مسجد سلمان فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
Kamran (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۳۲: خط ۳۲:
}}
}}
== نام و مکان ==
== نام و مکان ==
مسجد سلمان فارسی در جنوب [[مساجد خندق|مسجد فتح]] و در شمال غربی دامنه [[کوه سلع]] قرار دارد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=143 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص143.]</ref> گفته شده [[سلمان فارسی]] یکی از یاران [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] در [[غزوه خندق]] بود و به جهت اینکه صاحب فکر ایجاد خندق بود نام او بر این مسجد گذاشته شد.<ref name=":0" />
مسجد سلمان فارسی در جنوب [[مساجد خندق|مسجد فتح]] و در شمال غربی دامنه [[کوه سلع]] قرار دارد.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=143 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص143.]</ref> گفته شده چون [[سلمان فارسی|سلمان فارسی،]] یکی از یاران [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]]، در [[غزوه خندق]] بود و صاحب فکر ایجاد خندق بود نام او بر این مسجد گذاشته شد.<ref name=":0" />


== نماز پیامبر(ص) ==
== نماز پیامبر(ص) ==
بعضی از روایات این نکته را تایید می‌کنند که رسول خدا(ص) در میانه‌های غزوه خندق، در محدوده این مسجد نماز خوانده‌اند.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=144 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص144.]</ref> به گزارش ابن شبه پیامبر در روز [[جنگ احزاب]] در محدوده پایین کوه سلع نماز خواندند و سپس از کوه بالا رفتند و در بالای آن دعا کردند.<ref name=":2">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=59 تاریخ المدینة المنورة، ابن شبه، ص59 و 58]</ref>
مسجد سلمان یکی از مساجد فتح است. بنابر روایات تاریخی پیامبر در مسجد فتح و مساجد اطرافش نماز خوانده است.<ref name=":4">الدرة الثمينة في تاريخ المدينة، ابن نجار، ص189.</ref> به گزارش ابن شبه پیامبر در روز [[جنگ احزاب]] در محدوده پایین کوه سلع نماز خواندند و سپس از کوه بالا رفتند و در بالای آن دعا کردند.<ref name=":2">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%A8%D9%87.pdf&page=59 تاریخ المدینة المنورة، ابن شبه، ص59 و 58]</ref> پژوهشگران این مکان را همان مسجد سلمان دانسته اند. <ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AB%D8%B1%DB%8C%D9%87.pdf&page=144 مساجد الاثریه، عبدالغنی، ص144.]</ref>
 
[[ابن نجار]] (۵۷۸ تا ۶۴۳ هجری) نیز از [[معاذ بن سعد]] روایت کرده که پیامبر(ص) در مسجد فتح و مساجد اطرافش نماز خوانده اند<ref name=":4">الدرة الثمينة في تاريخ المدينة، ابن نجار، ص189.</ref> که طبیعتا این روایت شامل مسجد سلمان نیز می‌شود.


== تاریخچه بنا ==
== تاریخچه بنا ==


مسجد سلمان فارسی از مساجد قدیمی [[مدینه]] است. برخی محققان بر آنند که این مسجد احتمالا در استانداری [[عمربن عبدالعزیز]] در مدینه (بین87تا101ق.) ساخته شده باشد.<ref name=":6">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=188 المدينه المنوره تطورها العمراني، ص188.]</ref> نام بردن از مسجد سلمان در کتاب ابن شبه<ref name=":2" /> (که در 173 تا 262ق. می‌زیسته) نشان می‌دهد که این مسجد در قرن دوم هجری موجود بوده است.  
مسجد سلمان فارسی از مساجد قدیمی [[مدینه]] است. برخی محققان بر آنند که این مسجد احتمالا در استانداری [[عمربن عبدالعزیز]] بر مدینه (بین87تا101ق.) ساخته شده باشد.<ref name=":6">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=188 المدينه المنوره تطورها العمراني، ص188.]</ref> نام بردن از مسجد سلمان در کتاب ابن شبه<ref name=":2" /> (که در 173 تا 262ق. می‌زیسته) نشان می‌دهد که این مسجد در قرن دوم هجری موجود بوده است.  


