صحیفه حج (کتاب)
 | |
| پدید آورندگان | |
|---|---|
| نویسنده | سید علی خامنه‌ای |
| محتوا | |
| موضوع | حج - مقاله‌ها و خطابه‌ها - ن‍ظری‍ه درباره حج |
| زبان | فارسی |
| نشر | |
| قطع | وزیری |
| ناشر | نشر مشعر |
| محل نشر | تهران |
| شمارگان | 2.000 |
| شابک | 964-7635-39-7 |
| رده‌بندی کنگره | DSR۱۵۷۴/۵/ح۳ص۳ |
| رده‌بندی دیویی | ۹۵۵/۰۸۴۲ |
| سایر مشخصات | شماره کتابشناسی ملی: م۸۲-۲۷۷۱۴ |
صحیفه حج، مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها و پیام‌های امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری پیرامون مناسک سیاسی ـ عبادی حج است که به زبان فارسی و در سال ۱۳۸۲ش منتشر شده است. این اثر در دو جلد، توسط بعثه مقام معظم رهبری و با مقدمه معاونت آموزش و پژوهش آن منتشر گردیده است.
ساختار
- کتاب با مقدمه‌ای از معاونت آموزش و پژوهش بعثه مقام معظم رهبری آغاز می‌شود.
- مطالب در دو جلد و بر اساس ترتیب تاریخی سخنرانی‌ها و پیام‌ها تنظیم شده است.
- در هر جلد، فهرست تفصیلی (مطالب، آیات، احادیث و دعاها، نمایه موضوعی، فهرست اشخاص، اماکن و ایام) ارائه گردیده است.[۱]
گزارش محتوا
در مقدمه کتاب تأکید می‌شود که انقلاب اسلامی ایران با هدایت‌های امام خمینی(ره)، حج را به جایگاه اصیل خود بازگرداند و ابعاد واقعی آن را نمایان ساخت. با این حال، همچنان ضرورت دارد که فلسفه و آثار حج برای امت اسلامی تبیین شود. به همین منظور، بعثه مقام معظم رهبری با بهره‌گیری از اندیشه‌های امام خمینی و رهنمودهای رهبری کنونی، مجموعه‌ای پژوهشی ـ آموزشی در این زمینه فراهم آورده است.[۲]
جلد اول
شامل ۹۹ عنوان سخنرانی و پیام از امام خمینی(ره) است که بر اساس تاریخ صدور، از بهمن ۱۳۴۹ تا ۲۹ تیر ۱۳۶۷ تنظیم شده است.
- نخستین پیام در نجف اشرف خطاب به زائران بیت‌الله الحرام صادر شده و موضوع اصلی آن، هشدار درباره فلسطین و افشای جنایات رژیم پهلوی است.
- در این پیام، امام بر ضرورت بهره‌گیری از فرصت اجتماع عظیم حج برای تبادل نظر و چاره‌جویی مسلمانان تأکید کرده‌اند.[۳]
- ایشان علما و اندیشمندان حاضر در حج را به صدور بیانیه‌های روشنگرانه برای بیداری امت اسلامی فرا می‌خوانند.
- انتقاد شدید از انقلاب سفید شاه، جنایت‌های آن و جشن‌های پرهزینه دربار از دیگر محورهای این پیام‌هاست.
- در پیام ۱۵ شهریور ۱۳۶۰، امام به تبیین فلسفه و اسرار حج پرداخته و بر جنبه‌های سیاسی ـ اجتماعی این فریضه، در کنار عبادت، تأکید می‌کنند.[۴]
جلد دوم
شامل پیام‌های مقام معظم رهبری به حجاج و دست‌اندرکاران حج از تیر ۱۳۶۸ تا اسفند ۱۳۸۱ است.
- در نخستین پیام، حج به‌عنوان کانون معارف اسلام و مظهر توحید معرفی می‌شود. ایشان تصریح می‌کنند که حج بدون برائت از مشرکین، ناقص است.
- رهبر انقلاب یکی از مظاهر بزرگ شرک در عصر حاضر را تفکیک دین از سیاست می‌دانند و بر ضرورت مقابله با آن در پرتو آموزه‌های حج تأکید می‌کنند.
- همچنین بر بازگشت به قرآن و بیداری امت اسلامی برای مقابله با تحریف‌ها و انحراف‌های فکری پافشاری دارند.[۵]
ویژگی‌های کتاب
- در هر جلد، افزون بر فهرست مطالب در ابتدای کتاب، در پایان نمایه‌های متنوعی شامل آیات، احادیث، اشخاص، اماکن و حوادث درج شده است.[۶]
- در پاورقی‌ها، ترجمه فارسی آیات و روایات همراه با توضیح برخی واژگان و اصطلاحات آمده است.
- در جلد دوم، نخستین سخرانی آیت الله خامنه‌ای به گزراش این مجموعه، تیرماه ۱۳۶۸ برای حجاج بیت الله الحرام و آخرین پیام ایشان هجدهم بهمن ۱۳۸۱ برای زائران خانه خدا صادر شده.[۷]
چاپ
کتاب در دو جلد با قطع وزیری توسط مرکز تحقیقات حج گردآوری و در سال 1382شمسی در انتشارات مشعر به چاپ رسیده است.[۸] جلد نخست 351صفحه و جلد دوم 360 صفحه دارد. کتاب در سال 1387شمسی نیز تجدید چاپ شده[۹] و نسخه دیگری از کتاب در کراچی توسط خانه فرهنگ جمهوری اسلامی در سال 1388شمسی منتشر شده است.[۱۰]
پانویس
- ↑ متن کتاب
- ↑ مقدمه کتاب، ج1.
- ↑ متن کتاب، ج1، ص11و12
- ↑ همان، ص73.
- ↑ همان، ج2، ص21-29
- ↑ فهرست کتاب
- ↑ متن کتاب.
- ↑ اطلاعات کتابشناسی پژوهشکده حج و زیارت
- ↑ کتابخانه تخصصی حج و زیارت - پژوهشکده حج و زیارت
- ↑ سازمان اسناد و کتابخانه ملی
منابع
- کتابشناسی حج و زیارت، اباذر نصر اصفهانی، تهران، مشعر، 1390ش.
- آینه آثار (معرفی آثار منتشر شده در پژوهشکده حج و زیارت)، اباذر نصر اصفهانی، به کوشش حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، ۱۴۰۲ش.
- کتابخانه تخصصی حج و زیارت.
- مفرحة الأنام فی تأسیس بیت‌الله الحرام، زین‌العابدین بن نورالدین حسینی کاشانی، تهران، مشعر، 1428ق.