رمی جمره عقبه (فتاوای مراجع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
| رمی جمره عقبه|رمی جمره عقبه}}
| رمی جمره عقبه|رمی جمره عقبه}}
==چگونگی==
==چگونگی==
رمی جمره عقبه
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! رمی جمره عقبه
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' [یکی از واجبات منا، رمی جمره عقبه] یعنی ریگ انداختن به جمره، که نام محلی است در منا.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 996
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' شرط است در سنگی که می‌خواهد بیندازد به آن، «حصی» یعنی ریگ گفته شود، {{توضیح مساله|996|
* '''آیت‌الله بهجت:''' باید صدق اسم سنگ و سنگ‌ریزه بر آنها بکند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' مثلاً به اندازه هسته خرما یا فندق باشد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' و مستحب است ریگ‌ها رنگین و نقطه دار و سست و به اندازه سر انگشت باشند.
}}پس اگر آنقدر ریز باشد که ریگ به آن گفته نشود مثل «شن» کافی نیست و اگر خیلی بزرگ باشد نیز کافی نیست، چنانچه به غیر ریگ مثل کلوخ و خزف و اقسام جواهرات نیز جایز نیست و اما اقسام سنگ‌ها حتی سنگ مرمر مانع ندارد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|996}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 997
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' شرط است که سنگ‌ها از حرم باشد {{توضیح مساله|997|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رمی با سنگ‌هایی که در اصل خلقت، در حرم آفریده نشده‌اند، بلکه از بیرون آورده شده و مدتی در حرم باشند و از حرم برداشته شوند صحیح است.
}}و سنگ خارج حرم کافی نیست و در حرم از هر موضعی که مباح باشد {{توضیح مساله|997|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' باید استفاده از سنگ‌ها مباح باشد و اگر مباح نباشد بنا بر احتیاط نباید به آن اکتفا کند
و در صورت عدم عذر معصیت کرده است؛ مانند رمی با سنگ‌هایی که متعلق به مسجدالحرام و مسجد خیف یا سایر مساجد است.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' بنا بر احتیاط واجب نسبت به حکم وضعی.
}}می‌تواند بردارد مگر مسجدالحرام و مسجد خِیف بلکه سایر مساجد بنا بر احوط {{توضیح مساله|997|
* '''آیت‌الله سیستانی:''' این احتیاط را در حکم وضعی ذکر نفرموده‌اند ولی برداشتن سنگ از مساجد اگر جزو آنها باشد مطلقاً جایز نیست.
}} و مستحب است از مشعر بردارد.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|997}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 998
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' شرط است که سنگ‌ها بکر باشند؛ {{توضیح مساله|998|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' بنا بر احتیاط باید بکر باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رمی جمره با سنگ‌هایی که در پای جمرات، ریخته شده است کافی نیست و اگر از جاهای دیگر حرم بردارد و رمی کند کافی است، هرچند این سنگ‌ها قبلاً برای رمی جمره استفاده شده باشد؛ البته این کار، خلاف احتیاط استحبابی است.
* '''آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله مکارم:''' باید قبلاً از آن برای رمی استفاده نشده باشد... .
}}یعنی آنها را خودش یا کس دیگری به وجه صحیح نینداخته باشد، اگرچه در سال‌های قبل.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|998}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 999
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' شرط است که مباح باشد، پس با سنگ غصبی یا آنچه که دیگری برای خودش حیازت کرده کافی نیست. {{توضیح مساله|999|
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' اگر اعتقاد داشت سنگ‌ها غصبی نیست و یا غصبی بودن آنها را فراموش کرد و خودش غاصب نبود رمی صحیح است و در غیر آن باید اعاده شود.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رمی با ریگ‌هایی که متعلق به دیگری است بدون رضایت او حرام است و بنا بر احتیاط نباید به آن اکتفا کند و در صورت عدم عذر معصیت کرده است.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' مشکل است اکتفا به آن مگر آنکه نداند غصبی است یا فراموش کرده باشد و خود غاصب نباشد یا حرمت را فراموش کرده باشد یا جاهل قاصر باشد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|999}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1000
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' وقت انداختن سنگ از طلوع آفتاب روز عید است تا غروب آن و اگر فراموش کرد ،{{توضیح مساله|1000|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی:''' یا مسئله را نمی‌دانست.
}} تا روز سیزدهم می‌تواند به جا آورد و اگر تا آن وقت متذکر نشد احتیاطاً در سال دیگر خودش یا نایبش بیندازد. {{توضیح مساله|1000|
* '''آیت‌الله بهجت:''' وقت رمی بعد از طلوع آفتاب روز عید است تا غروب آن، و اگر فراموش کرد یا ترک کرد عمداً علی الأحوط، تا روز سیزدهم، در روزی که متذکر شود به جا آورد با تقدیم قضا بر ادا، و احتیاط در رعایت طلوع آفتاب است در قضاء ایضاً با عدم عذر مسوّغ رمی در شب در ادا مانند خوف و مرض، و اگر متذکر نشد یا متذکر شد بعد از انقضای ایام تشریق یا ترک کرد عمداً تا آن وقت علی الأحوط، در سال آینده خود یا نایب او، با ترتب نیابت بر عدم حج در سال آینده یا عدم امکان مباشرت، به جا آورند.
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' احتیاط این است که به منا رفته و رمی نموده و در سال بعد رمی را شخصاً خودش و یا نایبش به جا آورد، و اگر بعد از خروج از مکه یادش آمد واجب نیست برگردد بلکه سال دیگر خودش یا نایبش بنا بر احتیاط رمی می‌کنند.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' اگر از مکه بیرون نرفته احتیاط واجب آن است که به منا رفته رمی نماید و در سال دیگر نیز خودش یا نایبش قضا کند و اگر از مکه خارج شده احتیاط واجب آن است که در سال بعد خود یا نایبش رمی کند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' ولی اگر کسی از گروه‌هایی باشد که در ذیل مسئله 1018 ذکر خواهد شد می‌تواند در شب عید، جمره عقبه را رمی کنند و اگر روز عید رمی را از روی علم و عمد ـ اختیاراً یا اضطراراً ـ ترک نماید باید قبل از رمی روز یازدهم آن را قضا کند و اگر قضا نکند، رجائاً در طول ذی‌حجه و همچنین روز عید سال آینده، قضای آن را به جا آورد و اگر سال آینده به مکه نمی‌رود برای رمی، نایب بگیرد و اگر رمی روز عید را از روی فراموشی یا جهل ترک نماید چنانچه تا روز سیزدهم متوجه شود قبل از رمی ادایی، آن را قضا می‌کند و اگر بعد از آن در مکه یادش بیاید در ذی‌حجه امسال و روز عید سال بعد رجائاً قضای آن را به جا آورد و اگر پس از خروج از مکه متوجه شود قضای رمی واجب نیست؛ هرچند مطابق احتیاط استحبابی است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' هرگاه به خاطر فراموشی یا جهل در روز عید رمی نکرد تا روز سیزدهم قبل از رمی آن روز انجام دهد و اگر پس از روز سیزدهم متوجه شود، اگر از مکه خارج نشده خود تدارک کند و در سال دیگر نیز خود یا نایبش رمی کنند و اگر از مکه خارج شده، احتیاطاً در سال دیگر قضا کنند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر در روز عید رمی نکرد از روی جهل یا فراموشی یا هر عذر دیگر هرگاه رفع مانع شد باید جبران کند در منا باشد و یا در مکه حتی اگر بعد از روز سیزدهم ماه باشد، ولی در شب رمی نکند و اگر پس از خروج از مکه مانع برطرف شود لازم نیست برگردد و احتیاط مستحب است که در سال بعد خود یا نایبش رمی کنند.
