سیاست و زیارت در حجاز(کتاب)

از ویکی حج
سیاست و زیارت در حجاز(کتاب)
پدید آورندگان
نویسنده امین‌رضا توحیدی و مصطفی پیرمرادیان
تاریخ نگارش 1400
محتوا
موضوع زیارت و زائران- حجاز (سرزمین)-- تاریخ
زبان فارسی
نشر
تعداد صفحات 231
ناشر مشعر
محل نشر تهران
تاریخ نشر اول پاییز 1400

کتاب سیاست و زیارت در حجاز از آغاز تا سقوط خلافت عباسی، تألیف امین رضا توحیدی و مصطفی پیرمرادیان است.

در این کتاب به تأثیر و جایگاه زیارت در دوران قبل وبعد از اسلام و نیز خلفای بعد از پیامبر تا پایان حکومت عباسیان پرداخته شده و رویکرد حاکمان در مواجه با مسأله زیارت مدنظر قرار گرفته است.

نویسندگان در این کتاب زیارت را اعم از حج و حج گزاری دانسته و اساسا مفهوم زیارت به طور عام را مد نظرداشته اند که شامل زیارت اماکن، قبور و مساجد می باشد.

در این اثر عنوان شده؛حاکمان از آیین زیارت، گاه اهداف اقتصادی و گاه اهداف سیاسی را دنبال می کردند. چنان که در دوران قبل از اسلام در اختیار داشتن مکان های زیارتی عاملی برای تفاخر قبایل بوده و آن ها را به رقابت و کشمکش برای دراختیار داشتن این اماکن وامی داشت.

در دوران اموی و عباسی نیز تسلط بر اماکن مذهبی چون کعبه و مسجدالنبی و مقبره پیامبر عاملی برای مشروعیت بخشی به حکومت بوده و خلفا با دراختیار داشتن این اماکن مذهبی رقبای سیاسی خود را غیرمشروع جلوه می دادند و دستاویزی برای کنار زدن آن ها ازصحنه قدرت پیدا می کردند.

   محتویات
 فصل اول: مفهوم شناسی ومعرفی منابع تحقیق
 فصل دوم: اهداف و پیشینه زیارت
 سوم: زیارت در حجاز در دوران رسوا الله و خلفا تا سال 41هجری
 فصل چهارم: زیارت در حجاز در دورا امویان
 فصل پنجم: دوره اول خلافت عباسی و تحولات در حجاز در این دوران
 فصل ششم: زیارت در حجاز در دوران خلافت عباسی
 نتیجه گیری

فصل اول: مفهوم شناسی و معرفی منابع تحقیق

در این فصل عبارات واصطلاحات بنیادی که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته، شرح داده شده است. عبارات: زیارت، زیارتگاه، حجاز، خلفای چهارگانه (نخستین)، خلافت اموی و خلافت عباسی.

در قسمت دیگرمنابع تحقیق معرفی شده است که شامل: کتب تاریخ مدینه، کتب فضائل مدینه، کتب تاریخ مکه، کتب حدیث و تواریخ عمومی و آثار ابن تیمیه است.

فصل دوم: اهداف و پیشینه زیارت

در این فصل به تاریخچه زیارت در سرزمین حجاز پرداخته شده و نویسندگان در این بخش با بیان هدف خود که زیارت را اعم از حج و حج گزاری می دانند؛ زیارت در ادیان ابراهیمی و اعراب قبل از اسلام درحجاز را مورد بررسی قرارداده اند.

نویسندگان اهداف زیارت را تحت عناوین زیر بیان کرده اند:

  • ارتباط معنوی زائر ومزور
  • کسب عبرت و بزرگداشت مقام انبیا و صلحا
  • تفاخر و ارزش های قومی- قبیله ای
  • حفظ راه و سیره مدفونین در مزارت
  • مشروعیت بخشی به دولت ها (زیارت و سیاست)