قطب الدین نهروالی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۳۵ توسط Hasaninasab (بحث | مشارکت‌ها) (اضافه کردن منابع)

محمد بن محمد قطب‌ الدین نهروالی از مورخان مشهور مکه و مؤلف کتاب اِبتهاجُ الاِنسانِ و الزَّمن و الإعلام بأعلام بیت ‌الله الحرام.

کتاب ابتهاج الانسان و الزمن کتابی است درباره مکه و مدینه و فضایل آن که بخشی را نیز به شرح حال و اعمال حسن‌پاشا وزیر سلطان مراد بنی‌سلیم عثمانی و رفتن او به یمن و بازگشتش به مکه در سال ۹۹۸ق و خیرات و پیشکش‌های او به مسجدالحرام اختصاص داده است.

کتاب الإعلام بأعلام بیت الله الحرام کتابی در تاریخ محلی مکه است.

برخی منابع به نویسنده و پدرش محمد قطب‌الدین نسبت قادری و خرقانی داده‌اند که به گرایش‌های صوفیانه آنان اشاره دارد.[۱] شرح‌حال‌نگاران از محمد بن قطب‌ الدین اندک نوشته‌اند و برخی معتقدند که قطب‌ الدین نهروالی فرزند پسر نداشته است؛[۲]؛ ولی قطب‌الدین، خود، در سفرنامه‌اش تصریح کرده است که در سفر به مدینه، پسرانش از جمله محمد با او بوده‌اند.[۳]

تاریخ تولد و مرگ محمد بن قطب‌ الدین دانسته نیست. تنها از تاریخ پایان تألیف کتاب (۱۰۰۵ق) می‌توان دوره حیات او را حدس زد.[۴] زرکلی این کتاب را نوشته قطب‌ الدین دانسته است، نه فرزندش.[۵] قطب‌ الدین متولد نهروال هند بود. او برای فراگرفتن علوم دینی به حجاز و مصر سفر کرد و در مکه ساکن شد.[۶]

پانویس

  1. هدیة العارفین، ج۲، ص۲۶۲؛ معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۵۳؛ معجم المطبوعات، ج۲، ص۱۸۷۱.
  2. سمط النجوم، ج۴، ص۳۹۳.
  3. التاریخ و المورخون، ص۲۵۷.
  4. نک معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۱۵۳؛ هدیة العارفین، ج۲، ص۲۶۲.
  5. الاعلام، ج۶، ص۶.
  6. اعلام العلماء الاعلام، «مقدمه»؛ نشر الریاحین، ج۲، ص۵۵۶.

منابع

  • الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت،‌ دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م.
  • اعلام العلماء الاعلام: عبدالکریم بن محب ‌الدین القطبی (م.۱۰۱۴ق.)، به کوشش احمد محمد و عبدالعزیز، ریاض،‌ دار الرفاعی، ۱۴۰۷ق.
  • التاریخ و المورخون بمکه: محمد الحبیب الهلیه، الفرقان، ۱۹۴۴م.
  • سمط النجوم العوالی: عبدالملک بن حسین العصامی (م.۱۱۱۱ق.)، به کوشش عادل احمد و معوض، بیروت،‌ دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق.
  • معجم المطبوعات العربیه: یوسف الیان سرکیس (م.۱۳۵۱ق.)، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۱۰ق.
  • معجم المؤلفین: عمر کحّاله، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی ـ مکتبة المثنی.
  • نشر الریاحین: عاتق بن غیث البلادی،‌ دار مکه، ۱۴۱۵ق
  • هدیة العارفین: اسماعیل باشا (م.۱۳۳۹ق.)، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی.