این صفحه شامل فتوای مراجع تقلید درباره احکام تقصیر است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم نگاه کنید به مقاله تقصیر.
این مقاله فتوای مراجع درباره تقصیر، برگرفته از کتاب مناسک حج، ص۱۶۶ است. برای آشنایی بیشتر با این مفهوم فقهی این مقاله را بخوانید← تقصیر
چگونگی
مسئله 884
امام خمینی: واجب است بعد از آنکه سعي کرد، تقصير کند؛ يعني قدري از ناخن‌ها يا قدري از موي سر يا شارب يا ريش را بزند و بهتر آن است که اکتفا به زدن ناخن نکند و از موي قدري بزند، بلکه موافق احتياط است[م884 ۱]
و تراشيدن سر در تقصير کفايت نمي‌کند بلکه حرام است.
آیت‌الله زنجانی: بنا بر احتياط مؤکد استحبابي، براي تقصير، کوتاه کردن مو را انتخاب کند.
احکام
مسئله 889
امام خمینی: اين عمل نيز از عبادات است و بايد با نيت پاک و خالي از قصد
غير اطاعت خدا بياورد و اگر ريا کند
[م889 ۱]
موجب باطل شدن عمره‌اش مي‌شود مگر آنکه جبران کند.
آیت‌الله سبحاني: حکم آن در ذيل سؤال 905 آمده، مگر آنکه وقت براي تدارک تقصير او باقي باشد که بايد تدارک کند.
مسئله 891
امام خمینی: اگر عمداً[م891 ۱]
تقصير را ترک کند تا احرام بستن به حج، عمره او باطل مي‌شود بنا بر اقوي و ظاهراً حج او حج افراد شود، و احتياط واجب آن است که پس از تمام کردن حج افراد، عمره مفرده به جا آورد[م891 ۲]
و در سال بعد حج را اعاده کند.[م891 ۳]
آيات عظام بهجت، تبريزي، خويي، صافي، گلپايگاني: لازم است بعد از حج، عمره مفرده به جا آورد.
آیت‌الله زنجانی: و بايد پس از انجام حج افراد و گذشتن روز سيزدهم عمره مفرده به جا آورد هرچند عمره تمتع او استحبابي باشد و اگر بدون توجه به مسئله حج تمتع انجام دهد، کفايت از حج افراد مي‌کند و در هر حال چون بدون عذر بوده کفايت از حجة الاسلام نمي‌کند.
آیت‌الله سیستانی: در صورت تمکن، بعد از حج افراد بايد عمره مفرده به جا آورد. به احتياط واجب حج را در سال ديگر نيز اعاده کند.
آیت‌الله بهجت: ظاهر عدم حرمت احرامي آن است و حرمت به جهت منافات با وجوب توفير محل
تأمّل است.
آیت‌الله تبریزی، آيت الله خويي:اگر عمره تمتع در ماه شوال انجام داده شود، تراشيدن سر تا سي روز بعد از عيد فطر جايز است، ولي بعد از آن بنا بر احتياط واجب، نبايد سر تراشيده شود، و اگر از روي علم و عمد باشد، بنا بر احتياط يک گوسفند کفاره دارد.
آیت‌الله زنجانی: بنا بر احتياط مؤکد استحبابي، سر نتراشد و از ماشين‌کردني که مثل تراشيدن است پرهيز کند؛ ولي هيچ‌کدام کفاره ندارد.
آیت‌الله سبحانی: بين عمره تمتع و حج نبايد حلق کند و يا موي سر را با ماشين ته‌زن بزند، ليکن اگر چنين کرد فقط معصيت کرده و کفاره ندارد و به عمره و حج او ضرر نمي‌زند.
آیت‌الله سیستانی: سر تراشيدن نيز حلال مي‌شود. اگرچه احتياط مستحب ترک آن است پس از
گذشت سي روز از عيد فطر و احتياط مستحب اين است که در صورت انجام آن از روي علم و عمد يک قرباني کفاره بدهد.
آیت‌الله فاضل: تراشيدن سر بين عمره تمتع و حج تمتع مانعي ندارد.
مسئله 894
امام خمینی: در تقصير، کندن مو کافي نيست بلکه ميزان کوتاه کردن است به هر وسيله‌اي باشد و اکتفا به کوتاه کردن موي زير بغل و نحو آن مشکل است[م894 ۱]
و احوط در تقصير، گرفتن ناخن يا چيدن ريش يا شارب يا موي سر است.[م894 ۲]
آیت‌الله زنجانی: بلکه نبايد براي تقصير، موي زير بغل و مانند آن را کوتاه کند و به طور کلي تقصير از غير موي سر و ريش و شارب، کفايت نمي‌کند، بلکه حرام است و در صورت علم و عمد، کفاره دارد.
آیت‌الله سبحانی: به ناخن گرفتن اکتفا نشود و اگر خواست ناخن بگيرد، پس از کوتاه کردن مو باشد.
آیت‌الله سیستانی: در تقصير بنا بر احتياط واجب بايد موي سر يا ريش يا سبيل خود را کوتاه کند و بنا بر احتياط واجب گرفتن ناخن به تنهايي کافي نيست بلکه احتياط واجب اين است که ناخن گرفتن بعد از کوتاه کردن مو باشد.
آیت‌الله صافی: آية الله گلپايگاني: اقوي است.
آیت‌الله فاضل: احتياط مستحب آن است که به گرفتن ناخن اکتفا نکند.
آیت‌الله مکارم: گرفتن ناخن به تنهايي کافي نيست بنا بر احتياط واجب.
استفتاآت
مسئله 895
امام خمینی: س ـ آيا کسي که تقصير او محکوم به بطلان است و بعد از آن محرمات احرام را به جا آورده و جاهل به مسئله بوده کفاره دارد يا خير؟
ج ـ با جهل کفاره ندارد مگر در صيد؛ [م895 ۱]
به تفصيلي که در کتب ذکر شده است.
آیت‌الله زنجانی: در صيد و ماليدن روغن. به ذیل مسئله 1320 مراجعه شود.
مسئله 896
امام خمینی: س ـ کسي که بعد از سعي در عمره تمتع تقصير کرد، بعد به شک افتاد که آيا تقصيري که کردم صحيح است يا نه، آيا اشکال دارد يا نه؟
ج ـ اگر در حال عمل عالم به مسئله و ملتفت بوده، اشکال ندارد
[م896 ۱]
