پرش به محتوا

مسجد منارتین

از ویکی حج
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۱۰ توسط Heidar (بحث | مشارکت‌ها)
مسجد منارتین
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگرمسجد بنی‌دینار الاعلی
مکانمدینه
کاربریمسجد

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

نام

مسجد منارتین به علت واقع شدن در نزدیکی دو کوه که شبیه دو مناره بودند[یادداشت ۱]، اینچنین نامگذاری شده.[۱] نام مسجد بنی دینار اعلی بر این مسجد به علت وقوعش در بخش بالایی از منازل بنی‌دینار است.[۲] نام قبة الخِضر(ع) نیز برای این مسجد بیان شده.[۳]

مکان

مسجد در نزدیکی کوه اَنعُم و در محدوده مسجد مغیسله در جنوب غربی مسجدالنبی است و با مسجد سقیا در یک منطقه قرار دارد.[۴] مسجد منارتین حدود دو کیلومتر از مسجد نبوی و یک کیلومتر از مسجد غمامه فاصله دارد.[۵]

رویدادهای تاریخی

مطابق نقل های کهن تاریخی حضرت محمد(ص) در این مسجد نماز خوانده. نقل شده که پیامبر(ص) به سمت کوه الاَحمَر که بین منارتین قرار داشت، رفت و با گوسفند مرده‌ای که بوی بدی میداد مواجه شد، در این هنگام به اصحاب خطاب کردند که: این گوسفند برای صاحبش چه ارزشی دارد؟ گفتند: هیچ ارزشی برای هیچ کسی ندارد. پیامبر فرمود: «قطعا دنیا نزد خداوند بی‌ارزش‌تر از این گوسفند برای صاحبش است».[۶]

تاریخچه بنا

زمان پیدایش مسجد مشخص نیست اما برخی محققین، اشاره کتب قرن دوم قمری به نماز پیامبر در این مسجد[۶] را، شاهدی بر وجود مسجد در قرون نخستین اسلامی دانسته‌اند.[۱]

در قرن نهم قمری، آثاری از خرابه‌های این بنا در بالای کوه اَحمَر[یادداشت ۲] مشاهده شده.[۷] در سال 972 قمری آثاری از بقایای محراب و درب مسجد مشخص بوده، مسجد مربع‌شکل با طول و عرض هفت ذراع توصیف شده که جز محل دو منارش و مقداری از سنگها، اثر ديگری از آن باقی نمانده است.[۸]

بنای مسجد در ابتدای قرن 14 قمری (1303ق.) دارای قبه‌ای بوده[۹] و در اواخر قرن 14 دارای بنایی به شکل مربع بوده که سقف آن خراب شده و ریخته بود.[۱۰] در 1418قمری مسجد توده‌ای از سنگ با دیوارهای نیمه مخروبه در کنار یک پمپ بنزین بوده که فقط در جهت غربی آثاری از بنا در آن دیده می‌شده.[۱۱]

وضعیت امروزی

در 1422قمری/2002میلادی بنایی جدید برای مسجد با مساحت 2578متر تاسیس شد که مربعی مختلف الاضلاع است و طول هر ضلع آن بین 46 تا 49 متر است.[۱۲]

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مساجد الاثریه فی المدینة النبویة، ص251.
  2. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص416.
  3. وصف المدینة المنورة، ص17
  4. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص416 و 417.
  5. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص421 و 422.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ اخبارالمدینه، ص154.
  7. وفاء الوفاء، ج3، ص251.
  8. عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص252.
  9. وصف المدینة المنورة، ص36
  10. المدینه بین الماضی و الحاضر، ص200
  11. مساجد الاثریه فی المدینة المنورة، ص254.
  12. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص429.
  1. ابراهیم کعکی مدینه‌شناس معاصر اشاره میکند که این دو کوه زرد رنگ در حدود یک کیلومتر از مکان مسجد فاصله دارد.
  2. جبل الاَحمَر یا جبل الاَنعُم

منابع

  • آثار اسلامی مکه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر،
  • تاریخ المدینة المنورة، ابوزید عمر بن شبه، قم، دارالفکر، ١٣6٨ش.
  • تاریخ معالم المدینه قدیما و حدیثا، احمد یاسین الخیاری،‌ مدینه،‌۱۴۱۹ق.
  • المساجد الاثریة فی المدینة المنورة، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، مطابع الرشید، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۹م.
  • المعالم الأثيرة في السنة و السیرة، محمد محمدحسن شراب، بیروت، دارالشامیة، ۱۴۱۱ق.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله سمهودی، لندن، موسسه التراث، ۲۰۰۱م.