* '''آیت‌الله فاضل:''' تا روز سیزدهم می‌تواند به نیت قضا به جا آورد و واجب است قضا را قبل از رمی آن روز انجام دهد.
* '''آیت‌الله گلپایگانی:''' در سال بعد خودش یا نایبش باید رمی نماید.
* '''آیت‌الله مکارم:''' اگر بتواند باید خودش در سال آینده در همان موقع قضا کند و اگر نمی‌تواند نایب بگیرد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1000}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1001
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' واجب است در انداختن سنگ‌ها چند امر:
اول ـ نیت، با قصد خالص، بدون ریا و نمایش دادنِ عمل به غیر، که موجب بطلان می‌شود.
دوم ـ آنکه آنها را بیندازد، پس اگر برود نزدیک و با دست بگذارد به جمره، کافی نیست.
سوم ـ آنکه به انداختن، به جمره برسد. پس اگر سنگ را انداخت و سنگ دیگران به آن خورد و به واسطه آن یا کمک آن به جمره رسید کافی نیست، لکن اگر سنگ به جایی بخورد و کمانه کند و به جمره برسد کافی است ظاهراً. {{توضیح مساله|1001|
* '''آیت‌الله بهجت:''' ظاهر این است که اگر سنگ‌ریزه در راه به چیزی برخورد نموده و سپس به جمره برسد کافی باشد با بقای صدق رمی در ابتدا و انتهای آن.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی:''' اگر سنگ‌ریزه در راه به چیز بسیار سفتی مانند سنگ بخورد و در اثر آن جَسته و به جمره برسد کافی نخواهد بود.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' چهارم آنکه ریگ‌ها به جمره برخورد کند، بنابراین اگر برخورد نکند یا گمان کند که اصابت کرده، کافی نیست و باید ریگ دیگری را به جای آن بزند، و رسیدن ریگ‌ها به دایره پیرامون جمره، بدون برخورد با آن، کافی نیست.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اصابت کردن به دیوار شرط نمی‌باشد بلکه باید آن فضا را که حضرت ابراهیم رمی کرده و در سابق به وسیله ستونی که قسمت پایین آن را حوض کوچکی احاطه کرده بود مورد هدف قرار دهد و رمی کند چه اصابت بکند چه نکند و اگر محل ستون‌های قبلی معلوم نیست هر نقطه از دیوار را مورد هدف قرار دهد و به سوی آن پرتاب کند، کافی است. و البته مقداری از دیوار که خارج حدود منا واقع شده رمی نشود و در تمام موارد رمی باید با هدف گیری آن فضا توأم باشد و رمی بی‌هدف بی‌معنی است ولی اصابت شرط نیست.
* '''آیت‌الله فاضل:''' محل اشکال است.
* '''آیت‌الله مکارم:''' در مورد رمی جمرات فتوای اخیر ما این است که اصابت به ستون‌ها لازم نیست بلکه کافی است سنگ را به دایره اطراف جمرات پرتاب کنند و در مسائل آینده نیز به همین صورت عمل شود.
}}
چهارم ـ عدد سنگ‌ریزه‌ها باید هفت باشد.
پنجم ـ باید به تدریج یکی یکی عقب هم بیندازد و در این صورت، اگر با هم به جمره بخورد مانع ندارد ولی اگر همه را یا چند عدد را با هم بیندازد کافی نیست. {{توضیح مساله|1001|
* '''آیات عظام زنجانی، سبحانی، فاضل، مکارم:''' یعنی مجموعاً یک رمی حساب می‌شود.
}}اگرچه با هم به جمره نرسد و دنبال هم برسد. {{توضیح مساله|1001|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رعایت موالات، در زدن شش سنگ اول لازم است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1001}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1002
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر شک کند که سنگ را دیگری استعمال کرده یا نه جایز است به
آن بیندازد. {{توضیح مساله|1002|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' گذشت که بکر بودن سنگ‌ها شرط نیست.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' مثلاً شک کند که با آن رمی شده یا نه و یا شک کند که قبلاً در خارج حرم بوده سپس وارد حرم شده است در هر دو صورت به شک خود اعتنا نکند اما با ریگ‌هایی که در اطراف جمرات ریخته شده رمی کفایت نمی‌کند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' مگر اینکه در جایی باشد که علم داشته باشد بعضی از سنگ‌های آنجا استعمال شده است و احتمال بدهد که سنگ مورد نظر هم یکی از آنها باشد که در این صورت باید احتیاط کند.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1002}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1003
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر سنگی را که در حرم است احتمال بدهد از خارج آورده‌اند، اعتنا نکند. {{توضیح مساله|1003|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' گذشت که اگر یقین هم دارد که سابقاً از خارج حرم آورده‌اند مانعی ندارد.
* '''آیت‌الله فاضل:''' احتیاط آن است که با آن رمی نکند.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1003}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1004
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر شک کند به سنگی که می‌خواهد بیندازد «حصی»؛ یعنی ریگ گفته می‌شود، باید به آن اکتفا نکند.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1005
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر شک کند در عدد انداختن، در وقتی که مشغول عمل است، باید چندان بیندازد تا علم به عدد پیدا کند و همچنین اگر شک کند که سنگی که انداخت خورد به جمره یا نه، باید بیندازد تا علم به رسیدن پیدا کند. {{توضیح مساله|1005|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' لکن اگر اطمینان پیدا کند که هفت سنگ زده، یا به حدی بزند که اگر متعارف مردم این مقدار می‌زدند اطمینان پیدا می‌کردند، کافی است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اصابت شرط نیست.
* '''آیت‌الله مکارم:''' همان‌گونه که گفتیم کافی است سنگ به دایره اطراف جمره بیفتد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1005}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1006
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر سنگی را که انداخت به جمره نرسید، باید دو مرتبه بیندازد، اگرچه در وقت رمی گمانش آن بود که رسیده است. پس اگر پهلوی جمره چیزهای دیگری نصب شده و اشتباهاً به آنها رمی کرده، کافی نیست و باید اعاده کند، اگرچه در سال دیگر به وسیله نایبش. {{توضیح مساله|1006|
* '''آیت‌الله سبحانی:''' چنانچه فضای مذکور را رمی کند کافی است و اصابت شرط نیست.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر پس از خروج از مکه متوجه شود اعاده لازم نیست گرچه احوط است.
* '''آیت‌الله مکارم:''' همان‌گونه که گفتیم کافی است سنگ به دایره اطراف جمره بیفتد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1006}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1007
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر چند سنگ را با هم بیندازد مانع ندارد لکن یکی حساب می‌شود؛ چه یکی از آنها به محل بخورد یا همه.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1008
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' جایز است سواره و پیاده سنگ بیندازد. {{توضیح مساله|1008|
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، سیستانی:''' مستحب است در حال پرتاب پیاده باشد.
* '''آیت‌الله فاضل:''' اما پیاده افضل است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1008}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1009
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' باید سنگ را با دست بیندازد، اگر با پا یا دهان بیندازد کافی نیست، ولی بعید نیست با «فلاخن» کافی باشد. {{توضیح مساله|1009|
* '''آیت‌الله بهجت:''' خلاف احتیاط است.
* '''آیت‌الله خویی، آیت‌الله گلپایگانی:''' متعرض این مسئله نشده‌اند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رمی با فلاخن، صحیح است و رمی با پا و دهان، خلاف احتیاط استحبابی است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' سنگ‌ها باید با دست پرتاب شوند و با اعضای دیگر بدن و یا به وسیله دیگر کافی نیست و کسانی ‌که دست ندارند و یا هر دو دست آنها فلج است می‌توانند نایب بگیرند و رمی با دهن یا پاها کافی نیست.
* '''آیات عظام سیستانی، صافی، فاضل، مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب کافی نیست.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1009}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1010
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر بعد از آنکه سنگ را انداخت و از محل منصرف شد، شک کند در عدد سنگ‌ها، اگر شک در نقیصه کند، احتیاط آن است که برگردد و نقیصه را تمام کند {{توضیح مساله|1010|
* '''آیت‌الله بهجت:''' اشکال ندارد.
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سبحانی، صافی، گلپایگانی:''' اگر شک در نقیصه کند باید برگردد و نقیصه را تمام کند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' چنانچه احتمال دهد هنگام رمی به حفظ عدد سنگ‌ها توجه داشته، اعتنا به شکش نکند، هرچند شک در نقیصه باشد.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر بعد از صدق عرفی فراغ باشد اعتنا نکند و اگر قبل از آن است باید تدارک کند.
* '''آیت‌الله مکارم:''' بنا را بر کمتر می‌گذارد و چنانچه موالات به هم نخورده، باقیمانده را به جا می‌آورد و اگر موالات به هم خورده، احتیاط آن است که آن را تکمیل کند و سپس از نو، هفت سنگ بزند؛ مگر آنکه چهار سنگ زده باشد.
}}و در شک در زیاده اعتنا نکند.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1010}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1011
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر بعد از ذبح یا سر تراشیدن، شک کند {{توضیح مساله|1011|
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' و یا پس از فرا رسیدن شب باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' در اصل، باید رمی کند و اگر در تعدد آن شک داشته باشد اگر احتمال رعایت بدهد، اعتنا نکند و اگر بعد از گذشتن وقت رمی ـ روز دهم ـ در اصل رمی یا عدد آن شک کند، و همچنین اگر بعد از گذشتن وقت رمی و رسیدن شب شک کند، اعتنا نمی‌کند.
}}در انداختن سنگ یا در عدد آن، اعتنا نکند.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1011}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1012
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر بعد از فارغ شدن شک کند در اینکه درست انداخته یا نه، بنا بر صحت بگذارد، {{توضیح مساله|1012|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' چنانچه احتمال بدهد هنگام رمی به رعایت شرایط آن توجه داشته اعتنا نکند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' ولی ظن به پرتاب و یا ظن به صحت در حین رمی اعتبار ندارد و باید یقین کند که صحیح پرتاب کرده ولی همان‌ طور که گذشت اصابت شرط نیست.
}}بلی اگر در رسیدن سنگ آخری به محل شک کند باید اعاده کند ،{{توضیح مساله|1012|
* '''آیت‌الله بهجت:''' خلاف احتیاط است.
* '''آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی:''' اگر شک کند سنگ‌ریزه به جمره رسید یا نه بنا بر نرسیدن گذاشته و سنگ دیگری بزند مگر آنکه شک وی در وقتی باشد که به واجب دیگری مشغول شده یا پس از فرا رسیدن شب باشد.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' در تمام فروض این مسئله چنانچه احتمال بدهد هنگام رمی به رعایت شرایط آن توجه داشته یا بعد از روز عید، شک کند اعتنا نکند.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' اگر بعد از ذبح یا سر تراشیدن باشد، به شک خود اعتنا نکند والاّ باید آن را اعاده کند.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' اگر بعد از صدق فراغ باشد عرفاً اعتنا نکند، مطلقاً.
* '''آیت‌الله فاضل:''' برای این استثناء وجهی به نظر نمی‌رسد.
}} ولی اگر رسیدن را دانست و احتمال داد که با پا انداخته باشد یا سنگ مستعمل انداخته باشد، اعتنا نکند.
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1012}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1013
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' ظن به رسیدن سنگ و عدد آن اعتبار ندارد.
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1014
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' در انداختن سنگ‌ها شرط نیست طهارت از حدث {{توضیح مساله|1014|
* '''آیت‌الله زنجانی:''' رعایت طهارت از حدث، مطابق احتیاط استحبابی است.
}}یا خبث و در خود سنگها نیز طهارت شرط نیست. {{توضیح مساله|1014|
* '''آیت‌الله بهجت:''' خلاف احتیاط است.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1014}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1015
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' از بچه‌ها و مریض‌ها {{توضیح مساله|1015|
* '''آیات عظام بهجت، سبحانی، تبریزی، خویی:''' بیماری که امید ندارد تا مغرب بهبودی حاصل کند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' بانوان و کودکان و کسانی ‌که از رمی در روز معذورند (به تفصیلی که در ذیل مسئله 1018 خواهد آمد) شب عید، رمی می‌کنند و چنانچه از رمی در شب و روز، معذور باشند، برای رمی در روز، نایب می‌گیرند و رمی در شب قبل، بر نیابت مقدم است و در صورتی که نتوانند برای رمی در روز نایب بگیرند برای رمی در شب قبل، نایب می‌گیرند.
}}و کسانی ‌که نمی‌توانند به واسطه عذری
ـ مثل اغما ـ خودشان رمی کنند، کسی دیگر نیابت کند. {{توضیح مساله|1015|
* '''آیت‌الله بهجت:''' و اگر شب می‌تواند احتیاط در جمع بین استنابه و رمی در شب است.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' کسانی ‌که از انجام رَمی حتی در شب معذورند (مانند بیماران) می‌توانند نایب بگیرند.
* '''آیت‌الله مکارم:''' نیابت احتیاج به اذن و اجازه منوب ‌عنه دارد.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1015}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1016
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' مستحب است بلکه موافق احتیاط است که اگر بشود مریض را حمل کنند و ببرند نزد جمره و در حضور او سنگ بیندازند. {{توضیح مساله|1016|
* '''آیت‌الله بهجت:''' و اگر ممکن است مریض سنگ را به دست گیرد که دیگری بیندازد او را، و جمع کند بین این کار و استنابه علی الأحوط.
* '''آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی:''' و اگر ممکن است مریض سنگ‌ها را با دست بگیرد و دیگری برای او رمی کند.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1016}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1017
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' اگر مریض خوب شد و بی‌هوش به هوش آمد، بعد از آنکه نایب سنگ‌ها را انداخت، لازم نیست خودش اعاده کند و اگر در بین سنگ انداختن خوب شد یا به هوش آمد، باید خودش از سر، سنگ بیندازد و کفایت کردن به مقداری که نایب عمل کرده مشکل است. {{توضیح مساله|1017|
* به مسئله 1270 تا 1272 و حواشی '''آیات عظام''' در ذیل آنها مراجعه شود.
}}
|-style="background:#fefef9;"
| '''مراجع دیگر:'''
{{ارجاع مساله|1017}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1018
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' کسانی ‌که عذر دارند از اینکه روز رمی کنند، می‌توانند شب عمل کنند هر وقت شب که باشد. {{توضیح مساله|1018|
* '''آیت‌الله بهجت:''' معذورین می‌توانند شب قبل از آن روز رمی کنند اما در شب بعد، بنا بر احتیاط واجب مجزی نیست مگر اینکه فردا مانعی داشته باشند.
* '''آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی:''' شب قبل از آن روز.
* '''آیت‌الله خامنه‌ای:''' غیر از زنان که رمی شب عید وظیفه اختیاری آنان است کسانی ‌که از انجام رمی در روز عید معذورند می‌توانند در شب عید یا شب پس از آن رمی کنند، همچنین کسانی ‌که از انجام رمی در روز یازدهم یا دوازدهم ذی‌حجه معذورند، می‌توانند شب قبل یا شب بعد از آن رمی کنند.
* '''آیت‌الله زنجانی:''' چند دسته‌اند که می‌توانند جمره را در شب قبل رمی کنند: الف) بانوان؛ ب) کودکان؛ ج) ضعیفی که رمی در روز برایش مشقت دارد، هرچند شدید نباشد؛ د) تمام کسانی ‌که رمی در روز برای آنها مشقت شدید دارد، ه‍ ) کسانی ‌که به جهت تهیه ارزاق عمومی از رمی در روز معذورند. این چند گروه در روز هم می‌توانند رمی نمایند. چند گروهند که باید جمره را در شب قبل رمی کنند: الف) کسانی ‌که نمی‌توانند در روز رمی کنند؛ ب) کسانی ‌که می‌ترسند برای رمی در روز با خطر جدی روبه‌رو شوند؛ ج) کسانی ‌که رمی در روز برایشان ضرر اساسی دارد، این سه دسته باید شب قبل رمی نمایند، و اگر در روز، رمی کردند بنا بر احتیاط به آن اکتفا نکند. کسی که وظیفه او نایب گرفتن است اگر کسی بدون گفته او برایش سنگ زد کافی است.
* '''آیت‌الله سبحانی:''' یعنی شب قبل از هر روز رمی کند نه شب بعد ولی اگر در شب هم نمی‌تواند باید
نایب بگیرد و در هر سه مورد شب عید و شب یازدهم و دوازدهم نایب نمی‌تواند شب رمی کند بلکه باید در روز رمی نماید.
* '''آیت‌الله سیستانی:''' کسانی ‌که شب از ماندن در مشعر معذور بودند مانند زنان و بیماران می‌توانند همان شب عید رمی کنند و اما پرستاران و همراهان آنها باید روز رمی کنند مگر اینکه آنها نیاز به همراهی در طول روز داشته باشند به طوری که به مقدار رمی هم از آنها مستغنی نشوند و اما رمی در شب بعد کافی نیست و معذور باید نایب بگیرد مگر چوپانان و کسانی ‌که از ماندن روز در منا معذورند به جهت ترس یا بیماری یا غیر آن.
* '''آیت‌الله مکارم:''' زنان و پیران می‌توانند در شب رمی کنند، همچنین کسانی ‌که روزها گرفتار کار حجاج هستند و فرق نمی‌کند در شب قبل یا شب بعد.
}}
==مستحبات==
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مستحبات رمی جمرات
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' مستحبات رمی جمرات {{توضیح مساله|*|
* '''آیت‌الله مکارم:''' این مستحبات را به قصد رجا به جا آورد.
}}
|}
{{سخ}}
{| class="wikitable" style="text-align: right; background-color:#F1F9DC; width:80%; border-radius:4px; align:center !important; margin:auto
! مسئله 1019
|-style="background:#f9f9fe;"
|
'''امام خمینی:''' در رمی جمرات چند چیز مستحب است:
1. با طهارت بودن در حال رمی.
2. هنگامی که سنگ‌ها را در دست گرفته و آماده رمی است، این دعا را  بخواند: «أللَّهُمَّ هذِهِ حصَیاتی فَأحْصِهِنَّ لِی وَارْفَعْهُنَّ فی عَمَلی».
3. با هر سنگی که می‌اندازد تکبیر بگوید.
4. هر سنگی را که می‌اندازد این دعا را بخواند: «اللهُ أکبَرُ، أللَّهُمَّ ادْحَرْ عنِّی الشَّیطانَ أللَّهُمَّ تَصْدِیقاً بِکتابِکَ وَعَلى سُنَّةِ نَبِیک أللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِی حَجّاً مَبْرُوراً وَعَمَلاً مَقْبُولاً وَسَعْیاً مَشْکوراً وَذَنْباً مَغْفُوراً».
5. میان او و جمره در جمره عقبه ده یا پانزده ذراع فاصله باشد و در جمره اولی و وسطی کناره جمره بایستد.
6. جمره عقبه را رو به جمره و پشت به قبله رمی نماید و جمره اولی و وسطی را رو به قبله ایستاده رمی نماید.
7. سنگ‌ریزه را بر انگشت ابهام گذارده و با ناخنِ انگشتِ شهادت بیندازد.
8. پس از برگشتن به جای خود در منا، این دعا را بخواند: «أَللَّهُمَّ بِک وَثِقْتُ وَعَلَیک تَوَکلْتُ فَنِعْمَ الرَّبُ وَنِعْمَ الْمَوْلی وَنِعْمَ النَّصِیرُ».
|}




نسخهٔ ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۴۱

مقاله توصیفی فقهی این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام رمی جمره عقبه است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله رمی جمره عقبه.

چگونگی

رمی جمره عقبه

رمی جمره عقبه

امام خمینی: [یکی از واجبات منا، رمی جمره عقبه] یعنی ریگ انداختن به جمره، که نام محلی است در منا.


مسئله 996

امام خمینی: شرط است در سنگی که می‌خواهد بیندازد به آن، «حصی» یعنی ریگ گفته شود، [م996 ۱]پس اگر آنقدر ریز باشد که ریگ به آن گفته نشود مثل «شن» کافی نیست و اگر خیلی بزرگ باشد نیز کافی نیست، چنانچه به غیر ریگ مثل کلوخ و خزف و اقسام جواهرات نیز جایز نیست و اما اقسام سنگ‌ها حتی سنگ مرمر مانع ندارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: باید صدق اسم سنگ و سنگ‌ریزه بر آنها بکند.
    • آیت‌الله سبحانی: مثلاً به اندازه هسته خرما یا فندق باشد.
    • آیت‌الله سیستانی: و مستحب است ریگ‌ها رنگین و نقطه دار و سست و به اندازه سر انگشت باشند.


مسئله 997

امام خمینی: شرط است که سنگ‌ها از حرم باشد [م997 ۱]و سنگ خارج حرم کافی نیست و در حرم از هر موضعی که مباح باشد [م997 ۲]می‌تواند بردارد مگر مسجدالحرام و مسجد خِیف بلکه سایر مساجد بنا بر احوط [م997 ۳] و مستحب است از مشعر بردارد.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: رمی با سنگ‌هایی که در اصل خلقت، در حرم آفریده نشده‌اند، بلکه از بیرون آورده شده و مدتی در حرم باشند و از حرم برداشته شوند صحیح است.
  2. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: باید استفاده از سنگ‌ها مباح باشد و اگر مباح نباشد بنا بر احتیاط نباید به آن اکتفا کند
    و در صورت عدم عذر معصیت کرده است؛ مانند رمی با سنگ‌هایی که متعلق به مسجدالحرام و مسجد خیف یا سایر مساجد است.
    • آیت‌الله سیستانی: بنا بر احتیاط واجب نسبت به حکم وضعی.
  3. ↑
    • آیت‌الله سیستانی: این احتیاط را در حکم وضعی ذکر نفرموده‌اند ولی برداشتن سنگ از مساجد اگر جزو آنها باشد مطلقاً جایز نیست.


مسئله 998

امام خمینی: شرط است که سنگ‌ها بکر باشند؛ [م998 ۱]یعنی آنها را خودش یا کس دیگری به وجه صحیح نینداخته باشد، اگرچه در سال‌های قبل.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: بنا بر احتیاط باید بکر باشد.
    • آیت‌الله زنجانی: رمی جمره با سنگ‌هایی که در پای جمرات، ریخته شده است کافی نیست و اگر از جاهای دیگر حرم بردارد و رمی کند کافی است، هرچند این سنگ‌ها قبلاً برای رمی جمره استفاده شده باشد؛ البته این کار، خلاف احتیاط استحبابی است.
    • آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله مکارم: باید قبلاً از آن برای رمی استفاده نشده باشد... .


مسئله 999

امام خمینی: شرط است که مباح باشد، پس با سنگ غصبی یا آنچه که دیگری برای خودش حیازت کرده کافی نیست. [م999 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: اگر اعتقاد داشت سنگ‌ها غصبی نیست و یا غصبی بودن آنها را فراموش کرد و خودش غاصب نبود رمی صحیح است و در غیر آن باید اعاده شود.
    • آیت‌الله زنجانی: رمی با ریگ‌هایی که متعلق به دیگری است بدون رضایت او حرام است و بنا بر احتیاط نباید به آن اکتفا کند و در صورت عدم عذر معصیت کرده است.
    • آیت‌الله سیستانی: مشکل است اکتفا به آن مگر آنکه نداند غصبی است یا فراموش کرده باشد و خود غاصب نباشد یا حرمت را فراموش کرده باشد یا جاهل قاصر باشد.


مسئله 1000

امام خمینی: وقت انداختن سنگ از طلوع آفتاب روز عید است تا غروب آن و اگر فراموش کرد ،[م1000 ۱] تا روز سیزدهم می‌تواند به جا آورد و اگر تا آن وقت متذکر نشد احتیاطاً در سال دیگر خودش یا نایبش بیندازد. [م1000 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: یا مسئله را نمی‌دانست.
  2. ↑
    • آیت‌الله بهجت: وقت رمی بعد از طلوع آفتاب روز عید است تا غروب آن، و اگر فراموش کرد یا ترک کرد عمداً علی الأحوط، تا روز سیزدهم، در روزی که متذکر شود به جا آورد با تقدیم قضا بر ادا، و احتیاط در رعایت طلوع آفتاب است در قضاء ایضاً با عدم عذر مسوّغ رمی در شب در ادا مانند خوف و مرض، و اگر متذکر نشد یا متذکر شد بعد از انقضای ایام تشریق یا ترک کرد عمداً تا آن وقت علی الأحوط، در سال آینده خود یا نایب او، با ترتب نیابت بر عدم حج در سال آینده یا عدم امکان مباشرت، به جا آورند.
    • آیت‌الله تبریزى، آیت‌الله خویی: احتیاط این است که به منا رفته و رمی نموده و در سال بعد رمی را شخصاً خودش و یا نایبش به جا آورد، و اگر بعد از خروج از مکه یادش آمد واجب نیست برگردد بلکه سال دیگر خودش یا نایبش بنا بر احتیاط رمی می‌کنند.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: اگر از مکه بیرون نرفته احتیاط واجب آن است که به منا رفته رمی نماید و در سال دیگر نیز خودش یا نایبش قضا کند و اگر از مکه خارج شده احتیاط واجب آن است که در سال بعد خود یا نایبش رمی کند.
    • آیت‌الله زنجانی: ولی اگر کسی از گروه‌هایی باشد که در ذیل مسئله 1018 ذکر خواهد شد می‌تواند در شب عید، جمره عقبه را رمی کنند و اگر روز عید رمی را از روی علم و عمد ـ اختیاراً یا اضطراراً ـ ترک نماید باید قبل از رمی روز یازدهم آن را قضا کند و اگر قضا نکند، رجائاً در طول ذی‌حجه و همچنین روز عید سال آینده، قضای آن را به جا آورد و اگر سال آینده به مکه نمی‌رود برای رمی، نایب بگیرد و اگر رمی روز عید را از روی فراموشی یا جهل ترک نماید چنانچه تا روز سیزدهم متوجه شود قبل از رمی ادایی، آن را قضا می‌کند و اگر بعد از آن در مکه یادش بیاید در ذی‌حجه امسال و روز عید سال بعد رجائاً قضای آن را به جا آورد و اگر پس از خروج از مکه متوجه شود قضای رمی واجب نیست؛ هرچند مطابق احتیاط استحبابی است.
    • آیت‌الله سبحانی: هرگاه به خاطر فراموشی یا جهل در روز عید رمی نکرد تا روز سیزدهم قبل از رمی آن روز انجام دهد و اگر پس از روز سیزدهم متوجه شود، اگر از مکه خارج نشده خود تدارک کند و در سال دیگر نیز خود یا نایبش رمی کنند و اگر از مکه خارج شده، احتیاطاً در سال دیگر قضا کنند.
    • آیت‌الله سیستانی: اگر در روز عید رمی نکرد از روی جهل یا فراموشی یا هر عذر دیگر هرگاه رفع مانع شد باید جبران کند در منا باشد و یا در مکه حتی اگر بعد از روز سیزدهم ماه باشد، ولی در شب رمی نکند و اگر پس از خروج از مکه مانع برطرف شود لازم نیست برگردد و احتیاط مستحب است که در سال بعد خود یا نایبش رمی کنند.
    • آیت‌الله فاضل: تا روز سیزدهم می‌تواند به نیت قضا به جا آورد و واجب است قضا را قبل از رمی آن روز انجام دهد.
    • آیت‌الله گلپایگانی: در سال بعد خودش یا نایبش باید رمی نماید.
    • آیت‌الله مکارم: اگر بتواند باید خودش در سال آینده در همان موقع قضا کند و اگر نمی‌تواند نایب بگیرد.


مسئله 1001

امام خمینی: واجب است در انداختن سنگ‌ها چند امر: اول ـ نیت، با قصد خالص، بدون ریا و نمایش دادنِ عمل به غیر، که موجب بطلان می‌شود. دوم ـ آنکه آنها را بیندازد، پس اگر برود نزدیک و با دست بگذارد به جمره، کافی نیست. سوم ـ آنکه به انداختن، به جمره برسد. پس اگر سنگ را انداخت و سنگ دیگران به آن خورد و به واسطه آن یا کمک آن به جمره رسید کافی نیست، لکن اگر سنگ به جایی بخورد و کمانه کند و به جمره برسد کافی است ظاهراً. [م1001 ۱] چهارم ـ عدد سنگ‌ریزه‌ها باید هفت باشد. پنجم ـ باید به تدریج یکی یکی عقب هم بیندازد و در این صورت، اگر با هم به جمره بخورد مانع ندارد ولی اگر همه را یا چند عدد را با هم بیندازد کافی نیست. [م1001 ۲]اگرچه با هم به جمره نرسد و دنبال هم برسد. [م1001 ۳]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: ظاهر این است که اگر سنگ‌ریزه در راه به چیزی برخورد نموده و سپس به جمره برسد کافی باشد با بقای صدق رمی در ابتدا و انتهای آن.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، صافی، گلپایگانی: اگر سنگ‌ریزه در راه به چیز بسیار سفتی مانند سنگ بخورد و در اثر آن جَسته و به جمره برسد کافی نخواهد بود.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: چهارم آنکه ریگ‌ها به جمره برخورد کند، بنابراین اگر برخورد نکند یا گمان کند که اصابت کرده، کافی نیست و باید ریگ دیگری را به جای آن بزند، و رسیدن ریگ‌ها به دایره پیرامون جمره، بدون برخورد با آن، کافی نیست.
    • آیت‌الله سبحانی: اصابت کردن به دیوار شرط نمی‌باشد بلکه باید آن فضا را که حضرت ابراهیم رمی کرده و در سابق به وسیله ستونی که قسمت پایین آن را حوض کوچکی احاطه کرده بود مورد هدف قرار دهد و رمی کند چه اصابت بکند چه نکند و اگر محل ستون‌های قبلی معلوم نیست هر نقطه از دیوار را مورد هدف قرار دهد و به سوی آن پرتاب کند، کافی است. و البته مقداری از دیوار که خارج حدود منا واقع شده رمی نشود و در تمام موارد رمی باید با هدف گیری آن فضا توأم باشد و رمی بی‌هدف بی‌معنی است ولی اصابت شرط نیست.
    • آیت‌الله فاضل: محل اشکال است.
    • آیت‌الله مکارم: در مورد رمی جمرات فتوای اخیر ما این است که اصابت به ستون‌ها لازم نیست بلکه کافی است سنگ را به دایره اطراف جمرات پرتاب کنند و در مسائل آینده نیز به همین صورت عمل شود.
  2. ↑
    • آیات عظام زنجانی، سبحانی، فاضل، مکارم: یعنی مجموعاً یک رمی حساب می‌شود.
  3. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: رعایت موالات، در زدن شش سنگ اول لازم است.


مسئله 1002

امام خمینی: اگر شک کند که سنگ را دیگری استعمال کرده یا نه جایز است به آن بیندازد. [م1002 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: گذشت که بکر بودن سنگ‌ها شرط نیست.
    • آیت‌الله سبحانی: مثلاً شک کند که با آن رمی شده یا نه و یا شک کند که قبلاً در خارج حرم بوده سپس وارد حرم شده است در هر دو صورت به شک خود اعتنا نکند اما با ریگ‌هایی که در اطراف جمرات ریخته شده رمی کفایت نمی‌کند.
    • آیت‌الله سیستانی: مگر اینکه در جایی باشد که علم داشته باشد بعضی از سنگ‌های آنجا استعمال شده است و احتمال بدهد که سنگ مورد نظر هم یکی از آنها باشد که در این صورت باید احتیاط کند.


