مدینه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
صالح لمعی مصطفی در [[مدینه منوره (کتاب)|کتاب مدینه منوره]] گزارشی از تحولات عمرانی و معماری شهر مدینه به دست داده است. او در این کتاب بخصوص به تحولات بازار، معماری شهری و خانه‌های مدینه و گسترش شهر در طول زمان توجه کرده است. مطالب این بخش برگرفته از این کتاب است:<ref>مدینه منوره، ص ۱۵ - ۴۱</ref> | صالح لمعی مصطفی در [[مدینه منوره (کتاب)|کتاب مدینه منوره]] گزارشی از تحولات عمرانی و معماری شهر مدینه به دست داده است. او در این کتاب بخصوص به تحولات بازار، معماری شهری و خانه‌های مدینه و گسترش شهر در طول زمان توجه کرده است. مطالب این بخش برگرفته از این کتاب است:<ref>مدینه منوره، ص ۱۵ - ۴۱</ref> | ||
==== بازار | ==== تحول شکل بازار ==== | ||
* در عصر پیامبر در مدینه دیواری نبود، بازار تجاری در خارج مدینه در مکان مناخه فعلی بر پا می‌شد و بین مناطق مسکونی و تجاری جدایی بود. بازار میدان‌های بزرگی بود که ساختمانی در آن نبود. | * در عصر پیامبر در مدینه دیواری نبود، بازار تجاری در خارج مدینه در مکان مناخه فعلی بر پا می‌شد و بین مناطق مسکونی و تجاری جدایی بود. بازار میدان‌های بزرگی بود که ساختمانی در آن نبود. | ||
* | * شکل بازار در این دوره تغییر یافت و هشام بن عبدالملک (۷۴۳-۷۲۴ق.) ساختمان‌هایی در بازار در مکان مناخه ساخت که شامل دکان‌هایی بود که طبقه بالای آن محل سکونت بود و به این ترتیب میان منطقه تجاری و مسکونی پیوستگی ایجاد شد.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۲۰</ref> | ||
==== مدینه در قرن چهارم ==== | ==== مدینه در قرن چهارم ==== | ||
* مقدسی متوفی ۳۷۵ در توصیف خود از مدینه، آن را شهری کوچک توصیف کرده که اطراف آن را بستان‌ها و نخستان‌ها و دهکده‌ها فراگرفته و بازارهای شهر در اطراف مسجد جامع قرار دارد. لمعی مصطفی منظور از جامع را مسجد مصلی می‌داند که در زمان عمر بن عبدالعزیز ساخته شد. | * مقدسی متوفی ۳۷۵ در توصیف خود از مدینه، آن را شهری کوچک توصیف کرده که اطراف آن را بستان‌ها و نخستان‌ها و دهکده‌ها فراگرفته و بازارهای شهر در اطراف مسجد جامع قرار دارد.<ref>احسن التقاسیم، ص ۸۰-۸۲</ref> لمعی مصطفی منظور از جامع را مسجد مصلی می‌داند که در زمان عمر بن عبدالعزیز ساخته شد.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۲۱</ref> | ||
==== توسعه مدینه تا قرن دهم ==== | ==== توسعه مدینه تا قرن دهم ==== | ||
* بنابر توصیف‌های سمهودی از مدینه در قرن نهم و اوایل قرن دهم، مدینه نسبت به آنچه مقدسی در اواخر قرن چهارم هجری توصیف کرده بود در جهت غرب مسجد النبی سه برابر گسترش یافته بود و حال آنکه مساحت شرق مسجد تقریبا ثابت مانده بود. بدین ترتیب مساحت مدینه در طی پنج قرن دو برابر شده بود. | * بنابر توصیف‌های سمهودی از مدینه در قرن نهم و اوایل قرن دهم، مدینه نسبت به آنچه مقدسی در اواخر قرن چهارم هجری توصیف کرده بود در جهت غرب مسجد النبی سه برابر گسترش یافته بود و حال آنکه مساحت شرق مسجد تقریبا ثابت مانده بود. بدین ترتیب مساحت مدینه در طی پنج قرن دو برابر شده بود.<ref>مدینه منوره، لمعی مصطفی، ص ۲۶</ref> | ||
* از میان ممالیک قایتبای از اولین سلاطینی است که به عمراه مدینه همت کرد و در این شهر مدرسه و حمام و راه و آسیاب و غیره پرداخت | * از میان ممالیک قایتبای(872-901) از اولین سلاطینی است که به عمراه مدینه همت کرد و در این شهر مدرسه و حمام و راه و آسیاب و غیره پرداخت. | ||
==== دوره عثمانی ==== | ==== دوره عثمانی ==== | ||
توجه به آبادانی مدینه در عهد عثمانی (۹۲۳-۱۳۳۶ق) بیشتر شد. در این دوران دیوار مدینه دوباره بنا شد. | |||
* در عصر عثمانی، حاکمان مدینه خانه های خود را در حومه غربی شهر بنا می‌کردند و بقیه مساحت شهر عبارت بود از مجموعه‌هایی از خانه‌های یک یا دو طبقه که در اطراف محوطه‌های بزرگی گرد آمده بود و در هر محوطه‌ای حدود چهل خانوار ساکن بودند و خانه‌ها به واسطه نخلستان‌هایی از یکدیگر متمایز و جدا می‌شد. | * در عصر عثمانی، حاکمان مدینه خانه های خود را در حومه غربی شهر بنا می‌کردند و بقیه مساحت شهر عبارت بود از مجموعه‌هایی از خانه‌های یک یا دو طبقه که در اطراف محوطه‌های بزرگی گرد آمده بود و در هر محوطه‌ای حدود چهل خانوار ساکن بودند و خانه‌ها به واسطه نخلستان‌هایی از یکدیگر متمایز و جدا می‌شد. | ||
| خط ۱۹۸: | خط ۱۹۸: | ||
}}مدینه منوره، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارف فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۷۲ | }}مدینه منوره، صالح لمعی مصطفی، ترجمه صدیقه وسمقی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارف فرهنگ و ارشاد اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۷۲ | ||
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]] | [[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، محمد المقدسی، بیروت، دارالصادر | ||