ج۴، ص٣٨۴.</ref> محل قربانگاه را در حج، سرزمین [[منا]] و در [[عمره مفرده]] مکه دانسته‌اند.<ref>مجمع البيان، ج۴، ص٨٣؛ نمونه، ج١۴، ص٩٨.</ref>
در ادامه آیه، عبارت {{آیه|ثُمَّ مَحِلُّهٰا إِلَی الْبَیْتِ الْعَتِیقِ}} به جایی که باید قربانی کشته شود اشاره دارد. درباره مراد «البیت العتیق» اختلاف نظر است. به باور بسیاری از مفسران، منظور همه محدوده [[حرم مکی|حرم]] است؛<ref>تفسیر کشاف، ج٣، ص١۵٧؛ تفسیر کبیر، ج٢٣، ص٣۴.</ref> البته مفسران شیعه، با تمسک به روایات اهل بیت(ع)،<ref>كافى، ج۴، ص٣٨۴.</ref> محل قربانگاه را در حج، سرزمین [[منا]] و در [[عمره مفرده]] مکه دانسته‌اند.<ref>مجمع البيان، ج۴، ص٨٣؛ نمونه، ج١۴، ص٩٨.</ref>


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۱۸

آیه ۳۳ سوره حج، آیه‌ای از قرآن، که

متن و ترجمه

شرح واژگان

«أجل» به معناى مدت زمان مشخص است؛[۱] از این رو، وصف «مسمّى» در آیه ۳۳ سوره حج را براى تأكيد دانسته‌اند.[۲]

«مَحِلّ» از ریشه حَلّ يحِلّ (به كسر حاء) حَِلاً و حلالاً، به معناى تحليل و حلال است. واژه «مَحِلّ» (به كسر حاء) به معناى زمان و مكان حلال شدن است.[۳]

محتوا

آیه ۳۳ سوره حج، به بيان اهميت قربانى، تعيين محدوده سودبرى از آن، و تعيين زمان و مكان قربانى پرداخته است.

قربانی

در عبارت ﴿لَکُمْ فِیهٰا مَنٰافِعُ إِلیٰ أَجَلٍ مُسَمًّی﴾ درباره مرجع ضمیر «فیها» اختلاف نظر وجود دارد. بنا بر یکی از دیدگاه‌ها، ضمیر به شعائر الله در آیه پیشین بازگشته و مراد از شعائر، بُدن و هَدی است. بنابر این دیدگاه، مقصود از منافع، سودهایی است که از قربانی در مسیر حج تا قربانگاه به دست می‌آید؛ مانند شیر، بچه، پشم و سواری گرفتن.[۴]

برخی منظور از «اجل مسمی» را زمان نحر و ذبح قربانی دانسته‌اند؛ به این معنا که همه منافع دنیوی هدی تا هنگامی که ذبح نشده، از آنِ قاصدین به سمت بیت‌الله است.[۵] در روایات نیز، استفاده از شیر هدی و سواری گرفتن از او جایز شمرده شده است.[۶]

در ادامه آیه، عبارت ﴿ثُمَّ مَحِلُّهٰا إِلَی الْبَیْتِ الْعَتِیقِ﴾ به جایی که باید قربانی کشته شود اشاره دارد. درباره مراد «البیت العتیق» اختلاف نظر است. به باور بسیاری از مفسران، منظور همه محدوده حرم است؛[۷] البته مفسران شیعه، با تمسک به روایات اهل بیت(ع)،[۸] محل قربانگاه را در حج، سرزمین منا و در عمره مفرده مکه دانسته‌اند.[۹]

پانویس

  1. مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه اجل.
  2. درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۵.
  3. المصباح المنیر، ذیل واژه حلّ؛ لسان العرب، ذیل واژه حلّ.
  4. درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۶.
  5. درسنامه تفسیر آیات حج، ص۳۷۷.
  6. من لایحضره الفقیه، ج٢، ص۵٠۴.
  7. تفسیر کشاف، ج٣، ص١۵٧؛ تفسیر کبیر، ج٢٣، ص٣۴.
  8. كافى، ج۴، ص٣٨۴.
  9. مجمع البيان، ج۴، ص٨٣؛ نمونه، ج١۴، ص٩٨.

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب درسنامه تفسیر آیات حج، محمد فاکر میبدی، قم، حوزه نماینگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۷ش. است.

المصباح المنير، احمد بن محمد فيومى، قم، دارالهجرة، دوم، ١۴١۴ق.

مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانى، تحقيق صفوان عدنان داوودى، بيروت، دارالسامية، ١۴١٢ق.