مسجد العصبة

مسجد العُصْبَة مسجدی قدیمی در مدینه است که با نام‌های مسجد التوبة و مسجد النور نیز شناخته می‌شود. مکان آن در غرب مسجد قبا در منطقه‌ای مملو از مزارع و چاه‌های آب است. از بنای آن دیوارهایی با ارتفاع یک متر باقی مانده که از جنس سنگ بازالت است. نقل شده است که پیامبر(ص) در محدوده این مسجد نماز خوانده‌اند.

مسجد العصبة

اطلاعات اوليه
نام‌های دیگر	«مسجد التوبة» و «مسجد النور»
مکان	عربستان * مدینه * در غرب مسجد قبا
کاربری	مسجد
جنبه دینی
بزرگداشت نزد	مسلمانان
وابسته به دین/مذهب	اسلام
باورها	نماز خواندن پیامبر(ص) در محدوده این مسجد
تاریخ بنا
زمان پایه‌گذاری	قرن اول هجری
وضعیت فعلی
وضعیت بنا	نیمه مخروبه، دیوارها موجود
مسیریابی در حال بارگیری نقشه... {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"300px","height":"250px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"zoom":13,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"image layers":[],"overlays":[],"resizable":false,"fullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"cluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","clicktarget":"https://www.google.com/maps/search/?api=1\u0026query=24.430876,39.605608","imageLayers":[],"locations":[{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-content-rtl mw-parser-output\" lang=\"fa\" dir=\"rtl\"\u003E\u003Cp\u003E\u0645\u0633\u062c\u062f \u0627\u0644\u0639\u0635\u0628\u0629\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":"\u0645\u0633\u062c\u062f \u0627\u0644\u0639\u0635\u0628\u0629\n","link":"","lat":24.430876,"lon":39.605608,"icon":""}],"imageoverlays":null}

نام‌ها

مسجد العُصْبَة را چنین نامیده‌اند زیرا در قریه عصبه قرار گرفته است. درباره نام‌های دیگر آن، می‌توان به «مسجد التوبة»، «مسجد النور» و «المُعَصَّب» اشاره کرد. علت نامگذاری مسجد به اسامی دیگر مشخص نیست، همانطور که سمهودی، تاریخ‌نگاری مدینه در قرن هشتم، به ندانستن وجه نام مسجد التوبه تصریج کرده است.

مکان

مسجد العُصْبَة در غرب مسجد قبا (با فاصله نسبتا زیاد چند صد متری) قرار دارد، منطقه‌ای که مملو از مزارع و چاه‌های آب است و به عنوان قلعه و حصار العصبه نیز شناخته می‌شده است.

مسجد در شرق چاه هُجَیم و در نزدیکی آن قرار دارد.

بنای مسجد

از بنای مسجد مربعی با طول و عرض 11 متر با دیوارهایی با ارتفاع یک متر باقی مانده است. دیوارها از جنس سنگ بازالت است و آثار سفیدکاری در آن دیده می‌شود.

نماز پیامبر(ص)

رسول خدا حضرت محمد (ص) در محدوده این مسجد در منطقه عُصْبَة و در نزدیکی چاه هُجَیم نماز خوانده‌اند. و صحابه مهاجرین پیش از آمدن پیامبر در محدوده عصبه توقف کرده بودند.

تصاویر قدیمی مسجد

• 
• پرونده:2024-08-28 09 53 42-7126 طریق الملک عبدالله الفرعی، العصبة المدینة المنورة 42318 2363 طریق الملک عبد.png
• 
• پرونده:2024-08-28 09 58 21-7126 طریق الملک عبدالله الفرعی، العصبة المدینة المنورة 42318 2363 طریق الملک عبد.png
• پرونده:2024-08-28 09 59 35-7126 طریق الملک عبدالله الفرعی، العصبة المدینة المنورة 42318 2363 طریق الملک عبد.png
• پرونده:2024-08-28 09 59 48-7126 طریق الملک عبدالله الفرعی، العصبة المدینة المنورة 42318 2363 طریق الملک عبد.png
• وجود محدوده مسقف در 1413هجری/1993م
  وجود محدوده مسقف در 1413هجری/1993م

تصاویر وضعیت جدید مسجد

• 
  نوسازی دیوارهای مسجد
• پرونده:مسجد العصبة الهُجَیم.jpg
  تغییر محیط اطراف مسجد
• 
• 
  بازسازی ورودی مسجد
• 
  ایجاد دیواره پیرامونی دور محدوده مسجد
• 
• 
• 

منابع

• المغانم المطابة فی معالم طابة، فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، و جاسر، حمد. ریاض - عربستان: دار الیمامة للبحث و الترجمة و النشر، ۱۳۸۹–۱۹۶۹.
• مساجد الاثریه، محمد الیاس عبدالغنی، مطابع الرشید بالمدینة المنورة، الطبعة الثانیة، 1419ه.
• التعریف بما انست الهجرة من معالم دارالهجرة، جمال‌الدین محمدبن‌احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، الریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ه.
• وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.