مسئله 1003

امام خمینی: اگر سنگی را که در حرم است احتمال بدهد از خارج آورده‌اند، اعتنا نکند. [م1003 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: گذشت که اگر یقین هم دارد که سابقاً از خارج حرم آورده‌اند مانعی ندارد.
    • آیت‌الله فاضل: احتیاط آن است که با آن رمی نکند.


مسئله 1004

امام خمینی: اگر شک کند به سنگی که می‌خواهد بیندازد «حصی»؛ یعنی ریگ گفته می‌شود، باید به آن اکتفا نکند.


مسئله 1005

امام خمینی: اگر شک کند در عدد انداختن، در وقتی که مشغول عمل است، باید چندان بیندازد تا علم به عدد پیدا کند و همچنین اگر شک کند که سنگی که انداخت خورد به جمره یا نه، باید بیندازد تا علم به رسیدن پیدا کند. [م1005 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: لکن اگر اطمینان پیدا کند که هفت سنگ زده، یا به حدی بزند که اگر متعارف مردم این مقدار می‌زدند اطمینان پیدا می‌کردند، کافی است.
    • آیت‌الله سبحانی: اصابت شرط نیست.
    • آیت‌الله مکارم: همان‌گونه که گفتیم کافی است سنگ به دایره اطراف جمره بیفتد.


مسئله 1006

امام خمینی: اگر سنگی را که انداخت به جمره نرسید، باید دو مرتبه بیندازد، اگرچه در وقت رمی گمانش آن بود که رسیده است. پس اگر پهلوی جمره چیزهای دیگری نصب شده و اشتباهاً به آنها رمی کرده، کافی نیست و باید اعاده کند، اگرچه در سال دیگر به وسیله نایبش. [م1006 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله سبحانی: چنانچه فضای مذکور را رمی کند کافی است و اصابت شرط نیست.
    • آیت‌الله سیستانی: اگر پس از خروج از مکه متوجه شود اعاده لازم نیست گرچه احوط است.
    • آیت‌الله مکارم: همان‌گونه که گفتیم کافی است سنگ به دایره اطراف جمره بیفتد.


مسئله 1007

امام خمینی: اگر چند سنگ را با هم بیندازد مانع ندارد لکن یکی حساب می‌شود؛ چه یکی از آنها به محل بخورد یا همه.


مسئله 1008

امام خمینی: جایز است سواره و پیاده سنگ بیندازد. [م1008 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیات عظام بهجت، تبریزی، سیستانی: مستحب است در حال پرتاب پیاده باشد.
    • آیت‌الله فاضل: اما پیاده افضل است.


مسئله 1009

امام خمینی: باید سنگ را با دست بیندازد، اگر با پا یا دهان بیندازد کافی نیست، ولی بعید نیست با «فلاخن» کافی باشد. [م1009 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: خلاف احتیاط است.
    • آیت‌الله خویی، آیت‌الله گلپایگانی: متعرض این مسئله نشده‌اند.
    • آیت‌الله زنجانی: رمی با فلاخن، صحیح است و رمی با پا و دهان، خلاف احتیاط استحبابی است.
    • آیت‌الله سبحانی: سنگ‌ها باید با دست پرتاب شوند و با اعضای دیگر بدن و یا به وسیله دیگر کافی نیست و کسانی ‌که دست ندارند و یا هر دو دست آنها فلج است می‌توانند نایب بگیرند و رمی با دهن یا پاها کافی نیست.
    • آیات عظام سیستانی، صافی، فاضل، مکارم: بنا بر احتیاط واجب کافی نیست.


مسئله 1010

امام خمینی: اگر بعد از آنکه سنگ را انداخت و از محل منصرف شد، شک کند در عدد سنگ‌ها، اگر شک در نقیصه کند، احتیاط آن است که برگردد و نقیصه را تمام کند [م1010 ۱]و در شک در زیاده اعتنا نکند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: اشکال ندارد.
    • آیات عظام تبریزی، خویی، سبحانی، صافی، گلپایگانی: اگر شک در نقیصه کند باید برگردد و نقیصه را تمام کند.
    • آیت‌الله زنجانی: چنانچه احتمال دهد هنگام رمی به حفظ عدد سنگ‌ها توجه داشته، اعتنا به شکش نکند، هرچند شک در نقیصه باشد.
    • آیت‌الله سیستانی: اگر بعد از صدق عرفی فراغ باشد اعتنا نکند و اگر قبل از آن است باید تدارک کند.
    • آیت‌الله مکارم: بنا را بر کمتر می‌گذارد و چنانچه موالات به هم نخورده، باقیمانده را به جا می‌آورد و اگر موالات به هم خورده، احتیاط آن است که آن را تکمیل کند و سپس از نو، هفت سنگ بزند؛ مگر آنکه چهار سنگ زده باشد.


مسئله 1011

امام خمینی: اگر بعد از ذبح یا سر تراشیدن، شک کند [م1011 ۱]در انداختن سنگ یا در عدد آن، اعتنا نکند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: و یا پس از فرا رسیدن شب باشد.
    • آیت‌الله زنجانی: در اصل، باید رمی کند و اگر در تعدد آن شک داشته باشد اگر احتمال رعایت بدهد، اعتنا نکند و اگر بعد از گذشتن وقت رمی ـ روز دهم ـ در اصل رمی یا عدد آن شک کند، و همچنین اگر بعد از گذشتن وقت رمی و رسیدن شب شک کند، اعتنا نمی‌کند.


مسئله 1012

امام خمینی: اگر بعد از فارغ شدن شک کند در اینکه درست انداخته یا نه، بنا بر صحت بگذارد، [م1012 ۱]بلی اگر در رسیدن سنگ آخری به محل شک کند باید اعاده کند ،[م1012 ۲] ولی اگر رسیدن را دانست و احتمال داد که با پا انداخته باشد یا سنگ مستعمل انداخته باشد، اعتنا نکند.

