التحلیق الی البیت العتیق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حج
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}


[[عبدالهادی تازی]] زبان‌شناس و تاریخ‌دان مراکشی است که در کشورهای [[ایران]]، [[عراق]] و [[لیبی]] نیز مدتی بعنوان سفیر فعالیت داشته است. از وی دست‌کم یکصد اثر چاپ شده. از مهم‌ترین آثار او، تاریخ معاصر ایران، روابط ایران و [[مغرب]] و تصحیحی بر سفرنامه [[ابن‌بطوطه]] و التحلیق الی البیت العتیق است. وی در کتاب التحلیق الی البیت العتیق گزارشی از سفر چهل سال قبل خود به سرزمین وحی و دیدارهایش با مسئولین عربستانی و چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون داده است. همچنین وی در این کتاب به تببین زندگی‌نامه و آثار مکتوب خود پرداخته است. ویژگی مهم کتاب عبدالهادی تازی بیان آداب و رسوم مردم مغرب و حج‌گزاران دیگر کشورهای حاضر در مراسم حج می‌باشد.
[[عبدالهادی تازی]] زبان‌شناس و تاریخ‌دان مراکشی است که در کشورهای [[ایران]]، [[عراق]] و [[لیبی]] مدتی بعنوان سفیر فعالیت داشته است.  
از وی دست‌کم یکصد اثر چاپ شده است. از مهم‌ترین آثار او، تاریخ معاصر ایران، روابط ایران و مغرب و تصحیحی بر [[سفرنامه ابن‌بطوطه]] و التحلیق الی البیت العتیق است.  
وی در کتاب التحلیق الی البیت العتیق گزارشی از سفر چهل سال قبل خود به سرزمین وحی و دیدارهایش با مسئولین عربستانی و چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون داده است. همچنین وی در این کتاب به تببین زندگی‌نامه و آثار مکتوب خود پرداخته است. ویژگی مهم کتاب عبدالهادی تازی بیان آداب و رسوم مردم مغرب و حج‌گزاران دیگر کشورهای حاضر در مراسم حج می‌باشد.


==معرفی کتاب==
==معرفی کتاب==
خط ۴۳: خط ۴۵:


==عبدالهادی در عربستان==
==عبدالهادی در عربستان==
عبدالهادی تازی به سال 1378ق./1959م. در سمت رئیس بخش فرهنگی وزارت تربیت مغرب همراه با هیئتی رسمی روانه حج شد. این هیئت هر سال از این کشور همراه با صره مغربی شامل هدایایی برای [[حرمین]] و نامه‌ای خطاب به [[پادشاه عربستان]] بود، به [[حج]] می‌رفت. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص9-14</ref>
عبدالهادی تازی به سال 1378ق./1959م. در سمت رئیس بخش فرهنگی وزارت تربیت مغرب همراه با هیئتی رسمی روانه حج شد. این هیئت هر سال از این کشور همراه با صره مغربی شامل هدایایی برای [[حرمین]] و نامه‌ای خطاب به پادشاه عربستان بود، به [[حج]] می‌رفت. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص9-14</ref>


