ابتهاج الانسان و الزمن: تفاوت میان نسخه‌ها
(ایجاد مدخل) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۱۶]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Ahmad}} | {{در دست ویرایش|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۱۶]]|سال=[[۱۳۹۶]]|کاربر=Ahmad}} | ||
'''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی | '''اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن'''، کتابی درباره [[مکه]] و [[مدینه]]، نوشته محمد بن محمد قطب الدین نهروالی مکی حنفی (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیَمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های [[حرمین شریفین]]، شرح خدمات وزیرْ حسن‌پاشا به این دو شهر واطلاعاتی تاریخی از وضع مکه و مدینه از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان بنام تاریخ مکه و نویسنده کتاب مؤلف [[الإعلام بأعلام بیت الله الحرام]] است. | ||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
محمد بن محمد قطب الدین نهروالی، از مورخان مشهور مکه و مؤلف الإعلام بأعلام بیت الله الحرام در تاریخ محلی مکه است. برخی منابع به نویسنده و پدرش محمد قطب‌الدین نسبت قادری و خرقانی داده‌اند که به گرایش‌های صوفیانه آنان اشاره دارد.<ref>هدیة العارفین، ج2، ص262؛ معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ معجم المطبوعات، ج2، ص1871.</ref> شرح‌حال‌‌نگاران از محمد بن قطب الدین اندک نوشته‌اند و برخی معتقدند که قطب الدین نهروالی فرزند پسر نداشته است؛<ref>سمط النجوم، ج4، ص393.</ref>؛ ولی قطب‌الدین، خود، در سفرنامه‌اش تصریح کرده است که در سفر به مدینه، پسرانش از جمله محمد با او بوده‌اند.<ref>التاریخ و المورخون، ص257.</ref> | محمد بن محمد قطب الدین نهروالی، از مورخان مشهور مکه و مؤلف الإعلام بأعلام بیت الله الحرام در تاریخ محلی مکه است. برخی منابع به نویسنده و پدرش محمد قطب‌الدین نسبت قادری و خرقانی داده‌اند که به گرایش‌های صوفیانه آنان اشاره دارد.<ref>هدیة العارفین، ج2، ص262؛ معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ معجم المطبوعات، ج2، ص1871.</ref> شرح‌حال‌‌نگاران از محمد بن قطب الدین اندک نوشته‌اند و برخی معتقدند که قطب الدین نهروالی فرزند پسر نداشته است؛<ref>سمط النجوم، ج4، ص393.</ref>؛ ولی قطب‌الدین، خود، در سفرنامه‌اش تصریح کرده است که در سفر به مدینه، پسرانش از جمله محمد با او بوده‌اند.<ref>التاریخ و المورخون، ص257.</ref> | ||
تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب ( | تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.<ref>نک معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ هدیة العارفین، ج2، ص262.</ref> زرکلی این کتاب را نوشته قطب الدین دانسته است، نه فرزندش.<ref>الاعلام، ج6، ص6.</ref> قطب الدین متولد نهروال هند بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به [[حجاز]] و [[مصر]] سفر کرد و در مکه ساکن شد.<ref>اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج2، ص556.</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های مکه، مدینه، | کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های مکه، مدینه، [[مسجدالحرام]]، [[کعبه]] و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال حسن‌پاشا وزیر سلطان مراد بنی‌سلیم عثمانی و رفتن او به [[یمن]] و بازگشتش به مکه در سال 998ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.<ref>خلاصة الاثر، ج1، ص360-361.</ref> | ||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
منابع | منابع | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*'''الاعلام''': الزركلی (م.1396ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، | *'''الاعلام''': الزركلی (م.1396ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، 1997م. | ||
*'''اعلام العلماء الاعلام''': عبدالکریم بن محب الدین القطبی (م.1014ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض، دار الرفاعی، | *'''اعلام العلماء الاعلام''': عبدالکریم بن محب الدین القطبی (م.1014ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض، دار الرفاعی، 1407ق. | ||
*'''التاریخ و المورخون بمکه''': محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، | *'''التاریخ و المورخون بمکه''': محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، 1944م. | ||
*'''خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر''': المحبی، بیروت، دار | *'''خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر''': المحبی، بیروت، دار صادر. | ||
