مسجد آصفیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[خرداد]]|روز=[[۲۴]]|سال=[[۱۳۹۹]]|کاربر=Abbasahmadi1363  }}
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
{{جعبه اطلاعات بنای مذهبی
| عنوان            = مسجد آصفیه
| عنوان            = مسجد آصفیه
خط ۲۵: خط ۲۴:
==مکان==
==مکان==
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی۲).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی که در آن مسجد آصفیه، پل شهدا و رود [[دجله]] دیده می‌شود. گفته شده این تصویر، مربوط به دهه ۱۹۸۰م. است.|جایگزین=]]
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی۲).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی که در آن مسجد آصفیه، پل شهدا و رود [[دجله]] دیده می‌شود. گفته شده این تصویر، مربوط به دهه ۱۹۸۰م. است.|جایگزین=]]
مسجد آصف در [[عراق]]، [[بغداد]]، محله شورجه،<ref name=":0" /> ابتدای پل شهدا و کنار رود دجله قرار دارد.<ref>[https://goo.gl/maps/crxXzS5kXD23cTB7A موقعیت مسجد آصفیه]، گوگل مپ.<br /></ref> این مسجد نزدیک مدرسه مستنصریه است.<ref name=":0">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
مسجد آصف در [[عراق]]، [[بغداد]]، محله شورجه،<ref name=":0" /> ابتدای پل شهدا و کنار رود [[دجله]] قرار دارد.<ref>[https://goo.gl/maps/crxXzS5kXD23cTB7A موقعیت مسجد آصفیه]، گوگل مپ.<br /></ref> این مسجد نزدیک مدرسه مستنصریه است.<ref name=":0">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>


==پیشینه==
==پیشینه==
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی از مسجد آصفیه.]]
[[پرونده:مسجد آصفیه (قدیمی).jpg|بندانگشتی|تصویری قدیمی از مسجد آصفیه.]]
این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته می‌شود در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا [[خانقاه]] طریقت مولویه<ref group="یادداشت">منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.</ref> تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه<ref group="یادداشت">درواقع «مولوی خانه».</ref> نامیده شد.  
این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا [[خانقاه]] طریقت مولویه<ref group="یادداشت">منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.</ref> تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه<ref group="یادداشت">درواقع «مولوی خانه».</ref> نامیده شد.  


سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و ازآن‌پس با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف ‌الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.</ref>
سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف ‌الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.<ref>دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.</ref>


==مدفونان==
==مدفونان==
{{اصلی|مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى}}
{{اصلی|مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى}}
برخی نویسندگان [[شیعه]]، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.</ref> به باور [[اهل سنت]] [[بغداد]]، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاريخ محاسن بغداد، الكيلانى البغدادى، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فى مناقب الاخيار، ص٢٩٧.</ref> برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های [[بنی‌عباس|عباسی]] دانسته<ref>تاريخ مساجد بغداد وآثارها، شكرى الآلوسى، صص٣٠ و ٣١.</ref> و برخی این باور را رد کرده‌اند.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خير الزاد، ص٨۵.</ref> در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابومحمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.<ref>تلخيص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.</ref>
برخی نویسندگان [[شیعه]]، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.</ref> به باور [[اهل سنت]] [[بغداد]]، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.<ref>دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاريخ محاسن بغداد، الكيلانى البغدادى، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فى مناقب الاخيار، ص٢٩٧.</ref> برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های [[بنی‌عباس|عباسی]] دانسته<ref>تاريخ مساجد بغداد وآثارها، شكرى الآلوسى، صص٣٠ و ٣١.</ref> و برخی این باور را رد کرده‌اند.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خير الزاد، ص٨۵.</ref> در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.<ref>تلخيص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.</ref>


قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.</ref>
==بنا==
==بنا==
مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به [[شبستان]] مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کلینی]]، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک [[صندوق]] چوبی [[مشبک]]، نصب شده است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.</ref> [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کراجکی]] نیز در همین اتاق قرار دارد. مسجد آصفیه، دارای یک [[گلدسته]] و دو [[گنبد]] آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.<ref>زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.</ref>
مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به [[شبستان]] مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کلینی]]، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک [[صندوق]] چوبی [[مشبک]]، نصب شده است.<ref>معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.</ref> [[مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى|قبر منسوب به شیخ کراجکی]] نیز در همین اتاق قرار دارد.<ref name=":1" />


<br />
مسجد آصفیه، دارای یک [[گلدسته]] و دو [[گنبد]] آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.<ref name=":1">زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۲۲

مسجد آصفیه
اطلاعات اوليه
کاربری مسجد و زیارتگاه
مشخصات
مساحت ۶۰۰ متر
امکانات دو گنبد و دو گلدسته
معماری
بازسازی در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)


مکان

تصویری قدیمی که در آن مسجد آصفیه، پل شهدا و رود دجله دیده می‌شود. گفته شده این تصویر، مربوط به دهه ۱۹۸۰م. است.

مسجد آصف در عراق، بغداد، محله شورجه،[۱] ابتدای پل شهدا و کنار رود دجله قرار دارد.[۲] این مسجد نزدیک مدرسه مستنصریه است.[۱]

پیشینه

تصویری قدیمی از مسجد آصفیه.

این مسجد، در اصل یک دارالقرآن وابسته به مدرسه مستنصریه بغداد بود که گفته شده در سال 1017ق، محمد چلبی، آن را به یک تکیه یا خانقاه طریقت مولویه[یادداشت ۱] تبدیل کرد و در آن زمان، به نام مولاخانه[یادداشت ۲] نامیده شد.

سپس در دوره ژداوود پاشا والی عثمانی (ح. 1232- 1241ق)، بازسازی و به مسجد تبدیل شد و پس از آن با انتساب به داوود پاشا که ملقب به آصف ‌الزمان بود، به مسجد آصفیه نامیده شد.[۳]

مدفونان

نوشتار اصلی: مقبره شيخ كلينى و شيخ كراجكى برخی نویسندگان شیعه، یکی از دو قبر در این مسجد را متعلق به محمد بن یعقوب کلینی (م. ۳۲۸ یا ۳۲۹ق) دانسته‌اند.[۴] به باور اهل سنت بغداد، قبری که به شیخ کلینی منسوب است، قبر حارث محاسبی، از صوفیان سده چهارم قمری است.[۵] برخی، این مقبره را مدفن یکی از خلیفه‌های عباسی دانسته[۶] و برخی این باور را رد کرده‌اند.[۷] در باوری دیگر، این مقبره متعلق به ابو محمدحسن بن قاسم بن هبة الله نیلی از شخصیت‌های نیمه دوم سده هفتم قمری است.[۸]

قبر دیگر، به ابوالفتح محمد بن علی بن عثمان، معروف به شیخ کراجکی از عالمان شیعه در نیمه نخست سده پنجم قمری منسوب است.[۹]

بنا

مساحت مسجد، نزدیک به ۶۰۰ متر است و دارای سه ورودی است که دو ورودی، متصل به شبستان مسجد و ورودی سوم، متصل به مقبره است. اتاق مقبره، مربع شکل و طول هر ضلع آن، هفت متر است. قبر منسوب به شیخ کلینی، میان اتاق قرار دارد و روی آن، یک صندوق چوبی مشبک، نصب شده است.[۱۰] قبر منسوب به شیخ کراجکی نیز در همین اتاق قرار دارد.[۱۱]

مسجد آصفیه، دارای یک گلدسته و دو گنبد آبی سبزرنگ است که یکی از این دو گنبد، بر اتاق مقبره قرار دارد.[۱۱]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.
  2. موقعیت مسجد آصفیه، گوگل مپ.
  3. دلیل خارطة بغداد المفصل، ص 181.
  4. دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۶؛ مراقد المعارف، ج٢، ص٢١۷ به نقل از روضة الواعظین.
  5. دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١۴؛ مراقد بغداد، ص٨؛ تاريخ محاسن بغداد، الكيلانى البغدادى، ص٢۴۶. رک: جامع الانوار فى مناقب الاخيار، ص٢٩٧.
  6. تاريخ مساجد بغداد وآثارها، شكرى الآلوسى، صص٣٠ و ٣١.
  7. زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۷. رک: دليل خارطة بغداد المفصل، ص٣١٣؛ خير الزاد، ص٨۵.
  8. تلخيص مجمع الآداب، ج۴، صص٩٠ و ٩٢.
  9. زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۲.
  10. معجم المراقد والمزارات فی العراق، ص 335.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ زیارتگاه‌های عراق، ص۳۶۸.
  1. منسوب به مولوی، شاعر ایرانی.
  2. درواقع «مولوی خانه».

منابع

این مقاله برگرفته از کتاب زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم. بخش «مقبره شیخ کلینی و شیخ کراجکی‌»، ج1، ص362، است.