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
التحلیق الی البیت العتیق (پرواز به سوی بیت عتیق) بر پایه یادداشت‌های سفر، چهل سال پس از سفر حج نگاشته شده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص11</ref> او افزون بر ارائه گزارشی از زیارت مکه و گزاردن [[مناسک حج]] <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص58، 72، 78-89</ref> ، زیارت [[مدینه]] <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص35-49</ref> ، و بیان گوشه‌ای از احوال روحانی خود <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص50-51</ref> به شرح دیدارهایش با چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و ثبت رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون پرداخته است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص38</ref> تازی در [[جده]] و مدینه و مکه، با چهره‌های فرهنگی و مذهبی و علمی مانند [[شیخ عبدالقدوس انصاری]] رئیس مجله منهل <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص30</ref> ،  محمد صفوت رئیس دانشگاه مصر <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص45</ref> ، احمد حسن نماینده‌ اندونزیایی‌های مقیم مکه <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص60</ref> ، و محمود حریری از کارمندان وزارت کشور [[عربستان]] و عضو [[هیئت گسترش حرم]] <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص98</ref> دیدار کرده است. موضوع گفت‌وگو در این دیدارها بیشتر رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون و مسائل مربوط به حج بوده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص31-32</ref> او در [[جده]] به دیدار ولیعهد <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص28</ref> و امیر فهد [[وزیر معارف عربستان]] <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص34</ref> و در مکه همراه بزرگان دیگر کشورها به دیدار [[ملک سعود]] پادشاه عربستان رفته و سخنرانی او را به طور کامل در کتاب خود آورده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص63-70</ref>
التحلیق الی البیت العتیق (پرواز به سوی بیت عتیق) بر پایه یادداشت‌های سفر، چهل سال پس از سفر حج نگاشته شده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص11</ref> او افزون بر ارائه گزارشی از زیارت مکه و گزاردن [[مناسک حج]]، <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص58، 72، 78-89</ref>  زیارت [[مدینه]]، <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص35-49</ref>  و بیان گوشه‌ای از احوال روحانی خود <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص50-51</ref> به شرح دیدارهایش با چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و ثبت رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون پرداخته است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص38</ref> تازی در [[جده]] و مدینه و مکه، با چهره‌های فرهنگی و مذهبی و علمی مانند [[شیخ عبدالقدوس انصاری]] رئیس مجله منهل <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص30</ref> ،  محمد صفوت رئیس دانشگاه مصر <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص45</ref> ، احمد حسن نماینده‌ اندونزیایی‌های مقیم مکه، <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص60</ref> و محمود حریری از کارمندان وزارت [[کشور عربستان]] و عضو هیئت گسترش حرم <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص98</ref> دیدار کرده است.  
موضوع گفت‌وگو در این دیدارها بیشتر رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون و مسائل مربوط به حج بوده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص31-32</ref> او در [[جده]] به دیدار ولیعهد <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص28</ref> و امیر فهد وزیر معارف عربستان<ref>رحله ابن‌بطوطه، ص34</ref> و در مکه همراه بزرگان دیگر کشورها به دیدار [[ملک سعود]] پادشاه عربستان رفته و سخنرانی او را به طور کامل در کتاب خود آورده است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص63-70</ref>


==ویژگی های کتاب==
==ویژگی‌های کتاب==
تازی در گزارش سفر به مکه، در شرح اعمال و [[مناسک]] به یادکرد اعمال بسنده کرده <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص57-60</ref> و در میان آن‌ها از رفتار مردم و امکانات رفاهی مانند آمبولانس‌ها و خدمات درمانی و بهداشتی سخن گفته است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص78-81</ref> آداب و رسم‌های مردم مغرب و دیگر کشورها در سفر حج، از دیگر موضوعات کتاب او است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص21، 24</ref>
تازی در گزارش سفر به مکه، در شرح اعمال و [[مناسک]] به یادکرد اعمال بسنده کرده <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص57-60</ref> و در میان آن‌ها از رفتار مردم و امکانات رفاهی مانند آمبولانس‌ها و خدمات درمانی و بهداشتی سخن گفته است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص78-81</ref> آداب و رسم‌های مردم مغرب و دیگر کشورها در سفر حج، از دیگر موضوعات کتاب او است. <ref>رحله ابن‌بطوطه، ص21، 24</ref>



نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۲۲

التحلیق الی البیت العتیق (کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده عبدالهادی تازی
محتوا
موضوع سفرنامه حج
زبان عربی
نشر
تعداد صفحات 144
ناشر دارالملک عبدالعزیز
محل نشر ریاض
تاریخ نشر 1422ق