*'''سمط النجوم العوالی''': عبدالملک بن حسین العصامی (م.1111ق.)، به کوشش عادل احمد و معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه، | *'''سمط النجوم العوالی''': عبدالملک بن حسین العصامی (م.1111ق.)، به کوشش عادل احمد و معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق. | ||
*'''معجم المطبوعات العربیه''': یوسف الیان سرکیس (م.1351ق.)، قم، مکتبة النجفی، | *'''معجم المطبوعات العربیه''': یوسف الیان سرکیس (م.1351ق.)، قم، مکتبة النجفی، 1410ق. | ||
*'''معجم المؤلفین''': عمر كحّاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی ـ مكتبة | *'''معجم المؤلفین''': عمر كحّاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی ـ مكتبة المثنی. | ||
*'''نشر الریاحین''': عاتق بن غیث البلادی، دار مکه، 1415ق؛ هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.1339ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | *'''نشر الریاحین''': عاتق بن غیث البلادی، دار مکه، 1415ق؛ هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.1339ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
[[رده:کتاب‌ها؛کتاب‌های تاریخی؛ تاریخ مکه]] | [[رده:کتاب‌ها؛کتاب‌های تاریخی؛ تاریخ مکه]] | ||
نسخهٔ ۷ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۲۱
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Ahmad در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۹۶ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن، کتابی درباره مکه و مدینه، نوشته محمد بن محمد قطب الدین نهروالی مکی حنفی (زنده در ۱۰۰۵ق). نام کامل کتاب «اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن فی الاِحسانِ الواصلِ للحَرَمَین مِنَ الیَمَنِ بمولانا الوزیر الباشا حسن» است. بیان فضیلت‌های حرمین شریفین، شرح خدمات وزیرْ حسن‌پاشا به این دو شهر واطلاعاتی تاریخی از وضع مکه و مدینه از جمله مطالب کتاب است. نویسنده کتاب از مورخان بنام تاریخ مکه و نویسنده کتاب مؤلف الإعلام بأعلام بیت الله الحرام است.
نویسنده
محمد بن محمد قطب الدین نهروالی، از مورخان مشهور مکه و مؤلف الإعلام بأعلام بیت الله الحرام در تاریخ محلی مکه است. برخی منابع به نویسنده و پدرش محمد قطب‌الدین نسبت قادری و خرقانی داده‌اند که به گرایش‌های صوفیانه آنان اشاره دارد.[۱] شرح‌حال‌‌نگاران از محمد بن قطب الدین اندک نوشته‌اند و برخی معتقدند که قطب الدین نهروالی فرزند پسر نداشته است؛[۲]؛ ولی قطب‌الدین، خود، در سفرنامه‌اش تصریح کرده است که در سفر به مدینه، پسرانش از جمله محمد با او بوده‌اند.[۳]
تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.[۴] زرکلی این کتاب را نوشته قطب الدین دانسته است، نه فرزندش.[۵] قطب الدین متولد نهروال هند بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به حجاز و مصر سفر کرد و در مکه ساکن شد.[۶]
ساختار و محتوا
کتاب ابتهاج الانسان دو بخش، هفت فصل و یک مقدمه دارد. بخش نخست کتاب در چهار فصلْ بیشتر از فضیلت‌های مکه، مدینه، مسجدالحرام، کعبه و سنجش میان مکه و مدینه سخن می‌گوید. بخش دوم در سه فصل، شرح حال و اعمال حسن‌پاشا وزیر سلطان مراد بنی‌سلیم عثمانی و رفتن او به یمن و بازگشتش به مکه در سال 998ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام را آورده است.[۷]
نسخه‌ها
از این کتاب چند نسخه خطی در دست است: نسخه دار الکتب المصریه با شماره 79، نسخه المکتبة العباسیه با شماره 160 ب و نسخه کتابخانه لیدن با شماره 937.[۸]
پانویس
- ↑ هدیة العارفین، ج2، ص262؛ معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ معجم المطبوعات، ج2، ص1871.
- ↑ سمط النجوم، ج4، ص393.
- ↑ التاریخ و المورخون، ص257.
- ↑ نک معجم المؤلفین، ج11، ص153؛ هدیة العارفین، ج2، ص262.
- ↑ الاعلام، ج6، ص6.
- ↑ اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج2، ص556.
- ↑ خلاصة الاثر، ج1، ص360-361.
- ↑ التاریخ و المورخون، ص258.
منابع
- الاعلام: الزركلی (م.1396ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، 1997م.
- اعلام العلماء الاعلام: عبدالکریم بن محب الدین القطبی (م.1014ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض، دار الرفاعی، 1407ق.
- التاریخ و المورخون بمکه: محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، 1944م.
- خلاصة الاثر فی اعیان القرن الحادی عشر: المحبی، بیروت، دار صادر.
- سمط النجوم العوالی: عبدالملک بن حسین العصامی (م.1111ق.)، به کوشش عادل احمد و معوض، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1419ق.
- معجم المطبوعات العربیه: یوسف الیان سرکیس (م.1351ق.)، قم، مکتبة النجفی، 1410ق.
- معجم المؤلفین: عمر كحّاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی ـ مكتبة المثنی.
- نشر الریاحین: عاتق بن غیث البلادی، دار مکه، 1415ق؛ هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.1339ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی.