ابوعبدالله طبری: تفاوت میان نسخه‌ها
Hasaninasab (بحث | مشارکتها) (اضافه کردن جعبه اطلاعات) |
Seyedjavad (بحث | مشارکتها) (لینک دهی و اصلاح متن) |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| شهر تولد = آمل | | شهر تولد = آمل | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = [[آمل]]، [[نیشابور]]، [[بغداد]]، [[مکه]] | ||
| تاریخ وفات = شعبان سال ۴۹۸ق | | تاریخ وفات = شعبان سال ۴۹۸ق | ||
| شهر وفات = | | شهر وفات = مکه | ||
| محل دفن = | | محل دفن = | ||
| استادان = | | استادان = | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| سایر = شافعی مذهب | | سایر = شافعی مذهب | ||
| سیاسی = | | سیاسی = | ||
| اجتماعی = تدریس در بغداد؛ اقامت | | اجتماعی = تدریس در بغداد؛ اقامت ۳۰ ساله در مکه؛ تدریس در حجاز | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''ابوعبدالله طبری''' (۴۱۸ق - ۴۹۸ق)ملقب به [[امام الحرمین]] محدث و مفتی [[مذهب شافعی|شافعی مذهب]] که مدتی در [[مکه]] به تدریس و فتوادادن مشغول بود. | |||
'''ابوعبدالله طبری''' ملقب به امام الحرمین محدث و مفتی شافعی مذهب که مدتی در مکه به تدریس و فتوادادن مشغول بود. | |||
==شخصیت‌شناسی== | ==شخصیت‌شناسی== | ||
ابوعبدالله حسین بن علی بن حسین، مشهور به طبری<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳.</ref> در سال ۴۱۸ق.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> در آمل طبرستان<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> زاده شد و در دهه آخر شعبان سال ۴۹۸ق. در ۸۰ سالگی در مکه معظمه درگذشت.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۴؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> از مدفن وی در منابع ذکری به میان نیامده است. | ابوعبدالله حسین بن علی بن حسین، مشهور به طبری<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳.</ref> در سال ۴۱۸ق.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> در [[آمل]] طبرستان<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> زاده شد و در دهه آخر شعبان سال ۴۹۸ق. در ۸۰ سالگی در مکه معظمه درگذشت.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۴؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> از مدفن وی در منابع ذکری به میان نیامده است. | ||
ابوعبدالله شافعی مذهب بود و به مسلک اشعری نیز آشنایی کامل داشت<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> و بر پایه نقلی دارای عقیده اشعری بود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.</ref> تنها اثر مشهور بر جای مانده از او العدّه است که شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ ج۴، ص۳۴۹؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> | ابوعبدالله [[مذهب شافعی|شافعی مذهب]] بود و به مسلک [[اشعریه|اشعری]] نیز آشنایی کامل داشت<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.</ref> و بر پایه نقلی دارای عقیده اشعری بود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.</ref> تنها اثر مشهور بر جای مانده از او العدّه است که شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ ج۴، ص۳۴۹؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
ابوعبدالله طبری به سال ۴۳۹ق. در ۲۱ سالگی از آمل به نیشابور کوچ کرد و در آن‌جا فقه را نزد ناصر بن حسین عُمَری مروْزِی ( | ابوعبدالله طبری به سال ۴۳۹ق. در ۲۱ سالگی از [[آمل]] به [[نیشابور]] کوچ کرد و در آن‌جا فقه را نزد ناصر بن حسین عُمَری مروْزِی (درگذشت ۴۴۴ق.) فراگرفت<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ ج۴، ص۳۵۰.</ref> و پس از مهاجرت به [[بغداد]] که زمان آن دانسته نیست، فقه را از قاضی ابوطیب طبری<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴؛ ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref>، [[صحیح بخاری]] را از عبدالغافر بن محمد، [[صحیح مسلم|صحیح مُسلم]] را از عبدالغافر فارسی و دیگر کتب روایی را از دانشورانی چون ابوحفص بن مسرور، ابوعثمان صابونی و کریمه مروزیه<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> سماع کرد و به جایگاهی ممتاز در فقه، حدیث و اصول رسید. | ||
==آغاز تدریس در بغداد== | ==آغاز تدریس در بغداد== | ||
طبری در سال ۴۸۳ق. در نظامیه بغداد پس از ابوالقاسم دبوسی ( | طبری در سال ۴۸۳ق. در [[نظامیه]] بغداد پس از ابوالقاسم دبوسی (درگذشت ۴۸۲ق.) تدریس را آغاز کرد. آن‌گاه همراه ابومحمد الفامی (درگذشت ۵۰۰ق.) یک روز در میان، در آن‌جا به تدریس پرداخت. چون [[ابوحامد غزالی|غزّالی]] (درگذشت ۵۰۵ق.) به نظامیه قدم گذاشت، آنان به احترام او تدریس را رها کردند. طبری در سال ۴۸۹ق. که غزالی (درگذشت ۵۰۵ق.) نظامیه را ترک کرد، دیگر بار تدریس را از سر گرفت. سپس در سال ۴۹۲ق. [[بغداد]] را به مقصد [[اصفهان]] ترک کرد.<ref>طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.</ref> | ||
== طبری و حج == | == طبری و حج == | ||
مهم‌ترین بخش زندگی ابوعبدالله طبری، سفر او به مکه و اقامت حدود ۳۰ ساله وی در آن‌جاست. او به سبب این اقامت طولانی و همجواری با خانه خدا، عنوان «امام الحرمین»<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.</ref> را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا، نقل روایت و املاء ارائه نمود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> بدین روی، او را محدّث، فقیه و مفتی مکه لقب داده‌اند.<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۹.</ref> گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند و کسانی همچون اسماعیل | مهم‌ترین بخش زندگی ابوعبدالله طبری، سفر او به [[مکه]] و اقامت حدود ۳۰ ساله وی در آن‌جاست. او به سبب این اقامت طولانی و همجواری با خانه خدا، عنوان «امام الحرمین»<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.</ref> را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا، نقل روایت و املاء ارائه نمود.<ref>طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> بدین روی، او را محدّث، فقیه و مفتی مکه لقب داده‌اند.<ref>العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۹.</ref> گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند و کسانی همچون [[اسماعیل حافظ]]، [[ابوطاهر سلفی]]، [[ابوغالب ماوردی]]، [[ابوعلی بن سکره|ابوعلی بن سُکَّره]]، [[اسماعیل تمیمی]]، [[رزین عبدری]]، [[قاضی ابوبکر بن عربی]]، [[وجیه شحامی|وجیه شحّامی]] و [[احمد بن محمد عباسی]] از او حدیث نقل کردند.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶-۲۷۷؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.</ref> | ||
میان طبری و هیاج بن عبید و حنبلیان اهل سنت، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۷؛ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> و در پی شکایت شیعیان به امیر مکه، | میان طبری و [[هیاج بن عبید]] و [[مذهب حنبلی|حنبلیان]] اهل سنت، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۷؛ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.</ref> و در پی شکایت [[شیعه|شیعیان]] به امیر مکه، به دستور امیر، هیاج تازیانه خورد. به نقل ذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.) در مکه، طبری دارای خاندانی بوده است.<ref>تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۷: | ||
| نویسنده = علی اصغر احمدی | | نویسنده = علی اصغر احمدی | ||
}} | }} | ||
* '''تاریخ الاسلام''': الذهبی ( | * '''تاریخ الاسلام''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۵ق | ||
* '''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی ( | * '''سیر اعلام النبلاء''': الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق | ||
* '''شذرات الذهب''': عبدالحی بن عماد ( | * '''شذرات الذهب''': عبدالحی بن عماد (درگذشت ۱۰۸۹ق.)، به کوشش الارنؤوط و دیگران، دار ابن کثیر، دمشق، ۱۴۰۶ق. | ||
* '''طبقات الشافعیة الکبری''': تاج الدین السبکی ( | * '''طبقات الشافعیة الکبری''': تاج الدین السبکی (درگذشت ۷۷۱ق.)، به کوشش الحلو و دیگران، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق | ||
* '''طبقات الشافعیه''': ابن قاضی شهبة الدمشقی ( | * '''طبقات الشافعیه''': ابن قاضی شهبة الدمشقی (درگذشت ۸۵۱ق.) به کوشش الحافظ عبدالعلیم خان، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۷ق | ||
* '''العبر فی خبر من غبر''': الذهبی (م ۷۴۸ ق)، به کوشش محمد السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه | * '''العبر فی خبر من غبر''': الذهبی (م ۷۴۸ ق)، به کوشش محمد السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه | ||
* '''معجم المؤلفین''': عمر رضا کحاله، بیروت، التراث العربی | * '''معجم المؤلفین''': عمر رضا کحاله، بیروت، التراث العربی | ||
* '''موسوعة طبقات الفقهاء''': اللجنة العلمیة فی مؤسسة الامام | * '''موسوعة طبقات الفقهاء''': اللجنة العلمیة فی مؤسسة الامام الصادق(ع)، مؤسسة الامام الصادق(ع)، قم، ۱۴۱۸ق | ||
* '''الوافی بالوفیات''': خلیل بن ایبک الصّفدی ( | * '''الوافی بالوفیات''': خلیل بن ایبک الصّفدی (درگذشت ۷۶۴ق.)، بیروت، دار النشر، ۱۴۱۱ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
<onlyinclude>{{تکمیل مقاله | <onlyinclude>{{تکمیل مقاله | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۳: | ||
}}<onlyinclude> | }}<onlyinclude> | ||
[[رده:امام الحرمین]] | [[رده:امام الحرمین]] | ||
[[رده:فقیهان شافعی]] | [[رده:فقیهان شافعی]] | ||
[[رده:اشخاص قرن پنجم]] | [[رده:اشخاص قرن پنجم]] | ||
نسخهٔ ۱۷ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۲۸
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب را کاربر:Seyedjavad در تاریخ ۲۸ مهر ۱۳۹۶ برای جلوگیری از تعارض ویرایشی قرار داده است. لطفا بدون توافق با کاربر فوق برچسب را برندارید. |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | حسین بن علی بن حسین |
| لقب | امام الحرمین |
| تاریخ تولد | سال ۴۱۸ق |
| زادگاه | آمل |
| محل زندگی | آمل، نیشابور، بغداد، مکه |
| تاریخ وفات | شعبان سال ۴۹۸ق |
| شهر وفات | مکه |
| اطلاعات علمی | |
| سایر | شافعی مذهب |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | تدریس در بغداد؛ اقامت ۳۰ ساله در مکه؛ تدریس در حجاز |
ابوعبدالله طبری (۴۱۸ق - ۴۹۸ق)ملقب به امام الحرمین محدث و مفتی شافعی مذهب که مدتی در مکه به تدریس و فتوادادن مشغول بود.
شخصیت‌شناسی
ابوعبدالله حسین بن علی بن حسین، مشهور به طبری[۱] در سال ۴۱۸ق.[۲] در آمل طبرستان[۳] زاده شد و در دهه آخر شعبان سال ۴۹۸ق. در ۸۰ سالگی در مکه معظمه درگذشت.[۴] از مدفن وی در منابع ذکری به میان نیامده است.
ابوعبدالله شافعی مذهب بود و به مسلک اشعری نیز آشنایی کامل داشت[۵] و بر پایه نقلی دارای عقیده اشعری بود.[۶] تنها اثر مشهور بر جای مانده از او العدّه است که شرحی بر الابانه اثر فورانی در فروع فقه شافعی است.[۷]
تحصیلات
ابوعبدالله طبری به سال ۴۳۹ق. در ۲۱ سالگی از آمل به نیشابور کوچ کرد و در آن‌جا فقه را نزد ناصر بن حسین عُمَری مروْزِی (درگذشت ۴۴۴ق.) فراگرفت[۸] و پس از مهاجرت به بغداد که زمان آن دانسته نیست، فقه را از قاضی ابوطیب طبری[۹]، صحیح بخاری را از عبدالغافر بن محمد، صحیح مُسلم را از عبدالغافر فارسی و دیگر کتب روایی را از دانشورانی چون ابوحفص بن مسرور، ابوعثمان صابونی و کریمه مروزیه[۱۰] سماع کرد و به جایگاهی ممتاز در فقه، حدیث و اصول رسید.