ابن براج (متوفی 481ق.) از این مسجد یاد کرده است.<ref>المهذب، ابن براج،  ج1، ص283.</ref> مسجد در 577 هجری بازسازی شده<ref name=":5">بهجة النفوس والأسرار فی تاريخ دار هجرة النبي المختار، مرجانی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> و این هنگامی است که در کنار عمارت سیف‌الدین بن ابی‌الهَیْجاء قرار داشته.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=189 المدينه المنوره تطورها العمرانی، ص189.]</ref> بعد از همین بازسازی است که [[ابن نجار]] ساختمان مسجد را در کنار نخل‌های زیاد و ساخته شده از سنگ و گچ توصیف کرده است.<ref name=":4" />
ابن براج (متوفی 481ق.) از این مسجد یاد کرده است.<ref>المهذب، ابن براج،  ج1، ص283.</ref> مسجد در 577 هجری بازسازی شده<ref name=":5">بهجة النفوس والأسرار فی تاريخ دار هجرة النبي المختار، مرجانی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> و این هنگامی است که در کنار عمارت سیف‌الدین بن ابی‌الهَیْجاء قرار داشته.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=189 المدينه المنوره تطورها العمرانی، ص189.]</ref> بعد از همین بازسازی است که [[ابن نجار]] ساختمان مسجد را در کنار نخل‌های زیاد و ساخته شده از سنگ و گچ توصیف کرده است.<ref name=":4" />


در قرن ششم در کتاب [[المزار محمد بن جعفر مشهدی]] (م.610ق.) از این مسجد یاد شده است.<ref>المزار، محمد بن جعفر المشهدی، ص۱۰۲.</ref> در قرن هفتم هجری [[سید ابن‌طاووس]] (متوفی664ق.) در کتاب [[مصباح الزائر]] از این مسجد نام برده<ref>مصباح الزائر، السيد ابن طاووس، ص۶۴.</ref> و [[ابن جبیر]] (متوفی614ق.) در سفرنامه خود این مسجد را در راه [[کوه احد]] توصیف کرده است<ref>رحلة ابن جبير، ص۱۵۶.</ref>. همچنین در کتب نگاشته شده قرن هشتم<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۳۶۳ / بهجة النفوس والأسرار فی تاريخ دار هجرة النبي المختار، مرجانی، ج۱، ص۵۷۰.</ref>، نهم<ref>التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة، سخاوی، ج۱، ص۴۰. / إثارة الترغيب والتشويق (ويليه زيارة بيت المقدس لابن تيمية)، خوارزمی، ج۲، ص۷۴.</ref>، دهم<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=189 وفاء الوفاء، سمهودی، ج۳، ص189.]</ref> و یازدهم<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص۱۳۵ / الرحلة العیاشیه، ج1، ص392.</ref> نیز نامی از این مسجد در مجلدات مختلف موجود می‌باشد.
برخی منابع دعا و زیارت شیعه در قرن هفتم از این مسجد یاد کرده‌اند.<ref>المزار، محمد بن جعفر المشهدی، ص۱۰۲.</ref><ref>مصباح الزائر، السيد ابن طاووس، ص۶۴.</ref>
 
[[ابن جبیر]] (متوفی614ق.) در سفرنامه خود این مسجد را در راه [[کوه احد]] توصیف کرده است. <ref>رحلة ابن جبير، ص۱۵۶.</ref>همچنین در کتاب‌های نگاشته شده قرن هشتم،<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۳۶۳ / بهجة النفوس والأسرار فی تاريخ دار هجرة النبي المختار، مرجانی، ج۱، ص۵۷۰.</ref> نهم،<ref>التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة، سخاوی، ج۱، ص۴۰. / إثارة الترغيب والتشويق (ويليه زيارة بيت المقدس لابن تيمية)، خوارزمی، ج۲، ص۷۴.</ref> دهم<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=189 وفاء الوفاء، سمهودی، ج۳، ص189.]</ref> و یازدهم<ref>الجواهر الثمينة في محاسن المدنية، ص۱۳۵ / الرحلة العیاشیه، ج1، ص392.</ref> نیز از این مسجد نام کرده‌اند.


== وضعیت امروز ==
== وضعیت امروز ==