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: چنانچه احتمال بدهد هنگام رمی به رعایت شرایط آن توجه داشته اعتنا نکند.
    • آیت‌الله سبحانی: ولی ظن به پرتاب و یا ظن به صحت در حین رمی اعتبار ندارد و باید یقین کند که صحیح پرتاب کرده ولی همان‌ طور که گذشت اصابت شرط نیست.
  2. ↑
    • آیت‌الله بهجت: خلاف احتیاط است.
    • آیت‌الله تبریزی، آیت‌الله خویی: اگر شک کند سنگ‌ریزه به جمره رسید یا نه بنا بر نرسیدن گذاشته و سنگ دیگری بزند مگر آنکه شک وی در وقتی باشد که به واجب دیگری مشغول شده یا پس از فرا رسیدن شب باشد.
    • آیت‌الله زنجانی: در تمام فروض این مسئله چنانچه احتمال بدهد هنگام رمی به رعایت شرایط آن توجه داشته یا بعد از روز عید، شک کند اعتنا نکند.
    • آیت‌الله سبحانی: اگر بعد از ذبح یا سر تراشیدن باشد، به شک خود اعتنا نکند والاّ باید آن را اعاده کند.
    • آیت‌الله سیستانی: اگر بعد از صدق فراغ باشد عرفاً اعتنا نکند، مطلقاً.
    • آیت‌الله فاضل: برای این استثناء وجهی به نظر نمی‌رسد.


مسئله 1013

امام خمینی: ظن به رسیدن سنگ و عدد آن اعتبار ندارد.


مسئله 1014

امام خمینی: در انداختن سنگ‌ها شرط نیست طهارت از حدث [م1014 ۱]یا خبث و در خود سنگها نیز طهارت شرط نیست. [م1014 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله زنجانی: رعایت طهارت از حدث، مطابق احتیاط استحبابی است.
  2. ↑
    • آیت‌الله بهجت: خلاف احتیاط است.


مسئله 1015

امام خمینی: از بچه‌ها و مریض‌ها [م1015 ۱]و کسانی ‌که نمی‌توانند به واسطه عذری ـ مثل اغما ـ خودشان رمی کنند، کسی دیگر نیابت کند. [م1015 ۲]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیات عظام بهجت، سبحانی، تبریزی، خویی: بیماری که امید ندارد تا مغرب بهبودی حاصل کند.
    • آیت‌الله زنجانی: بانوان و کودکان و کسانی ‌که از رمی در روز معذورند (به تفصیلی که در ذیل مسئله 1018 خواهد آمد) شب عید، رمی می‌کنند و چنانچه از رمی در شب و روز، معذور باشند، برای رمی در روز، نایب می‌گیرند و رمی در شب قبل، بر نیابت مقدم است و در صورتی که نتوانند برای رمی در روز نایب بگیرند برای رمی در شب قبل، نایب می‌گیرند.
  2. ↑
    • آیت‌الله بهجت: و اگر شب می‌تواند احتیاط در جمع بین استنابه و رمی در شب است.
    • آیت‌الله خامنه‌ای: کسانی ‌که از انجام رَمی حتی در شب معذورند (مانند بیماران) می‌توانند نایب بگیرند.
    • آیت‌الله مکارم: نیابت احتیاج به اذن و اجازه منوب ‌عنه دارد.


مسئله 1016

امام خمینی: مستحب است بلکه موافق احتیاط است که اگر بشود مریض را حمل کنند و ببرند نزد جمره و در حضور او سنگ بیندازند. [م1016 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • آیت‌الله بهجت: و اگر ممکن است مریض سنگ را به دست گیرد که دیگری بیندازد او را، و جمع کند بین این کار و استنابه علی الأحوط.
    • آیت‌الله صافی، آیت‌الله گلپایگانی: و اگر ممکن است مریض سنگ‌ها را با دست بگیرد و دیگری برای او رمی کند.


مسئله 1017

امام خمینی: اگر مریض خوب شد و بی‌هوش به هوش آمد، بعد از آنکه نایب سنگ‌ها را انداخت، لازم نیست خودش اعاده کند و اگر در بین سنگ انداختن خوب شد یا به هوش آمد، باید خودش از سر، سنگ بیندازد و کفایت کردن به مقداری که نایب عمل کرده مشکل است. [م1017 ۱]

مراجع دیگر:
  1. ↑
    • به مسئله 1270 تا 1272 و حواشی آیات عظام در ذیل آنها مراجعه شود.


مسئله 1018

امام خمینی: کسانی ‌که عذر دارند از اینکه روز رمی کنند، می‌توانند شب عمل کنند هر وقت شب که باشد. [م1018 ۱]

مستحبات

مستحبات رمی جمرات

امام خمینی: مستحبات رمی جمرات [م* ۱]


مسئله 1019

امام خمینی: در رمی جمرات چند چیز مستحب است: 1. با طهارت بودن در حال رمی. 2. هنگامی که سنگ‌ها را در دست گرفته و آماده رمی است، این دعا را بخواند: «أللَّهُمَّ هذِهِ حصَیاتی فَأحْصِهِنَّ لِی وَارْفَعْهُنَّ فی عَمَلی». 3. با هر سنگی که می‌اندازد تکبیر بگوید. 4. هر سنگی را که می‌اندازد این دعا را بخواند: «اللهُ أکبَرُ، أللَّهُمَّ ادْحَرْ عنِّی الشَّیطانَ أللَّهُمَّ تَصْدِیقاً بِکتابِکَ وَعَلى سُنَّةِ نَبِیک أللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لِی حَجّاً مَبْرُوراً وَعَمَلاً مَقْبُولاً وَسَعْیاً مَشْکوراً وَذَنْباً مَغْفُوراً». 5. میان او و جمره در جمره عقبه ده یا پانزده ذراع فاصله باشد و در جمره اولی و وسطی کناره جمره بایستد. 6. جمره عقبه را رو به جمره و پشت به قبله رمی نماید و جمره اولی و وسطی را رو به قبله ایستاده رمی نماید. 7. سنگ‌ریزه را بر انگشت ابهام گذارده و با ناخنِ انگشتِ شهادت بیندازد. 8. پس از برگشتن به جای خود در منا، این دعا را بخواند: «أَللَّهُمَّ بِک وَثِقْتُ وَعَلَیک تَوَکلْتُ فَنِعْمَ الرَّبُ وَنِعْمَ الْمَوْلی وَنِعْمَ النَّصِیرُ».


جستار وابسته

منبع

این مقاله برگرفته از صفحه 477 تا @ کتاب مناسک حج پژوهشکده حج و زیارت، سال انتشار: ۱۳۹۷ است.


خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «م1018» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="م1018"/> یافت نشد.
خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «م*» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="م*"/> یافت نشد.

برگرفته از «https://wikihaj.com/index.php?title=رمی_جمره_عقبه_(فتاوای_مراجع)&oldid=46448»