عبدالهادی تازی زبان‌شناس و تاریخ‌دان مراکشی است که در کشورهای ایران، عراق و لیبی مدتی بعنوان سفیر فعالیت داشته است. از وی دست‌کم یکصد اثر چاپ شده است. از مهم‌ترین آثار او، تاریخ معاصر ایران، روابط ایران و مغرب و تصحیحی بر سفرنامه ابن‌بطوطه و التحلیق الی البیت العتیق است. وی در کتاب التحلیق الی البیت العتیق گزارشی از سفر چهل سال قبل خود به سرزمین وحی و دیدارهایش با مسئولین عربستانی و چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون داده است. همچنین وی در این کتاب به تببین زندگی‌نامه و آثار مکتوب خود پرداخته است. ویژگی مهم کتاب عبدالهادی تازی بیان آداب و رسوم مردم مغرب و حج‌گزاران دیگر کشورهای حاضر در مراسم حج می‌باشد.

معرفی کتاب

این کتاب گزارش سفر حج عبدالهادی تازی، نویسنده و دیپلمات مغربی، به سال 1378ق./1959م. همراه با هیئت سیاسی و فرهنگی کشور مغرب به حج است. گزارش‌های نویسنده از دیدارهایش با چهره‌های فرهنگی و برخی مسؤولان حجاز و نیز شرح گروه‌های حج‌‌گزار، بخشی از تاریخ اجتماعی مکه در دوران معاصر را بازتاب می‌دهد.

زندگینامه مؤلف

عبدالهادی تازی به سال 1339ق./1921م. در شهر فاس کشور مغرب زاده شد. دوره ابتدایی و دبیرستان را در آن شهر به پایان برد و تحصیلات خود را در دانشگاه‌های قرویین، محمد الخامس و اسکندریه تا درجه دکتری در رشته ادبیات به سال 1399ق./1971م. ادامه داد. او عضو بسیاری از گروه‌ها و انجمن‌های بین المللی علمی و فرهنگی مانند انجمن ادبیات عرب در قاهره و شورای مؤسسان آکادمی کشور مغرب بود. وی به سیاست دلبستگی داشت و سال‌های بسیار به عنوان سفیر کشورش در کشورهایی چون عراق و لیبی و ایران خدمت کرد.

آثار عبدالهادی

از او آثاری پرشمار در تاریخ، تصحیح متون و علوم سیاسی، از جمله دو کتاب در باره تاریخ معاصر ایران و روابط ایران و مغرب، بر جای مانده است. [۱] از آثار او در موضوع حج می‌توان به کتاب رحلة الرحلات (ریاض، 2005م.) اشاره کرد که گزارشی مشروح از صد سفرنامه حج نویسندگان سرزمین‌های مغرب تمدن اسلامی، خواه نسخه خطی و خواه کتاب‌های چاپی، است. وی همچنین تصحیحی از سفرنامه ابن‌بطوطه در چهار جلد (فاس، 1995م.) به دست داده است.

عبدالهادی در عربستان

عبدالهادی تازی به سال 1378ق./1959م. در سمت رئیس بخش فرهنگی وزارت تربیت مغرب همراه با هیئتی رسمی روانه حج شد. این هیئت هر سال از این کشور همراه با صره مغربی شامل هدایایی برای حرمین و نامه‌ای خطاب به پادشاه عربستان بود، به حج می‌رفت. [۲]

