شرطة الخمیس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:




== واژه‌شناسی ==
==== شرطه ====
به معناى دنباله و عقبه سپاه است. درباره «شرطه» دو معنا وجود دارد:
از ماده «شرط»، به معناى علامت و نشان است{{یادداشت|الشرط بفتحتين العلامة.}}<ref>طريحى، مجمع البحرين، ج۴، ص ٢۵٧.</ref> و به گروهى از پيشاهنگان لشكر كه در رزم حاضر باشند، «شُرطه» مى‌گويند{{یادداشت|الشُّرْطَةُ أوّل طائفة من الجيش تشهد الوقعة.}}<ref>النهايه، ج٢، ص ۴۶٠.</ref> و در مقام نسبت دادن، به آنان «شُرطى» مى‌گويند. گويا شُرطه همان «مقدمه» لشكر است كه چون داراى علامات و نشانه‌هايى بودند، به اين نام خوانده شده و با آن علامت‌ها شناخته مى‌شدند.<ref>راغب اصفهانى، المفردات، ص ۴۵٠.</ref> بنابراين شرطة الخميس نقش پيشقراولى را ايفا مى‌كردند و اولين گروهى بودند كه وارد جنگ مى‌شدند.
شرطه از «شرْط» (به سكون راء) به معناى التزام به كارى است. <sup>۵</sup>با توجه به اين معنا مى‌توان شرطة الخميس را گروه و نيروى ويژه‌اى دانست كه به دليل پيمان و عهد در جان بركف بودن، عهده‌دار مأموريت‌هاى ويژه بوده‌اند. اين معنا در روايت نيز بيان شده است: گروهى كه با امام شرط بهشت مى‌كنند. <sup>۶</sup>
همچنين از اصبغ بن نباته پرسيدند: چرا «شرطة الخميس» نام گرفتيد؟ پاسخ داد: «ضمنا له الذبح و ضمن لنا الفتح» ؛ ما كشتن دشمن را ضمانت مى‌كرديم و اميرالمؤمنين پيروزى و بهشت را براى ما ضمانت مى‌كرد.


==پانوشت==
==پانوشت==

نسخهٔ ‏۲۷ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۲۷


واژه‌شناسی

شرطه

به معناى دنباله و عقبه سپاه است. درباره «شرطه» دو معنا وجود دارد:

از ماده «شرط»، به معناى علامت و نشان است[یادداشت ۱][۱] و به گروهى از پيشاهنگان لشكر كه در رزم حاضر باشند، «شُرطه» مى‌گويند[یادداشت ۲][۲] و در مقام نسبت دادن، به آنان «شُرطى» مى‌گويند. گويا شُرطه همان «مقدمه» لشكر است كه چون داراى علامات و نشانه‌هايى بودند، به اين نام خوانده شده و با آن علامت‌ها شناخته مى‌شدند.[۳] بنابراين شرطة الخميس نقش پيشقراولى را ايفا مى‌كردند و اولين گروهى بودند كه وارد جنگ مى‌شدند.

شرطه از «شرْط» (به سكون راء) به معناى التزام به كارى است. ۵با توجه به اين معنا مى‌توان شرطة الخميس را گروه و نيروى ويژه‌اى دانست كه به دليل پيمان و عهد در جان بركف بودن، عهده‌دار مأموريت‌هاى ويژه بوده‌اند. اين معنا در روايت نيز بيان شده است: گروهى كه با امام شرط بهشت مى‌كنند. ۶

همچنين از اصبغ بن نباته پرسيدند: چرا «شرطة الخميس» نام گرفتيد؟ پاسخ داد: «ضمنا له الذبح و ضمن لنا الفتح» ؛ ما كشتن دشمن را ضمانت مى‌كرديم و اميرالمؤمنين پيروزى و بهشت را براى ما ضمانت مى‌كرد.

پانوشت

  1. طريحى، مجمع البحرين، ج۴، ص ٢۵٧.
  2. النهايه، ج٢، ص ۴۶٠.
  3. راغب اصفهانى، المفردات، ص ۴۵٠.
  1. الشرط بفتحتين العلامة.
  2. الشُّرْطَةُ أوّل طائفة من الجيش تشهد الوقعة.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله شرطة الخمیس در دوران خلافت امیرمؤمنان، احمد نبوی، فصلنامه فرهنگ زیارت، شماره دوازدهم، ص63 است.