رباط ابوسماحه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جا:ویرایش}} {{جعبه اطلاعات بنای تاریخی | عنوان =رباط ابوسماحه | تصویر...» ایجاد کرد)
 
خط ۵۷: خط ۵۷:
[[رده:مکان‌های تاریخی مکه]]
[[رده:مکان‌های تاریخی مکه]]
[[رده:رباط‌های مکه]]
[[رده:رباط‌های مکه]]
[[رده:مکان‌های تاریخی تخریب شده توسط وهابیان]]

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۵۲

رباط ابوسماحه
اطلاعات اوليه
بنيانگذار امیر قیماز بن عبدالله
تأسیس سال 578 هجری قمری
کاربری وقف برای اسکان فقرا و در راه ماندگان؛ اعم از زائر و مجاور
مکان در شمال حرم و در نزدیکی کشتارگاه مرکزی مکه
مشخصات
وضعیت غیرفعال

بنای تاریخی رباط ابوسماحه (578ق.)، کاروان‌سرایی بود که در شمال حرم و در نزدیکی کشتارگاه مرکزی مکه و شرق جاده‌ای که به قبرستان معلّی منتهی می‌شد، قرار داشت.

این رباط توسط امیر قیماز بن عبدالله (588-551ق.) در سال 578 هجری قمری، برای اسکان فقرا و در راه ماندگان؛ اعم از زائر و مجاور، که به مکتب حنفی و تصوف گرویده باشند، وقف گردید.

موقعیت جغرافیایی

کاروان‌سرای ابوسماحه، در شمال حرم و در نزدیکی کشتارگاه مرکزی مکه و شرق جاده‌ای که به قبرستان معلّی منتهی می‌شد، قرار داشت.

وجه تسمیه

رباط ابوسماحه، در زمان فاسی به واسطه یکی از ساکنان مشهورش به این نام خوانده می‌شد.[۱]

واقف و کاربری

فاسی، که سند وقفیه این کاروان‌سرا را خوانده، گزارش کرده که قیماز این بنا را برای سرپناه فقرا و در راه ماندگان؛ اعم از زائر و مجاور، که به مکتب حنفی و تصوف گرویده باشند، وقف کرده است.

امیر قیماز بن عبدالله؛ مملوک سلطان سلجوقیان روم، قلیچ ارسلان؛ در سال‌های 571 تا 595 حاکم موصل بود و به دلیل احداث مدرسه، خانقاه و بیمارستان در شهر مکه، چهره‌ای بخشنده و محبوب برای خود ایجاد کرده بود. [۲]

ظاهراً این بنا پیش از این متعلق به شخصی به نام قفطی بوده است و بعداً توسط قیماز، در راستای اهداف جدید، تغییر کرده است.[۳]

پانویس

  1. شفاء الغرام باخبار البلد الحرام، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج1، ص533؛ العقد الثمین فی‏ تاریخ البلد الامین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج1، ص120 ؛ العقد الثمین فی‏ تاریخ البلد الامین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج7، ص83.
  2. وفیات الأعیان، ابن خلکان، احمد بن محمد، ج4، ص82؛ شذرات الذهب، ابن عماد عکری، عبدالحی بن احمد، ج4، ص317؛ النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ابن‌ تغری‌ بردی‌، یوسف‌ بن‌ تغری‌ بردی، ج6، ص144.
  3. العقد الثمین فی‏ تاریخ البلد الامین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، ج7، ص83.

منابع

این مقاله برگرفته از فصلنامه علمی ترویجی میقات حج، ش 104. بخش «رباط‌های مکه در قرون میانه اسلامی»، ص93. است.
  • النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ابن‌ تغری‌ بردی‌، یوسف‌ بن‌ تغری‌ بردی، ناشر: وزاره الثقافه و الارشاد القومی، الموسسه المصریه العامه، محل نشر: قاهره – مصر، 1392ش.
  • شذرات الذهب، ابن عماد عکری، عبدالحی بن احمد.
  • وفیات الأعیان، ابن خلکان، احمد بن محمد، 1968م، بیروت.
  • العقد الثمین فی‏ تاریخ البلد الأمین، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، 1959م، قاهره.
  • شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام، فاسی، تقی الدین محمد بن احمد، 1985م، بیروت.