محمد بن حسن ابن زبالة: تفاوت میان نسخه‌ها

محمد بن حسن بن ابي‌الحسن از خاندان بنی‌مخزوم از قبیله [[قریش]] بود.<ref>اخبار المدینه، مقدمه، ص۲۳</ref> کنيه او ابوالحسن يا ابوعبدالله بود. او را با عنوان ابن زَباله می‌شناختند. زباله به فتح يا ضم ‌زاء<ref>معجم ما استعجم، ج2، ص693؛ معجم البلدان، ج3، ص129؛ تقريب التهذيب، ج2، ص66-67.</ref> از نواحي کهن مدينه بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج1، ص352.</ref> ابن زباله از تاريخ‌نگاران، راويان و نسب‌شناسان سده دوم قمری در مدينه است. به احتمال، وي در حدود سال 200ق. درگذشت.<ref>الاکمال، ج4، ص171؛ تهذيب الکمال، ج16، ص202؛ تقريب التهذيب، ج2، ص67.</ref>

بر پايه تصريح ابن حجر، او از اصحاب [[مالک بن انس]] به شمار مي‌آيد<ref>لسان الميزان، ج5، ص136؛ تهذيب التهذيب، ج9، ص101؛ وفاء الوفاء، ج1، ص62.</ref> و از محضر بسياري از محدثان و دانشوران سده دوم قمری بهره برده است. مِزّي، فهرستي جامع از استادان، شاگردان و راويان ابن زباله ترتيب داده است.<ref>تهذيب الکمال، ج16، ص202-205.</ref> برخي از استادان وي عبارتند از: ابراهيم بن قُدامه مدني، اسامة بن حَفص مدني، عبدالله بن محمد بن ابي‌فَروِه، و عبدالله بن وَهَب. صلاح عبدالعزيز بن سلامه، محقق کتاب، با کاوش در سلسله اسناد و متون حديثي، به شناسايي 105 تن از مشايخ روايي ابن زباله پرداخته است.<ref>اخبار المدینه، مقدمه، ۳۸-۵۵</ref>  

از شاگردان نام‌آور وي می‌توان به [[ابن شبه|عمر بن شَبَّه نُمَيري]]، زبير بن بکار، و [[يحيي بن حسن علوي]] اشاره کرد. اينان در مدينه‌پژوهي به روش و سبک او توجه کرده، آثاري پديد آوردند.<ref>اخبار المدینه، مقدمه، ص۵۸-۶۰</ref>

کتاب اخبار المدینه مهم‌ترین اثر ابن زباله است که جایگاه مهمی در [[تاریخ نگاری محلی مدینه|تاریخ‌نگاری محلی مدینه]] دارد. اصل این کتاب امروزه در دست نیست و بر اساس نقل‌های باقی‌ مانده از آن بازسازی و منتشر شده است. {{بیشتر|اخبار المدینه (ابن زباله)}}

جز اخبار المدينه، دو اثر ديگر به ابن زباله نسبت يافته است<ref>تهذيب التهذيب، ج9، ص117.</ref>: مَثالِبُ الاَنساب، و ازواج النبي. زبير بن بکار که شاگرد و راوي ابن زباله بوده،گزيده‌اي از ازواج النبي فراهم آورده است.<ref>المنتخب من کتاب ازواج النبي، ص15-16.</ref> ابن نديم به آثاري ديگر از وي در شعر و ادب اشاره کرده است.<ref>الفهرست، ص121.</ref>