آغاز تدریس در بغداد
طبری در سال ۴۸۳ق. در نظامیه بغداد پس از ابوالقاسم دبوسی (درگذشت ۴۸۲ق.) تدریس را آغاز کرد. آن‌گاه همراه ابومحمد الفامی (درگذشت ۵۰۰ق.) یک روز در میان، در آن‌جا به تدریس پرداخت. چون غزّالی (درگذشت ۵۰۵ق.) به نظامیه قدم گذاشت، آنان به احترام او تدریس را رها کردند. طبری در سال ۴۸۹ق. که غزالی (درگذشت ۵۰۵ق.) نظامیه را ترک کرد، دیگر بار تدریس را از سر گرفت. سپس در سال ۴۹۲ق. بغداد را به مقصد اصفهان ترک کرد.[۱۱]
طبری و حج
مهم‌ترین بخش زندگی ابوعبدالله طبری، سفر او به مکه و اقامت حدود ۳۰ ساله وی در آن‌جاست. او به سبب این اقامت طولانی و همجواری با خانه خدا، عنوان «امام الحرمین»[۱۲] را دریافت کرد و حاصل سال‌ها تحصیل در حوزه‌های گوناگون فقه، اصول و حدیث را در قالب تدریس، فتوا، نقل روایت و املاء ارائه نمود.[۱۳] بدین روی، او را محدّث، فقیه و مفتی مکه لقب داده‌اند.[۱۴] گروه‌های بسیار در مکه از وی فقه آموختند و کسانی همچون اسماعیل حافظ، ابوطاهر سلفی، ابوغالب ماوردی، ابوعلی بن سُکَّره، اسماعیل تمیمی، رزین عبدری، قاضی ابوبکر بن عربی، وجیه شحّامی و احمد بن محمد عباسی از او حدیث نقل کردند.[۱۵]
میان طبری و هیاج بن عبید و حنبلیان اهل سنت، در مکه فتنه‌ها و تیرگی‌هایی پدید آمد[۱۶] و در پی شکایت شیعیان به امیر مکه، به دستور امیر، هیاج تازیانه خورد. به نقل ذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.) در مکه، طبری دارای خاندانی بوده است.[۱۷]
پانویس
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۱؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۴؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.
- ↑ العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴.
- ↑ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.
- ↑ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ ج۴، ص۳۴۹؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶؛ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳؛ ج۴، ص۳۵۰.
- ↑ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۳-۲۶۴؛ ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.
- ↑ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.
- ↑ طبقات الشافعیه، ج۱، ص۲۶۴؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.
- ↑ العبر، ج۲، ص۳۷۷؛ معجم المؤلفین، ج۴، ص۲۹.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۲۰۳-۲۰۴؛ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶-۲۷۷؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۵، ص۱۱۰.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۷؛ طبقات الشافعیه، ج۴، ص۳۵۰؛ شذرات الذهب، ج۳، ص۴۰۸.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۳۴، ص۲۷۶.
منابع
محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل ابوعبدالله طبری.
- تاریخ الاسلام: الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۵ق
- سیر اعلام النبلاء: الذهبی (درگذشت ۷۴۸ق.)، به کوشش الارنؤوط، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق
- شذرات الذهب: عبدالحی بن عماد (درگذشت ۱۰۸۹ق.)، به کوشش الارنؤوط و دیگران، دار ابن کثیر، دمشق، ۱۴۰۶ق.
- طبقات الشافعیة الکبری: تاج الدین السبکی (درگذشت ۷۷۱ق.)، به کوشش الحلو و دیگران، هجر للطباعة و النشر، ۱۴۱۳ق
- طبقات الشافعیه: ابن قاضی شهبة الدمشقی (درگذشت ۸۵۱ق.) به کوشش الحافظ عبدالعلیم خان، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۷ق
- العبر فی خبر من غبر: الذهبی (م ۷۴۸ ق)، به کوشش محمد السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه
- معجم المؤلفین: عمر رضا کحاله، بیروت، التراث العربی
- موسوعة طبقات الفقهاء: اللجنة العلمیة فی مؤسسة الامام الصادق(ع)، مؤسسة الامام الصادق(ع)، قم، ۱۴۱۸ق
- الوافی بالوفیات: خلیل بن ایبک الصّفدی (درگذشت ۷۶۴ق.)، بیروت، دار النشر، ۱۴۱۱ق.