صحن کوچک (آستان حسینی)

موقعیت

صحن کوچک یا الصحن الصغیر، در ضلع شرقی صحن بزرگ حرم امام حسین(ع) که صحن اصلی آن است قرار داشت. اين صحن از مشرق، برگذرگاهى واقع است كه از راه‌هاى شمالى، شرقى و جنوبى، جدا مى‌شود و به بازار بزرگ در مركز شهر، منتهى مى‌گردد و دو دروازه دارد؛ يكى دروازه شمالى است كه امروزه « دَرِ صحن كوچك» ناميده مى‌شود و ديگرى دروازه شرقى است و «باب الصّافى» نام دارد. باب الصافى، منسوب به مقبره‌اى در كنار آن است كه به خاندان سيد مهدى صافى از سادات برجسته و صاحب منصبان قديمى كربلا، مربوط مى‌شود و از اين ورودى، يا ورودى ديگر است كه زائر، معمولاً بعد از زيارت امام حسين(ع) به زيارت حرم ابوالفضل العباس، تشرف پيدا مى‌كند.

بنا

صحن کوچکی وجود داشت که راهرویی مسقف به طاق‌های مقرنس و کاشی‌کاری شده، به آن متصل می‌شد. مساحت این صحن، 48 مترمربع بود (۳۰ متر مربع) که دیوارهای بلندی داشت و از آثار تاریخی و هنری نفیس و ارزشمند به شمار می‌آمد.

نمای صحن مزین به کاشی‌کاری‌های ممتاز با نقش‌های گیاهی زیبا بود.

همچنین در این صحن، دو مناره کوچک مزین به آیات قرآن وجود داشت که در سال 1262 ه. ق به دستور نجیب پاشا، والی عثمانی، ساخته شده بود.

ساخت

تاریخ آن به سده پنجم قمری بازمی‌گشت.

در این صحن، دو مناره کوچک مزین به آیات قرآن وجود داشت که در سال 1262 ه. ق به دستور نجیب پاشا، والی عثمانی، ساخته شده بود.

تخریب

متاسفانه شهرداری کربلا، این اثر تاریخی بی‌نظیر را در سال 1368 ه. ق برابر با 1948 م. به بهانه احداث خیابان در گرداگرد آستان امام حسین(ع)، به‌طور کامل، ویران کرد. روحانیان شیعه نیز در اعتراض به این اقدام، از برگزاری نماز جماعت در صحن حرم امام حسین(ع) خودداری کردند.

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله فصلنامه فرهنگ زیارت، است.

• ترجمه تاریخ کربلا و حائر حسینی(ع)، عبدالجواد کلیدار، ترجمه مسلم صاحبی، مشعر، تهران ١٣٨٩ش.
• تاريخ مرقد الحسين والعباس(ع)، سلمان هادي آل طعمة، مؤسسة الاعلمي، بیروت، ١۴١۶ق. (١٩٩۶م).
• المواقع الأثریة و السیاحة فی كربلاء، سلمان هادی طعمه، سلمان ، مشعر، تهران، بی‌تا.