پرش به محتوا

مسجد منارتین

از ویکی حج
مسجد منارتین
اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر مسجد بنی‌دینار الاعلی
مکان مدینه
کاربری مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد مسلمانان
وضعیت فعلی
مساحت 2578متر

مسیریابی

در حال بارگیری نقشه...

مسجد مِنارَتَین (مسجد دو مناره) از مساجد قدیمی مدینه در کشور عربستان است و در جنوب غربی مسجدالنبی با فاصله دو کیلومتر قرار دارد. مطابق نقل‌های کهن تاریخی حضرت محمد(ص) در محدوده این مسجد نماز خوانده است.

علت نامگذاری این مسجد به منارتین، واقع شدن آن در نزدیکی دو کوه است که شبیه دو مناره بودند.

زمان دقیق پیدایش مسجد منارتین مشخص نیست؛ اما برخی محققان، نشانه‌هایی بر وجود مسجد در قرون نخستین اسلامی بیان کرده‌اند. در قرن نهم و دهم قمری، آثاری از خرابه‌ها و بقایای مسجدی در این مکان وجود داشت. در سال 2002 میلادی بنای جدید مسجد با مساحت 2578 متر ساخته شد.

نام[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد منارتین به علت واقع شدن در نزدیکی دو کوه که شبیه دو مناره بودند،[یادداشت ۱] اینچنین نامگذاری شده است.[۱] به گفته ابراهیم کعکی، مدینه‌شناس، این دو کوهِ زرد رنگ، در حدود یک کیلومتر از مکان مسجد فاصله دارند.[نیازمند منبع]

همچنین این مسجد به خاطر قرار داشتن در بخش بالایی محله بنی‌دینار، مسجد بنی‌دینار اعلی هم گفته می‌شود.[۲] نام قبة الخِضر(ع) نیز برای این مسجد ثبت شده است.[۳]

مکان[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مسجد منارتین در نزدیکی کوه اَنعُم (کوه الاَحمَر) و همراه با مسجد مغیسله و مسجد سقیا در جنوب غربی مسجدالنبی قرار دارد.[۴] مسجد منارتین حدود دو کیلومتر از مسجد نبوی و یک کیلومتر از مسجد غمامه فاصله دارد.[۵]

رویدادهای تاریخی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مطابق نقل‌های کهن تاریخی حضرت محمد(ص) در محدوده مسجد منارتین نماز خوانده است.[۶] بعدها در آن زمین، مسجدی ساخته شد.[۷]

تاریخچه بنا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زمان پیدایش مسجد منارتین مشخص نیست اما برخی محققان، اشاره کتب قرن دوم قمری به نماز پیامبر در این مسجد[۶] را، شاهدی بر وجود مسجد در قرون نخستین اسلامی دانسته‌اند.[۱]

در قرن نهم قمری، آثاری از خرابه‌های این بنا در بالای کوه اَنعُم مشاهده شده است.[۸] در سال 972 قمری مسجد مربع‌شکل با طول و عرض هفت ذراع توصیف شده که جز محل دو مناره‌اش و مقداری از سنگها و بخشی از محراب و درب، اثر ديگری از آن باقی نبوده است.[۹]

بنای مسجد در سال 1303ق دارای گنبدی بوده[۱۰] و در اواخر قرن 14 قمری نیز بنایی به شکل مربع داشت که سقف آن خراب شده و ریخته بود.[۱۱]

در 1418قمری مسجد توده‌ای از سنگ با دیوارهای نیمه مخروبه در کنار یک پمپ بنزین بوده که فقط در جهت غربی آثاری از بنا در آن دیده می‌شد.[۱۲]

وضعیت امروزی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در 1422 قمری/2002 میلادی بنایی جدید برای مسجد با مساحت 2578 متر تأسیس شد که مربعی مختلف الاضلاع است و طول هر ضلع آن بین 46 تا 49 متر است.[۱۳]

نگارخانه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصاویر قدیمی مسجد[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تصاویر جدید[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پانویس[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مساجد الاثریه فی المدینة النبویة، ص251.
  2. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص416.
  3. وصف المدینة المنورة، ص17
  4. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص416 و 417.
  5. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص421 و 422.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ اخبارالمدینه، ص154.
  7. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص422 و 423.
  8. وفاء الوفاء، ج3، ص251.
  9. عمده الاخبار فی مدینه المختار، ص252.
  10. وصف المدینة المنورة، ص36
  11. المدینه بین الماضی و الحاضر، ص200
  12. مساجد الاثریه فی المدینة المنورة، ص254.
  13. معالم المدینه المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، ص429.
  1. ابراهیم کعکی مدینه‌شناس معاصر اشاره می‌کند که این دو کوه زرد رنگ در حدود یک کیلومتر از مکان مسجد فاصله دارند.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • عمدة الاخبار فی مدینة المختار، احمد عباسی، قاهره، اسعد طرابزونی، بی‌تا.
  • المساجد الاثریة فی المدینة المنورة، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، مطابع الرشید، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۹م.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله سمهودی، لندن، موسسه التراث، ۲۰۰۱م.
  • المعالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز بن عبدالرحمن کعکی، جزء الرابع، بیروت، ۲۰۱۱.
  • المدینه بین الماضی و الحاضر، ابراهیم بن علی العیاشی، ۱۹۷۲م.
  • وصف المدینه المنوره، علی بن موسی الافندی، مطبعة نهضة مصر.
  • اخبار المدینه، محمدبن حسن ابن زباله، مدینه، المملکه العربیه السعودی، 1424ق.