گزارش محتوا

التحلیق الی البیت العتیق (پرواز به سوی بیت عتیق) بر پایه یادداشت‌های سفر، چهل سال پس از سفر حج نگاشته شده است. [۳] او افزون بر ارائه گزارشی از زیارت مکه و گزاردن مناسک حج، [۴] زیارت مدینه، [۵] و بیان گوشه‌ای از احوال روحانی خود [۶] به شرح دیدارهایش با چهره‌های مهم فرهنگی برخی کشورها و ثبت رفتار حج‌‌گزاران و زائران کشورهای گوناگون پرداخته است. [۷] تازی در جده و مدینه و مکه، با چهره‌های فرهنگی و مذهبی و علمی مانند شیخ عبدالقدوس انصاری رئیس مجله منهل [۸] ، محمد صفوت رئیس دانشگاه مصر [۹] ، احمد حسن نماینده‌ اندونزیایی‌های مقیم مکه، [۱۰] و محمود حریری از کارمندان وزارت کشور عربستان و عضو هیئت گسترش حرم [۱۱] دیدار کرده است. موضوع گفت‌وگو در این دیدارها بیشتر رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون و مسائل مربوط به حج بوده است. [۱۲] او در جده به دیدار ولیعهد [۱۳] و امیر فهد وزیر معارف عربستان[۱۴] و در مکه همراه بزرگان دیگر کشورها به دیدار ملک سعود پادشاه عربستان رفته و سخنرانی او را به طور کامل در کتاب خود آورده است. [۱۵]

ویژگی‌های کتاب

تازی در گزارش سفر به مکه، در شرح اعمال و مناسک به یادکرد اعمال بسنده کرده [۱۶] و در میان آن‌ها از رفتار مردم و امکانات رفاهی مانند آمبولانس‌ها و خدمات درمانی و بهداشتی سخن گفته است. [۱۷] آداب و رسم‌های مردم مغرب و دیگر کشورها در سفر حج، از دیگر موضوعات کتاب او است. [۱۸]

اختلاف ساعت و تقویم کشور عربستان با دیگر کشورها در آن هنگام برای تازی گیرا و در همان حال، گیج کننده بوده؛ زیرا ساعت کشور عربستان تابع ساعت جهانی گرینویچ نبوده و به همین سبب، او تاریخ و وقت کشور مغرب را ملاک یادداشت‌های خود قرار داده است. [۱۹]

به دلیل جایگاه سیاسی و موقعیت ویژه هیئت مغربی، تازی در مدینه توانسته است درون روضه پیامبر (ص) را زیارت کند و در آن جا نماز گزارد [۲۰] و در مکه نیز در مراسم شست‌وشوی کعبه شرکت کند. [۲۱] او در مدینه و مکه به عنوان یکی از اعضای این هیئت، به تقسیم هدایا میان خانواده‌هایی که هر سال از پادشاه مغرب صله دریافت می‌کردند، پرداخته است. [۲۲]

کتاب به سال 1422ق. در انتشارات دارالملک عبدالعزیز در ریاض در 144 صفحه وزیری به چاپ رسیده است.


پانویس

  1. رحله ابن‌بطوطه، ص125-132
  2. رحله ابن‌بطوطه، ص9-14
  3. رحله ابن‌بطوطه، ص11
  4. رحله ابن‌بطوطه، ص58، 72، 78-89
  5. رحله ابن‌بطوطه، ص35-49
  6. رحله ابن‌بطوطه، ص50-51
  7. رحله ابن‌بطوطه، ص38
  8. رحله ابن‌بطوطه، ص30
  9. رحله ابن‌بطوطه، ص45
  10. رحله ابن‌بطوطه، ص60
  11. رحله ابن‌بطوطه، ص98
  12. رحله ابن‌بطوطه، ص31-32
  13. رحله ابن‌بطوطه، ص28
  14. رحله ابن‌بطوطه، ص34
  15. رحله ابن‌بطوطه، ص63-70
  16. رحله ابن‌بطوطه، ص57-60
  17. رحله ابن‌بطوطه، ص78-81
  18. رحله ابن‌بطوطه، ص21، 24
  19. رحله ابن‌بطوطه، ص28
  20. رحله ابن‌بطوطه، ص49-51
  21. رحله ابن‌بطوطه، ص72-74
  22. رحله ابن‌بطوطه، ص38، 75

منابع

محتوای این مقاله برگرفته شده از: دانشنامه حج و حرمین شریفین مدخل التحلیق الی البیت العتیق.
  • رحلة ابن‌بطوطه : ابن بطوطه (م. 779ق.) ، به کوشش التازی، الرباط، المملکة المغربیه، 1417ق.