کوه عیر

نام

واژه عَیر، به معنی خر چموش و وحشی است. گفته شده این خر، از آنِ مویلع کافر بوده که مورد خشم خدا قرار گرفته و خدا بر قنات یا ملک او آتشی زده، آن را سوزانده است.

مکان

این کوه، در جنوب مدینه و در شرق وادی عقیق، نزدیک مسجد شجره است.

‌ویژگی

کوه عیر کوه بزرگی است، که طول آن پنج و نیم کیلومتر و عرض آن از یک و نیم تا سه و نیم کیلومتر و ارتفاع آن سیصد متر از سطح دریا است.

حدّ حرم مدینه

این کوه، حدّ حرم مدینه است. بر پایه روایتی، حضرت محمد(ص) مدینه را حرمی میان دو کوه عیر و ثَوْر دانسته است.

دو کوه به نام عیر

مردم حجاز دو کوه به نام عیر می‌شناسند؛ یکی عیر الصادر که بر روی کوه اول است و دیگری عیر الوارد (کوه اول) که نزدیک یکدیگر بوده‌اند (ابن عبد الحق، 1412ق، ج۲، ص۹۷۴ ؛ ابن حجر عسقلانی، 1415ق، ج۱، ص۴۵۱ ؛ سمهودی، علی،‌ 2006، ج۱، ص۷۸).

منابع

این مقاله برگرفته از مقاله بررسی جغرافیای طبیعی مدینه یحیی جهانگیری و علی اصغر کریم خانی، فصلنامه میقات حج، دوره ۲۶، ش۱۰۳، بهار ۱۳۹۷، ص۷۹–۱۰ است.

• الاماکن و ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه، محمد بن موسی حازمی، بی‌نا، بی جا، بی تا.
• الامکنه و المیاه و الجبال و الآثار، نصر بن عبدالله اسکندری، مرکز الملک فیصل للبحوث و الدراسات الاسلامیه، ریاض،‌ ۱۴۲۵ق.
• الدر الثمین فی معالم دار الرسول الامین، محمدامین شنطیقی، مؤسسه علوم قرآن، بیروت.
• دعائم الإسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام‏، قاضی نعمان، موسسة آل البیت، قم، ۱۳۸۵ش.
• دلائل النبوه، احمد بیهقی، دارالکتب العلمیه، بیروت،‌ ۱۴۰۵ق.
• قاموس المحیط،‌ مجدالدین فیروز آبادی، المیریه، مصر، ۱۴۰۲ق.
• المعالم الأثيرة فى السنة و السيرة، محمد محمد حسن شراب، دار الشاميه-دار القلم، بيروت-دمشق، 1411ق.
• معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
• معجم البلدان، یاقوت حموی، دار صادر، بیروت، ۱۹۹۵م.